کرانه باختری: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۲۰ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۴ اکتبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش}}
{{ویرایش}}
[[پرونده:کرانه باختری.jpg|بی‌قاب|چپ|بندانگشتی|]]
[[پرونده:کرانه باختری.jpg|بی‌قاب|چپ|بندانگشتی|]]
'''کرانه باختری''' به عربی: الضفة الغربیة، به عبری: יהודה ושומרון (تلفظ: یهودا و شومرون) و به انگلیسی: west bank <ref> [https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%DB%8C تحولات کرانه باختری]</ref> ناحیه ای از قلمرو فلسطین در غرب قلمرو تحت نفوذانگلیس(رود اردن) بین سالهای 1920–1947 بود. از سال 1949 تا 1988 به عنوان بخشی از پادشاهی هاشمی ادعا کرد اردن اما از سال 1967 توسط اسرائیل اشغال شد. این سرزمین ، به استثنای بیت المقدس شرقی ، در اسرائیل با نام های کتاب مقدس خود ، یهودیه و سامره نیز شناخته می شود.ناحیه‌ای در غرب رود [[اردن]] در [[غرب آسیا]] و در منطقه [[خاورمیانه]] است.کرانه‌ باختری‌ رود اردن‌ با مساحتی‌ بالغ بر ‌۵۸۷۹‌ کیلومتر مربع بین‌ اردن‌ و فلسطین‌ اشغالی‌ واقع است‌ و اکثریت‌ جمعیت‌ آن‌ را فلسطینی‌ها تشکیل‌ می‌دهند<ref>[https://www.hamshahrionline.ir/news/24510/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86 همشهری]</ref>
'''کرانه باختری''' به عربی: الضفة الغربیة، به عبری: יהודה ושומרון (تلفظ: یهودا و شومرون) و به انگلیسی: west bank <ref> [https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%DB%8C تحولات کرانه باختری]</ref>   ناحیه‌ای در غرب رود [[اردن]] در [[غرب آسیا]] و در منطقه [[خاورمیانه]] است.کرانه‌ باختری‌ رود اردن‌ با مساحتی‌ بالغ بر ‌۵۸۷۹‌ کیلومتر مربع بین‌ اردن‌ و فلسطین‌ اشغالی‌ واقع است‌ و اکثریت‌ جمعیت‌ آن‌ را فلسطینی‌ها تشکیل‌ می‌دهند<ref>[https://www.hamshahrionline.ir/news/24510/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86 همشهری]</ref> ناحیه ای از قلمرو فلسطین در غرب قلمرو تحت نفوذانگلیس(رود اردن) بین سالهای 1920–1947 بود. از سال 1949 تا 1988 به عنوان بخشی از پادشاهی هاشمی اردن قرار داشت اما از سال 1967 توسط اسرائیل اشغال شد. این سرزمین ، به استثنای بیت المقدس شرقی ، در اسرائیل با نام های کتاب مقدس خود ، یهودیه و سامره نیز شناخته می شود.مرزها و وضعیت این منطقه توسط آتش بس اردن و اسرائیل در 3 آوریل 1949 تعیین شد. در دهه های پس از آتش بس ، اردن ، [[اسرائیل]] و [[سازمان آزادیبخش فلسطین]]  هر یک ادعا کردند که مساحت کرانه بالغ بر حدود 2180 متر مربع است.
 
کرانه باختری در مرزهای فعلی خود ، بخشی از مناطق سابق را نشان می دهد مأموریت در سال 1948 توسط نیروهای عربی پس از عزیمت انگلیس به فلسطین حفظ شد. مرزها و وضعیت این منطقه توسط آتش بس اردن و اسرائیل در 3 آوریل 1949 تعیین شد. در دهه های پس از آتش بس ، اردن ، اسرائیل و سازمان آزادیبخش فلسطین (PLO) هر یک ادعا کردند که حدود 2180 متر مربع است.  


==جغرافیا==
==جغرافیا==
از نظر جغرافیایی ، کرانه باختری بیشتر متشکل از تپه های سنگ آهکی جهت دار شمال - جنوب (به طور متداول تپه های سامریان در شمال اورشلیم و تپه های یهودیه در جنوب اورشلیم نامیده می شوند) با ارتفاع متوسط ​​2300 تا 3000 فوت (700 تا 900 متر). این تپه ها به سمت شرق به دره کم ارتفاع بزرگ ریفت رود اردن و رودخانه پایین می آیند دریای مرده . کرانه باختری کاملاً در سیستم زهکشی رود اردن قرار ندارد ، زیرا مناطق مرتفع در غرب باعث سرچشمه نهرهایی می شوند که از غرب به سمت رودخانه جریان دارند.  
از نظر جغرافیایی ، کرانه باختری بیشتر متشکل از تپه های سنگ آهکی جهت دار شمال - جنوب (به طور متداول تپه های سامریان در شمال اورشلیم و تپه های یهودیه در جنوب اورشلیم نامیده می شوند) با ارتفاع متوسط ​​2300 تا 3000 فوت (700 تا 900 متر). این تپه ها به سمت شرق به دره کم ارتفاع بزرگ ریفت رود اردن و رودخانه پایین می آیند. کرانه باختری کاملاً در سیستم زهکشی رود اردن قرار ندارد ، زیرا مناطق مرتفع در غرب دارای نهرهایی است که از غرب به سمت رودخانه جریان دارند.  


میزان بارندگی سالانه بیش از 27 اینچ (685 میلی متر) در مناطق بسیار مرتفع در شمال غربی رخ می دهد و در جنوب غربی و جنوب شرقی ، در امتداد دریای مرده ، به کمتر از 4 اینچ (100 میلی متر) کاهش می یابد. الگوهای استفاده از زمین به طور گسترده ای متغیر توسط آب موجود است. زمین های غیر آبیاری نسبتاً خوب آبیاری شده در تپه ها (به ویژه کوههای سامره) برای چرا گوسفندان و کشت غلات ، زیتون و میوه هایی مانند خربزه استفاده می شود.  
میزان بارندگی سالانه بیش از 27 اینچ (685 میلی متر) در مناطق بسیار مرتفع در شمال غربی رخ می دهد و در جنوب غربی و جنوب شرقی ، در امتداد دریای بحر المیت به کمتر از 4 اینچ (100 میلی متر) کاهش می یابد. زمین های مناسبی در تپه ها (به ویژه کوههای سامره) که مراتع و کشت غلات ، زیتون و میوه هایی مانند خربزه را در بر می گیرد.  


توسعه صنعتی کرانه باختری در دوره اردن هرگز قدرتمند نبود و در اواسط دهه 1960 کمتر از ده مرکز صنعتی با بیش از 30 کارمند در منطقه وجود داشت. اشغال اسرائیل منجر به ایجاد محدودیت در توسعه صنعتی کرانه باختری شد. سرمایه گذاری در کرانه باختری و غزه و فقط در حمل و نقل کمیاب بود زیر ساخت پس از سال 1967 شاهد پیشرفت‌های زیادی بودیم. این پیشرفت بیشتر به دلایل نظامی اتفاق افتاد ، اگرچه از طریق کشاورزی نیز سودمند بود.
توسعه صنعتی کرانه باختری در دوره حاکمیت اردن هرگز قدرتمند نبود و در اواسط دهه 1960 کمتر از ده مرکز صنعتی با بیش از 30 کارمند در منطقه وجود داشت. اشغال اسرائیل منجر به ایجاد محدودیت در توسعه صنعتی کرانه باختری شد. سرمایه گذاری در کرانه باختری و غزه و فقط در حمل و نقل با ضعف جدی روبرو بود. در زیر ساخت ها پس از سال 1967 شاهد پیشرفت‌های زیادی بودیم. این پیشرفت بیشتر به دلایل نظامی اتفاق افتاد ، اگرچه در زمینه  کشاورزی نیز سودمند بود.


شهرداری های اصلی فلسطین در کرانه باختری عبارتند از: جان ، نابلس و رام الله در شمال اورشلیم و بیت لحم (بیت لام) و هبرون (الخلیل) در جنوب اورشلیم. جریکو (Arīḥā) شهرداری اصلی دره رود اردن است. چندین دانشگاه کوچک در کرانه باختری غربی (که در دهه 1970 تأسیس یا به عنوان مقام دانشگاهی بدست آمدند) بیشتر دانشجویان فلسطینی را ثبت نام می کنند.
شهرداری های اصلی فلسطین در کرانه باختری عبارتند از: جان ، نابلس و رام الله در شمال و بیت لحم (بیت لام) و هبرون (الخلیل) در جنوب. جریکو (Arīḥā) نام ارگان شهرداری اصلی دره رود اردن است. چندین دانشگاه کوچک در کرانه باختری غربی (که در دهه 1970 تأسیس شده اند) وجود دارند که بیشتر دانشجویان فلسطینی را ثبت نام می کنند.


بسیاری از فلسطینیان پس از جنگهای 1948 و 1967 آواره شدند. حدود 300000 فلسطینی (که اکثر آنها در اصل از سرزمین های اسیر اسرائیل در سال 1948 بودند) در طول سال پس از جنگ 1948 کرانه باختر فقیر را به مقصد Transjordan (اردن بعدی) ترک کردند. و حدود 380،000 فلسطینی پس از تصرف اسرائیلی ها در سال 1967 از کرانه باختری فرار کردند. بین سالهای 1967 و 1977 حدود 6،300 فلسطینی از بیت المقدس شرقی بیرون رانده شدند و مهاجران یهودی جای آنها را گرفتند و بسیاری دیگر تحت دولت 1992-96 حقوق اقامت خود را از دست دادند<ref>[https://fa.gov-civ-guarda.pt/liguria کرانه رود اردن]</ref>.
بسیاری از فلسطینیان پس از جنگهای 1948 و 1967 آواره شدند. حدود 300000 فلسطینی (که اکثر آنها در اصل از سرزمین های اشغالی توسط اسرائیل در سال 1948 بودند) در طول سال‌ها پس از جنگ 1948 کرانه باختری فقیر را به مقصد اردن ترک کردند و حدود 380،000 فلسطینی پس از تصرف اسرائیلی ها در سال 1967 از کرانه باختری فرار کردند. بین سالهای 1967 و 1977 حدود 6،300 فلسطینی از بیت المقدس شرقی بیرون رانده شدند و مهاجران یهودی جای آنها را گرفتند و بسیاری دیگر تحت دولت 1992-96 حق اقامت خود را از دست دادند<ref>[https://fa.gov-civ-guarda.pt/liguria کرانه رود اردن]</ref>.




==تاریخچه==
==تاریخچه==
منطقه حاصل خیر کرانه باختری حدود ۴ قرن از سال ۱۵۱۷ تا ۱۹۱۷ میلادی تحت سلطه [[امپراتوری عثمانی]] قرار داشت اما با فروپاشی و تجزیه عثمانی در ۲۵ آوریل ۱۹۲۰ میلادی [[انگلستان]] کنترل کرانه باختری را به همراه دیگر سرزمین‌های فلسطین برعهده گرفت و با تشکیل یک سیستم حکومتی تحت عنوان قیومیت بریتانیا بر فلسطین به کنترل کرانه باختری و دیگر سرزمین‌های فلسطین پرداخت. در ماه اوت ۱۹۴۷ سازمان ملل متحد به تقسیم فلسطین بین اعراب و یهودیان اشغالگر رأی داد و پای صهیونیست‌ها به این منطقه باز شد. پس از جنگ میان اعراب و رژیم صهیونیستی در سال ۱۹۴۸ میلادی و همچنین تسلط اردن بر آن در نهایت این منطقه با منابع طبیعی فراوان واقع در قسمت غربی رود اردن به خاک کشور پادشاهی اردن هاشمی ضمیمه شد. از حاکمیت اردن بر این منطقه دوری نپایید که در سال ۱۹۶۷ با وقوع یک درگیری نظامی دیگر بین کشورهای عربی و رژیم اسرائیل، این منطقه با مساحت بیش از ۵ هزار و ۶۰۰ کیلومتر مربع به اشغال رژیم صهیونیستی درآمد.این منطقه که ۳۳۰ کیلومتر با سرزمین‌های اشغالی و ۱۴۸ کیلومتر مرز با اردن دارد.
منطقه حاصل خیر کرانه باختری حدود ۴ قرن از سال ۱۵۱۷ تا ۱۹۱۷ میلادی تحت سلطه [[امپراتوری عثمانی]] قرار داشت اما با فروپاشی و تجزیه عثمانی در ۲۵ آوریل ۱۹۲۰ میلادی [[انگلستان]] کنترل کرانه باختری را به همراه دیگر سرزمین‌های فلسطین برعهده گرفت و با تشکیل یک سیستم حکومتی تحت عنوان قیومیت بریتانیا بر فلسطین به کنترل کرانه باختری و دیگر سرزمین‌های فلسطین پرداخت. در ماه اوت ۱۹۴۷ [[سازمان ملل متحد]] به تقسیم فلسطین بین اعراب و یهودیان اشغالگر رأی داد و پای صهیونیست‌ها به این منطقه باز شد. پس از جنگ میان اعراب و رژیم صهیونیستی در سال ۱۹۴۸ میلادی و همچنین تسلط اردن بر آن در نهایت این منطقه با منابع طبیعی فراوان واقع در قسمت غربی رود اردن به خاک کشور پادشاهی اردن هاشمی ضمیمه شد. از حاکمیت اردن بر این منطقه دوری نپایید که در سال ۱۹۶۷ با وقوع یک درگیری نظامی دیگر بین کشورهای عربی و رژیم اسرائیل، این منطقه با مساحت بیش از ۵ هزار و ۶۰۰ کیلومتر مربع به اشغال رژیم صهیونیستی درآمد. این منطقه که ۳۳۰ کیلومتر با سرزمین‌های اشغالی و ۱۴۸ کیلومتر مرز با اردن دارد.


کرانه باختری یکی از مناطق مهم مورد مناقشه بین اعراب و [[رژیم صهیونیستی]] از زمان آغاز فرآیند اشغال سرزمین‌های فلسطینی بوده است.رژیم صهیونیستی که گویا دست بردار این منطقه نیست و حتی پس از شکل گیری توافق اسلو در سال ۱۹۹۳ بین اسرائیل و فلسطینی‌ها نیز با ساخت شهرک‌های غیر قانونی به دنبال سایه انداختن بر مناطق بیشتری از کرانه باختری بود.
کرانه باختری یکی از مناطق مهم مورد مناقشه بین اعراب و [[رژیم صهیونیستی]] از زمان آغاز فرآیند اشغال سرزمین‌های فلسطینی بوده است.رژیم صهیونیستی که گویا دست بردار این منطقه نیست و حتی پس از شکل گیری توافق اسلو در سال ۱۹۹۳ بین اسرائیل و فلسطینی‌ها نیز با ساخت شهرک‌های غیر قانونی به دنبال سایه انداختن بر مناطق بیشتری از کرانه باختری بود.
خط ۲۴: خط ۲۲:
طبق توافق اسلو که به امضای [[یاسر عرفات]] رئیس وقت سازمان آزادی بخش فلسطین و اسحاق رابین نخست وزیر وقت رژیم صهیونیستی رسید، کرانه باختری به سه منطقه A و B و C تقسیم شد و براساس آن، منطقه A که تنها ۱۱ درصد از خاک کرانه باختری را تشکیل می‌داد تحت کنترل کامل تشکیلات خودگردان فلسطین قرار گرفت. منطقه B با ۲۸ درصد از مساحت کرانه باختری به صورت مشترک توسط رژیم صهیونیستی و تشکیلات خودگردان اداره می‌شود؛ رژیم صهیونیستی مسئول تامین امنیت و فلسطینی‌ها مسئول اداره امور شهری آن هستند. در نهایت منطقه C تشکیل دهنده دو سوم (۶۱ درصد) مساحت این منطقه به صورت کامل تحت مدیریت رژیم صهیونیستی است.
طبق توافق اسلو که به امضای [[یاسر عرفات]] رئیس وقت سازمان آزادی بخش فلسطین و اسحاق رابین نخست وزیر وقت رژیم صهیونیستی رسید، کرانه باختری به سه منطقه A و B و C تقسیم شد و براساس آن، منطقه A که تنها ۱۱ درصد از خاک کرانه باختری را تشکیل می‌داد تحت کنترل کامل تشکیلات خودگردان فلسطین قرار گرفت. منطقه B با ۲۸ درصد از مساحت کرانه باختری به صورت مشترک توسط رژیم صهیونیستی و تشکیلات خودگردان اداره می‌شود؛ رژیم صهیونیستی مسئول تامین امنیت و فلسطینی‌ها مسئول اداره امور شهری آن هستند. در نهایت منطقه C تشکیل دهنده دو سوم (۶۱ درصد) مساحت این منطقه به صورت کامل تحت مدیریت رژیم صهیونیستی است.


 
با این حال ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار فلسطینی‌ ساکن کرانه باختری طی سالهای پس از توافق اصلا از چنین نحوه مدیریتی احساس رضایت نداشتند زیرا منازل آنها به بهانه‌های واهی امنیتی در جای جای این منطقه تخریب شده است.
 
با اینحال ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار فلسطینی‌ ساکن کرانه باختری طی سالهای پس از توافق اصلا از چنین نحوه مدیریتی احساس رضایت نداشتند زیرا منازل آنها به بهانه‌های واهی امنیتی در جای جای این منطقه تخریب شده است.


علاوه بر این زندگی بیش از ۴۱۸ هزار یهودی شهرک نشین (۱۰ هزار نفر از آنها ساکن دره اردن هستند) منطقه مورد مناقشه هم برای اعراب فلسطینی کم دردسر ساز نبوده و هفته‌ای نبوده که تعرض شهرک نشین‌ها به اراضی فلسطینی‌ها گزارش نشود.
علاوه بر این زندگی بیش از ۴۱۸ هزار یهودی شهرک نشین (۱۰ هزار نفر از آنها ساکن دره اردن هستند) منطقه مورد مناقشه هم برای اعراب فلسطینی کم دردسر ساز نبوده و هفته‌ای نبوده که تعرض شهرک نشین‌ها به اراضی فلسطینی‌ها گزارش نشود.
confirmed
۳٬۹۰۲

ویرایش