نسخهٔ ‏۸ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۰۵

صالح بن علی الحامد (1320 - 1387 ه.ق) ادیب، شاعر، مورخ و فقیهی از مردم حضرموت بود . او را «شاعر الاحقاف» می نامند^[۱]. اشعار غزلی زیادی به زبان های عربی فصیح و محاوره دارد و مقالاتی در روزنامه های یمن و عربی دارد. او نماینده کشور در بسیاری از رویدادهای سیاسی از جمله سازمان کنفرانس اسلامی در جده بود.

نسب

صالح بن علی بن صالح بن أحمد بن صالح بن أحمد بن عیدروس بن سالم بن عمر بن الحامد بن الشیخ أبی بكر بن سالم بن عبد الله بن عبد الرحمن بن عبد الله بن عبد الرحمن السقاف بن محمد مولى الدویلة بن علی بن علوی الغیور بن الفقیه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبید الله بن أحمد المهاجر بن عیسى بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق بن محمد الباقر بن علی زین العابدین بن الحسین بن امام علی بن أبی طالب، و امام علی، همسر فاطمه دختر محمدصلی الله علیه و آله است .

وی سی و پنجمین نوه رسول خدا محمد صلی الله علیه و آله و سلم است.

تولد و تربیت

او در سال 1320 ق / 1903 م. در سیئون در استان حضرموت متولد شد . در آن بزرگ شد و معارف اولیه و قرآن را در آنجا آموخت. سپس با گروهی از هم شاگردی ها و دوستانش مانند: علی احمد باکثیر ، محمد بن شیخ المساوی، عیدروس بن سالم السوم و مصطفی بن سالم السقاف از درس اساتید بهره برد. پدرش او را به تحصیل و نشستن پای درس علما تشویق کرد و درهای دانش را در همه اشکال آن گشود، تا جایی که در خانه برایش کتابخانه بزرگی ایجاد کرد که مملو از نسخه های خطی و نشریات در زمینه ادبیات، دین، جامعه شناسی، سیاست، تاریخ و سایر علوم بود. او از دوران کودکی خود به اندونزی و سنگاپور مهاجرت کرد و مدام بین آنها رفت و آمد داشت و همچنین در سال 1953 میلادی از مصر دیدن کرد و با شاعران آن دیدار کرد. او از دوستان هنرمند شیخ البار بود که اشعار او را برای او می سرود و می خواند و در سفر او به اندونزی نیز او را همراهی کرد .

اساتید

او در شهر خود سیئون و در مهاجرت خود به اندونزی از اساتید مختلفی استفاده کرد ، از جمله:

عبد القادر باحمید

محمد بن هادی السقاف

عبد الرحمن بن عبید الله السقاف

علوی بن طاهر الحداد

شاگردان

چه کسی آن را درخواست کرد:

عبد القادر الصبان

جعفر بن محمد السقاف

محمد بن سالم الحامد

أحمد بن محمد بن صافی

مسئولیت ها

وی ضمن فعالیت در زمینه ادبیات و نویسندگی، چندین سمت دولتی را در حکومت الکثیریه در آن زمان بر عهده داشت، از جمله: سمت بازرس محاکم شرعی، عضویت در دادگاه عالی تجدیدنظر و مفتی رسمی دولت الکثیریه . او حزب ملی را در سیون تشکیل داد و ریاست آن را بر عهده گرفت. وی با بسیاری از شخصیت های عرب و محلی ارتباط نزدیک و با آنها مکاتبه داشت، مانند: عبدالرحمن بن شیخ الکاف، علوی المحضار، ابوبکر بن شیخ الکاف و دیگران.

تالیفات

پیدایش آثار ادبی و تولید شعری او تأثیر بسزایی در نهضت ادبی حضرموت داشت . وی دارای چندین مجموعه، اشعار، مقالات و سخنرانی های فراوانی است که هنوز در دست وارثان وی است و او نامه ها، تحقیقات علمی و سفرنامه هایی دارد. از جمله:

«تعلیقات على فتح الباری لشرح صحیح الإمام البخاری»

«على شعاع القرآن»

«فتاوى وتعلیقات»

«رحلة جاوا الجمیلة»

«تاریخ حضرموت» فی مجلدین ولم یتمكن من استكمال الجزء الثالث

«نسمات الربیع» دیوان شعر

«لیالی المصیف» دیوان شعر

«على شاطئ الحیاة» دیوان شعر

مجموعة أشعار الصبا وأشعار غنائیة

مجموعة أشعار شعبیة سیاسیة واجتماعیة

كراریس فی علم اللغة

مذكرات فی الأدب والتاریخ

فرزندان

پنج فرزند ذکور به نام‌های علی، محمد، ابوبکر، حسین و غالب و شش دختر به نام‌های مونا، خدیجه، نور، علویه، مزنه و فاطمه دارد.

وفات

او در ششم ربیع الاول در سال 1387 هجری قمری مصادف با چهاردهم خرداد در سال 1967 میلادی، در شهر سیئون بر اثر سکته مغزی درگذشت .

منبع

الحامد, صالح بن علي (1423 هـ). تاريخ حضرموت. صنعاء، اليمن: مكتبة الإرشاد.

پانویس

↑ يوسف, محمد خير بن رمضان (1425 هـ). معجم المؤلفين المعاصرين. الجزء الأول. الرياض، السعودية: مكتبة الملك فهد الوطنية. صفحة 278.

[1] يوسف, محمد خير بن رمضان (1425 هـ). معجم المؤلفين المعاصرين. الجزء الأول. الرياض، السعودية: مكتبة الملك فهد الوطنية. صفحة 278.

[۱]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-<div class="references" style="margin: 0px 0px 10px 0px; max-height: 300px; overflow: auto; padding: 3px; font-size:95%; background: #FFA500; line-height:1.4em; padding-bottom: 7px;"><noinclude>
-[[پرونده:Ambox clock.svg|60px|بندانگشتی|راست]]
-<br>
-'''''نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است. '''''<br>
-'''یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید. '''
+صالح بن علی الحامد (1320 - 1387 ه.ق) ادیب، شاعر، مورخ و فقیهی از مردم حضرموت بود . او را «شاعر الاحقاف» می نامند<ref> يوسف, محمد خير بن رمضان (1425 هـ). معجم المؤلفين المعاصرين. الجزء الأول. الرياض، السعودية: مكتبة الملك فهد الوطنية. صفحة 278.</ref>.  اشعار غزلی زیادی به زبان های عربی فصیح و محاوره دارد و مقالاتی در روزنامه های یمن و عربی دارد. او نماینده کشور در بسیاری از رویدادهای سیاسی از جمله سازمان کنفرانس اسلامی در جده بود.
-<br>
-''آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ''{{#time:H:i، j F Y|{{REVISIONTIMESTAMP}}}}؛</small>
-<noinclude>
-</div>
-صالح بن علی الحامد (1320 - 1387 ه.ق) ادیب، شاعر، مورخ و فقیهی از مردم حضرموت بود . او را «شاعر الاحقاف» می نامند.  اشعار غزلی زیادی به زبان های عربی فصیح و محاوره دارد و مقالاتی در روزنامه های یمن و عربی دارد. او نماینده کشور در بسیاری از رویدادهای سیاسی از جمله سازمان کنفرانس اسلامی در جده بود.
@@ خط ۲۳: / خط ۱۰: @@
 =تولد و تربیت=
-او در سال 1320 ق / 1903 م. در متولد شد سیئون در حضرموت . در آن بزرگ شد و سهم خود را از معارف اولیه و قرآن به دست آورد. سپس با شیوخ معاشرت کرد و با گروهی از همکاران و دوستان خود مانند: علی احمد بکاثیر ، محمد بن شیخ المساوی، عیدروس بن سالم السوم و مصطفی بن سالم السقاف از آنان پذیرایی کرد. پدرش او را به تحصیل و تحصن زیر دست علما تشویق کرد و درهای دانش را در همه اشکال آن گشود، چرا که در خانه اش کتابخانه بزرگی داشت که مملو از نسخه های خطی و نشریات زبان، ادبیات، دین، جامعه شناسی بود. سیاست، تاریخ و سایر علوم.  او از دوران کودکی خود به اندونزی و سنگاپور مهاجرت کرد و مدام در آنها رفت و آمد داشت و همچنین در سال 1953 میلادی از مصر دیدن کرد و با شاعران آن دیدار کرد. او از دوستان هنرمند شیخ البر بود که اشعار او را برای او می سرود و می خواند و در سفر او به اندونزی نیز شرکت می کرد .
+او در سال 1320 ق / 1903 م. در سیئون در استان حضرموت متولد شد . در آن بزرگ شد و معارف اولیه و قرآن را در آنجا آموخت. سپس با گروهی از هم شاگردی ها و دوستانش مانند: علی احمد باکثیر ، محمد بن شیخ المساوی، عیدروس بن سالم السوم و مصطفی بن سالم السقاف از درس اساتید بهره برد. پدرش او را به تحصیل و نشستن پای درس علما تشویق کرد و درهای دانش را در همه اشکال آن گشود، تا جایی که در خانه برایش کتابخانه بزرگی ایجاد کرد که مملو از نسخه های خطی و نشریات در زمینه ادبیات، دین، جامعه شناسی، سیاست، تاریخ و سایر علوم بود. او از دوران کودکی خود به اندونزی و سنگاپور مهاجرت کرد و مدام بین آنها رفت و آمد داشت و همچنین در سال 1953 میلادی از مصر دیدن کرد و با شاعران آن دیدار کرد. او از دوستان هنرمند شیخ البار بود که اشعار او را برای او می سرود و می خواند و در سفر او به اندونزی نیز او را همراهی کرد .
 =اساتید=
-او در شهر خود سییون و در مهاجرت خود به اندونزی در دستان روشنفکران تحصیل کرد ، از جمله:
+او در شهر خود سیئون و در مهاجرت خود به اندونزی از اساتید مختلفی استفاده کرد ، از جمله:
 عبد القادر باحمید
@@ خط ۴۸: / خط ۳۵: @@
 =مسئولیت ها=
-وی ضمن فعالیت در زمینه ادبیات و نویسندگی، چندین سمت دولتی را در ایالت کثیر در آن زمان بر عهده داشت، از جمله: سمت بازرس محاکم شرعی، عضویت در دادگاه عالی تجدیدنظر و مفتی رسمی ایالت کثیر . او حزب ملی را در سیون تشکیل داد و ریاست آن را بر عهده گرفت. وی با بسیاری از شخصیت های عرب و محلی ارتباط نزدیک دارد و با آنها مکاتبه دارد، مانند: عبدالرحمن بن شیخ آل کف، علوی المحضر، ابوبکر بن شیخ آل کف و دیگران.
+وی ضمن فعالیت در زمینه ادبیات و نویسندگی، چندین سمت دولتی را در حکومت الکثیریه در آن زمان بر عهده داشت، از جمله: سمت بازرس محاکم شرعی، عضویت در دادگاه عالی تجدیدنظر و مفتی رسمی دولت الکثیریه . او حزب ملی را در سیون تشکیل داد و ریاست آن را بر عهده گرفت. وی با بسیاری از شخصیت های عرب و محلی ارتباط نزدیک  و با آنها مکاتبه داشت، مانند: عبدالرحمن بن شیخ الکاف، علوی المحضار، ابوبکر بن شیخ الکاف و دیگران.
 =تالیفات=
-پیدایش آثار ادبی و تولید شعری او تأثیر بسزایی در نهضت ادبی حضرموت داشت . وی دارای چندین مجموعه، اشعار، مقالات و سخنرانی های فراوانی است که هنوز در دست وارثان وی است و نامه ها، تحقیقات علمی و سفرهایی از جمله:
+پیدایش آثار ادبی و تولید شعری او تأثیر بسزایی در نهضت ادبی حضرموت داشت . وی دارای چندین مجموعه، اشعار، مقالات و سخنرانی های فراوانی است که هنوز در دست وارثان وی است و او نامه ها، تحقیقات علمی و سفرنامه هایی دارد. از جمله:
 «تعلیقات على فتح الباری لشرح صحیح الإمام البخاری»
@@ خط ۸۱: / خط ۶۸: @@
 =وفات=
-او در درگذشت سیئون در ششم ربیع الاول در سال 1387 هجری قمری مربوط به چهاردهم خرداد در سال 1967 میلادی، به عنوان یک نتیجه از یک سکته مغزی است که به او زده در حالی که او آماده برای انجام نماز عصر گرفتن، و او در سلامت کامل بود.
+او در  ششم ربیع الاول در سال 1387 هجری قمری مصادف با چهاردهم خرداد در سال 1967 میلادی، در شهر سیئون بر اثر سکته مغزی درگذشت .
 =منبع=
-الحمید، صالح بن علی (1423ق). تاریخ حضرموت . صنعا، یمن: کتابخانه الارشاد.
+الحامد, صالح بن علي (1423 هـ). تاريخ حضرموت. صنعاء، اليمن: مكتبة الإرشاد.
 =پانویس=