طریقت ذهبیه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
سلسله ذهبیه، منسوب به سیدعبداللّه برزش‌آبادی است و در اوایل حکومت صفویه ابتدا در خراسان و سپس در شیراز رواج یافت.
"سلسله ذهبیه، منسوب به سیدعبداللّه برزش‌آبادی است و در اوایل حکومت صفویه ابتدا در خراسان و سپس در شیراز رواج یافت.


=تشیع ذهبیه=
=تشیع ذهبیه=
خط ۵: خط ۵:


=بزرگان ذهبیه=
=بزرگان ذهبیه=
بزرگانی از علما و حکما نیز که صاحب تألیفات بودند، در میان آن‌ها ظاهر شدند؛ از جمله، شیخ علی نقی اصطهباناتی (متوفی ۱۱۲۶) و جانشین و دامادش سیدقطب‌الدین نیریزی (متوفی ۱۱۷۳ در نجف) که مجدد این سلسله در اواخر صفویه نیز بود. [۱][۲]
بزرگانی از علما و حکما نیز که صاحب تألیفات بودند، در میان آن‌ها ظاهر شدند؛ از جمله، شیخ علی نقی اصطهباناتی (متوفی ۱۱۲۶) و جانشین و دامادش سیدقطب‌الدین نیریزی (متوفی ۱۱۷۳ در نجف) که مجدد این سلسله در اواخر صفویه نیز بود. <ref>اسداللّه خاوری، ذهبیه: تصوف علمی ـ آثار ادبی، ج۱، ص۲۹۰، ج ۱، تهران ۱۳۶۲ ش.</ref><ref>اسداللّه خاوری، ذهبیه: تصوف علمی ـ آثار ادبی، ج۱، ص۳۰۷ ـ ۳۰۸، ج ۱، تهران ۱۳۶۲ ش.</ref>


=جانشینان قطب‌الدین تبریزی=
=جانشینان قطب‌الدین تبریزی=
خط ۱۹: خط ۱۹:


=انشعابات بعد از مجدالاشراف=
=انشعابات بعد از مجدالاشراف=
بعد از مجدالاشراف نیز انشعابات جدیدی صورت گرفت، از جمله گروهی از برادر او، میرزامحمدرضا ملقب به مجدالاشراف ثانی ، پیروی کردند، ولی شاخه‌ای که بیش‌تر شهرت یافت شاخه‌ای است که به میرزا احمد تبریزی (متوفی ۱۳۵۱) معروف به وحیدالاولیاء می‌رسد. [۳][۴][۵]
بعد از مجدالاشراف نیز انشعابات جدیدی صورت گرفت، از جمله گروهی از برادر او، میرزامحمدرضا ملقب به مجدالاشراف ثانی ، پیروی کردند، ولی شاخه‌ای که بیش‌تر شهرت یافت شاخه‌ای است که به میرزا احمد تبریزی (متوفی ۱۳۵۱) معروف به وحیدالاولیاء می‌رسد. <ref>اسداللّه خاوری، ذهبیه: تصوف علمی ـ آثار ادبی، ج۱، ص۳۲۲ـ۳۲۵، ج ۱، تهران ۱۳۶۲ ش.</ref><ref>اسداللّه خاوری، ذهبیه: تصوف علمی ـ آثار ادبی، ج۱، ص۳۳۷، ج ۱، تهران ۱۳۶۲ ش.</ref><ref>احسان اللّه علی استخری، اصول تصوف، ج۱، ص۵۳۹ ـ ۵۶۰، تهران (۱۳۳۸ ش).</ref>


=رفتار ذهبیه با متشرعه=
=رفتار ذهبیه با متشرعه=
سلسله ذهبیه دومین سلسله مهم پس از نعمت‌اللهی بود و بزرگانش با احتیاط با متشرعه رفتار می‌کردند؛ ازین‌رو، مورد تعرض و فشار قرار نگرفتند. [۶]
سلسله ذهبیه دومین سلسله مهم پس از نعمت‌اللهی بود و بزرگانش با احتیاط با متشرعه رفتار می‌کردند؛ ازین‌رو، مورد تعرض و فشار قرار نگرفتند. <ref>عبدالحسین زرین کوب، دنباله جستجو در تصوف ایران، ج۱، ص۳۳۲، تهران ۱۳۶۲ ش،.</ref>


=ذهبیه اغتشاشیه=
=ذهبیه اغتشاشیه=
حاج زین‌العابدین شیروانی که از اقطاب سلسله نعمت‌اللهیه بود و در اواسط دوره قاجاریه می‌زیست، از فقدان ارشاد در این دوره یاد کرده [۷] و بعید نیست که از همین ایام، که دوران فترت و کثرت مدعیان ذهبیه بود، این سلسله به نام ذهبیه اغتشاشیه مشهور شده باشد. [۸][۹]
حاج زین‌العابدین شیروانی که از اقطاب سلسله نعمت‌اللهیه بود و در اواسط دوره قاجاریه می‌زیست، از فقدان ارشاد در این دوره یاد کرده <ref>زین العابدین بن اسکندر شیروانی، حدائق السیاحة، ج۱، ص۲۵۱، تهران ۱۳۴۸ ش.</ref> و بعید نیست که از همین ایام، که دوران فترت و کثرت مدعیان ذهبیه بود، این سلسله به نام ذهبیه اغتشاشیه مشهور شده باشد. <ref>محمدمعصوم بن زین العابدین معصوم علی‌شاه، طرائق الحقائق، ج۲، ص۳۴۴، چاپ محمدجعفر محجوب، تهران (۱۳۱۸).</ref><ref>اسداللّه خاوری، ذهبیه: تصوف علمی ـ آثار ادبی، ج۱، ص۳۵۲ـ۳۵۵، ج ۱، تهران ۱۳۶۲ ش.</ref>


=فهرست منابع=
=فهرست منابع=
خط ۴۲: خط ۴۲:
[[رده: صوفیه]]
[[رده: صوفیه]]
[[رده: جریان های مذهبی جهان اسلام]]
[[رده: جریان های مذهبی جهان اسلام]]
"