گنجینه های عرفانی در فقه قرآن (کتاب)

کنز العرفان فُی الفقه القرآن

نام کتاب	کنز العرفان فی الفقه القرآن
نویسنده	جمال الدُین ابُی عبدالله المقداد بن عبدالله السُیورُی
تصحیح	سید محمد قاضی
اشراف	محمد واعظ زاده خراسانی
زبان کتاب	عربی
سال نشر	1419 ق/1998 م
ناشر	مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، معاونت فرهنگی، مرکز تحقیقات علمی
تیراژ	2000 نسخه
نوبت چاپ	اول
قطع	وزیری
تعداد صفحات	جلد اول 605/جلد دوم 647

کنز العرفان فی الفقه القرآن/گنجینه های عرفانی در فقه قرآن یکی از کتاب های تفسیری فقهی شیعه است که به مطالعه و بررسی آیات قرآن توجه دارد.

اهمیت تالیف

در بین نگارش‌های قرآنی از سوی مسلمانان، موضوع آیات الاحکام یا احکام القرآن جایگاهی ویژه دارد. تفاسیر فقهی یا آیات الاحکام که نویسندگان در ضمن نگارش آنها به مطالعه و بررسی آیات فقهی قرآن (حدودا" پانصد آیه) پرداخته‌اند، از قرن دوم و سوم هجری آغاز گردیده است. در میان کتاب‌های آیات الاحکام اهل سنت، احکام القرآن جَصّاص و احکام القرآن شافعی برجسته‌اند. و در میان تفاسیر فقهی شیعه، کنزالعرفان فی فقه القرآن شایان توجه است.

امتیاز نسخه انتشارات مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی

این کتاب چندین بار منتشر شده است؛ اما چاپ جدید تصحیحی است تحقیقی که به وسیله مقابله با چند نسخه موثق انجام شده است.

روش تحقیق و تدوین

مصحح کتاب در آغاز جلد اول ضمن ارائه گزارشی از شیوه تصحیح، یکی از نسخ را اصل قرار داده و ضمن مراجعه به سایر نسخه‌ها، به اختلاف آنها اشاره نکرده است. هم چنین از کارهایی که مصحح اثر انجام داده، ارجاع احادیث به منابع با اشاره به جلد و صفحه آن در پاورقی است و نیز توثیق اقوال فقیهان، متکلمان، نحویان و دیگر عالمان با ارجاع آنها به مصادر اولیه یا ثانویه ‌است.

ترتیب و محتوا در جلد اول

محتوای کتاب که به ترتیب مرسوم در کتب فقهی سامان یافته، عبارت است از: کتاب طهارت، کتاب صلاة، کتاب صوم، کتاب زکات، کتاب خمس، کتاب حج، کتاب جهاد و کتاب امر به معروف و نهی از منکر.

ترتیب محتوا در جلد دوم

عبارت است از: کتاب مکاسب؛ کتاب بیع؛ کتاب دَین؛ کتاب فیه جمله من العقود (کتابی که در آن برخی از عقود آمده) مانند: اجاره، شرکت، مضاربه، ایقاع، ایداع، عاریه، سبق و رمایه، شفعه، لـُقـَطه، غصب، اقرار، وصیت، عطایای منجزّه، نذر و عهد و قسم، عِتق (آزاد کردن برده) و توابع آن؛ کتاب نکاح؛ کتاب مطاعم و مشارب؛ کتاب حدود؛ کتاب جنایات و کتاب قضاء و شهادات.

پایان جلد دوم کتاب

فهارسی فنی آمده است که خواننده را در مطالعه کتاب بسیار یاری می‌کند.
نخستین فهرست، فهرست آیات فقهی جلد دوم است، ولی بقیه فهرست‌ها که عبارت‌اند از: فهرست شواهد قرآنی، فهرست شواهد روایی، فهرست شواهد شعری، فهرست اعلام و فهرست منابع و مآخذ، مربوط به هر دو جلدند. فهرست مندرجات جلد دوم نیز در پایان آمده است.

مؤلف

این کتاب توسط جمال الدُین ابُی عبدالله المقداد بن عبدالله السُیورُی متکلم و مفسر نامور شیعه در قرن هشتم و نهم هجری، تألیف و گردآوری شد و با اشراف محمد واعظ زاده خراسانی و تصحیح سید محمد قاضی در مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی به زیور طبع آراسته گردید.

پانویس

برگرفته و تلخیص از کتابنامه انتشارات مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، معاونت فرهنگی، علیرضا شاه حسینی، چاپ سوم، صفحه 206، تهران، 1389 ش.