ربا: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ربا''' در لغت به معنی زیادی، فزونی، سود، رشد و نمو است. به عبارت دیگر دریافت زیادی در مبادلات دو کالای هم‌جنس مکیل یا موزون و نیز دریافت اضافی در عقد قرض با شرط قبلی را ربا گویند. | '''ربا''' در لغت به معنی زیادی، فزونی، سود، رشد و نمو است. به عبارت دیگر دریافت زیادی در مبادلات دو کالای هم‌جنس مکیل یا موزون و نیز دریافت اضافی در عقد قرض با شرط قبلی را ربا گویند. | ||
ربا خواری که در [[قرآن کریم]] در آن به عنوان «اعلان جنگ با [[خدا]] و رسولش» یاد شده، از [[گناهان کبیره]] است که البته در | ربا خواری که در [[قرآن کریم]] در آن به عنوان «اعلان جنگ با [[خدا]] و رسولش» یاد شده، از [[گناهان کبیره]] است که البته در قوانین مجازات اسلامی هم برای آن مجازات تعیین شده است. البته تشخیص معاملات ربوی از غیر ربوی و اینکه چگونه از معاملات ربوی پیشگیری کنیم، موضوع مهمی است که بسیاری از مردم شاید از اطلاع نداشته باشند. | ||
== ربادر لغت == | == ربادر لغت == | ||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
'''الف)''' در ضمن تعریف چندمورد را استثناء نموده‌اند که عبارتند از: معاوضه یا قرض بین پدر و فرزند، زن و شوهر و بین مسلمان و کافر در صورتی که کافر حربی و گیرنده زیاده مسلمان باشد، چنین معاوضه یا قرض‌هایی ولو با زیاده ربا نمی‌باشد. استثنائات فوق دقیقا در [[روایات]] [[شیعه]] موجود است. | '''الف)''' در ضمن تعریف چندمورد را استثناء نموده‌اند که عبارتند از: معاوضه یا قرض بین پدر و فرزند، زن و شوهر و بین مسلمان و کافر در صورتی که کافر حربی و گیرنده زیاده مسلمان باشد، چنین معاوضه یا قرض‌هایی ولو با زیاده ربا نمی‌باشد. استثنائات فوق دقیقا در [[روایات]] [[شیعه]] موجود است. | ||
'''ب)''' مکیل و موزون ممکن است در بین جوامع متفاوت باشد، آنچه اکثر فقهاء استنباط کرده‌اند این است که مکیل و موزون در زمان حکومت | '''ب)''' مکیل و موزون ممکن است در بین جوامع متفاوت باشد، آنچه اکثر فقهاء استنباط کرده‌اند این است که مکیل و موزون در زمان حکومت پیامبر و شرع مراد است. البته اگر کالائی در آن زمان موجود نبوده یا مشخص نیست واحد اندازه‌گیری آن کیل یا وزن بوده یا خیر، در این صورت در هرجامعه‌ای موکول به عرف همان جامعه کرده‌اند. | ||
== ربا چیست == | == ربا چیست == | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
در ماده ی ۵۹۵ قانون مجازات اسلامی در خصوص این جرم تعیین تکلیف شده است. به موجب این ماده:«هر نوع توافق بین دو یا چند نفر تحت هر قراردادی از قبیل بیع، قرض، صلح و امثال آن جنسی را با شرط اضافه با همان جنس مکیل و‌موزون معامله نماید و یا زائد بر مبلغ پرداختی، دریافت نماید ربا محسوب و جرم شناخته می‌شود مرتکبین اعم از ربادهنده، رباگیرنده و واسطه بین آنها علاوه بر رد اضافه به صاحب مال به شش ماه تا سه سال حبس و تا (۷۴) ضربه شلاق و نیز معادل مال مورد ربا به عنوان جزای نقدی محکوم میگردند. | در ماده ی ۵۹۵ قانون مجازات اسلامی در خصوص این جرم تعیین تکلیف شده است. به موجب این ماده:«هر نوع توافق بین دو یا چند نفر تحت هر قراردادی از قبیل بیع، قرض، صلح و امثال آن جنسی را با شرط اضافه با همان جنس مکیل و‌موزون معامله نماید و یا زائد بر مبلغ پرداختی، دریافت نماید ربا محسوب و جرم شناخته می‌شود مرتکبین اعم از ربادهنده، رباگیرنده و واسطه بین آنها علاوه بر رد اضافه به صاحب مال به شش ماه تا سه سال حبس و تا (۷۴) ضربه شلاق و نیز معادل مال مورد ربا به عنوان جزای نقدی محکوم میگردند. | ||
تبصره ۱ – در صورت معلوم نبودن صاحب مال، مال مورد ربا از مصادیق اموال مجهول‌المالک بوده و در اختیار [[ولی فقیه]] قرار خواهد گرفت. | تبصره ۱ – در صورت معلوم نبودن صاحب مال، مال مورد ربا از مصادیق اموال مجهول‌المالک بوده و در اختیار [[ولایت فقیه|ولی فقیه]] قرار خواهد گرفت. | ||
تبصره ۲ – هر گاه ثابت شود ربادهنده در مقام پرداخت وجه یا مال اضافی مضطر بوده از مجازات مذکور در این ماده معاف خواهد شد. | تبصره ۲ – هر گاه ثابت شود ربادهنده در مقام پرداخت وجه یا مال اضافی مضطر بوده از مجازات مذکور در این ماده معاف خواهد شد. | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
ربا از قدیم الایام در جوامع بشری وجود داشته و کسی نمی‌تواند منکر آن باشد؛ زیرا در لوحه‌های گلی سومریان به جا مانده از چهار هزار سال پیش مشهود است، که قرض دادن آنها به این صورت بوده که افراد طلا و نقره و دیگر انواع کالاها را قرض می‌گرفتند و در مقابل، سودی با تعیین نرخ بهره آن به وام دهنده می‌پرداختند. در سرزمین بابل هم ثروتمندان و مالکان اموال، به افراد نیازمند وام می‌دادند، حتی کاهنان طلا و نقره را به صورت ربوی در اختیار مردم می‌گذاشتند. واین قانون آنچنان عادی و رایج بوده که قانون هم از ربا خوران حمایت می‌کرد و اگر بدهکاری توان باز پرداخت را نمی‌داشت فرزندش طبق قانون به عنوان گروگان از او گرفته می‌شد. در چین نیز هزاران سال قبل وام با نرخ سود و منفعت کمتر به دهقانان داده می‌شد. | ربا از قدیم الایام در جوامع بشری وجود داشته و کسی نمی‌تواند منکر آن باشد؛ زیرا در لوحه‌های گلی سومریان به جا مانده از چهار هزار سال پیش مشهود است، که قرض دادن آنها به این صورت بوده که افراد طلا و نقره و دیگر انواع کالاها را قرض می‌گرفتند و در مقابل، سودی با تعیین نرخ بهره آن به وام دهنده می‌پرداختند. در سرزمین بابل هم ثروتمندان و مالکان اموال، به افراد نیازمند وام می‌دادند، حتی کاهنان طلا و نقره را به صورت ربوی در اختیار مردم می‌گذاشتند. واین قانون آنچنان عادی و رایج بوده که قانون هم از ربا خوران حمایت می‌کرد و اگر بدهکاری توان باز پرداخت را نمی‌داشت فرزندش طبق قانون به عنوان گروگان از او گرفته می‌شد. در چین نیز هزاران سال قبل وام با نرخ سود و منفعت کمتر به دهقانان داده می‌شد. | ||
پس می‌توان بیان داشت در همه اعصار بحث قرض دادن و ربا خواری حتی در جوامع اروپایی و اسلامی و [[عصر جاهلیت]] [[مسلمانان]] وجود داشته است، اما روش‌های آن با هم فرق داشته، همان طور که اکنون وجود دارد و کسی منکر آن نیست. | پس می‌توان بیان داشت در همه اعصار بحث قرض دادن و ربا خواری حتی در جوامع اروپایی و اسلامی و [[جاهلیت|عصر جاهلیت]] [[مسلمان|مسلمانان]] وجود داشته است، اما روش‌های آن با هم فرق داشته، همان طور که اکنون وجود دارد و کسی منکر آن نیست. | ||
== ارکان ربا == | == ارکان ربا == | ||