شریعت: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
(صفحه‌ای تازه حاوی «شریعت» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
شریعت
شریعت الهی، نهاد الهی ثابتی است که خداوند متعال آن را به پیامبران و فرستادگان وحی می کند و این شریعت، طریقتی الهی است که خداوند آن را در جایگاه دین، مقرر داشته و مکلفان را فرموده تا به اختیار خویش از آن پیروی نمایند، تا در پرتو آن دنیا و آخرتشان اصلاح یابد.
==مفهوم شناسی==
شریعت در لغت به معنای راه روشن است. به مکان همواری که می‎‌توان از آن به آب نهر دسترسی پیدا کرد و بدون ظرف از آن نوشید نیز "شریعه" گفته می‎شود. همین معنا برای دین و آیین الهی استعاره شده و عقاید و احکام الهی "شریعت" نامیده شده است. <ref>ابن‏فارس، 1418: 555؛ جوهری، 1432، 2: 957؛ فیومی، بی‏تا، 1: 374؛ ابراهیم مصطفی، بی‏تا، 1: 479؛ راغب اصفهانی، بی‏تا: 258</ref>
 
شریعت دارای دو معنی عام و خاص می باشد.
در معنای عام مترداف کلمه دین می‌باشد و گاهی به جای آن به کار می‌رود ، مثلاً گفته می‌شود شریعت اسلام که منظور دین اسلام می‌باشد.
شریعت در معنای عام به معنی ایمان به مبادی غیبی است از روی کمال خلوص قلب و صفای نیت و تمام پیامبران مردم رابه آن دعوت می کردند و هیج اختلافی در این اساس میانشان نیست و لذا دراین معنا با مفهوم دین یکی است.
 
بر این اساس همه کسانی که تا قبل از آمدن شریعت جدید و یا پس از آمدن آن و قبل از آگاه شدن به آن، به شریعت الهی پیشین عمل کرده اند ، همان صراط مستقیم حق را پیمود اند و اهل سعادت و نجات می باشند، اما پس از آمدن شریعت جدید چون شریعت پیشین، نسخ گردیده است، راه نجات، منحصر در پیروی از شریعت جدید است و عمل به شریعت پیشین با آگاهی از شریعت جدید، پذیرفته نخواهد بود.
در معنای خاص عبارتست از احکام و دستورات و عبادات و اخلاقیاتی است که هر پیغمبر می آورد. شریعت در معنای خاص با مفهوم دین متفاوت است .
 
شریعت هر پیغمبری بر حسب مقتضیات زمان و مکان و امت وقوم او با شریعت دیگری فرق می‌کند.
 
در طول تاریخ دین، شریعت های گوناگونی از جانب خداوند نازل گردیده است و این شریعت چنانکه از قرآن کریم و احادیث اسلامی بر می آید، پنج شریعت نوح علیه‌السلام، ابراهیم علیه‌السلام ، موسی علیه‌السلام ، عیسی علیه‌السلام و پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم بوده است (قرآن آیات 13 شوری، بقره 213 ).
 
بر این اساس همه کسانی که تا قبل از آمدن شریعت جدید و یا پس از آمدن آن و قبل از آگاه شدن به آن، به شریعت الهی پیشین عمل کرده اند ، همان صراط مستقیم حق را پیمود اند و اهل سعادت و نجات می باشند، اما پس از آمدن شریعت جدید چون شریعت پیشین، نسخ گردیده است، راه نجات، منحصر در پیروی از شریعت جدید است و عمل به شریعت پیشین با آگاهی از شریعت جدید، پذیرفته نخواهد بود.
 
قرآن کریم در این باره که شریعت حق، جز از طرف خداوند نازل نمی‌شود و شریعت مشرکان، شریعتی است که مورد اذن و خواست الهی نیست، می فرماید:
« ام لهم شرکاء شرعوا لهم من الدین مالم یأذن به الله ، شوری ، 21،» « آیا آنان خدایانی دارند که بر ایشان دینی را تشریح کرده اند که مورد اذن خداوند نیست؟» .
 
از آنجا که همه شرایح الهی، بر صراط مستقیم توحید استوار گردیده اند، یکی از شرایط ایمان به نبوت پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم، ایمان به نبوت های پیشین است (بقره آیه 136) و حتی یادآور می‌شود که اگر مشرکان و اهل کتاب نیز به نبوت های همه پیامبران ایمان بیاورند، هدایت خواهند شد.<ref>تفسیر المیزان، ذیل آیه 213 بقره</ref> <ref>بقره، 137</ref>
 
==شرایع گوناگون==
شریعت الهی راهی است که خداوند برای پیامبری از پیامبران الهی یا امتی از امت‌های بشری آماده و معین کرده است، مانند شریعت حضرات: نوح، ابراهیم، موسی، عیسی و محمد علیهم السلام.
 
آیه «شَرَعَ لَکُمْ مِنَ الدِّینِ مَا وَصَّى بِهِ نُوحًا وَالَّذِی أَوْحَینَا إِلَیکَ وَمَا وَصَّینَا بِهِ إِبْرَاهِیمَ وَمُوسَى وَعِیسَى» <ref>شوری: 13</ref> نیز اشاره به این مطلب دارد که حقیقت و لُبّ شرایع الهی یگانه است، هرچند به سبب تفاوت شرایط و استعداد امت‌ها، احکام و دستورات مختلفی نیز داشته‌‎اند. <ref>طباطبائی، 1393، 5: 351</ref> به عبارت دیگر، همه شریعت‎های الهی دارای اصول مشترکی بودند که در آنها نسخ راه نداشته است، در عین داشتن فروع متفاوتی که نسخ‏پذیر بوده است. <ref>راغب اصفهانی، همان: 258</ref>
 
==پانویس==
{{پانویس رنگی|1}}
 
[[رده: ادیان]]
 
[[رده: احکام الهی]]

نسخهٔ ‏۱۴ ژوئن ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۳۹

شریعت الهی، نهاد الهی ثابتی است که خداوند متعال آن را به پیامبران و فرستادگان وحی می کند و این شریعت، طریقتی الهی است که خداوند آن را در جایگاه دین، مقرر داشته و مکلفان را فرموده تا به اختیار خویش از آن پیروی نمایند، تا در پرتو آن دنیا و آخرتشان اصلاح یابد.

مفهوم شناسی

شریعت در لغت به معنای راه روشن است. به مکان همواری که می‎‌توان از آن به آب نهر دسترسی پیدا کرد و بدون ظرف از آن نوشید نیز "شریعه" گفته می‎شود. همین معنا برای دین و آیین الهی استعاره شده و عقاید و احکام الهی "شریعت" نامیده شده است. [۱]

شریعت دارای دو معنی عام و خاص می باشد. در معنای عام مترداف کلمه دین می‌باشد و گاهی به جای آن به کار می‌رود ، مثلاً گفته می‌شود شریعت اسلام که منظور دین اسلام می‌باشد. شریعت در معنای عام به معنی ایمان به مبادی غیبی است از روی کمال خلوص قلب و صفای نیت و تمام پیامبران مردم رابه آن دعوت می کردند و هیج اختلافی در این اساس میانشان نیست و لذا دراین معنا با مفهوم دین یکی است.

بر این اساس همه کسانی که تا قبل از آمدن شریعت جدید و یا پس از آمدن آن و قبل از آگاه شدن به آن، به شریعت الهی پیشین عمل کرده اند ، همان صراط مستقیم حق را پیمود اند و اهل سعادت و نجات می باشند، اما پس از آمدن شریعت جدید چون شریعت پیشین، نسخ گردیده است، راه نجات، منحصر در پیروی از شریعت جدید است و عمل به شریعت پیشین با آگاهی از شریعت جدید، پذیرفته نخواهد بود. در معنای خاص عبارتست از احکام و دستورات و عبادات و اخلاقیاتی است که هر پیغمبر می آورد. شریعت در معنای خاص با مفهوم دین متفاوت است .

شریعت هر پیغمبری بر حسب مقتضیات زمان و مکان و امت وقوم او با شریعت دیگری فرق می‌کند.

در طول تاریخ دین، شریعت های گوناگونی از جانب خداوند نازل گردیده است و این شریعت چنانکه از قرآن کریم و احادیث اسلامی بر می آید، پنج شریعت نوح علیه‌السلام، ابراهیم علیه‌السلام ، موسی علیه‌السلام ، عیسی علیه‌السلام و پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم بوده است (قرآن آیات 13 شوری، بقره 213 ).

بر این اساس همه کسانی که تا قبل از آمدن شریعت جدید و یا پس از آمدن آن و قبل از آگاه شدن به آن، به شریعت الهی پیشین عمل کرده اند ، همان صراط مستقیم حق را پیمود اند و اهل سعادت و نجات می باشند، اما پس از آمدن شریعت جدید چون شریعت پیشین، نسخ گردیده است، راه نجات، منحصر در پیروی از شریعت جدید است و عمل به شریعت پیشین با آگاهی از شریعت جدید، پذیرفته نخواهد بود.

قرآن کریم در این باره که شریعت حق، جز از طرف خداوند نازل نمی‌شود و شریعت مشرکان، شریعتی است که مورد اذن و خواست الهی نیست، می فرماید: « ام لهم شرکاء شرعوا لهم من الدین مالم یأذن به الله ، شوری ، 21،» « آیا آنان خدایانی دارند که بر ایشان دینی را تشریح کرده اند که مورد اذن خداوند نیست؟» .

از آنجا که همه شرایح الهی، بر صراط مستقیم توحید استوار گردیده اند، یکی از شرایط ایمان به نبوت پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم، ایمان به نبوت های پیشین است (بقره آیه 136) و حتی یادآور می‌شود که اگر مشرکان و اهل کتاب نیز به نبوت های همه پیامبران ایمان بیاورند، هدایت خواهند شد.[۲] [۳]

شرایع گوناگون

شریعت الهی راهی است که خداوند برای پیامبری از پیامبران الهی یا امتی از امت‌های بشری آماده و معین کرده است، مانند شریعت حضرات: نوح، ابراهیم، موسی، عیسی و محمد علیهم السلام.

آیه «شَرَعَ لَکُمْ مِنَ الدِّینِ مَا وَصَّى بِهِ نُوحًا وَالَّذِی أَوْحَینَا إِلَیکَ وَمَا وَصَّینَا بِهِ إِبْرَاهِیمَ وَمُوسَى وَعِیسَى» [۴] نیز اشاره به این مطلب دارد که حقیقت و لُبّ شرایع الهی یگانه است، هرچند به سبب تفاوت شرایط و استعداد امت‌ها، احکام و دستورات مختلفی نیز داشته‌‎اند. [۵] به عبارت دیگر، همه شریعت‎های الهی دارای اصول مشترکی بودند که در آنها نسخ راه نداشته است، در عین داشتن فروع متفاوتی که نسخ‏پذیر بوده است. [۶]

پانویس

  1. ابن‏فارس، 1418: 555؛ جوهری، 1432، 2: 957؛ فیومی، بی‏تا، 1: 374؛ ابراهیم مصطفی، بی‏تا، 1: 479؛ راغب اصفهانی، بی‏تا: 258
  2. تفسیر المیزان، ذیل آیه 213 بقره
  3. بقره، 137
  4. شوری: 13
  5. طباطبائی، 1393، 5: 351
  6. راغب اصفهانی، همان: 258