گستره جغرافیایی و کانون های سادات طباطبایی شاخص در جهان اسلام (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'نتیجه گیری' به 'نتیجه‌گیری') |
جز (جایگزینی متن - 'جلیل القدر' به 'جلیل‌القدر') |
||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
از نسل ابراهیم طباطبا برخی دراواخرقرن سوم به اصفهان مهاجرت کردند. آنان درشهرهای زواره واردستان ساکن شدند. بیشتر سادات طباطبایی موجود درایران از نسل ایشان هستند. زواره یکی از محل‌های استقرار سلاله‌ها ی مطهر آل علی (ع) به ویژه سادات طباطبائی بوده است. اکنون نیز تعداد قابل توجهی از مردمان شهر را سادات طباطبائی تشکیل می‌دهند. از شاخص ترین چهره‌های آنان می‌توان افراد زیر را نام برد: | از نسل ابراهیم طباطبا برخی دراواخرقرن سوم به اصفهان مهاجرت کردند. آنان درشهرهای زواره واردستان ساکن شدند. بیشتر سادات طباطبایی موجود درایران از نسل ایشان هستند. زواره یکی از محل‌های استقرار سلاله‌ها ی مطهر آل علی (ع) به ویژه سادات طباطبائی بوده است. اکنون نیز تعداد قابل توجهی از مردمان شهر را سادات طباطبائی تشکیل می‌دهند. از شاخص ترین چهره‌های آنان می‌توان افراد زیر را نام برد: | ||
-. سـیـد کـمـال الدیـن: یـکـى از مـشـهـورتـریـن نـوادگـان ابـراهـیـم طـبـاطـبـا، سـیـد کـمـال الدیـن حـسـن مـى بـاشـد کـه در حـدود قـرن شـشـم و اوایـل قـرن هـفـتـم هـجـرى مـى زیست، وى فردى وارسته و نیکوکار بود. بسیارى از علماى بـرجـسـتـه جـهان تشیع، همچون آیت‌الله العظمى سید حسین بروجردى، آیت‌الله العظمى حاج آقا حسین قمى، آیت‌الله شهید سید حسن مدرس، آیت‌الله سید على قاضى طباطبایى و آیـت الله عـلامـه طـبـاطـبـایـى (ره) مـنـسـوب بـه ایـن سـیـد | -. سـیـد کـمـال الدیـن: یـکـى از مـشـهـورتـریـن نـوادگـان ابـراهـیـم طـبـاطـبـا، سـیـد کـمـال الدیـن حـسـن مـى بـاشـد کـه در حـدود قـرن شـشـم و اوایـل قـرن هـفـتـم هـجـرى مـى زیست، وى فردى وارسته و نیکوکار بود. بسیارى از علماى بـرجـسـتـه جـهان تشیع، همچون آیت‌الله العظمى سید حسین بروجردى، آیت‌الله العظمى حاج آقا حسین قمى، آیت‌الله شهید سید حسن مدرس، آیت‌الله سید على قاضى طباطبایى و آیـت الله عـلامـه طـبـاطـبـایـى (ره) مـنـسـوب بـه ایـن سـیـد جلیل‌القدر هستند. سـیـد کـمال الدین حسن همراه بسیارى از ذریه پیامبر (ص) در شهر زواره استان اصفهان مـى زیـسـت و بـه هـمـیـن دلیـل، ایـن شـهر به مدینه السادات شهرت داشت. ایـن عـالم ربانى در زواره داراى حوزه درسى اى بود که بسیارى از مشتاقان علوم اسـلامـى را بـه سـوى خـود جـذب مـى کـرد و نـیز ملجا عوام در امور شرعى و فقهى بود و سرانجام در مکتب خانه خویش به سوى معبود پر کشید و همان جا دفن گردید. | ||
-. سید ابوالحسن محمد بن احمد بن محمد بن احمد بن ابراهیم طباطبا. نسب شریف وی با هفت واسطه به امام حسن مجتبی (ع) منتهی می‌شود که از قرار ذیل است:" سید ابوالحسن محمد بن احمد بن محمد بن احمد بن ابراهیم طباطبا بن اسمعیل الدیباج بن ابراهیم الغمر بن حسن المثنی بن حسن بن على بن ابى طالب علیهم الاف التحیه والثناء ". وی از محققّین علما و بزرگان شعرا است که در دوره غیبت صغرى در اصفهان مىزیسته است. وی که معروف به " ابن طباطبا" و ازنوادگان ابراهیم طباطبا است، در سال 258 ق در اصفهان متولد شد. مادرش کنیز و همسرش ام ابیها دخترحسین بن قاسم بن اسید از قبیله بنی احجم خزاعی دانسته‌اند. ابوالحسن تا پایان عمر در همان شهر زیست، از این رو به ابن طباطباى اصفهانى شهرت یافت. تمام هم و غم وی پرداختن به کارهای علمی، ادبى و شعر و شاعرى بود وازرفاه ودارایی بسیار نیز بهره‌مند بود. درکتاب‌های تاریخی وشخصیت نگاری ،شخصیت اورا درردیف عالمان ،ادیبان ،شاعران ،محققان ونویسندگان ترسیم کرده‌اند. اوبه حدت ذهن ،زیرکی ،ذوق سرشار، هوش بالا، دیانت وعفت نفس ،موصوف بود. بیشترین شهرت او از رهگذر توجه به شعر و شاعرى به زبان عربى است. تاجایی که شعراورا درنهایت خوبی وصف کرده‌اند. | -. سید ابوالحسن محمد بن احمد بن محمد بن احمد بن ابراهیم طباطبا. نسب شریف وی با هفت واسطه به امام حسن مجتبی (ع) منتهی می‌شود که از قرار ذیل است:" سید ابوالحسن محمد بن احمد بن محمد بن احمد بن ابراهیم طباطبا بن اسمعیل الدیباج بن ابراهیم الغمر بن حسن المثنی بن حسن بن على بن ابى طالب علیهم الاف التحیه والثناء ". وی از محققّین علما و بزرگان شعرا است که در دوره غیبت صغرى در اصفهان مىزیسته است. وی که معروف به " ابن طباطبا" و ازنوادگان ابراهیم طباطبا است، در سال 258 ق در اصفهان متولد شد. مادرش کنیز و همسرش ام ابیها دخترحسین بن قاسم بن اسید از قبیله بنی احجم خزاعی دانسته‌اند. ابوالحسن تا پایان عمر در همان شهر زیست، از این رو به ابن طباطباى اصفهانى شهرت یافت. تمام هم و غم وی پرداختن به کارهای علمی، ادبى و شعر و شاعرى بود وازرفاه ودارایی بسیار نیز بهره‌مند بود. درکتاب‌های تاریخی وشخصیت نگاری ،شخصیت اورا درردیف عالمان ،ادیبان ،شاعران ،محققان ونویسندگان ترسیم کرده‌اند. اوبه حدت ذهن ،زیرکی ،ذوق سرشار، هوش بالا، دیانت وعفت نفس ،موصوف بود. بیشترین شهرت او از رهگذر توجه به شعر و شاعرى به زبان عربى است. تاجایی که شعراورا درنهایت خوبی وصف کرده‌اند. | ||
ابن طباطبا ازدوستداران و مدافعان حریم ولایت اهل بیت (ع) بود و علامه امینی، او را درردیف ادیبانی ذکر نموده که واقعه غدیر خم رابه نظم کشیده اند. | ابن طباطبا ازدوستداران و مدافعان حریم ولایت اهل بیت (ع) بود و علامه امینی، او را درردیف ادیبانی ذکر نموده که واقعه غدیر خم رابه نظم کشیده اند. | ||
یا من یسر لى العداوه ابدهاو اعمد لمکروهى بجهدک اوذر | یا من یسر لى العداوه ابدهاو اعمد لمکروهى بجهدک اوذر | ||
لله عندى عاده مشکوره فیمن یعادینى فلا تتحیر انا واثق بدعاء جدى المصطفى ابى غداه " غدیر خم " فاحذرو الله اسعدنا بارث دعائه فیمن یعادى او یوالى فاصبر" اى کسانى که در نهان به دشمنى ام پردازى، یا اظهار کن و تا مى توانى به آزارم برخیز، یا مرا رها کن ".سوگند به خدا من با دشمنانم خوى پسندیده اى دارم، شما از آن به شگفت نیفتید ""من به دعاى جدم مصطفى نسبت به پدرم، روز غدیر خم، اطمینان دارم، شما هشیار باشید "" خداوند ما را از میراث دعایش درباره دشمنان و دوستان او سعادتمند کند، شما باید تحمل کنید " | لله عندى عاده مشکوره فیمن یعادینى فلا تتحیر انا واثق بدعاء جدى المصطفى ابى غداه " غدیر خم " فاحذرو الله اسعدنا بارث دعائه فیمن یعادى او یوالى فاصبر" اى کسانى که در نهان به دشمنى ام پردازى، یا اظهار کن و تا مى توانى به آزارم برخیز، یا مرا رها کن ".سوگند به خدا من با دشمنانم خوى پسندیده اى دارم، شما از آن به شگفت نیفتید ""من به دعاى جدم مصطفى نسبت به پدرم، روز غدیر خم، اطمینان دارم، شما هشیار باشید "" خداوند ما را از میراث دعایش درباره دشمنان و دوستان او سعادتمند کند، شما باید تحمل کنید " | ||
-. سیدابوالحسن محمد (ع): بارگاه امامزاده سید ابوالحسن (ع) در روستای کَچورُستاق از توابع شهرستان اردستان در استان اصفهان واقع شده است. مردم اردستان و مناطق پیرامونی آن، احترام خاصی برای این امامزاده | -. سیدابوالحسن محمد (ع): بارگاه امامزاده سید ابوالحسن (ع) در روستای کَچورُستاق از توابع شهرستان اردستان در استان اصفهان واقع شده است. مردم اردستان و مناطق پیرامونی آن، احترام خاصی برای این امامزاده جلیل‌القدر قائلند و مرتب به زیارت آن می‌روند. بنای بقعه متبرکه این امامزاده (ع)، به همت اهالی خود روستا، در حال مرمت و بازسازی می‌باشد. بنای قدیم ساختمان با مصالح خشت و گل بوده که طبق شواهد قدمتی 1000 ساله داشته که روی سنگ مزار نام امام زاده روی آن نوشته شده است. این بنا در تاریخ 1380 توسط هییت امناء و اداره اوقاف شهرستان اردستان و مهندسین اوقاف استان اصفهان بازسازی و در حال ساخت می‌باشد. این بنا در حال حاضر گنبدی به ارتفاع 30 متر داشته و در اینده دارای گلدسته‌ها یی به ارتفاع 50 متر خواهد گردید. زیربنای ساخت این زیارتگاه نیز بالغ بر 2000 متر خواهد بود که شامل 2 رواق و حرم و شبستانهای اطراف آن می‌باشند. در داخل حرم ضریحی فلزی به در ابعاد 3×3 روی سنگ مزار قرار دارد که در طرح جدید ساختمان، تعویض خواهد گردید. بقیه فوق هم اکنون فاقد هرگونه تزیینات گچ بری، کاشیکاری و یا آیینه کار می‌باشد. اَلسَّلامُ عَلَیکَ اَیِّهَا الشَّخصُ الشَّریفُ اَلطّاهِرُ الکَریمِ اَلعالِمُ اَلعارِفُ العابِدُ الشَّهیدُ ؛السَیِّد ابُوالحَسَن، مُحَمَّدِ بنِ اَحمَدِ بنِ حَسَنِ بنِ عَلِیِّ بنِ اَبِی طالِب (عَلَیهِمُ اَلسَّلامُ)همانگونه که در زیارت نامه حضرت امامزاده سید ابوالحسن (ع) هم می‌خوانیم؛ این امامزاده بزرگوار (ع)، یکی از نوادگان حضرت امام حسن مجتبی (علیه السلام) ـ دومین امام شیعیان جهان ـ می‌باشند. | ||
براساس اسناد موجود در کتاب «عمدة الطالب» و همچنین عیناً؛ نوشته بر روی سنگ قبر (اَلعالِمُ اَلعارِفُ العابِدُ الشَّهیدُ؛ السَیِّد ابُوالحَسَن، مُحَمَّدِ ...)، این بزرگوار، از فرزندان حسن به حسن معروف به حسن مثنی ـ که در واقع کربلا در عاشورای سال 61 هجری قمری، مجروح گردیده ـ می‌باشند. | براساس اسناد موجود در کتاب «عمدة الطالب» و همچنین عیناً؛ نوشته بر روی سنگ قبر (اَلعالِمُ اَلعارِفُ العابِدُ الشَّهیدُ؛ السَیِّد ابُوالحَسَن، مُحَمَّدِ ...)، این بزرگوار، از فرزندان حسن به حسن معروف به حسن مثنی ـ که در واقع کربلا در عاشورای سال 61 هجری قمری، مجروح گردیده ـ می‌باشند. | ||
احمد رئیس، پسر دیگر ابراهیم که جد اعلای سادات طباطبایی ایران و از اجداد دودمان مدرسی به شمار می‌رود به ایران راه سپرد و چون چراغی روشنی‌افزا آسمان ایران را روشنی افزود. نویسنده عمدة الطالب می‌نویسد: احمد رئیس فرزند ابراهیم طباطبا دو پسر داشت، نام فرزندان او محمد و ابراهیم بود و از نظر این نسابه دانشور، تمام بازماندگان احمد رئیس، به ابوالحسن، شاعر اصفهانی یعنی محمد بن احمد بن محمد بن احمد باز می‌گردند. ابوالحسن شاعر اصفهانی از نیاکان دودمان مدرسی و از نوادگان ابراهیم طباطبا است که با هفت واسطه به امام حسن مجتبی(ع) نسبت به هم می‌رسانند. | احمد رئیس، پسر دیگر ابراهیم که جد اعلای سادات طباطبایی ایران و از اجداد دودمان مدرسی به شمار می‌رود به ایران راه سپرد و چون چراغی روشنی‌افزا آسمان ایران را روشنی افزود. نویسنده عمدة الطالب می‌نویسد: احمد رئیس فرزند ابراهیم طباطبا دو پسر داشت، نام فرزندان او محمد و ابراهیم بود و از نظر این نسابه دانشور، تمام بازماندگان احمد رئیس، به ابوالحسن، شاعر اصفهانی یعنی محمد بن احمد بن محمد بن احمد باز می‌گردند. ابوالحسن شاعر اصفهانی از نیاکان دودمان مدرسی و از نوادگان ابراهیم طباطبا است که با هفت واسطه به امام حسن مجتبی(ع) نسبت به هم می‌رسانند. | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۱: | ||
در مناطق شمالی ایران امام زادگانی از سادات طباطبایی مدفون هستند که برخی از آنها عبارتند از: | در مناطق شمالی ایران امام زادگانی از سادات طباطبایی مدفون هستند که برخی از آنها عبارتند از: | ||
-.سید یحیى :نسب این امام زاده شریف از این قرار است: یحیى بن حسن الاتج بن محمّد المرتضى لدین الله بن یحیى الهادى بن حسین بن قاسم الرسى بن ابراهیم طباطبا بن اسماعیل الدیباج بن ابراهیم الغمر بن حسن المثنى بن امام حسن (علیه السلام). | -.سید یحیى :نسب این امام زاده شریف از این قرار است: یحیى بن حسن الاتج بن محمّد المرتضى لدین الله بن یحیى الهادى بن حسین بن قاسم الرسى بن ابراهیم طباطبا بن اسماعیل الدیباج بن ابراهیم الغمر بن حسن المثنى بن امام حسن (علیه السلام). | ||
این امام زاده | این امام زاده جلیل‌القدر در روستاى توساکوتى. <ref>توساكوتى به معنى تپّه اى است كه زیر درخت توسكا قرار دارد. نام دیگر این روستا توساکلام است. دهستان سه هزار نیز شامل سى روستا است.</ref> تنکابن در میان جنگل واقع شده و دارای بقعه ای ساده و گنبدى مدور و آجرى است. به نظر مى رسد که او پدربزرگ امامزاده سید مختار مدفون در روستاى فقیه آباد نشتارود شهرستان تنکابن باشد. امام زاده یحیی فرزندى به نام ابوالعساف محمّد داشت که از وى سید مختار، سید حسین و سید حسن به دنیا آمده‌اند. <ref>تحفة الازهار1: 279؛ عمدة الطالب: 177؛ مناهل الضرب: 359ـ358؛ سیرى در تاریخ علویان غرب مازندران: 98.</ref> | ||
-.سید محمود جویبار: نسب شریف این امام زاده با دوازده واسطه به امام دوّم شیعیان منتهى مى شود که از این قرار است: سیّد محمود بن محمّد بن مسلم بن محمّد بن قاسم بن اسماعیل بن احمد الناصر بن یحیى الهادى بن حسین بن قاسم الرُسى بن ابراهیم طباطبا بن اسماعیل الدیباج بن ابراهیم الغمر الحسن المثنى بن امام حسن(علیه السلام). بقعه این امام زاده در نُه کیلومترى شمال شهر جویبار، روبه روى پاسگاه انتظامى و در میان گورستان محل واقع شده است. بنایى تازه ساختِ مستطیل شکل به ابعاد 16×7 متر است که شامل دو اتاق تودرتو است. دو درب از جانب شمال و جنوب به بقعه راه مى یابد. قبر امامزاده در اتاق بزرگ‌تر قرار گرفته و صندوق چوبى کوچکى به ارتفاع سى سانتى متر از قبر محافظت مى کند. روى بامِ پشم سیمانى (ایرانیت) مزار، گنبدى گرد به ارتفاع یک متر قرار داده‌اند. غسّال خانه و سرویس‌هاى بهداشتى در جنوب بقعه است. حیاط زیارتگاه حدود چهار هزار مترمربع است. حاج اصغر و حاجیه اولیاى غفارى به نام فرزند شهیدشان مهران، تکیه اى بنیان نهاده‌اند. | -.سید محمود جویبار: نسب شریف این امام زاده با دوازده واسطه به امام دوّم شیعیان منتهى مى شود که از این قرار است: سیّد محمود بن محمّد بن مسلم بن محمّد بن قاسم بن اسماعیل بن احمد الناصر بن یحیى الهادى بن حسین بن قاسم الرُسى بن ابراهیم طباطبا بن اسماعیل الدیباج بن ابراهیم الغمر الحسن المثنى بن امام حسن(علیه السلام). بقعه این امام زاده در نُه کیلومترى شمال شهر جویبار، روبه روى پاسگاه انتظامى و در میان گورستان محل واقع شده است. بنایى تازه ساختِ مستطیل شکل به ابعاد 16×7 متر است که شامل دو اتاق تودرتو است. دو درب از جانب شمال و جنوب به بقعه راه مى یابد. قبر امامزاده در اتاق بزرگ‌تر قرار گرفته و صندوق چوبى کوچکى به ارتفاع سى سانتى متر از قبر محافظت مى کند. روى بامِ پشم سیمانى (ایرانیت) مزار، گنبدى گرد به ارتفاع یک متر قرار داده‌اند. غسّال خانه و سرویس‌هاى بهداشتى در جنوب بقعه است. حیاط زیارتگاه حدود چهار هزار مترمربع است. حاج اصغر و حاجیه اولیاى غفارى به نام فرزند شهیدشان مهران، تکیه اى بنیان نهاده‌اند. | ||
رابینو مى نویسد: «بین ده و ساحل دریا امامزاده کوچک محمود واقع است.» | رابینو مى نویسد: «بین ده و ساحل دریا امامزاده کوچک محمود واقع است.» | ||
| خط ۱۱۸: | خط ۱۱۸: | ||
زید دارای چهار فرزند به اسامی ابراهیم، علی، محمد ابوجعفر و حسین ابو عبدالله بودوفات وی پس از سال 335 ه .ق اتفاق افتاده و در حرم علی بن حمزه (ع) در شیراز دفن شده است. پس از مرگ او، فرزند ارشدش، حسین ابوعبدالله نقابت و سرپرستی سادات شیراز و موقوفات آنجا را به عهده گرفت و صاحب دو فرزند شد که یکی از آنان ابوالحسن زید نام داشت که به جهت مهاجرت و سکونت به سیراف، به عزالدین سیرافی مشهور شد. از نوادگان عزالدین سیرافی می‌توان به سید حسین بن اسحاق بن جعفر بن حسن بن زید ابی الحسین السیرافی الحسنی یاد نمود که به جهت تقوا و حسن شهرتش به شاه حسین معرف بود وی در سال 550 ه. ق در سیراف وفات یافت و در شهر کنونی بنک به خاک سپرده شد. از سید حسین سه فرزند به اسامی اسحاق، زین‌العابدین علی و محمود به یادگار ماند که در بوشهر و نواحی آن می‌زیستند. | زید دارای چهار فرزند به اسامی ابراهیم، علی، محمد ابوجعفر و حسین ابو عبدالله بودوفات وی پس از سال 335 ه .ق اتفاق افتاده و در حرم علی بن حمزه (ع) در شیراز دفن شده است. پس از مرگ او، فرزند ارشدش، حسین ابوعبدالله نقابت و سرپرستی سادات شیراز و موقوفات آنجا را به عهده گرفت و صاحب دو فرزند شد که یکی از آنان ابوالحسن زید نام داشت که به جهت مهاجرت و سکونت به سیراف، به عزالدین سیرافی مشهور شد. از نوادگان عزالدین سیرافی می‌توان به سید حسین بن اسحاق بن جعفر بن حسن بن زید ابی الحسین السیرافی الحسنی یاد نمود که به جهت تقوا و حسن شهرتش به شاه حسین معرف بود وی در سال 550 ه. ق در سیراف وفات یافت و در شهر کنونی بنک به خاک سپرده شد. از سید حسین سه فرزند به اسامی اسحاق، زین‌العابدین علی و محمود به یادگار ماند که در بوشهر و نواحی آن می‌زیستند. | ||
امامزاده حسین بنک: نسب شریف این امام زاده | امامزاده حسین بنک: نسب شریف این امام زاده جلیل‌القدر که در شهر بنک شهرستان کنگان مدفون است با چهارده واسطه به امام حسن مجتبی (ع) منتهی می‌شود که از قرار ذیل می‌باشد: | ||
سید حسین بن اسحاق بن جعفر بن ابی محمد حسن بن زید ابی الحسین السیرافی بن حسین بن زید السود بن ابراهیم بن ابی عبدالله محمد بن ابی محمد قاسم الرسی بن ابراهیم طباطبا بن ابراهیم الغمر بن حسن المثنی بن امام حسن مجتبی (ع). وی سیدی | سید حسین بن اسحاق بن جعفر بن ابی محمد حسن بن زید ابی الحسین السیرافی بن حسین بن زید السود بن ابراهیم بن ابی عبدالله محمد بن ابی محمد قاسم الرسی بن ابراهیم طباطبا بن ابراهیم الغمر بن حسن المثنی بن امام حسن مجتبی (ع). وی سیدی جلیل‌القدر، عظیم الشدن و بسیار بزرگوار بود اکثر اجداد او از مشاهیر سادات فارس و سیراف به شمار می‌آمدند. | ||
==== بروجرد:==== | ==== بروجرد:==== | ||