عقیدة العوام (کتاب)

نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.

یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ۱۷:۰۹، ۸ دسامبر ۲۰۲۱؛

کتاب عقیدة العوام

نام نویسنده	فخرالدین رازی
موضوع	کلام
زبان کتاب	عربى‌

عقیدة العوام

إِنْ رُمْتَ عَقْدَ الْأَشْعَرِیِّ الْـمُرْتَضَى فَعَلَیْكَ نَظْمَ عَقِیدَةِ المرْزُوقِی فَهْیَ الَّتِی فِیهَا النَّجَاةُ وَمَتْنُهَا نُورٌ بَدَا مِنْ شَمْسِهِ بِشُـرُوقِ

منظومة عقیدة العوام[عدل] أبــدأُ باسمِ اللهِ والـرحـمنِ وبـالـرحـیـمِ دائـمِ الإحـسانِ

فالـحـمـدُ للهِ الـقدیمِ الأولِ الآخـرِ الـبـاقـیْ بلا تَـحَـوُّلِ

ثـُمَّ الـصلاةُ والسلامُ سَرْمَدا عـلـى الـنبیِّ خیرِ مَنْ قَدْ وَحَّدَا وَآلِهِ وصـحبِهِ وَمَـــنْ تَبِعْ سـبـیـلَ دینِ الحَقِّ غیرَ مبتدعْ وبعدُ فاعلمْ بوجوبِ المعرفةْ مِنْ واجبٍ للهِ عشرینَ صفةْ فـاللهُ مـوجـودٌ قـدیـمٌ باقیْ مخـالـفٌ للـخـلقِ بالإطلاقِ وقـائمٌ غـنـیٌّ واحـدٌ وَحَیْ قـادرْ مُـرِیْـدٌ عـالمٌ بِكُلِّ شَیْ

سـمـیـعٌ البـصـیرْ والمتكلـمُ لَـهُ صـفـاتٌ سـبـعـةٌ تنتظمُ فـقـدرةٌ إرادةٌ سَـمْـعٌ بَـصَرْ حـیـاةٌ الـعـلـمُ كـلامٌ اسْتَمَرْ وجـائـزٌ بـفـضـلِهِ وعدلِهِ تـركٌ لـكـلِّ مـمـكـنٍ كَفِعْلِهِ أرسـلَ أنبیا ذویْ فَـطـانـةْ بالـصـدقِ والـتـبلیغِ والأمانةْ وجـائـزٌ فی حقهمْ من عرضِ بغـیـرِ نـقـصٍ كخفیفِ المرضِ عِـصْـمَـتُهُمْ كسائرِ الملائكةْ واجـبـةٌ وفـاضلوا الـمـلائكةْ والمستحیلُ ضِدُّ كُلِّ واجبِ فاحفظْ لخمسینَ بحكمٍ واجبِ تفصیلُ خمسةٍ وعشرینَ لَزِمْ كُلَّ مُكَلَّفٍ فَحَقِّقْ واغتنِمْ هُمْ آدَمٌ إدریسُ نوحٌ هودٌ معْ صـالـحْ وإبـراهـیـمُ كُلٌّ مُتَّبَعْ

لوطٌ وإسـماعیلُ إسحاقٌ كذا یـعـقوبُ یوسفُ وأیوبُ احتذى

شعیبُ هارونُ وموسى وَالیَسَعْ ذو الـكـفـلِ داودُ سلیمانُ اتَّبَعْ

إلـیـاسْ یونسْ زكریَّا یحیى عـیـسـى وَطَـهَ خَاتِمٌ دَعْ غَیّا

عـلـیـهـمُ الصلاةُ والسلامُ وَآلِـهِـمْ مـا دامـــتْ الأیــامُ وَالـمَـلَكُ الـذی بـلا أبٍ وأمْ لا أَكْـلَ لا شُـرْبَ ولا نومَ لَهُمْ تـفـصـیلُ عشرٍ منهمُ جبریلُ مِـیْـكَـالُ إسـرافیلُ عَزرائیلُ

مُـنْـكَرْ نَـكِـیْرٌ ورقیبٌ وكذا عـتـیـدُ مالكٌ ورضوانُ احتذى

أربـعـةٌ مِـنْ كُتُبٍ تفصیلُها تـوراةُ مـوسـى بالهدى تنزیلُها

زبـورُ داودَ وإنـجـیـلُ على عـیـسى وفرقانٌ على خیرِ الملا

وصـحـفُ الـخـلیلِ والكلیمِ فـیـهـا كـلامُ الـحَـكَمِ العلیمِ

وَكُـلُّ مـا أتى بـه الـرسولُ فـحـقُّـه الـتـسـلـیمُ والقَبولُ إیـمـانُـنا بـیـومٍ آخِرٍ وَجَبْ وَكُـلُّ مـا كـان بـه من العَجَبْ خاتمةٌ فی ذِكْرِ باقی الواجبِ مما على مكلفٍ مِنْ واجبِ نـبـیُّـنـا مـحمدٌ قـدْ أُرسلا للـعـالَـمـیـن رحـمةً وَفُضِّلَا أبـوهُ عـبـدُ اللهِ عـبدُ المطلـبْ وهـاشـمٌ عبـدُ مـنافٍ یَنْتَسِبْ

وَأُمُّـهُ آمـنـةُ الـزُّهْـرِیَّــةْ أَرْضَـعَتْهُ حـلیـمـةُ السعدیةْ

مـولـدُهُ بـمـكـةَ الأمیـنـةْ وفـاتُـهُ بـطَـیـبةَ الـمـدینةْ

أَتَـمَّ قـبـلَ الـوحیِ أربـعینا وعـمـرُهُ قَـدْ جـاوزَ الـستینا وسـبـعةٌ أولادُه فـمـنـهـمُ ثـلاثـةٌ مِـنَ الـذكـورِ تُـفْهَمُ قـاسـمْ وعـبدُ اللهِ وهو الطیبُ وطـاهـرٌ بـذیـنِ ذا یُـلَـقَّبُ أَتَـاهُ إبـراهـیـمُ من سَـرِیَّةْ فَأُمُّهُ مَـارِیَّـةُ الـقِـبْـطِـیَّـةْ

وغـیـرُ إبـراهیمَ مِنْ خدیجةْ هـم سـتـةٌ فـخـذْ بـهمْ وَلِیْجَةْ وأربعٌ مِـنَ الإنـاثِ تُـذْكَـرُ رضـوانُ ربـی للـجـمـیعِ یُذْكَرُ فـاطـمـةُ الزهراءُ بعلُها علیْ وابـنـاهما السِّبْطَانِ فضلُهم جَلِیْ فـزیـنـبٌ وبـعـدَهـا رُقَـیَّـةْ وَأُمُّ كُـلـثـومٍ زَكَـتْ رَضِیَّةْ

عَـنْ تِـسْـعِ نسوةٍ وفاةُ المصطفى خُـیِّـرْنَ فاخترنَ النبیَّ المُقْتَفَى عـائـشـةٌ وحـفـصةٌ وسـودةْ صـفـیـةٌ مـیـمـونةٌ ورملةْ

هـنـدٌ وزیـنـبٌ كـذا جُوَیْرِیَّةْ لـلـمـؤمنینَ أمـهاتٌ مَرْضِیَّةْ حـمـزةُ عَـمُّـهُ وعـبـاسٌ كذا عـمـتـهُ صَـفِیَّةٌ ذَاتُ احْتِذَا وقـبـلَ هـجـرةِ الـنبیِّ الإسرا مـن مـكـةٍ لیلاً لقدسٍ یُدْرَى

وبـعـدَ إسـراءٍ عـروجٌ للـسما حـتى رأى الـنـبـیُّ رَبّاً كَلَّمَا مِنْ غَیْرِ كیفٍ وانحصارٍ وافترضْ عـلـیهِ خمساً بعدَ خمسینَ فَرَضْ وَبَــلَّـغَ الأمــةَ بـالإسـراءِ وَفَـرْضِ خـمـسةٍ بلا امتراءِ قَـدْ فَـازَ صِـدِّیْقٌ بتـصدیقٍ لَهُ وبـالـعُروجِ الصدقُ وافى أَهْلَهُ وهــذهِ عـقـیـدةٌ مـخـتصرةْ ولـلـعـوامِ سـهـلةٌ مُیَسَّرَةْ نـاظـمُ تـلـكَ أحـمدُ المرزوقیْ مـن ینتمی للصادقِ المَصْدُوْقِ

والـحـمـدُ للهِ وَصَـلَّـى سَـلَّمَا علـى النبیِّ خیرِ مَنْ قَدْ عَلَّمَا وَالآلِ والـصـحـبِ وَكُـلِّ مُرْشِدِ وَكُـلِّ مَـنْ بخیرِ هدیٍ یقتدی وأسـألُ الـكـریمَ إخـلاصَ العملْ ونـفـعَ كُلِّ مَنْ بِهَا قَدِ اشْتَغَلْ أبـیـاتُـهـا مَـیْـزٌ بِعَدِّ الجُمَّلِ تـاریـخُـهـا لِـیْ حَـیُّ غُرٍّ جُمَّلِ سَـمَّـیْـتُـهَـا عقیدةَ الـعَـوَامِ مِـنْ واجبٍ فی الدینِ بالتمامِ

آموزه عوام ، منظومه‌ای است در علم دین و خاستگاه دین شیخ احمد المالکی نهنگ مرزوقی خلاصه عقاید اشعری متعلق به اهل سنت و گروه . [1] [2]

دلیل ایجاد سیستم نقل و انتقال دانشمندان حاكم بر داستان عقل سازماندهی نظام، یعنى اینكه حاكم، شب جمعه گذشته، جمعه اول ماه رجب سال 1258 هجرى قمری ، پیامبر اكرم صلى الله علیه و آله و اصحابش را در خواب دیدند. از ایستادن آنها در اطراف او راضی است. و پیامبر صلی الله علیه و آله به او فرمود : (بخوان نظام توحید را که هر که آن را حفظ کند وارد بهشت شود و از هر خیری به مقصود کتاب و سنت دست یابد.» به او فرمود: ؟ این سیستم، ای رسول خدا چه اصحاب به او گفت: بشنو از رسول خدا آنچه او می گوید رسول خدا، که درود خدا بر او، گفت: : بگو: من با نام خدا و بیشتر آغاز بخشنده گفت: با بسم الله الرحمن الرحیم شروع می کنم تا آخر آن که قول اوست:

و روزنامه های الخلیل و الکلیم شامل سخنان خدای دانا است

و رسول خدا صلی الله علیه و آله آن را می شنود و چون از خواب بیدار می شود آنچه را در خواب می دید می خواند و آن را از اول تا آخر نزد خود محفوظ می یافت. و چون شب جمعه بیست و هشتم ذی ذی اللّه بود، بار دیگر در خواب، زمان سحر بر پیامبر صلی الله علیه و آله حکومت شد ، پیامبر صلی الله علیه و آله به او فرمود : (آنچه را جمع آوری کرده است بخوان) - یعنی در دلت - و او خواند. از ابتدا تا انتها در میان دستانش و یارانش رضی الله عنه که در اطراف او ایستاده اند، پس از هر آیه نظام آمین می گویند، هنگامی که قرائتش تمام شد ، پیامبر صلی الله علیه و آله به او فرمود : خداوند متعال تو را به آنچه خشنود است هدایت کند و آن را از تو بپذیرد و بر تو و مؤمنان برکت دهد و بندگان را بدان سود بخشد، آمین. سپس پس از اطلاع مردم از آن سامانه از رگولاتوری پرسیده شد و وی به پرسش آنان پاسخ داد و تعدادی از سخنان خود را به آن افزود:

و تمام آنچه پیامبر آورده است پذیرفته شدن و قبول شدن حق اوست

تا آخرین کتاب [1] [3] پروفسور محمد احیا علوم الدین (مدیر مؤسسه نورالحرمین اندونزی ) از شاگردان شیخ محمد علوی مالکی گفت: این چیزی است که نویسنده در مورد خود گفته است و ما آن را با متن و امانت او منتقل کردیم. بر راوی است.» [4] توضیحات سیستم این سیستم توسط تعدادی از علما توضیح داده شده است: [5] 1. و اولین توضیح دهنده آن، خود شیخ احمد المرزوقی در کتابی به نام (مجموعه نیل المرام لل توضیح منظومه عقیده العوام) بود. 2. و شیخ عبدالله احمد ابوالخیر میرداد حنفیه در حاشیه خود بر شرح سید احمد مرزوقی بر منظومه خود بیان كرده و آن را (فیض الممالك العالم) نامیده است. 3. و شیخ یوسف بن عبدالرحمن سنبلاوینی الشرقاوی مکی شافعی در پاورقی برای او در شرح الناظم توضیح داده است . 4. و شیخ محمد نووی الجاوی شافعی آن را در کتابی به نام (نور الظلمات، شرح منظومه عقیده العوام) شرح داده است. 5. و شیخ احمد القطانی العیساوی آن را در کتابی به نام «تشیل المرام للمطالعة عقاید العوام» توضیح داده است . 6. و آن را محقق القاضی اسد حمزه عبدالقادر العوسی الحسنی حنفی المطریدی در کتابی به نام (نیل المرام شرح عقیده العوام) بیان کرده است. 7. و توسط محدث شیخ محمد علوی مالکی در کتاب «جلاء الافهام شرح عقیده العوام» تألیف شاگردش استاد محمد احیاء علوم الدین (مدیر نورالحرمین) توضیح داده شده است. موسسه در اندونزی ). 8. و شیخ محمد بن علی بعطیه آن را در کتابی به نام (شرح مختصر کلام عقیده العوام) شرح داده است . 9. و شیخ دکتر مراد عبدالله الجنابی در کتابی به نام (سعادت الناس با شرح عقیده العوام) توضیح داده است . 10. و آن را استاد شهاب الدین احمد بن احمد الزاوی متوفی سال 1418 هجری قمری در کتابی به نام (فیض السلام علی العقیده العوام) شرح داده است. نگارنده آن را نوشته است تا درسی آسان برای طلاب زوایای دینی باشد و به حفظ و درک این نظام کمک کند که بر اساس اعتقادات اشعری اهل سنت و جامعه تنظیم شده است، علاوه بر این که حاوی احادیثی در مورد زندگینامه پیامبر (ص) ، درود بر باشد او ، و آنچه که باید از خود امور، پسران، همسران، ماموریت و مسائل مرتبط شناخته شده است. و آنچه مؤلف در این باره گفته است: