رجال: تفاوت میان نسخه‌ها

۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۶ ژانویهٔ ۲۰۲۲
جز
جایگزینی متن - 'عبد ال' به 'عبدال'
جز (جایگزینی متن - 'عبد الکریم' به 'عبدالکریم')
جز (جایگزینی متن - 'عبد ال' به 'عبدال')
خط ۲۴: خط ۲۴:
در قرن سوم هجری بر اثر شیوع کتب حدیث و رواج [[اصول]] و مصنفات این علم، فن رجال نیز بالتبع رونق گرفت و کتب بالنسبه زیادی در این فن تدوین و تالیف شد که برخی از آنها تاکنون موجود است و از آثار گران‌بهای شیعه در این علم به شمار می رود.
در قرن سوم هجری بر اثر شیوع کتب حدیث و رواج [[اصول]] و مصنفات این علم، فن رجال نیز بالتبع رونق گرفت و کتب بالنسبه زیادی در این فن تدوین و تالیف شد که برخی از آنها تاکنون موجود است و از آثار گران‌بهای شیعه در این علم به شمار می رود.


از آن جمله است: کتاب [[طبقات الرجال]] تالیف [[احمد بن ابی عبدالله برقی]] <ref>الذریعه (ج 10،ص 99 و الاسناد المصفی ص 79) آنچه درباره مؤلف این کتاب گفته شد،نظر علامه تهرانی است در کتاب ارجمند و معروف الذریعه و هم در رساله مشیخه ایشان که به الاسناد المصفی معروف است.و او نیز در این نظر،دنباله رو نجاشی و شاید بعضی دیگر از ائمه رجال است.گروه دیگری این کتاب را به پدر وی،ابو عبدالله محمد بن خالد البرقی،منسوب کرده اند.ولی محقق رجالی،معاصر شیخ محمد تقی شوشتری،صاحب کتاب قاموس الرجال،این هر دو قول را مردود شمرده و مؤلف طبقات الرجال را به قرینه طبقه روایتی،عبدالله بن احمد البرقی-از مشایخ روایت کلینی-یا احمد بن عبد البرقی-از مشایخ صدوق ثانی-دانسته و باز در میان این دو احتمال،دومین را به صواب نزدیکتر شمرده است.برای تفصیل ر.ک.قاموس الرجال،ج 1،ص 31-32</ref> که نسخه ناقصی از آن تاکنون باقی است و کتاب ابو محمد عبدالله بن جبلة بن حیان بن ابجر الکنانی، (متوفا به سال 219) <ref>فهرست نجاشی،چاپ سربی،تهران 160.این تاریخ در قاموس الرجال به نقل از فهرست نجاشی 229 ضبط شده که با مراجعه به دو نسخه چاپی نجاشی و هم برخی کتب دیگر که آن را از نجاشی نقل کرده اند مانند:الذریعه و تاسیس الشیعه،اطمینان به وقوع اشتباه برای صاحب قاموس یا مامقانی صاحب رجال (که قاموس تقریبا حاشیه ای بر آن است) حاصل می شود.</ref> که شیخ طوسی در کتاب رجال او را از اصحاب [[امام کاظم (ع)]] شمرده و [[نجاشی]] کتب متعددی از جمله کتابی در رجال را بدو نسبت داده است.
از آن جمله است: کتاب [[طبقات الرجال]] تالیف [[احمد بن ابی عبدالله برقی]] <ref>الذریعه (ج 10،ص 99 و الاسناد المصفی ص 79) آنچه درباره مؤلف این کتاب گفته شد،نظر علامه تهرانی است در کتاب ارجمند و معروف الذریعه و هم در رساله مشیخه ایشان که به الاسناد المصفی معروف است.و او نیز در این نظر،دنباله رو نجاشی و شاید بعضی دیگر از ائمه رجال است.گروه دیگری این کتاب را به پدر وی،ابو عبدالله محمد بن خالد البرقی،منسوب کرده اند.ولی محقق رجالی،معاصر شیخ محمد تقی شوشتری،صاحب کتاب قاموس الرجال،این هر دو قول را مردود شمرده و مؤلف طبقات الرجال را به قرینه طبقه روایتی،عبدالله بن احمد البرقی-از مشایخ روایت کلینی-یا احمد بن عبدالبرقی-از مشایخ صدوق ثانی-دانسته و باز در میان این دو احتمال،دومین را به صواب نزدیکتر شمرده است.برای تفصیل ر.ک.قاموس الرجال،ج 1،ص 31-32</ref> که نسخه ناقصی از آن تاکنون باقی است و کتاب ابو محمد عبدالله بن جبلة بن حیان بن ابجر الکنانی، (متوفا به سال 219) <ref>فهرست نجاشی،چاپ سربی،تهران 160.این تاریخ در قاموس الرجال به نقل از فهرست نجاشی 229 ضبط شده که با مراجعه به دو نسخه چاپی نجاشی و هم برخی کتب دیگر که آن را از نجاشی نقل کرده اند مانند:الذریعه و تاسیس الشیعه،اطمینان به وقوع اشتباه برای صاحب قاموس یا مامقانی صاحب رجال (که قاموس تقریبا حاشیه ای بر آن است) حاصل می شود.</ref> که شیخ طوسی در کتاب رجال او را از اصحاب [[امام کاظم (ع)]] شمرده و [[نجاشی]] کتب متعددی از جمله کتابی در رجال را بدو نسبت داده است.


برخی دیگر از کتب رجالی قرن سوم عبارتند از:[[رجال حسن بن علی بن فضال]] (متوفا به سال 224) که گویا در عصر نجاشی، معروف و شاید در اختیار خود او بوده است، کتاب رجال حسن بن محبوب (متوفا به سال 224) به نام [[معرفة رواة الاخبار]] <ref>معالم العلماء.تالیف محمد بن علی بن شهر آشوب (متوفا به سال 588) چاپ عباس اقبال ص 28.ولی در فهرست شیخ طوسی فقط از مشیخه یاد شده و از این کتاب ذکری نرفته است.</ref> و این غیر از کتاب دیگر اوست در مشیخه که ابو جعفر اودی آن را به ترتیب نام رجال فصل بندی کرده است. دیگر کتاب رجال ابراهیم بن محمد بن سعید ثقفی <ref>الذریعه،ج 10،ص 147</ref> متوفا به سال 283) ،و کتاب رجال حافظ ابو محمد عبدالرحمن بن یوسف بن خراش المروزی البغدادی <ref>الذریعه،ج 10،ص 154</ref> متوفا به سال 283) .
برخی دیگر از کتب رجالی قرن سوم عبارتند از:[[رجال حسن بن علی بن فضال]] (متوفا به سال 224) که گویا در عصر نجاشی، معروف و شاید در اختیار خود او بوده است، کتاب رجال حسن بن محبوب (متوفا به سال 224) به نام [[معرفة رواة الاخبار]] <ref>معالم العلماء.تالیف محمد بن علی بن شهر آشوب (متوفا به سال 588) چاپ عباس اقبال ص 28.ولی در فهرست شیخ طوسی فقط از مشیخه یاد شده و از این کتاب ذکری نرفته است.</ref> و این غیر از کتاب دیگر اوست در مشیخه که ابو جعفر اودی آن را به ترتیب نام رجال فصل بندی کرده است. دیگر کتاب رجال ابراهیم بن محمد بن سعید ثقفی <ref>الذریعه،ج 10،ص 147</ref> متوفا به سال 283) ،و کتاب رجال حافظ ابو محمد عبدالرحمن بن یوسف بن خراش المروزی البغدادی <ref>الذریعه،ج 10،ص 154</ref> متوفا به سال 283) .
خط ۴۸: خط ۴۸:
رساله معروف ابو غالب زراری به فرزند زاده اش در تراجم راویان آل اعین و...که یک بار به سال 356 و بار دیگر پس از 11 سال یعنی در سال 367 نگارش یافته است،
رساله معروف ابو غالب زراری به فرزند زاده اش در تراجم راویان آل اعین و...که یک بار به سال 356 و بار دیگر پس از 11 سال یعنی در سال 367 نگارش یافته است،


و از همه معروفتر کتاب معرفة الناقلین عن الائمة الصادقین (ع) است، تالیف شیخ ابی عمرو محمد بن عمر بن عبد العزیز الکشی (متوفای حدود نیمه قرن چهارم) <ref>به گفته سید محمد صادق بحر العلوم در مقدمه رجال شیخ،چاپ نجف،ص 61</ref> که خلاصه و منتخبی از آن به نام اختیار الرجال، در حال حاضر موجود و نسخ چاپی آن معروف و در دسترس است.
و از همه معروفتر کتاب معرفة الناقلین عن الائمة الصادقین (ع) است، تالیف شیخ ابی عمرو محمد بن عمر بن عبدالعزیز الکشی (متوفای حدود نیمه قرن چهارم) <ref>به گفته سید محمد صادق بحر العلوم در مقدمه رجال شیخ،چاپ نجف،ص 61</ref> که خلاصه و منتخبی از آن به نام اختیار الرجال، در حال حاضر موجود و نسخ چاپی آن معروف و در دسترس است.


در حدود نیمه اول قرن پنجم هجری، یعنی پس از گذشتن بیش از سه قرن از تالیف نخستین کتاب رجالی، [[اصول اربعه]] رجالیه یعنی چهار کتاب معروف و مورد استناد این علم که از ترکیب و تصحیح و امتزاج کتب و مصنفات قبلی تشکیل شده بود به رشته تحریر درآمد و سرفصل تازه ای در تاریخچه این علم گشوده گشت.
در حدود نیمه اول قرن پنجم هجری، یعنی پس از گذشتن بیش از سه قرن از تالیف نخستین کتاب رجالی، [[اصول اربعه]] رجالیه یعنی چهار کتاب معروف و مورد استناد این علم که از ترکیب و تصحیح و امتزاج کتب و مصنفات قبلی تشکیل شده بود به رشته تحریر درآمد و سرفصل تازه ای در تاریخچه این علم گشوده گشت.
Writers، confirmed، مدیران
۸۶٬۰۹۳

ویرایش