سکولاریسم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - 'کرده اند' به 'کرده‌اند')
جز (جایگزینی متن - 'گفته اند' به 'گفته‌اند')
خط ۱۰۰: خط ۱۰۰:
ولى این فرضیه، قابل قبول نیست، زیرا ضبط درست واژه علمانى و علمانیّه به فتح عین است نه به کسر عین (علمانى بر وزن سلمانى، و علمانیه بر وزن مروانیه). هیچیک از فرهنگ هاى معتبر عربى که این واژه را به کار برده اند آن را از ریشه علم (آگاهى) ندانسته‌اند، بلکه همگى ریشه آن را واژه عَلْم به معنى عالم گرفته اند. فرضیه مزبور مبتنى بر یک پیش فرض است و آن این که سکولاریزم به معنى علمى کردن یا علمى شدن اجتماع و زندگى بشر است، و در نتیجه معادل عربى آن که علمانى است که برگرفته از علم و به معنى علمى کردن جامعه مى باشد. ولى، چنین روشى در ریشه شناسى واژه ها از نظر موازین ادبى پذیرفته نیست، و نمى توان بار معنایى مفاهیم و اصطلاحات را دلیل بر ریشه لغوى آن ها دانست. مگر واژه سکولاریسم در زبان انگلیسى که اصالت علم (سانتیسم) لااقل یکى از مبانى و مظاهر آن است از ریشه Scienceیا Knowlecy است که واژه علمانیة از ریشه علم (دانایى) باشد.
ولى این فرضیه، قابل قبول نیست، زیرا ضبط درست واژه علمانى و علمانیّه به فتح عین است نه به کسر عین (علمانى بر وزن سلمانى، و علمانیه بر وزن مروانیه). هیچیک از فرهنگ هاى معتبر عربى که این واژه را به کار برده اند آن را از ریشه علم (آگاهى) ندانسته‌اند، بلکه همگى ریشه آن را واژه عَلْم به معنى عالم گرفته اند. فرضیه مزبور مبتنى بر یک پیش فرض است و آن این که سکولاریزم به معنى علمى کردن یا علمى شدن اجتماع و زندگى بشر است، و در نتیجه معادل عربى آن که علمانى است که برگرفته از علم و به معنى علمى کردن جامعه مى باشد. ولى، چنین روشى در ریشه شناسى واژه ها از نظر موازین ادبى پذیرفته نیست، و نمى توان بار معنایى مفاهیم و اصطلاحات را دلیل بر ریشه لغوى آن ها دانست. مگر واژه سکولاریسم در زبان انگلیسى که اصالت علم (سانتیسم) لااقل یکى از مبانى و مظاهر آن است از ریشه Scienceیا Knowlecy است که واژه علمانیة از ریشه علم (دانایى) باشد.


ریشه واژه عَلمانى و علمانیة – همان گونه که واژه شناسان عرب گفته اند – کلمه عَلْم به معنى جهان است. البته، این کلمه در اصل عالم بوده است.بدین جهت در فرهنگ لغت الیاس بقطر « واژه هاى عالمانى و عالمانیة» آمده است. ولى، از آنجا که استعمال این واژه ثقیل بوده است براساس قاعده حذف و تخفیف در ادبیات عرب، واژه عالمانى به علمانى و واژه عالمانیة، به علمانیة تبدیل شده است.
ریشه واژه عَلمانى و علمانیة – همان گونه که واژه شناسان عرب گفته‌اند – کلمه عَلْم به معنى جهان است. البته، این کلمه در اصل عالم بوده است.بدین جهت در فرهنگ لغت الیاس بقطر « واژه هاى عالمانى و عالمانیة» آمده است. ولى، از آنجا که استعمال این واژه ثقیل بوده است براساس قاعده حذف و تخفیف در ادبیات عرب، واژه عالمانى به علمانى و واژه عالمانیة، به علمانیة تبدیل شده است.


نویسندگان عرب که پیش از این نام بردیم، واژه علمانى را معادل سکولار و لائیک دانسته و معانى زیر را براى آن گفته اند:
نویسندگان عرب که پیش از این نام بردیم، واژه علمانى را معادل سکولار و لائیک دانسته و معانى زیر را براى آن گفته‌اند:


۱ – کسى که به امور لاهوتى و دینى اهتمام و اعتنایى ندارد.
۱ – کسى که به امور لاهوتى و دینى اهتمام و اعتنایى ندارد.
خط ۱۸۵: خط ۱۸۵:


=ارزیابى و نقد=
=ارزیابى و نقد=
آن چه یاد شد، معانى یا کاربردهایى است که جامعه شناسان غربى براى سکولاریزاسیون در دنیاى غرب گفته اند، اینک لازم است به ارزیابى و نقد آن ها پرداخته و دیدگاه اسلام را در باره رد یا قبول معانى یاد شده بیان کنیم.
آن چه یاد شد، معانى یا کاربردهایى است که جامعه شناسان غربى براى سکولاریزاسیون در دنیاى غرب گفته‌اند، اینک لازم است به ارزیابى و نقد آن ها پرداخته و دیدگاه اسلام را در باره رد یا قبول معانى یاد شده بیان کنیم.


۱ – از دیدگاه اسلام اصل مالکیت براى اشخاص حقیقى یا حقوقى پذیرفته شده است، ولى در باره آن یک سلسله شرایط فقهى و اخلاقى مقرر شده است. به عبارت دیگر، هم در کسب مالکیت و هم در استفاده و بهره بردارى از آن، احکام و مقرراتى وضع شده است، تا عدالت اجتماعى تأمین گردد، و از فضیلت و منزلت انسانى پاسدارى شود.
۱ – از دیدگاه اسلام اصل مالکیت براى اشخاص حقیقى یا حقوقى پذیرفته شده است، ولى در باره آن یک سلسله شرایط فقهى و اخلاقى مقرر شده است. به عبارت دیگر، هم در کسب مالکیت و هم در استفاده و بهره بردارى از آن، احکام و مقرراتى وضع شده است، تا عدالت اجتماعى تأمین گردد، و از فضیلت و منزلت انسانى پاسدارى شود.