احزاب سیاسی آذربایجان: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
آذربایجان از | '''احزاب سیاسی در آذربایجان''' از آغاز قرن بیستم میلادی تأسیس وبه فعالیت سیاسی پرداخته وتا امروز به فعالیتهای خویش درعرصه سیاست ادامه داده اند. [[جمهوری آذربایجان]] در سالیان متمادی تحت سیطره روسیه تزاری وشوروی سابق قرار داشت وسرنوشت سیاسی مردم آذربایجان عملا توسط روسها رقم زده می شد یعنی مردم درتعین سرنوشت سیاسی خود ذی دخل نبوده واز دایره قدرت سیاسی بدور مانده وهم چنین زمینه ایجاد وتأسیس احزاب سیاسی برای آنان فراهم نبود. ولی با ازهم پاشیدن شوروی سابق واعلام استقلال جمهوریت های تحت سیطره آن که آذربایجان ازجمله یکی ازآنها بود،دوران حیات وفعالیت سیستم تک حزبی از این کشورها رخت حیات بربست وتحت تأثیر یک فضای نسبتا باز سیاسی بوجود آمده،در جمهوری آذربایجان تشکلها واحزاب سیاسی نوپا وارد میدان فعالیت حزبی شدند. | ||
با اینکه درجمهوری آذربایجان احزاب زیادی پا به عرصه سیاست گذاشته اند اما اکثرا بخصوص احزاب مخالف ازجایگاه والای مردمی برخوردار نبوده وبه منظور کسب قدرت سیاسی به قدرتهای بیرونی (غربی) روی می آورند واین امر خود فاصله ملت را از احزاب سیاسی بیشتر نموده است ،واین درحالی است که احزاب مخالف، حزب حاکم را متهم به سوء استفاده از قدرت دولتی نموده وآن را ناقض آزادی که یکی از مولفه های مهم دموکراسی است میدانند. باوجودیکه در جمهوری آذربایجان در طی چند سال اخیر احزاب متعددی شکل گرفته است تاهنوز این کشور با دموکراسی واقعی که احزاب بتواند نقش عمده را بازی کنند فاصله زیادی دارد | با اینکه درجمهوری آذربایجان احزاب زیادی پا به عرصه سیاست گذاشته اند اما اکثرا بخصوص احزاب مخالف ازجایگاه والای مردمی برخوردار نبوده وبه منظور کسب قدرت سیاسی به قدرتهای بیرونی (غربی) روی می آورند واین امر خود فاصله ملت را از احزاب سیاسی بیشتر نموده است ،واین درحالی است که احزاب مخالف، حزب حاکم را متهم به سوء استفاده از قدرت دولتی نموده وآن را ناقض آزادی که یکی از مولفه های مهم دموکراسی است میدانند. باوجودیکه در جمهوری آذربایجان در طی چند سال اخیر احزاب متعددی شکل گرفته است تاهنوز این کشور با دموکراسی واقعی که احزاب بتواند نقش عمده را بازی کنند فاصله زیادی دارد | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
==احزاب موافق دولت== | ==احزاب موافق دولت== | ||
===حزب آذربایجان نوین === | ===حزب آذربایجان نوین=== | ||
این حزب، حزب حاکم فعلی است که در سال 1992 م تو سط حیدر علی یف تأسیس شد،این حزب پس از کناره گیری اجباری ابوالفضل ایلچی بیگ رهبر جبهه خلق ورئیس جمهوروقت از قدرت درسال 1993م،روی کار آمد واز آن زمان تا کنون پیوسته حاکمیت را در اختیار داشته است. | این حزب، حزب حاکم فعلی است که در سال 1992 م تو سط حیدر علی یف تأسیس شد،این حزب پس از کناره گیری اجباری ابوالفضل ایلچی بیگ رهبر جبهه خلق ورئیس جمهوروقت از قدرت درسال 1993م،روی کار آمد واز آن زمان تا کنون پیوسته حاکمیت را در اختیار داشته است. | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
حزب خانم لاله از آوان تأسیس تا کنون فعالیت خاص سیاسی ازخود متبارز ننموده و درعرصه سیاست آذربایجان از نفوذ چندانی برخوردار نیست. | حزب خانم لاله از آوان تأسیس تا کنون فعالیت خاص سیاسی ازخود متبارز ننموده و درعرصه سیاست آذربایجان از نفوذ چندانی برخوردار نیست. | ||
===حزب دموکرات آذربایجان === | ===حزب دموکرات آذربایجان=== | ||
این حزب سیاسی که یکی از اعضای فعال ائتلاف آزادی می باشد، به رهبری رسول قلی یف تشکیل شده است. | این حزب سیاسی که یکی از اعضای فعال ائتلاف آزادی می باشد، به رهبری رسول قلی یف تشکیل شده است. | ||
| خط ۱۰۸: | خط ۱۰۸: | ||
<ref>اشرافی، مرتضی، تعامل و یا سلطه روسیه بر تاریخ سیاسی جمهوری آذربایجان ، پایگاه سیاسی اجتماعی کریمه اهل بیت(س، www.karimeh.com </ref>. | <ref>اشرافی، مرتضی، تعامل و یا سلطه روسیه بر تاریخ سیاسی جمهوری آذربایجان ، پایگاه سیاسی اجتماعی کریمه اهل بیت(س، www.karimeh.com </ref>. | ||
===حزب سوسیال دموکرات === | ===حزب سوسیال دموکرات=== | ||
"حزب سوسیال دموکرات آذربایجان ازسالهای اول استقلال این کشور فعالیت دارد واز احزاب منتقد دولت به حساب میاید.رهبری این حزب را آراز علی زاده به عهده دارد،این حزب علی رغم اینکه منتقد دولت است ولی مثل سایر احزاب مخالف نظیر مساوات ،جبهه خلق،دموکرات و....مخالفت شدیدوعملی با دولت نداردوبه برگزاری تظاهرات اعتراض آمیز ومیتینگ های جاده وبازار اقدام نمی کنند" <ref>www.iras.ir</ref>. | "حزب سوسیال دموکرات آذربایجان ازسالهای اول استقلال این کشور فعالیت دارد واز احزاب منتقد دولت به حساب میاید.رهبری این حزب را آراز علی زاده به عهده دارد،این حزب علی رغم اینکه منتقد دولت است ولی مثل سایر احزاب مخالف نظیر مساوات ،جبهه خلق،دموکرات و....مخالفت شدیدوعملی با دولت نداردوبه برگزاری تظاهرات اعتراض آمیز ومیتینگ های جاده وبازار اقدام نمی کنند" <ref>www.iras.ir</ref>. | ||
| خط ۱۹۹: | خط ۱۹۹: | ||
"<ref>www.iras.ir</ref>. | "<ref>www.iras.ir</ref>. | ||
===گاموح === | ===گاموح=== | ||
به ترکی آذربایجانی: Günay Azərbaycan Milli Oyanış Hərəkatı) مخفف شدهٔ عبارت جنبش بیداری ملی آذربایجان جنوبی، یک گروه سیاسی تجزیه‌طلب است که برای جدایی آذربایجان ایران از کشور ایران و اتحاد آن با جمهوری آذربایجان یا تشکیل «آذربایجان واحد» و یا به عبارت صحیح «آذربایجان بزرگ» فعالیت می‌کند. این گروه سیاسی در سال ۲۰۰۲ پس از انشعاب محمودعلی چهرگانی از جاماح و مهاجرتش به خارج از کشور توسط وی بنیان‌گذاری شد و فعالیتش در ایران ممنوع اعلام شده‌است. هم‌اکنون پایگاه این گروه در باکو است. | به ترکی آذربایجانی: Günay Azərbaycan Milli Oyanış Hərəkatı) مخفف شدهٔ عبارت جنبش بیداری ملی آذربایجان جنوبی، یک گروه سیاسی تجزیه‌طلب است که برای جدایی آذربایجان ایران از کشور ایران و اتحاد آن با جمهوری آذربایجان یا تشکیل «آذربایجان واحد» و یا به عبارت صحیح «آذربایجان بزرگ» فعالیت می‌کند. این گروه سیاسی در سال ۲۰۰۲ پس از انشعاب محمودعلی چهرگانی از جاماح و مهاجرتش به خارج از کشور توسط وی بنیان‌گذاری شد و فعالیتش در ایران ممنوع اعلام شده‌است. هم‌اکنون پایگاه این گروه در باکو است. | ||
| خط ۲۲۵: | خط ۲۲۵: | ||
===گاماج=== | ===گاماج=== | ||
گاماج ابتدا به اسم آذربايجان جنوبی تشکيل شد ولی به خاطر سياستهای مخرب آن، تعداد انگشت شمار از افرادی که از آذربايجان جنوبی بودند استعفا داده يا ارتباط خود را قطع کردند. افرادی هم که از آذربايجان شمال و يا ترکيه بودند با دوری از گاماج و ايجاد تشکيلاتهای جديد به اسم آذربايجان جنوب به بيزينس مشغول شدند. | گاماج ابتدا به اسم آذربايجان جنوبی تشکيل شد ولی به خاطر سياستهای مخرب آن، تعداد انگشت شمار از افرادی که از آذربايجان جنوبی بودند استعفا داده يا ارتباط خود را قطع کردند. افرادی هم که از آذربايجان شمال و يا ترکيه بودند با دوری از گاماج و ايجاد تشکيلاتهای جديد به اسم آذربايجان جنوب به بيزينس مشغول شدند. | ||
بعد از تشکيل و فعاليت گاموح نوين و سپس دستگيري رهبران آن و شروع اعتصاب غذاي آنها گاماج و برخي از تشکلات شخصي به تشويش افتاده اند و تلاش ميکنند با سؤاستفاده از گاموح نوين به خوش خدمتي به کشورهاي بيگانه ادامه دهند. ولي وجود حلقه هاي مستحکم و ارتباط گسترده بين افراد و گروههاي ملي در داخل آذربايجان و دفاع همه جانبه از گاموح نوين٫ مزدوران هنوز از سردرگمي خارج نشده اند. | بعد از تشکيل و فعاليت گاموح نوين و سپس دستگيري رهبران آن و شروع اعتصاب غذاي آنها گاماج و برخي از تشکلات شخصي به تشويش افتاده اند و تلاش ميکنند با سؤاستفاده از گاموح نوين به خوش خدمتي به کشورهاي بيگانه ادامه دهند. ولي وجود حلقه هاي مستحکم و ارتباط گسترده بين افراد و گروههاي ملي در داخل آذربايجان و دفاع همه جانبه از گاموح نوين٫ مزدوران هنوز از سردرگمي خارج نشده اند. | ||
| خط ۲۴۳: | خط ۲۴۳: | ||
به نظر من، آذربایجانی های جنوبی باید به همراه فارس ها صاحب شیوه ها و سنن آزادی های دموکراتیک بشوند. بدون داشتن این شیوه ها و سنن، دستاوردهای بزرگ بعضا برای ملت ها خوشبختی به بار نمی آورد. مثلا، اگر رژیم سیاسی در دولت های جدید که در سایه برخی تلاش های تندروانه و تجزیه ها شکل خواهد گرفت، از رژیم موجود که فارس ها آن را شکل داده اند، بی رحم تر و خشن تر خواهد بود، در این صورت من این را برای هیچ فرد آذربایجانی آرزو نمی کنم. درست نیست ما خارج از گود مشورت بدهیم، اما به اعتقاد من آذربایجانی ها باید در راه حقوق خود مبارزه کنند و باید از نظر سیاسی سازمان دهی شوند. باید تلاش شود که از هر امکانی بهره مند شوند. در غیر این صورت، انتظار اینکه زمانی شرایط بین المللی مناسب ایجاد شود یا در داخل ایران تحولات به آن سمت برود که من هم به پا خیزم و دولت مستقل خودم را ایجاد کنم، رویکردی مزخرف است. به همین علت نیز من فکر می کنم که آذربایجانی ها باید به شیوه های مبارزاتی مسالمت آمیز اولویت بدهند و از خشونت ها کنار بمانند. | به نظر من، آذربایجانی های جنوبی باید به همراه فارس ها صاحب شیوه ها و سنن آزادی های دموکراتیک بشوند. بدون داشتن این شیوه ها و سنن، دستاوردهای بزرگ بعضا برای ملت ها خوشبختی به بار نمی آورد. مثلا، اگر رژیم سیاسی در دولت های جدید که در سایه برخی تلاش های تندروانه و تجزیه ها شکل خواهد گرفت، از رژیم موجود که فارس ها آن را شکل داده اند، بی رحم تر و خشن تر خواهد بود، در این صورت من این را برای هیچ فرد آذربایجانی آرزو نمی کنم. درست نیست ما خارج از گود مشورت بدهیم، اما به اعتقاد من آذربایجانی ها باید در راه حقوق خود مبارزه کنند و باید از نظر سیاسی سازمان دهی شوند. باید تلاش شود که از هر امکانی بهره مند شوند. در غیر این صورت، انتظار اینکه زمانی شرایط بین المللی مناسب ایجاد شود یا در داخل ایران تحولات به آن سمت برود که من هم به پا خیزم و دولت مستقل خودم را ایجاد کنم، رویکردی مزخرف است. به همین علت نیز من فکر می کنم که آذربایجانی ها باید به شیوه های مبارزاتی مسالمت آمیز اولویت بدهند و از خشونت ها کنار بمانند. | ||
ما به عنوان یک حزب، تمامیت ارضی ایران را به رسمیت می شناسیم. اما، این را نیز باور داریم که آذربایجانی ها نیز همانند تمامی ملت های تقسیم شده، از حق یکی شدن برخوردار هستند. باید تلاش کنیم که این حق ما را جامعه جهانی و فارس ها نیز به رسمیت بشناسند.<ref>https://www.dana.ir/news/1275978.html</ref> | ما به عنوان یک حزب، تمامیت ارضی ایران را به رسمیت می شناسیم. اما، این را نیز باور داریم که آذربایجانی ها نیز همانند تمامی ملت های تقسیم شده، از حق یکی شدن برخوردار هستند. باید تلاش کنیم که این حق ما را جامعه جهانی و فارس ها نیز به رسمیت بشناسند.<nowiki><ref></nowiki>https://www.dana.ir/news/1275978.html</ref> | ||
===حزب استقلال آذربایجان جنوبی«گائیپ»=== | ===حزب استقلال آذربایجان جنوبی«گائیپ»=== | ||
این گروه در2004 به رهبری میرصالح بنی هاشمی گرگری، با نام مستعار صالح ایلدیریم اعلام موجودیت کرده ودر مرامنامه خود به استقلال آذربایجان جنوبی و تشکیل کشوری مجزا از جمهوری آذربایجان تأکید کرده است. تحت تأثیر حمایتهای دولت باکو، گائیپ در حرکتی نمایشی اعتراضی که به همراه اعضای «مرکز همکاری | این گروه در2004 به رهبری میرصالح بنی هاشمی گرگری، با نام مستعار صالح ایلدیریم اعلام موجودیت کرده ودر مرامنامه خود به استقلال آذربایجان جنوبی و تشکیل کشوری مجزا از جمهوری آذربایجان تأکید کرده است. تحت تأثیر حمایتهای دولت باکو، گائیپ در حرکتی نمایشی اعتراضی که به همراه اعضای «مرکز همکاری خلق‌های ترک» در 17 مه 2012 در مقابل سفارت ایران در باکو انجام دادند شعارهای مداخله جویانه‌ای مانن «آذربایجان یکی شود- مرکز آن تبریز شود» سر دادند.<ref>Mig)،17MAY2011)</ref> | ||
میرصالح بنی هاشمی گرگری، رهبر گروهک تجزیه طلب گایپ (GAIP) که همواره به جمهوری آذربایجان و ترکیه رفت و آمد داشته و در این کشورها آزادانه کنفرانس های خبری علیه جمهوری اسلامی ایران تشکیل می دهد، در دیدار تجزیه طلبان ضدایرانی با شاه سعودی حضور داشت. | میرصالح بنی هاشمی گرگری، رهبر گروهک تجزیه طلب گایپ (GAIP) که همواره به جمهوری آذربایجان و ترکیه رفت و آمد داشته و در این کشورها آزادانه کنفرانس های خبری علیه جمهوری اسلامی ایران تشکیل می دهد، در دیدار تجزیه طلبان ضدایرانی با شاه سعودی حضور داشت. | ||
| خط ۲۵۵: | خط ۲۵۵: | ||
وی به مقامات عربستانی گفته است، اگر ریاض یک دهم هزنیه ای را که یمن خرج کرده است به آن ها بدهد، گروه های تجزیه طلب می‌توانند از داخل ایران را «محو» کنند. | وی به مقامات عربستانی گفته است، اگر ریاض یک دهم هزنیه ای را که یمن خرج کرده است به آن ها بدهد، گروه های تجزیه طلب می‌توانند از داخل ایران را «محو» کنند. | ||
=== جبهه ی خلق و مساوات=== | ===جبهه ی خلق و مساوات=== | ||
===جبهه خلق=== | ===جبهه خلق=== | ||
| خط ۲۶۳: | خط ۲۶۳: | ||
===اتحادیه آذربایجان واحد=== | ===اتحادیه آذربایجان واحد=== | ||
این گروه فعالیت خود را بر روی برگزاری میزگردها و نشستهای ضد ایرانی و به | این گروه فعالیت خود را بر روی برگزاری میزگردها و نشستهای ضد ایرانی و به بهانه‌ی حمایت از حقوق مدنی آذریهای ایران متمرکز کرده است. | ||
===جنبش دموکراتهای ملی=== | |||
=پانویس= | =پانویس= | ||
{{پانویس|2}} | {{پانویس|2}} | ||
[[رده:احزاب]] | [[رده:احزاب]] | ||
[[رده: کشور های اسلامی]] | [[رده: کشور های اسلامی]] | ||