رباط: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: واگردانی دستی
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">[[پرونده:رباط.jpg|بندانگشتی|رباط]]</div>
<div class="wikiInfo">[[پرونده:رباط.jpg|بندانگشتی|رباط]]</div>
'''رِباط''' در آغاز شکل‌گیری و گسترش [[اسلام]] استحکامات نظامی ساده‌ در نقاط سوق‌الجیشی مرز سرزمین‌های [[مسلمین]] بود تا مجاهدان در پناه آن از مرزهای [[جهان اسلام]] در مقابل [[کفار]] دفاع کنند. اما از قرن چهارم به بعد رباط‌های مشرق‌ زمین دچار تغییرات اساسی شدند. از آن زمان به بعد، یک رباط نهادی عام‌المنفعه بود که توسط انسانی خیّر ساخته می‌شد تا وسایل آسایش و راحتی را برای مسافران مسلمان، فقرا و در راه‌ماندگانی فراهم کند، که عموماً [[صوفی]] بودند.
'''رِباط''' در آغاز شکل‌گیری و گسترش [[اسلام]] استحکامات نظامی ساده‌ در نقاط سوق‌الجیشی مرز سرزمین‌های [[مسلمین]] بود تا مجاهدان در پناه آن از مرزهای [[جهان اسلام]] در مقابل [[کفار]] دفاع کنند. اما از قرن چهارم به بعد رباط‌های مشرق‌ زمین دچار تغییرات اساسی شدند. از آن زمان به بعد، یک رباط نهادی عام‌المنفعه بود که توسط انسانی خیر ساخته می‌شد تا وسایل آسایش و راحتی را برای مسافران [[مسلمان]]، فقرا و در راه‌ماندگانی فراهم کند، که عموماً [[صوفی]] بودند.


شهر [[مکه]] به دلیل وجود [[کعبه]] پایگاه وحدت و یکپارچگی تمام اقوام و گروه‌های مسلمانی بوده است که از اقصی نقاط قلمرو گسترده جهان اسلام به این دیار پای می‌نهادند. اداره و تسلط بر اوضاع شهر مکه، در تاریخ اسلام برای سلسله‌های حکومت‌گر جایگاه ویژه‌ای داشته و اموری همچون اداره کاروان‌های حج، رسیدگی به امور اجتماعی و اقتصادی حجاج و مدیریت رویداد عظیم حج، برای حاکمان و امرای [[حج]] از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار بوده است.
شهر [[مکه]] به دلیل وجود [[کعبه]] پایگاه وحدت و یکپارچگی تمام اقوام و گروه‌های مسلمانی بوده است که از اقصی نقاط قلمرو گسترده [[جهان اسلام]] به این دیار پای می‌نهادند. اداره و تسلط بر اوضاع شهر مکه، در [[تاریخ اسلام]] برای سلسله‌های حکومت‌گر جایگاه ویژه‌ای داشته و اموری همچون اداره کاروان‌های [[حج]]، رسیدگی به امور اجتماعی و اقتصادی حجاج و مدیریت رویداد عظیم حج، برای حاکمان و امرای [[حج]] از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار بوده است.


در این میان رِباط‌ها نقش مهمی در استقرار امنیت و رونق شهر مکه و رفاه حال حجاج داشته است. منابع تاریخی مختلف از وجود حدود 60 رباط در مکه، خبر داده‌اند که از ویژگـی‌هـای مهـم این رباط‌ها ساخت و ساز اکثر آنها در قـرن‌هـای ششم و نهم هجری قمری بوده است.
در این میان رِباط‌ها نقش مهمی در استقرار امنیت و رونق شهر مکه و رفاه حال حجاج داشته است. منابع تاریخی مختلف از وجود حدود 60 رباط در مکه، خبر داده‌اند که از ویژگـی‌هـای مهـم این رباط‌ها ساخت و ساز اکثر آنها در قـرن‌هـای ششم و نهم [[سال قمری|هجری قمری]] بوده است.


خیّرین و اشخاص منحصر به فرد با صرف اموال شخصی بیشترین نقش را در ساخت و سازهای عام‌المنفعه در مکه داشته‌اند که بخش قابل توجهی از آنان بومی مکه نبودند و در واقع ایرانی‌ها در رتبه اول احداث رباط در این شهر قرار داشته‌اند.  
خیّرین و اشخاص منحصر به فرد با صرف اموال شخصی بیشترین نقش را در ساخت و سازهای عام‌المنفعه در مکه داشته‌اند که بخش قابل توجهی از آنان بومی مکه نبودند و در واقع ایرانی‌ها در رتبه اول احداث رباط در این شهر قرار داشته‌اند.  
خط ۱۵: خط ۱۵:


== معنای لغوی و اصطلاحی ==
== معنای لغوی و اصطلاحی ==
ربط در لغت به معنای بستن و محکم کردن است.<ref>ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ‌7، ص 302، دار الفکر، بیروت، 1414ق</ref> این که قرآن کریم می‌فرماید: {{متن قرآن |وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَ مِنْ رِباطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّکُمْ وَ آخَرینَ مِنْ دُونِهِم‏...|سوره = انفال |آیه = 60 }}. در این جا، رباط مصدر به معنای مربوط است؛ یعنی بسته شده، یا جمع «ربیط» است و به همان معنا، ولی استعمال آن در اسب‌هایی که برای [[جهاد]] بسته می‌شوند غلبه پیدا کرده است<ref>ریاضی، حشمت الله، ترجمه بیان السعادة، ج ‏6، ص 71، مرکز انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران، 1372ش</ref>. بنابراین "رباط الخیل" به معنای اسب‌هایی است که برای جنگ آماده شده است.
ربط در لغت به معنای بستن و محکم کردن است.<ref>ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ‌7، ص 302، دار الفکر، بیروت، 1414ق</ref>. این که [[قرآن|قرآن کریم]] می‌فرماید: {{متن قرآن |وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَ مِنْ رِباطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّکُمْ وَ آخَرینَ مِنْ دُونِهِم‏...|سوره = انفال |آیه = 60 }}. در این جا، رباط مصدر به معنای مربوط است؛ یعنی بسته شده، یا جمع «ربیط» است و به همان معنا، ولی استعمال آن در اسب‌هایی که برای [[جهاد]] بسته می‌شوند غلبه پیدا کرده است<ref>ریاضی، حشمت الله، ترجمه بیان السعادة، ج ‏6، ص 71، مرکز انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران، 1372ش</ref>. بنابراین "رباط الخیل" به معنای اسب‌هایی است که برای [[جنگ]] آماده شده است.


مرابطه هم از ریشۀ "ربط" است که به باب مفاعلة رفته و به معنای مواظبت کردن(از طریق بستن و منع کردن) است<ref>فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، ج ‌2، ص 215، دار الرضی، قم، بی تا</ref>. به شخصی که در مرزها حاضر شده و از تمامیت کشور اسلامی محافظت می‌کند، "مرابط" گفته می‌شود<ref>فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج ‌7، ص 422، انتشارات هجرت، قم، 1410ق</ref>. رباط؛ نیز مصدر "ربط" است که به همان معنای بستن می‌آید.
مرابطه هم از ریشۀ "ربط" است که به باب مفاعلة رفته و به معنای مواظبت کردن(از طریق بستن و منع کردن) است<ref>فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، ج ‌2، ص 215، دار الرضی، قم، بی تا</ref>. به شخصی که در مرزها حاضر شده و از تمامیت کشور اسلامی محافظت می‌کند، "مرابط" گفته می‌شود<ref>فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج ‌7، ص 422، انتشارات هجرت، قم، 1410ق</ref>. رباط؛ نیز مصدر "ربط" است که به همان معنای بستن می‌آید.