۴٬۹۳۳
ویرایش
جز
تمیزکاری
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (تمیزکاری) |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
'''سوره‌های مثانی'''، بنابر قول مشهور، به سوره‌های بعد از [[سوره‌های مئین]] گفته می‌شود. مفسرین احتمالات دیگری از جمله سوره‌های کمتر از صد آیه، [[سوره فاتحه]] و سوره‌هایی که دارای قصه و رویدادها هستند، داده‌اند. [[سیوطی]] ۳۹ سوره را جزو سوره‌های مثانی، [[طبرسی]] ۷ سوره و برخی همه سوره‌های قرآن را سوره‌های مثانی می‌دانند. | '''سوره‌های مثانی'''، بنابر قول مشهور، به سوره‌های بعد از [[سوره‌های مئین]] گفته می‌شود. مفسرین احتمالات دیگری از جمله سوره‌های کمتر از صد آیه، [[سوره فاتحه]] و سوره‌هایی که دارای قصه و رویدادها هستند، داده‌اند. [[سیوطی]] ۳۹ سوره را جزو سوره‌های مثانی، [[طبرسی]] ۷ سوره و برخی همه سوره‌های قرآن را سوره‌های مثانی می‌دانند. | ||
==نامگذاری سوره‌ها== | == نامگذاری سوره‌ها == | ||
قرآن كریم كتاب نور و هدایت است. كه از طرف [[خداوند]] متعال بر [[حضرت محمد (ص)|پیامبر مكرم صلی الله علیه]] نازل گردیده است. این كتاب مشتمل بر 114 سوره و 6236 آیه، - بنابر روایتی از [[امام علی علیه السلام]] ـ می‌باشد. | قرآن كریم كتاب نور و هدایت است. كه از طرف [[خداوند]] متعال بر [[حضرت محمد (ص)|پیامبر مكرم صلی الله علیه]] نازل گردیده است. این كتاب مشتمل بر 114 سوره و 6236 آیه، - بنابر روایتی از [[امام علی علیه السلام]] ـ می‌باشد. | ||
واژه سوره از «سور بلد» (دیوار بلند و گرداگرد شهر) گرفته شده است، زیرا هر سوره ای آیاتی را در بر گرفته است و به آن احاطه دارد. اسامی سوره‌ها مانند تعداد آیات هر سوره توقیفی است و با صلاحدید شخص پیامبر اسلام نامگذاری شده است. به گروهی از سوره‌های قرآن، اسامی خاصی گذاشته شده كه عبارتنداز: | واژه سوره از «سور بلد» (دیوار بلند و گرداگرد شهر) گرفته شده است، زیرا هر سوره ای آیاتی را در بر گرفته است و به آن احاطه دارد. اسامی سوره‌ها مانند تعداد آیات هر سوره توقیفی است و با صلاحدید شخص پیامبر اسلام نامگذاری شده است. به گروهی از سوره‌های قرآن، اسامی خاصی گذاشته شده كه عبارتنداز: | ||
[[سبع طوال]]، [[مئین]]، [[حوامیم]]، [[ممتحنات]]، [[مفصّلات]] و مثانی<ref>معرفت، محمد هادی، علوم قرآن، قم، تمهید، دوم، 1380، ص 118 ـ 112.</ref>. | [[سبع طوال]]، [[مئین]]، [[حوامیم]]، [[ممتحنات]]، [[مفصّلات]] و مثانی<ref>معرفت، محمد هادی، علوم قرآن، قم، تمهید، دوم، 1380، ص 118 ـ 112.</ref>. | ||
==معنای لغوی سُوَر مثانی== | == معنای لغوی سُوَر مثانی == | ||
«مثانی» در لغت از «ثنی» گرفته شده كه به معنای رد بعضی بر بعضی دیگر آمده است. ثنی الشیءَ ثنیاً. رد بعضه علی بعض)<ref>ابن منظور، لسان العرب، چاپ اول، نشر ادب حوزه، 1405 ق، ج 14، ص 115.</ref> علامه [[راغب اصفهانی]]، علت نامگذاری سوره‌های قرآن را به مثانی، در ذیل آیه وَلَقَدْ آتَیْنَاك سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِی تكرار و مرور در اوقات مختلف كه كهنه و منقطع نمی‌شود، می‌داند. بر عكس اشیا دیگری كه بر اثر مرور و تكرار زمان مضمحل و از بین می‌روند<ref>راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن، دارالکاتب العربی، ص 79.</ref>. | «مثانی» در لغت از «ثنی» گرفته شده كه به معنای رد بعضی بر بعضی دیگر آمده است. ثنی الشیءَ ثنیاً. رد بعضه علی بعض)<ref>ابن منظور، لسان العرب، چاپ اول، نشر ادب حوزه، 1405 ق، ج 14، ص 115.</ref> علامه [[راغب اصفهانی]]، علت نامگذاری سوره‌های قرآن را به مثانی، در ذیل آیه وَلَقَدْ آتَیْنَاك سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِی تكرار و مرور در اوقات مختلف كه كهنه و منقطع نمی‌شود، می‌داند. بر عكس اشیا دیگری كه بر اثر مرور و تكرار زمان مضمحل و از بین می‌روند<ref>راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن، دارالکاتب العربی، ص 79.</ref>. | ||
==معنای اصطلاحی سُوَر مثانی== | == معنای اصطلاحی سُوَر مثانی == | ||
در اصطلاح نیز واژه «مثانی» به تعابیر گوناگونی بیان شده است: | در اصطلاح نیز واژه «مثانی» به تعابیر گوناگونی بیان شده است: | ||
#مثانی سوره‌هایی است كه بعد از سوره‌های «مئون (مئین: دویست 200) بیاید». | # مثانی سوره‌هایی است كه بعد از سوره‌های «مئون (مئین: دویست 200) بیاید». | ||
#سوره‌هایی كه آیات آن از صد آیه كمتر باشد. این تعریف از «فرّاء» می‌باشد. | # سوره‌هایی كه آیات آن از صد آیه كمتر باشد. این تعریف از «فرّاء» می‌باشد. | ||
#سوره‌هایی كه مثال‌های آن دو جنبه دارد؟ هم برای پند و عبرت و هم برای خیر. این نظریه از «نكزاوی» است. | # سوره‌هایی كه مثال‌های آن دو جنبه دارد؟ هم برای پند و عبرت و هم برای خیر. این نظریه از «نكزاوی» است. | ||
#[[سخاوی]] در [[كتاب جمال القراء]] معتقد است كه علت نامگذاری برخی سوره‌ها به «مثانی»، آمدن حكایات و قصه و رویدادها در این سوره‌ها می‌باشد و گاهی به تمام [[قرآن كریم]] و به [[سوره حمد|سوره فاتحه الكتاب]]، اطلاق می‌گردد<ref> سیوطی، جلال الدین، الاتقان، مترجم اسلامی، محمد جعفر، تهران، بنیاد علوم اسلامی، 1362، ج 1، ص 221.</ref>. | # [[سخاوی]] در [[كتاب جمال القراء]] معتقد است كه علت نامگذاری برخی سوره‌ها به «مثانی»، آمدن حكایات و قصه و رویدادها در این سوره‌ها می‌باشد و گاهی به تمام [[قرآن كریم]] و به [[سوره حمد|سوره فاتحه الكتاب]]، اطلاق می‌گردد<ref> سیوطی، جلال الدین، الاتقان، مترجم اسلامی، محمد جعفر، تهران، بنیاد علوم اسلامی، 1362، ج 1، ص 221.</ref>. | ||
# | # | ||
==تعداد سوره‌های مثانی== | == تعداد سوره‌های مثانی == | ||
در تعداد سوره‌های مثانی اقوال مختلفی وجود دارد. | در تعداد سوره‌های مثانی اقوال مختلفی وجود دارد. | ||
جلال الدین سیوطی در «الاتقان» از این سوره‌ها به مثانی یاد می‌كند: | جلال الدین سیوطی در «الاتقان» از این سوره‌ها به مثانی یاد می‌كند: | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
سیوطی 39 سوره و [[طبرسی]] هفت سوره و برخی همه سوره‌ها را «سور مثانی» می‌گویند و قدر متیّقن همه این‌ها همان سوره فاتحةالكتاب است كه به مثانی معروف است. | سیوطی 39 سوره و [[طبرسی]] هفت سوره و برخی همه سوره‌ها را «سور مثانی» می‌گویند و قدر متیّقن همه این‌ها همان سوره فاتحةالكتاب است كه به مثانی معروف است. | ||
==منبع== | == منبع == | ||
[https://btid.org/fa/news/51332 برگرفته از سایت سوره‌های معروف به مثانی كدام‌ها هستند؟ اندیشه برترhttps://btid.org] | [https://btid.org/fa/news/51332 برگرفته از سایت سوره‌های معروف به مثانی كدام‌ها هستند؟ اندیشه برترhttps://btid.org] | ||
==پانویس== | == پانویس == | ||
[[رده: قرآن]] | [[رده:قرآن]] | ||
[[رده: سوره‌های قرآن]] | [[رده:سوره‌های قرآن]] | ||