لبنان: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱٬۳۱۷: | خط ۱٬۳۱۷: | ||
دکتر عبدالله حلاق در تقسیمبندی اسباب اختلاف مذهبی می‌نویسد: سعی غرب و در رأس آن آمریکا از طریق فعالیت‌های فرهنگی و مراکز مطالعات سیاسی و رسانهها، ایجاد فتنه و اختلاف مذهبی بین مسلمانان است تا از این طریق بر جهان اسلام حکم داشته باشد<ref>حلاق، 2011م، ص27<ref>. | دکتر عبدالله حلاق در تقسیمبندی اسباب اختلاف مذهبی می‌نویسد: سعی غرب و در رأس آن آمریکا از طریق فعالیت‌های فرهنگی و مراکز مطالعات سیاسی و رسانهها، ایجاد فتنه و اختلاف مذهبی بین مسلمانان است تا از این طریق بر جهان اسلام حکم داشته باشد<ref>حلاق، 2011م، ص27<ref>. | ||
دکتر محسن صالح | دکتر محسن صالح(دکتر محسن صالح، کارشناس و استاد فلسفة دانشگاه لبنان است.)فعالیت رسانه‌های اسراییلی را بزرگترین فعالیت برای تعمیق اختلافات بین مسلمانان لبنان می‌داند و می‌نویسد: در راستای تحریک و تعمیق شکاف بین لبنانیها، هر سخنی که بهدروغ از رسانه‌های صهیونیستی پخش می‌شود، در رسانهها و روزنامه‌ها و مواضع سیاستمداران و برخی عالمان لبنانی منعکس می‌شود<ref>صالح محسن، 2011م، ص106</ref>. | ||
مدیر سابق شبکة المنار می‌گوید: بنا به گفتة امام خمینی، اسراییل در رأس همة مشکلات است. اسراییل عامل ناآرامی، ترس و تهدید و ترور در منطقه است. اسراییل نماد بدیهاست و همچون یک غدة سرطانی است. مداخلات اسراییل، علت اصلی ناامنی کشور ماست<ref>موسوی عاطف، 1386، ص210</ref>. | مدیر سابق شبکة المنار می‌گوید: بنا به گفتة امام خمینی، اسراییل در رأس همة مشکلات است. اسراییل عامل ناآرامی، ترس و تهدید و ترور در منطقه است. اسراییل نماد بدیهاست و همچون یک غدة سرطانی است. مداخلات اسراییل، علت اصلی ناامنی کشور ماست<ref>موسوی عاطف، 1386، ص210</ref>. | ||
| خط ۱٬۳۲۹: | خط ۱٬۳۲۹: | ||
آسیبی که در لبنان از حوزة سیاست متوجه تقریب مذاهب اسلامی است، در هیچ حوزه و بُعدی متوجه وحدت اسلامی نیست. وجه غالب این آسیب‌ها، مربوط به احزاب سیاسی و دخالت‌های خارج از لبنان در امور سیاسی این کشور است و حل این مسائل، جز با آگاهی از امور سیاسی و حقیقت مذاهب، و هشیاری مسلمانان جامعة لبنان ممکن نیست. | آسیبی که در لبنان از حوزة سیاست متوجه تقریب مذاهب اسلامی است، در هیچ حوزه و بُعدی متوجه وحدت اسلامی نیست. وجه غالب این آسیب‌ها، مربوط به احزاب سیاسی و دخالت‌های خارج از لبنان در امور سیاسی این کشور است و حل این مسائل، جز با آگاهی از امور سیاسی و حقیقت مذاهب، و هشیاری مسلمانان جامعة لبنان ممکن نیست. | ||
اختلافات مذاهب اسلامی در لبنان، منشأ سیاسی دارند؛ و در حقیقت، اختلاف مذاهب اختلاف سیاسی است، نه اختلاف دینی | اختلافات مذاهب اسلامی در لبنان، منشأ سیاسی دارند؛ و در حقیقت، اختلاف مذاهب اختلاف سیاسی است، نه اختلاف دینی<ref>جبری عبدالناصر، 2013م</ref>. | ||
در لبنان، سیاست‌های گذرایی وجود دارند که از سازمان‌های سیاسی ناشی می‌شوند و هدف این سیاست‌ها، بهرهبرداری از دین بهنفع مصالح سازمان‌های سیاسی است؛ بنابراین، زمانی که اوضاع سیاسی لبنان متشنج نیست، آرامش بر جامعه حاکم می‌شود | در لبنان، سیاست‌های گذرایی وجود دارند که از سازمان‌های سیاسی ناشی می‌شوند و هدف این سیاست‌ها، بهرهبرداری از دین بهنفع مصالح سازمان‌های سیاسی است؛ بنابراین، زمانی که اوضاع سیاسی لبنان متشنج نیست، آرامش بر جامعه حاکم می‌شود<ref>موسوی سید عباس، 2009، ص12</ref>. | ||
سیدعلی | سیدعلی فضل الله می‌گوید: بعضی از افراد و احزاب سیاسی، برای ایجاد اختلاف و فتنه میان مسلمانان میکوشند و برای رسیدن به اهداف خود، در جمع اهل‌سنت می‌گویند که شیعیان در حال چپاول حقوق شمایند؛ و در جمع شیعیان می‌گویند که اهل‌سنت حق شما را غارت می‌کنند<ref>فضلالله سیدعلی، 1391</ref> | ||
شیخ عبدالناصر جبری، اختلافات مذهبی در لبنان را ناشی از مسائل و اختلافات سیاسی می‌داند و برخی مطالبات بهظاهر مذهبی را نامعقول و غیرشرعی می‌داند؛ مثلاً ایشان در پاسخ به برخی انتقادات از حکومت ایران مبنی بر اینکه چرا جمهوری اسلامی ایران اجازه نمی‌دهد اهل‌سنت مسجدی در تهران بنا کنند، می‌گوید: من مخالف بنای مسجد برای اهل‌سنت در تهران هستم؛ چراکه مساجد از آن خداست؛ پس هیچکس را با خدا نخوانید | شیخ عبدالناصر جبری، اختلافات مذهبی در لبنان را ناشی از مسائل و اختلافات سیاسی می‌داند و برخی مطالبات بهظاهر مذهبی را نامعقول و غیرشرعی می‌داند؛ مثلاً ایشان در پاسخ به برخی انتقادات از حکومت ایران مبنی بر اینکه چرا جمهوری اسلامی ایران اجازه نمی‌دهد اهل‌سنت مسجدی در تهران بنا کنند، می‌گوید: من مخالف بنای مسجد برای اهل‌سنت در تهران هستم؛ چراکه مساجد از آن خداست؛ پس هیچکس را با خدا نخوانید<ref>جن، 18</ref>. چگونه است که شیعیان خواستار بنای مسجدی در مکه باشند؟ یا خواستار ساخت کعبه‌ای برای خود باشند؟ طبیعتاً این سخن بیهوده‌ای است و اینگونه سخنان، ظاهر مذهبی دارند؛ ولی از مواضع و اختلافات سیاسی ناشی می‌شوند<ref>جبری عبدالناصر، 2010م، ص77</ref>. | ||
شیخ نعیم قاسم دربارة اختلافات سیاسی و تأثیر آن بر اختلافات مذهبی می‌گوید: در واقع بین شیعه و سنی مسئلهای نیست که به اختلافات مذهبی بینجامد؛ بلکه در لبنان اختلافات از مسائل سیاسی ناشی می‌شود که از سوی سیاستمداران یا برخی جریان‌ها که همگام با غرب حرکت می‌کنند، مطرح می‌شود. این افراد سعی بر این دارند که این اختلافات سیاسی را در قالب اختلافات مذهبی جلوه دهند | شیخ نعیم قاسم دربارة اختلافات سیاسی و تأثیر آن بر اختلافات مذهبی می‌گوید: در واقع بین شیعه و سنی مسئلهای نیست که به اختلافات مذهبی بینجامد؛ بلکه در لبنان اختلافات از مسائل سیاسی ناشی می‌شود که از سوی سیاستمداران یا برخی جریان‌ها که همگام با غرب حرکت می‌کنند، مطرح می‌شود. این افراد سعی بر این دارند که این اختلافات سیاسی را در قالب اختلافات مذهبی جلوه دهند<ref>نعیم قاسم، 2013م</ref>. | ||
دکتر رضوان السید می‌گوید: برخی سلفی‌های اهل‌سنت که بسیار تندرو هم هستند، شیعه را تکفیر می‌کنند و سخنانی می‌گویند که جایز نیست؛ ولی ما در لبنان اینگونه سخنان را نمی‌گوییم. ما در لبنان بهترین ارتباط را با شیعیان داریم و اگر اختلافی در لبنان باشد، اختلاف سیاسی است و در کوچک‌ترین مسئلة مذهبی و دینی اختلاف نداریم؛ و در لبنان بین شیعه و سنی هیچ اختلافی نیست | دکتر رضوان السید می‌گوید: برخی سلفی‌های اهل‌سنت که بسیار تندرو هم هستند، شیعه را تکفیر می‌کنند و سخنانی می‌گویند که جایز نیست؛ ولی ما در لبنان اینگونه سخنان را نمی‌گوییم. ما در لبنان بهترین ارتباط را با شیعیان داریم و اگر اختلافی در لبنان باشد، اختلاف سیاسی است و در کوچک‌ترین مسئلة مذهبی و دینی اختلاف نداریم؛ و در لبنان بین شیعه و سنی هیچ اختلافی نیست<ref>السید رضوان، 2013م</ref>. | ||
اگر | اگر جامعه دینی لبنان به دور از اختلافات سیاسی باشد، بهشت پیروان ادیان و مذاهب خواهد بود؛ و این مسئلهای است که همة اندیشمندان لبنانی بر آن اشراف و اذعان دارند. | ||
4ـ3. جریان‌های مذهبی با محوریت سلفی گری و وهابیت | 4ـ3. جریان‌های مذهبی با محوریت سلفی گری و وهابیت | ||
| خط ۱٬۳۴۹: | خط ۱٬۳۴۹: | ||
بزرگترین چالش پیش روی وحدت اسلامی و اتحاد مسلمانان در برابر دشمنان اسلام، تکفیریان و وهابیتاند، که بهصورت فزاینده‌ای نیز در حال رشدند. خطر فرقة تندروی وهابیت که با نام سلفیگری نیز شناخته می‌شود، بارها از خطر استکبار و استعمار بیشتر است؛ چراکه ایشان بهنام دین و بهنام اسلام ظهور کرده‌اند و بهنام دین بر ضد دین فعالیت می‌کنند و به‌جرئت می‌توان گفت که یکی از بزرگترین مصیبت‌های کنونی جهان اسلام، فعالیت‌های تکفیری وهابیت و سلفی‌ها‌ست و بیشتر حوادث تروریستی در کشورهای اسلامی و غیراسلامی به‌دست ایشان انجام می‌شود. | بزرگترین چالش پیش روی وحدت اسلامی و اتحاد مسلمانان در برابر دشمنان اسلام، تکفیریان و وهابیتاند، که بهصورت فزاینده‌ای نیز در حال رشدند. خطر فرقة تندروی وهابیت که با نام سلفیگری نیز شناخته می‌شود، بارها از خطر استکبار و استعمار بیشتر است؛ چراکه ایشان بهنام دین و بهنام اسلام ظهور کرده‌اند و بهنام دین بر ضد دین فعالیت می‌کنند و به‌جرئت می‌توان گفت که یکی از بزرگترین مصیبت‌های کنونی جهان اسلام، فعالیت‌های تکفیری وهابیت و سلفی‌ها‌ست و بیشتر حوادث تروریستی در کشورهای اسلامی و غیراسلامی به‌دست ایشان انجام می‌شود. | ||
علامه یزبک می‌گوید: در لبنان، مثل دیگر کشورهای اسلامی فعالیت‌های تکفیری وجود نداشت و شیعیان و اهل‌سنت زندگی مسالمت‌آمیزی با یکدیگر داشتند شیعیان در مراسمهای دینی و مذهبی اهل‌سنت، و اهل‌سنت در مراسمهای مذهبی شیعیان شرکت می‌کردند و می‌کنند؛ ولی سلفی‌ها و وهابی‌ها با ورود به لبنان، درصدد جدایی بین مسلماناناند و نه تنها جدایی بین شیعه و سنی؛ بلکه در بین خود اهل‌سنت هم دوگانگی و تفرقه می‌افکنند؛ و این خطری است که متوجه اصل اسلام است | علامه یزبک می‌گوید: در لبنان، مثل دیگر کشورهای اسلامی فعالیت‌های تکفیری وجود نداشت و شیعیان و اهل‌سنت زندگی مسالمت‌آمیزی با یکدیگر داشتند شیعیان در مراسمهای دینی و مذهبی اهل‌سنت، و اهل‌سنت در مراسمهای مذهبی شیعیان شرکت می‌کردند و می‌کنند؛ ولی سلفی‌ها و وهابی‌ها با ورود به لبنان، درصدد جدایی بین مسلماناناند و نه تنها جدایی بین شیعه و سنی؛ بلکه در بین خود اهل‌سنت هم دوگانگی و تفرقه می‌افکنند؛ و این خطری است که متوجه اصل اسلام است<ref>یزبک محمد، 2013م</ref>. | ||
علمای لبنان بزرگترین چالش پیش روی اسلام را تکفیر می‌دانند و بر لزوم مبارزه با آن تأکید دارند | علمای لبنان بزرگترین چالش پیش روی اسلام را تکفیر می‌دانند و بر لزوم مبارزه با آن تأکید دارند<ref>عبدالله حسن، 2013م</ref>. | ||
احمد قبلان، فرزند شیخ عبدالأمیر قبلان | احمد قبلان، فرزند شیخ عبدالأمیر قبلان(رئیس مجلس اعلای شیعیان لبنان.) می‌گوید: کلمة «لا اله الا الله محمد رسول الله» بیانگر وحدت بین مسلمانان است و حرمت خون مسلمان، آبرو و خونش را بدون هیچ مجادله‌ای حفظ کرده است و هیچ توجیهی برای قتل و تکفیر بر جای نمی‌گذارد</ref>قبلان احمد، 2013</ref>. | ||
هرچند کشور لبنان بهدلیل ظرفیت‌های مهم و بنیادین عقلی و دینی تقریبی، تا حدودی از فعالیت‌ها و اندیشه‌های تکفیری در امان مانده است، ولی بعید نیست تبلیغات نابرابر این گروه، مرزهای لبنان را نیز درنوردد و دامن مسلمانان لبنان را نیز آلوده سازد. اکنون کشور سوریه ماهیت بحران خود را ازدست داده و بحران سوریه از موضوع سیاسی به موضوع مذهبی تغییر ماهیت داده است و معارضین سوریه فعالیت خود را با بیرق سلفیگری ادامه می‌دهند. تهدید به تخریب حرم حضرت زینب و حضرت رقیه8 در دمشق، و اهانت به مزار صحابة رسول خدا9 در مرج عذرا مؤید این مطلب است. اگر جریان وهابیت بهصورت صحیح و عقلانی اصلاح و کنترل نشود، چهبسا ضربات سنگینی داشته باشد و صدمات ناشی از آن نیز جبرانناپذیر نباشد. | هرچند کشور لبنان بهدلیل ظرفیت‌های مهم و بنیادین عقلی و دینی تقریبی، تا حدودی از فعالیت‌ها و اندیشه‌های تکفیری در امان مانده است، ولی بعید نیست تبلیغات نابرابر این گروه، مرزهای لبنان را نیز درنوردد و دامن مسلمانان لبنان را نیز آلوده سازد. اکنون کشور سوریه ماهیت بحران خود را ازدست داده و بحران سوریه از موضوع سیاسی به موضوع مذهبی تغییر ماهیت داده است و معارضین سوریه فعالیت خود را با بیرق سلفیگری ادامه می‌دهند. تهدید به تخریب حرم حضرت زینب و حضرت رقیه8 در دمشق، و اهانت به مزار صحابة رسول خدا9 در مرج عذرا مؤید این مطلب است. اگر جریان وهابیت بهصورت صحیح و عقلانی اصلاح و کنترل نشود، چهبسا ضربات سنگینی داشته باشد و صدمات ناشی از آن نیز جبرانناپذیر نباشد. | ||
| خط ۱٬۳۶۱: | خط ۱٬۳۶۱: | ||
4ـ4. دشواری مسائل کلامی و ناآگاهی پیروان مذاهب از آموزه‌های مذهب مقابل | 4ـ4. دشواری مسائل کلامی و ناآگاهی پیروان مذاهب از آموزه‌های مذهب مقابل | ||
انسان بهدلیل عدم فهم درست از موضوعی، چهبسا درصدد انکار یا دشمنی با آن برمی‌آید. در روایت آمده است که مردم دشمن نادانسته‌های خویشاند | انسان بهدلیل عدم فهم درست از موضوعی، چهبسا درصدد انکار یا دشمنی با آن برمی‌آید. در روایت آمده است که مردم دشمن نادانسته‌های خویشاند<ref>مجلسی محمدباقر،1404ق، ج1، ص219</ref>. | ||
اگر ما فهم درستی از طرف مقابل داشته باشیم، در قضاوت کردن دربارة اعتقادات وی دچار لغزش نمی‌شویم. در برخی کتب فرقه‌نویسی که به مصادر و مراجع هم استناد شده است، مسائلی یافت می‌شود که صاحبان مذاهب از آن بی‌خبرند؛ یعنی چهبسا فرقهنویس به اعتقاد نادری از مذهب اشاره کرده است که مذهب از آن بیگانه است | اگر ما فهم درستی از طرف مقابل داشته باشیم، در قضاوت کردن دربارة اعتقادات وی دچار لغزش نمی‌شویم. در برخی کتب فرقه‌نویسی که به مصادر و مراجع هم استناد شده است، مسائلی یافت می‌شود که صاحبان مذاهب از آن بی‌خبرند؛ یعنی چهبسا فرقهنویس به اعتقاد نادری از مذهب اشاره کرده است که مذهب از آن بیگانه است<ref>موسوی سیدعباس، 2009م، ص</ref>12 بنابراین، بر همگان واجب است بدون تعصب سخنان دیگران را با منطق عقل بشنوند و در فضای علمی و بهدور از تشنج، دربارة آن بیندیشند. | ||
شیخ ماهر حمود، اسباب اختلاف بین شیعه و سنی را اینگونه می‌نویسد: هریک از طرفین شیعه و سنی، برای اعتقادات خویش دلیل و حجت شرعی دارند و چهبسا بهره‌ای از حق ـ بهسبب اقامة حجت شرعی ـ داشته باشند که در این صورت، خدا از ایشان قبول خواهد کرد؛ هرچند بر خطا باشند؛ چراکه بهواسطة اجتهاد و دلیل به آن رسیده‌اند و دلیل کافی برای مذهب خود دارند. پس نمی‌توان حکم به دخول بهشت و جهنم کسی صادر کرد؛ هرچند هر یک از ایشان در درجات بهشت می‌توانند متفاوت باشند. (حمود ماهر، 2010م، ص50) | شیخ ماهر حمود، اسباب اختلاف بین شیعه و سنی را اینگونه می‌نویسد: هریک از طرفین شیعه و سنی، برای اعتقادات خویش دلیل و حجت شرعی دارند و چهبسا بهره‌ای از حق ـ بهسبب اقامة حجت شرعی ـ داشته باشند که در این صورت، خدا از ایشان قبول خواهد کرد؛ هرچند بر خطا باشند؛ چراکه بهواسطة اجتهاد و دلیل به آن رسیده‌اند و دلیل کافی برای مذهب خود دارند. پس نمی‌توان حکم به دخول بهشت و جهنم کسی صادر کرد؛ هرچند هر یک از ایشان در درجات بهشت می‌توانند متفاوت باشند. (حمود ماهر، 2010م، ص50) | ||
| خط ۱٬۴۰۳: | خط ۱٬۴۰۳: | ||
پژوهش‌های علمی در موضوع مشترکات اسلامی مذاهب؛ | پژوهش‌های علمی در موضوع مشترکات اسلامی مذاهب؛ | ||
5- عربستان | 5- عربستان | ||