محمد باقر مجلسی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
تمیزکاری
جز (جایگزینی متن - 'رده: شخصیت ها' به 'رده:شخصیت‌ها')
جز (تمیزکاری)
خط ۵۰: خط ۵۰:
</ref> در شهر [[اصفهان]] دیده به جهان گشود. پدرش [[محمدتقی مجلسی]] از شاگردان [[شیخ بهایی]] بود و در [[علوم اسلامی]] از بزرگان روزگار خود به شمار می‌رفت. پدربزرگش نیز مقصود علی مجلسی نام داشت. مادرش دختر صدرالدین محمد عاشوری بود.
</ref> در شهر [[اصفهان]] دیده به جهان گشود. پدرش [[محمدتقی مجلسی]] از شاگردان [[شیخ بهایی]] بود و در [[علوم اسلامی]] از بزرگان روزگار خود به شمار می‌رفت. پدربزرگش نیز مقصود علی مجلسی نام داشت. مادرش دختر صدرالدین محمد عاشوری بود.


هنوز به سن ۴ سالگی نرسیده بود که نزد پدرش به تحصیل پرداخت و در مساجد برای [[نماز]] حاضر می‌شد. چنانچه خود می‌گوید: «الحمدلله رب العالمین که بنده در سن ۴ سالگی همه اینها را می‌دانستم؛ یعنی [[خدا]] و نماز و [[بهشت]] و [[دوزخ]] و [[نماز شب]] می‌کردم در [[مسجد]] صفا و [[نماز صبح]] را به جماعت می‌کردم و اطفال را نصیحت می‌کردم به آیت و حدیث، به تعلیم پدرم رحمةالله علیه». او در زمان کوتاهی تمام علوم رسمی زمان خود را فراگرفت. <ref>سید مصلح‌الدین مهدوی، زندگی‌نامه علامه مجلسی، ج۱، ص ۵۵</ref>
هنوز به سن ۴ سالگی نرسیده بود که نزد پدرش به تحصیل پرداخت و در مساجد برای [[نماز]] حاضر می‌شد. چنانچه خود می‌گوید: «الحمدلله رب العالمین که بنده در سن ۴ سالگی همه اینها را می‌دانستم؛ یعنی [[خدا]] و نماز و [[بهشت]] و [[دوزخ]] و [[نماز شب]] می‌کردم در [[مسجد]] صفا و [[نماز صبح]] را به جماعت می‌کردم و اطفال را نصیحت می‌کردم به آیت و حدیث، به تعلیم پدرم رحمةالله علیه». او در زمان کوتاهی تمام علوم رسمی زمان خود را فراگرفت. <ref>سید مصلح‌الدین مهدوی، زندگی‌نامه علامه مجلسی، ج۱، ص ۵۵</ref>


با وجود اینکه پدرش در علوم نقلی تبحر داشت، ولی بر اثر تغییر جهتی که در پدرش حاصل شده بود و بیشتر متمایل به علوم نقلی و بخصوص شرح و تفسیر احادیث گردیده بود، تنها [[علوم نقلی]] را از پدرش فراگرفت و [[علوم عقلی]] را نزد [[آقا حسین خوانساری]] استفاده کرد.
با وجود اینکه پدرش در علوم نقلی تبحر داشت، ولی بر اثر تغییر جهتی که در پدرش حاصل شده بود و بیشتر متمایل به علوم نقلی و بخصوص شرح و تفسیر احادیث گردیده بود، تنها [[علوم نقلی]] را از پدرش فراگرفت و [[علوم عقلی]] را نزد [[آقا حسین خوانساری]] استفاده کرد.
خط ۵۶: خط ۵۶:
در ۱۴ سالگی از [[ملاصدرا]] اجازه روایت گرفت. و سپس در حضور استادانی چون [[علامه حسن علی شوشتری]]، [[امیرمحمد مومن استرآبادی]]، [[میرزای جزایری]]، [[شیخ حرعاملی]]، [[ملا محسن استرآبادی]]، ملا [[محسن فیض کاشانی]]، [[ملا صالح مازندرانی]]، تحصیل کرد. وی در اندک زمانی بر دانش‌های صرف و نحو، معانی و بیان، لغت و ریاضی، تاریخ و فلسفه، حدیث و رجال، درایه و اصول و فقه و کلام احاطه کامل پیدا کرد.
در ۱۴ سالگی از [[ملاصدرا]] اجازه روایت گرفت. و سپس در حضور استادانی چون [[علامه حسن علی شوشتری]]، [[امیرمحمد مومن استرآبادی]]، [[میرزای جزایری]]، [[شیخ حرعاملی]]، [[ملا محسن استرآبادی]]، ملا [[محسن فیض کاشانی]]، [[ملا صالح مازندرانی]]، تحصیل کرد. وی در اندک زمانی بر دانش‌های صرف و نحو، معانی و بیان، لغت و ریاضی، تاریخ و فلسفه، حدیث و رجال، درایه و اصول و فقه و کلام احاطه کامل پیدا کرد.


وی بعد از مرگ آقا حسین خوانساری در ۱۰۹۹ ه.ق در دوران سلطنت شاه سلیمان صفوی به مقام ملاباشی [[ایران‌]] رسید، عالی‌ترین مقام دینی کشور که تنها پس از پادشاه قرار می‌گرفت. مجلسی زندگی بسیار مجلل و آراسته‌ای داشت به طوری که سید نعمت‌الله جزایری همکار و شاگردش نوشته که حتی شلوار زنان خدمتکار و کنیزکان او از گران‌بهاترین پارچه‌های کشمیری بود.<ref> آشنایی با بحار الانوار، بزرگترین دایرةالمعارف حدیث شیعه، ص ۲۲</ref>
وی بعد از مرگ آقا حسین خوانساری در ۱۰۹۹ ه. ق در دوران سلطنت شاه سلیمان صفوی به مقام ملاباشی [[ایران‌]] رسید، عالی‌ترین مقام دینی کشور که تنها پس از پادشاه قرار می‌گرفت. مجلسی زندگی بسیار مجلل و آراسته‌ای داشت به طوری که سید نعمت‌الله جزایری همکار و شاگردش نوشته که حتی شلوار زنان خدمتکار و کنیزکان او از گران‌بهاترین پارچه‌های کشمیری بود.<ref> آشنایی با بحار الانوار، بزرگترین دایرةالمعارف حدیث شیعه، ص ۲۲</ref>


لازم به ذکر است وی در زمان خود با توجه به نزدیکی به دربار شاه سلطان حسین، بر ضد آشنایی با دانشهای مبتنی بر خرد و استدلال برخاست و حتی نوشت که نباید پیرامون علم و صفات خداوند و شبهه‌های مربوط به قضا و قدر اندیشید . در همین دوران است که ملا صدرا تکفیر می‌شود و مجلسی ملا صادق اردستانی را از اصفهان بیرون می‌کند . <ref>حسین سینا، «نگاهی به اندیشهٔ سیاسی شیعی در گذر زمان»، در گروه نویسندگان، به کوشش حسن یوسفی اشکوری، احیا-دفتر پنجم، ص ۵۱، تهران: نشر یادآوران، ۱۳۷۰</ref>
لازم به ذکر است وی در زمان خود با توجه به نزدیکی به دربار شاه سلطان حسین، بر ضد آشنایی با دانشهای مبتنی بر خرد و استدلال برخاست و حتی نوشت که نباید پیرامون علم و صفات خداوند و شبهه‌های مربوط به قضا و قدر اندیشید. در همین دوران است که ملا صدرا تکفیر می‌شود و مجلسی ملا صادق اردستانی را از اصفهان بیرون می‌کند. <ref>حسین سینا، «نگاهی به اندیشهٔ سیاسی شیعی در گذر زمان»، در گروه نویسندگان، به کوشش حسن یوسفی اشکوری، احیا-دفتر پنجم، ص ۵۱، تهران: نشر یادآوران، ۱۳۷۰</ref>


=شاگردان محمد باقر مجلسى=
=شاگردان محمد باقر مجلسى=
خط ۱۱۹: خط ۱۱۹:
=منتقدین محمد باقر مجلسى=
=منتقدین محمد باقر مجلسى=


[[علی شریعتی]] را از مخالفین بزرگ محمدباقر مجلسی دانسته‌اند. عبدالهادی حائری، نخستین رویارویی اندیشه گران ایران با دو رویهٔ تمدن بورژوازی غرب، انتشارات امیر کبیر ۱۳۵۷، ص ۱۷۸و ۱۷۹ البته وصی تام الاختیار شریعتی [[محمدرضا حکیمی]] پس از مرگ او ادعا کرد: من به شریعتی قسمت هایی از بحارالانوار را نشان دادم و دیدگاه شریعتی نسبت به بحارالانوار و علامه مجلسی تغییر کرد و از من خواست کتبش را ویرایش کنم. <ref>خدایا زین معما پرده بردار، هفته نامه صبح، سه شنبه ۱۵ اسفند ماه ۱۳۷۵</ref>
[[علی شریعتی]] را از مخالفین بزرگ محمدباقر مجلسی دانسته‌اند. عبدالهادی حائری، نخستین رویارویی اندیشه گران ایران با دو رویهٔ تمدن بورژوازی غرب، انتشارات امیر کبیر ۱۳۵۷، ص ۱۷۸و ۱۷۹ البته وصی تام الاختیار شریعتی [[محمدرضا حکیمی]] پس از مرگ او ادعا کرد: من به شریعتی قسمت هایی از بحارالانوار را نشان دادم و دیدگاه شریعتی نسبت به بحارالانوار و علامه مجلسی تغییر کرد و از من خواست کتبش را ویرایش کنم. <ref>خدایا زین معما پرده بردار، هفته نامه صبح، سه شنبه ۱۵ اسفند ماه ۱۳۷۵</ref>


گفته می‌شود وی در طول عمر خود بیش از ۱٬۲۰۰٬۰۰۰ سطر، مطلب نوشته‌است که اگر به سال‌های عمر وی تقسیم شود در هر سال نزدیک به ۲۰٬۰۰۰ سطر نوشته‌است. <ref>ملک الشعرابهار سبک‌شناسی جلد ۳</ref> بجز علی شریعتی، [[سید محسن امین]] و [[سید محمدحسین طباطبائی]] از منتقدان وی بودند و عقیده داشتند گرچه بحارالانوار از بزرگترین کتب حدیثی [[شیعه]] محسوب می‌شود اما نوشته‌های او نیاز به تجدیدنظر دارند و او مواد کم و مفید را با مواد بی‌ارزش زیادی مخلوط کرده‌است و کتاب او تبدیل به ملغمه‌ای شده که راست و دروغ در آن مخلوط شده و قابل تشخیص و استناد نیست. <ref>Brunner، Rainer. «مجلسی، محمدباقر». دانشنامه ایرانیکا</ref>
گفته می‌شود وی در طول عمر خود بیش از ۱٬۲۰۰٬۰۰۰ سطر، مطلب نوشته‌است که اگر به سال‌های عمر وی تقسیم شود در هر سال نزدیک به ۲۰٬۰۰۰ سطر نوشته‌است. <ref>ملک الشعرابهار سبک‌شناسی جلد ۳</ref> بجز علی شریعتی، [[سید محسن امین]] و [[سید محمدحسین طباطبائی]] از منتقدان وی بودند و عقیده داشتند گرچه بحارالانوار از بزرگترین کتب حدیثی [[شیعه]] محسوب می‌شود اما نوشته‌های او نیاز به تجدیدنظر دارند و او مواد کم و مفید را با مواد بی‌ارزش زیادی مخلوط کرده‌است و کتاب او تبدیل به ملغمه‌ای شده که راست و دروغ در آن مخلوط شده و قابل تشخیص و استناد نیست. <ref>Brunner، Rainer. «مجلسی، محمدباقر». دانشنامه ایرانیکا</ref>
خط ۱۳۰: خط ۱۳۰:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده: عالمان]]
[[رده:عالمان]]
[[رده: عالمان شیعه]]
[[رده:عالمان شیعه]]
[[رده: عالمان]]
[[رده:عالمان]]
   
   
[[رده: عالمان]]
[[رده:عالمان]]
[[رده:شخصیت‌ها]]
[[رده:شخصیت‌ها]]
[[رده:شخصیت‌ها]]
[[رده:شخصیت‌ها]]
۴٬۹۳۳

ویرایش