جعفر بن محمد (صادق): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۰: خط ۳۰:
|-
|-
|تاریخ شهادت
|تاریخ شهادت
|سال ۱۴۸ هجری قمری  
|سال ۱۴۸ هجری قمری
|-
|-
|علت شهادت
|علت شهادت
|مسومیت توسط زهر  
|مسومیت توسط زهر
|-  
|-  
|قاتل
|قاتل
|منصور عباسی لعنه الله  
|منصور عباسی لعنه الله
|-
|-
|مدفن
|مدفن
خط ۱۱۸: خط ۱۱۸:
=سیمای امام صادق(ع)=
=سیمای امام صادق(ع)=


در مناقب [[ابن شهر]] آشوب آمده است: امام صادق(ع) قدى متوسط داشتند، چهره‌اى درخشان و موهاى سیاه و بینى بلند و زیبا، جلو سرشان مو نداشت و موهاى سینه تا شکمش کم بود، روى صورتش خالى سیاه داشت و روى بدنش خال هاى قرمز داشت‌. <ref>ابن شهر آشوب، مناقب، ج۴، ص۲۸۱</ref>
در مناقب ابن شهر آشوب آمده است: امام صادق(ع) قدى متوسط داشتند، چهره‌اى درخشان و موهاى سیاه و بینى بلند و زیبا، جلو سرشان مو نداشت و موهاى سینه تا شکمش کم بود، روى صورتش خالى سیاه داشت و روى بدنش خال هاى قرمز داشت‌. <ref>ابن شهر آشوب، مناقب، ج۴، ص۲۸۱</ref>


=شخصیت علمی امام صادق(ع)=
=شخصیت علمی امام صادق(ع)=
خط ۱۴۳: خط ۱۴۳:
در سال ۱۳۷۸ق، [[شیخ محمود شلتوت]] رئیس [[دانشگاه الأزهر]] [[مصر]]، در پی مکاتباتی با [[آیت الله بروجردی]]، مذهب جعفری را به رسمیت شناخت و عمل به آن را به لحاظ شرعی جایز شمرد. <ref>فتوای تاریخی شیخ شلتوت مفتی اعظم عالم تسنن و رئیس دانشگاه الازهر مصر، درس‌هایی از مکتب اسلام، ش۳، ۱۳۳۸</ref>
در سال ۱۳۷۸ق، [[شیخ محمود شلتوت]] رئیس [[دانشگاه الأزهر]] [[مصر]]، در پی مکاتباتی با [[آیت الله بروجردی]]، مذهب جعفری را به رسمیت شناخت و عمل به آن را به لحاظ شرعی جایز شمرد. <ref>فتوای تاریخی شیخ شلتوت مفتی اعظم عالم تسنن و رئیس دانشگاه الازهر مصر، درس‌هایی از مکتب اسلام، ش۳، ۱۳۳۸</ref>


=سازمان وکالت امام صادق(ع) =
=سازمان وکالت امام صادق(ع)=


به عللی چون پراکندگی شیعیان در مناطق مختلف اسلامی، دشواربودن ارتباط با شیعیان به علت فشارهای سیاسی و عدم دسترسی شیعیان به امام صادق(ع)، وی مجموعه‌ای از نمایندگان را در مناطق مختلف اسلامی تعیین کرد که از آن با نام [[سازمان وکالت]] یاد می‌شود. <ref>جباری، سازمان وکالت ائمه، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۴۷-۵۰</ref>  
به عللی چون پراکندگی شیعیان در مناطق مختلف اسلامی، دشواربودن ارتباط با شیعیان به علت فشارهای سیاسی و عدم دسترسی شیعیان به امام صادق(ع)، وی مجموعه‌ای از نمایندگان را در مناطق مختلف اسلامی تعیین کرد که از آن با نام [[سازمان وکالت]] یاد می‌شود. <ref>جباری، سازمان وکالت ائمه، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۴۷-۵۰</ref>  
خط ۱۶۶: خط ۱۶۶:
==دوره امویان==
==دوره امویان==


سال‌های ۱۱۴-۱۲۵ق. یعنی سال‌های آغازین امامت حضرت، مصادف بود با نیمه اخیر حکومت [[هشام بن عبدالملک]] (حکومت:۱۰۵-۱۲۵ق) خلیفه اموی‌بود. در این دوره زمینه برای قیام‌های ضد اموی با انگیزه مذهبی فراهم شده بود. در راس این قیام‌ها [[قیام زید بن علی]] در ۱۲۲ق و [[قیام یحیی بن زید]] در ۱۲۵ق بود چرا که زید عمو و یحیی پسر عموی حضرت بود و حضرت نمی‌توانست نسبت به قیام آنها بی‌تفاوت باشد.
سال‌های ۱۱۴-۱۲۵ق. یعنی سال‌های آغازین امامت حضرت، مصادف بود با نیمه اخیر حکومت [[هشام بن عبدالملک]] (حکومت:۱۰۵-۱۲۵ق) خلیفه اموی‌بود. در این دوره زمینه برای قیام‌های ضد اموی با انگیزه مذهبی فراهم شده بود. در راس این قیام‌ها قیام زید بن علی در ۱۲۲ق و قیام یحیی بن زید در ۱۲۵ق بود چرا که زید عمو و یحیی پسر عموی حضرت بود و حضرت نمی‌توانست نسبت به قیام آنها بی‌تفاوت باشد.


===قیام زید و فرزندش یحیی===
===قیام زید و فرزندش یحیی===
خط ۱۸۴: خط ۱۸۴:
در آستانه خلافت عباسی بزرگان این خاندان، با امام صادق روابطی سرد ولی غیرخصمانه داشتند و حتی منصور عباسی امام را تمجید می‌کرد. <ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ۲۳۲-۲۳۳</ref>
در آستانه خلافت عباسی بزرگان این خاندان، با امام صادق روابطی سرد ولی غیرخصمانه داشتند و حتی منصور عباسی امام را تمجید می‌کرد. <ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ۲۳۲-۲۳۳</ref>


موج اول از فشار عباسیان بر حضرت، مربوط به دو سال اول [[خلافت عباسی]] است که هنوز اطمینانی از جانب حضرت برای آنان جلب نشده بود. چند ماه پس از پیروزی عباسیان بر امویان در سال ۱۳۲ هجری، [[ابوسلمه خلال]] مشهور به وزیر آل محمد که پیش‌تر داعی عباسیان بود، کوشید تا در یبرابر عباسیان، شاخه‌ای علوی‌ از بنی هاشم را تقویت کند و به خلافت برساند.
موج اول از فشار عباسیان بر حضرت، مربوط به دو سال اول [[خلافت عباسی]] است که هنوز اطمینانی از جانب حضرت برای آنان جلب نشده بود. چند ماه پس از پیروزی عباسیان بر امویان در سال ۱۳۲ هجری، ابوسلمه خلال مشهور به وزیر آل محمد که پیش‌تر داعی عباسیان بود، کوشید تا در یبرابر عباسیان، شاخه‌ای علوی‌ از بنی هاشم را تقویت کند و به خلافت برساند.


او ابتدا به امام صادق(ع) پیشنهاد خلافت داد ولی امام به صراحت آن را رد کرد و از همراهی با او اجتناب ورزید. <ref>ابن طقطقی، الفخری فی الاداب السلطانیه، ص۲۰۷-۲۰۸</ref> حتی وقتی ابوسلمه پیشنهاد خود را به عبدالله محض ارائه داد و عبدالله برای مشورت نزد حضرت آمد، امام او را از پذیرش آن پرهیز داد. <ref>مسعودی، مروج الذهب، ج۳، ص۲۵۴</ref>
او ابتدا به امام صادق(ع) پیشنهاد خلافت داد ولی امام به صراحت آن را رد کرد و از همراهی با او اجتناب ورزید. <ref>ابن طقطقی، الفخری فی الاداب السلطانیه، ص۲۰۷-۲۰۸</ref> حتی وقتی ابوسلمه پیشنهاد خود را به عبدالله محض ارائه داد و عبدالله برای مشورت نزد حضرت آمد، امام او را از پذیرش آن پرهیز داد. <ref>مسعودی، مروج الذهب، ج۳، ص۲۵۴</ref>
خط ۳۲۶: خط ۳۲۶:
=کتاب‌ درباره امام صادق(ع)=
=کتاب‌ درباره امام صادق(ع)=


کتاب‌های فراوانی درباره امام صادق(ع)، نگارش یافته است. کتاب [[کتاب‌شناسی امام جعفر]] صادق(ع)، حدود هشتصد عنوان کتاب چاپی را نام برده است. کتاب‌های [[اخبار الصادق مع ابی حنیفه]] و [[اخبار الصادق مع المنصور]] از محمد بن وهبان دبیلی (قرن ۴) و اخبار جعفر بن محمد از عبدالعزیز یحیی جلودی (قرن ۴) قدیمی‌ترین کتاب‌ها در این زمینه است. <ref>پاکتچی، «جعفر صادق، امام»، ص۲۱۹</ref>  
کتاب‌های فراوانی درباره امام صادق(ع)، نگارش یافته است. کتاب کتاب‌شناسی امام جعفر صادق(ع)، حدود هشتصد عنوان کتاب چاپی را نام برده است. کتاب‌های [[اخبار الصادق مع ابی حنیفه]] و [[اخبار الصادق مع المنصور]] از محمد بن وهبان دبیلی (قرن ۴) و اخبار جعفر بن محمد از عبدالعزیز یحیی جلودی (قرن ۴) قدیمی‌ترین کتاب‌ها در این زمینه است. <ref>پاکتچی، «جعفر صادق، امام»، ص۲۱۹</ref>  


برخی از کتاب‌ها درباره امام صادق(ع) عبارت‌اند از:
برخی از کتاب‌ها درباره امام صادق(ع) عبارت‌اند از:


الامام الصادق(ع) و [[المذاهب الاربعة]]، نوشته اسد حیدر. این کتاب با عنوان امام صادق(ع) و [[مذاهب چهارگانه]]، به زبان فارسی ترجمه شده است. <ref>اسد، امام صادق(ع) و مذاهب اهل سنت، ترجمه محمدحسین سرانجام و دیگران، ۱۳۹۰ش</ref>
الامام الصادق(ع) و المذاهب الاربعة، نوشته اسد حیدر. این کتاب با عنوان امام صادق(ع) و [[مذاهب چهارگانه]]، به زبان فارسی ترجمه شده است. <ref>اسد، امام صادق(ع) و مذاهب اهل سنت، ترجمه محمدحسین سرانجام و دیگران، ۱۳۹۰ش</ref>


      
      
خط ۳۴۳: خط ۳۴۳:
پرتوی از زندگانی امام صادق(ع)، نوشته نورالله علی‌دوست خراسانی
پرتوی از زندگانی امام صادق(ع)، نوشته نورالله علی‌دوست خراسانی
      
      
پیشوای صادق، از [[سیدعلی خامنه‌ای]]
پیشوای صادق، از [[سید علی حسینی خامنه ای|سیدعلی خامنه‌ای]]
      
      
موسوعة الإمام الصادق، تألیف باقر شریف قَرَشی
موسوعة الإمام الصادق، تألیف باقر شریف قَرَشی
      
      
[[موسوعة الامام جعفر الصادق]] نوشته [[سیدمحمدکاظم قزوینی]]. تاکنون پانزده جلد این کتاب چاپ شده است. این مجموعه قرار است ۶۰ جلد باشد. <ref> «گزارشی از موسوعه الامام الصادق علیه السلام»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه</ref>
[[موسوعة الامام جعفر الصادق]] نوشته سیدمحمدکاظم قزوینی. تاکنون پانزده جلد این کتاب چاپ شده است. این مجموعه قرار است ۶۰ جلد باشد. <ref> «گزارشی از موسوعه الامام الصادق علیه السلام»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه</ref>
      
      
موسوعة الإمام جعفر الصادق، نوشته هِشام آل قُطَیط
موسوعة الإمام جعفر الصادق، نوشته هِشام آل قُطَیط
خط ۳۵۵: خط ۳۵۵:
=شهادت امام صادق(ع)=
=شهادت امام صادق(ع)=


در الفصول المهمة و مصباح کفعمی <ref>مجلسی، بحار، ج۴۷، صص۱-۲؛ به نقل شهیدی، ۱۳۸۴، ص۸۵</ref> و نیز در کتاب‌های دیگر آمده است که به امام زهر خوراندند. ابن شهرآشوب در مناقب نوشته است ابوجعفر منصور او را زهر خورانید، <ref>مناقب، ج۴، ص۲۸۰؛ به نقل شهیدی، ۱۳۸۴، ص۸۵</ref> زیرا با کینه های که منصور از او داشت و بیمی که از روی آوردن مردم بدو در دل وی راه یافته بود، آسوده نمی نشست. منصور کسی بود که حتی به کسانی که برای به خلافت رساندن او کوشش کردند، نیز رحم نکرد و حتی [[ابو مسلم خراسانی]] را که در برپایی دولت [[عباسیان]] تلاش بسیار کرده بود، به قتل رساند. <ref>شهیدی، ۱۳۸۴، صص۸۵-۸۶</ref>  
در الفصول المهمة و مصباح کفعمی <ref>مجلسی، بحار، ج۴۷، صص۱-۲؛ به نقل شهیدی، ۱۳۸۴، ص۸۵</ref> و نیز در کتاب‌های دیگر آمده است که به امام زهر خوراندند. ابن شهرآشوب در مناقب نوشته است ابوجعفر منصور او را زهر خورانید، <ref>مناقب، ج۴، ص۲۸۰؛ به نقل شهیدی، ۱۳۸۴، ص۸۵</ref> زیرا با کینه های که منصور از او داشت و بیمی که از روی آوردن مردم بدو در دل وی راه یافته بود، آسوده نمی نشست. منصور کسی بود که حتی به کسانی که برای به خلافت رساندن او کوشش کردند، نیز رحم نکرد و حتی ابو مسلم خراسانی را که در برپایی دولت عباسیان تلاش بسیار کرده بود، به قتل رساند. <ref>شهیدی، ۱۳۸۴، صص۸۵-۸۶</ref>  


=تعطیلی رسمی در ایران در شهادت امام صادق(ع)=
=تعطیلی رسمی در ایران در شهادت امام صادق(ع)=


در [[ایران]] سالروز شهادت امام صادق(ع) تعطیل رسمی است. این تعطیلی با پیشنهاد [[آیت الله کاشانی]] و دستور دکتر مصدق انجام شده است. <ref>رازی، تاریخ فرهنگ معاصر، ش۶</ref> امروزه برخی از [[مراجع تقلید]] ایران در [[قم]]<ref>ر.ک:مقاله شهر قم</ref>، در سالروز شهادت امام صادق(ع) در هیئت‌های عزاداری حضور می‌یابند و با پای پیاده به [[حرم حضرت معصومه]](س) می‌روند. <ref>پیاده روی مراجع عظام تقلید در عزای صادق آل محمد(ع)، سایت خبرگزاری مهر</ref>
در ایران سالروز شهادت امام صادق(ع) تعطیل رسمی است. این تعطیلی با پیشنهاد [[آیت الله کاشانی]] و دستور دکتر مصدق انجام شده است. <ref>رازی، تاریخ فرهنگ معاصر، ش۶</ref> امروزه برخی از مراجع تقلید ایران در قم<ref>ر.ک:مقاله شهر قم</ref>، در سالروز شهادت امام صادق(ع) در هیئت‌های عزاداری حضور می‌یابند و با پای پیاده به حرم حضرت معصومه(س) می‌روند. <ref>پیاده روی مراجع عظام تقلید در عزای صادق آل محمد(ع)، سایت خبرگزاری مهر</ref>


=پانویس=
=پانویس=