فیض کاشانی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
| سال تولد = ۱۰۰۷ قمری | | سال تولد = ۱۰۰۷ قمری | ||
| تاریخ تولد = | | تاریخ تولد = | ||
| محل تولد = کاشان، ایران | | محل تولد = کاشان، [[ایران]] | ||
| سال درگذشت = ۱۰۹۱ قمری | | سال درگذشت = ۱۰۹۱ قمری | ||
| تاریخ درگذشت = | | تاریخ درگذشت = | ||
| محل درگذشت = کاشان، ایران | | محل درگذشت = کاشان، ایران | ||
| استادان = {{فهرست جعبه عمودی |ملا محمد تقی مجلسی |شیخ بهایی |میر داماد |میرفندرسکی |ملاصدرا |سید ماجد بحرانی }} | | استادان = {{فهرست جعبه عمودی |[[محمد تقی مجلسی|ملا محمد تقی مجلسی]] |[[شیخ بهایی]] |[[میرداماد|میر داماد]] |[[میرفندرسکی]] |[[ملاصدرا]] |سید ماجد بحرانی }} | ||
| شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی |علم الهدی |علامه مجلسی |سید نعمت الله جزایری |قاضی سعید قمی |ملا محمد صادق خضری |شمس‌الدین محمد قمی |شیخ محمد محسن عرفان شیرازی }} | | شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی |علم الهدی |[[محمد باقر مجلسی|علامه مجلسی]] |[[سید نعمت الله جزایری]] |قاضی سعید قمی |ملا محمد صادق خضری |شمس‌الدین محمد قمی |شیخ محمد محسن عرفان شیرازی }} | ||
| دین = اسلام | | دین = اسلام | ||
| مذهب = شیعه | | مذهب = شیعه | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
'''ملا محمدمحسن فیض کاشانی''' (۱۰۹۱-۱۰۰۷ ق)، [[فقیه]]، [[محدث]]، [[مفسر]] نامی [[شیعه]] در قرن یازدهم هجری است. فیض از محضر عالمان بزرگ عصر خویش نظیر [[محمدتقی مجلسی]]، [[شیخ بهایی]] و [[ملاصدرا]] بهره‌مند بود و خود دانشمندان برجسته‌ای همچون [[علامه مجلسی]] و [[سید نعمت الله جزایری]] را پرورش داد. [[تفسیر صافی]] و [[الوافی]] از آثار ماندگار او به شمار می‌آیند. | '''ملا محمدمحسن فیض کاشانی''' (۱۰۹۱-۱۰۰۷ ق)، [[فقیه]]، [[محدث]]، [[مُفَسِّر|مفسر]] نامی [[شیعه]] در قرن یازدهم هجری است. فیض از محضر عالمان بزرگ عصر خویش نظیر [[محمدتقی مجلسی]]، [[شیخ بهایی]] و [[ملاصدرا]] بهره‌مند بود و خود دانشمندان برجسته‌ای همچون [[علامه مجلسی]] و [[سید نعمت الله جزایری]] را پرورش داد. [[تفسیر صافی]] و [[الوافی]] از آثار ماندگار او به شمار می‌آیند. | ||
== نسب فیض کاشانی == | == نسب فیض کاشانی == | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
صاحب روضات و دیگران بر این باورند که فیض در سفر نخست به شیراز نزد ملاصدرا شاگردی کرده است اما این گفته، با نوشته‌های خود فیض سازگار نیست<ref>فیض، دیوان، ص۵۸، به نقل از رساله شرح صدر فیض</ref>. فیض سرانجام به کاشان بازگشت و به امر تدریس، تعلیم و تالیف پرداخت<ref>خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ق، ج۶، ص۹۳؛ فیض، دیوان، ص۵۸، به نقل از رساله شرح صدر فیض</ref>. درباره دلیل نام‌گذاری [[مدرسه فیضیه]] به سکونت فیض در آن اشاره شده است. | صاحب روضات و دیگران بر این باورند که فیض در سفر نخست به شیراز نزد ملاصدرا شاگردی کرده است اما این گفته، با نوشته‌های خود فیض سازگار نیست<ref>فیض، دیوان، ص۵۸، به نقل از رساله شرح صدر فیض</ref>. فیض سرانجام به کاشان بازگشت و به امر تدریس، تعلیم و تالیف پرداخت<ref>خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ق، ج۶، ص۹۳؛ فیض، دیوان، ص۵۸، به نقل از رساله شرح صدر فیض</ref>. درباره دلیل نام‌گذاری [[مدرسه فیضیه]] به سکونت فیض در آن اشاره شده است. | ||
اندیشمندان بسیاری همچون [[افندی]]، [[حر عاملی]]، [[محدث نوری]]، [[شیخ عباس قمی]]، [[علامه امینی]] و... او را با کلماتی همچون [[فیلسوف]]، [[حکیم]]، متلکم، محدث، فقیه، شاعر، ادیب، عالم، فاضل ستوده‌اند<ref>حر عاملی، ج۲، ص۳۰۵؛ افندی اصفهانی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۵، ص۱۸۰</ref>. | اندیشمندان بسیاری همچون [[میرزا عبدالله افندی|فندی]]، [[شیخ حر عاملی|حر عاملی]]، [[محدث نوری]]، [[شیخ عباس قمی]]، [[علامه امینی]] و... او را با کلماتی همچون [[فیلسوف]]، [[حکیم]]، متلکم، محدث، فقیه، شاعر، ادیب، عالم، فاضل ستوده‌اند<ref>حر عاملی، ج۲، ص۳۰۵؛ افندی اصفهانی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۵، ص۱۸۰</ref>. | ||
== برخی از تألیفات فیض کاشانی == | == برخی از تألیفات فیض کاشانی == | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
# کتاب [[اصول الدین|اصول‌الدین]]؛ | # کتاب [[اصول الدین|اصول‌الدین]]؛ | ||
# الجامع فی الاصول و الفروع و الاخلاق؛ | # الجامع فی الاصول و الفروع و الاخلاق؛ | ||
# حاشیه بر مفاتیح الشرایع پدر؛ نسخه‌ای از این حاشیه در کتابخانۀ [[مدرسه عالی شهید مطهری]] به شمارۀ 2061 موجود است، [[علم الهدی]] در مقدمۀ آن نگاشته است: «هنگامی که در خدمت پدر بزرگوار به تحصیل [[فقه]] سرگرم بودم و کتاب [[مفاتیح]] را فرا می‌گرفتم مقرر فرمودند که من مدارک [[احکام]] و مطالب دیگری را از [[آیات]] و اخبار استخراج کنم و چون پاره‌ای از مطالب آن کتاب نیز نیازمند بسط و بحث، و توسعه و توضیح بود، برای تأمین این دو مقصود به نوشتن این حاشیه آغاز کردم و از خدای تعالی مسألت می‌کنم که توفیق اتمام آن را به منم عنایت فرماید»جای تأسف است که علم الهدی این توفیق را پیدا نکرده است. | # حاشیه بر مفاتیح الشرایع پدر؛ نسخه‌ای از این حاشیه در کتابخانۀ [[مدرسه عالی شهید مطهری]] به شمارۀ 2061 موجود است، [[علم الهدی]] در مقدمۀ آن نگاشته است: «هنگامی که در خدمت پدر بزرگوار به تحصیل [[فقه]] سرگرم بودم و کتاب [[مفاتیح الجنان]] را فرا می‌گرفتم مقرر فرمودند که من مدارک [[احکام]] و مطالب دیگری را از [[آیات]] و اخبار استخراج کنم و چون پاره‌ای از مطالب آن کتاب نیز نیازمند بسط و بحث، و توسعه و توضیح بود، برای تأمین این دو مقصود به نوشتن این حاشیه آغاز کردم و از خدای تعالی مسألت می‌کنم که توفیق اتمام آن را به منم عنایت فرماید»جای تأسف است که علم الهدی این توفیق را پیدا نکرده است. | ||
# مرآة الجنان الی روضات الجنان در ادعیه و أوراد؛ این کتاب را به سال 1087 در کاشان تألیف کرده، و یک نسخه از آن به شمارۀ 2135، در کتابخانۀ مدرسه عالی شهید مهطری وجود دارد که خود علم الهدی، آن را مقابله و تصحیح نموده، و واژه‌های افتاده را با قلم خود در حاشیۀ آن نوشته است. | # مرآة الجنان الی روضات الجنان در ادعیه و أوراد؛ این کتاب را به سال 1087 در کاشان تألیف کرده، و یک نسخه از آن به شمارۀ 2135، در کتابخانۀ مدرسه عالی شهید مهطری وجود دارد که خود علم الهدی، آن را مقابله و تصحیح نموده، و واژه‌های افتاده را با قلم خود در حاشیۀ آن نوشته است. | ||
# نضد الایضاح؛ شرحی است که علم الهدی بر فهرست [[شیخ طوسی]] یعنی فهرست کتب [[شیعه]] نگاشته و به سال 1073 از تألیف آن فراغت یافته است. | # نضد الایضاح؛ شرحی است که علم الهدی بر فهرست [[شیخ طوسی]] یعنی فهرست کتب [[شیعه]] نگاشته و به سال 1073 از تألیف آن فراغت یافته است. | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
== شاگردان فیض کاشانی == | == شاگردان فیض کاشانی == | ||
ابوالحسن شریف فتونی عاملی اصفهانی، نویسنده [[تفسیر مرآت الانوار]] و [[علامه مجلسی]] صاحب [[بحارالانوار]] و [[سید نعمت‌الله جزایری]] نویسنده [[ | ابوالحسن شریف فتونی عاملی اصفهانی، نویسنده [[تفسیر مرآت الانوار]] و [[علامه مجلسی]] صاحب [[بحارالانوار]] و [[سید نعمت الله جزایری|سید نعمت‌الله جزایری]] نویسنده [[انوارال نعمانیه]] را از شاگردان فیض کاشانی می‌توان نام برد که از او اجازه روایت داشته‌اند. <ref>علامه ملا محسن فیض کاشانی(ره) بایگانی‌شده در ۹ اوت ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine، مرکز آموزش عالی امام خمینی (ره) کاشان</ref> فهرست شاگردان وی در ذیل آمده است: <ref>«گذر و نظری بر زندگی و شخصیت فیض کاشانی»، خادم حسین فاضلی، مجله معرفت، سال نوزدهم، آذر ۱۳۸۹، شماره ۱۵۶، صفحهٔ ۸۵</ref> | ||
# [[محمدباقر مجلسی]] | # [[محمدباقر مجلسی]] | ||