تحریف قرآن از منظر فریقین (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

===سید مرتضی===  

قطعیت، صحت و سلامت قرآن موجود – از تحریف – همانند قطعیت و علم  به وجود شهرها، حوادث مهم تاریخی، کتب مشهور و... می‌باشد. این امر معلول عوامل زیادی  است که سبب حفظ قرآن از تحریف گردیده است نظیر اعجاز قرآن در اثبات رسالت و نیز مرجعیت قرآن برای مسلمآنان در زندگی فردی و اجتماعی  و....که سبب عنایت ویژه مسلمآنان در ممارست بر حفظ قرآن می گردید. <ref>مجمع البیان ج 1ص 42</ref>

شیخ طبرسی در مجمع البیان در گفتاری دیگر از سید مرتضی نقل می کند که:  

    

===علامه حلی===  

هیچ نوع تحریفی در قرآن صورت نگرفته است و این امر به تواتر ثابت شده است.و احتمال وجود تحریف در قرآن سبب بروز تزلزل و شبهه در معجزه پیامبر ص می‌گردد ا<ref>جوبة المسائل المهنائیة: 121 ، المسألة 13ص 121.</ref>

===طبرسی===  

ایشان  در کتاب القرآن فی الاسلام  تحت عنوان:" القرآن مصون من التحریف "می‌نویسد:   

قرآن از تاریخ روشنی برخوردار است و قرائت ایات و سوره هایش در بین مردم تاکنون متداول بوده است و همه ما می دانیم که قرآن موجود همان قرآنی است که بصورت تدریجی بر پیامبر اکرم ص نازل گردید.   

در اعتبار قرآن موجود حتی نیازی به اثبات تاریخی ان نیست بلکه در تحریف ناپذیری ان اعلام تحدی قرآن مبنی بر اینکه مخالفین اگر انرا کتابی از ناحیه غیر خداوند می‌دانند همانندش را بیاورند، کافی است. <ref>القرآن فی الاسلام ص 138-139</ref>

از ضروریات تاریخ این معنا است که تقریبا در 14 قرن قبل پیامبری  از نژاد عرب به نام محمد ( ص ) مبعوث به نبوت شد و دعوى نبوت کرد. امتى از عرب و غیر عرب به وى ایمان آوردند و نیز کتابى آورده که آن را به نام « قرآن » نامیده و به خداى سبحان نسبتش داده است و این قرآن متضمن معارف و کلیاتى از شریعت است که در طول حیاتش مردم را به آن شریعت دعوت می‌کرد.

چون از اسامى قرآن هیچ اسمى در دلالت بر آثار و شؤون قرآن به مثل اسم « ذکر » نیست، به همین جهت در آیاتى که راجع به حفظ قرآن از زوال و تحریف صحبت مىکند آن را به نام ذکر یاد نموده، و از آن جمله مىفرماید: « إِنَّ الَّذِینَ یُلْحِدُونَ فِی آیاتِنا لا یَخْفَوْنَ عَلَیْنا أفَمَنْ یُلْقى فِی النَّارِ خَیْرٌ أَمْ مَنْ یَأْتِی آمِناً یَوْمَ الْقِیامَةِ اعْمَلُوا ما شِئْتُمْ إِنَّه بِما تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا بِالذِّکْرِ لَمَّا جاءَهُمْ وَإِنَّه لَکِتابٌ عَزِیزٌ لا یَأْتِیه الْباطِلُ مِنْ بَیْنِ یَدَیْه وَلا مِنْ خَلْفِه تَنْزِیلٌ مِنْ حَکِیمٍ حَمِیدٍ »  که مىفرماید: قرآن کریم از این جهت که ذکر است باطل بر آن غلبه نمىکند، نه روز نزولش و نه در زمان آینده، نه باطل در آن رخنه مىکند و نه نسخ و تغییر و تحریفى که خاصیت ذکریتش را از بین ببرد.

آیت‌الله خوئی  

در منابع روائی فریقین روایاتی است که بر عدم تحریف قرآن دلالت می کند  از قبیل اخبار عرض روایات به قرآن، حدیث ثقلین و نیز اخباری که مردم را در مواجهه با مشکلات و فتنه ها به قرآن ارجاع می‌دهد .

دلیل دیگر آن حدیث شریف ثقلین است که از طریق شیعه و سنى به حد تواتر نقل شده که رسول خدا ( ص ) فرمود: « انى تارک فیکم الثقلین کتاب اللَّه و عترتى اهل بیتى ما ان تمسکتم بهما لن تضلوا بعدى ابدا - به درستى که من در میان شما دو چیز گرانقدر باقى مىگذارم: کتاب خدا و عترتم، اهل بیتم، ما دام که به آن دو تمسک جویید هرگز گمراه نخواهید شد »، چون اگر بنا بود قرآن کریم دستخوش تحریف شود معنا نداشت آن جناب مردم را به کتابى دستخورده و تحریف شده ارجاع دهد و با این شدت تاکید بفرماید « تا ابد هر وقت به آن دو تمسک جویید گمراه نمىشوید ».

و همچنین اخبار بسیارى که از طریق رسول خدا و ائمه اهل بیت ( ع ) رسیده، دستور داده‌اند اخبار و احادیثشان را به قرآن عرضه کنند، زیرا اگر کتاب الهى تحریف شده بود معنایى براى این گونه اخبار نبود <ref>المیزان ج 12ص 107 </ref>

و اینکه بعضى گفته‌اند « مقصود از این دستور تنها در اخبار فقهى است که باید عرضه به آیات احکام شود و ممکن است قبول کنیم که آیات احکام تحریف نشده، اما دلیل بر این نیست که اصل قرآن تحریف نشده باشد » صحیح نیست، زیرا دستور مذکور مطلق است و زیرنویسى ندارد که تنها اخبار فقهى را به قرآن عرضه کنید و اختصاص دادنش به اخبار فقهى تخصیص بدون مخصص است.

پاسخ  فیض کاشانی نسبت به روایات تحریف:  

ایشان  مفاد روایات مذکور را بمعنای وقوع تحریف گسترده در قرآن  دانسته که لازمه اش عدم انطباق قرآن موجود با قرآن واقعی می‌باشد. التفسیر الصافی ج 1ص 49   

لازمه پذیرش این روایات  عدم اعتماد به مجموعه قرآن بوده بگونه‌ای که به هیچ آیه ای از قرآن نمی‌توان استناد نمود و در نتیجه قرآن کریم  از معرض  استفاده  مردم  خارج خواهد شد ؛ در حالی که مقاد بسیاری از  روایات  این است  که قرآن برای همیشه  مرجع مسلمآنان بوده  و لازم است  آنان  صحت و سقم روایات  را با معیار مطابقت و مخالفت  قرآن مورد سنجش  قرار دهند بعلاوه انکه مفاد برخی ایات نظیر آیه حفظ و نفی باطل و... مصونیت قرآن از خطر تحریف می‌باشد.   

<ref>التفسیر الصافی ج 1ص 51</ref>

.... محدثینى که به چنین سوره هایى – نظیر سوره حفد و خلع -  اعتناء مىکنند، بخاطر تعصب و تعبد شدیدى است که نسبت به روایات دارند و در تشخیص صحیح از مجعول آن و در عرضه داشتن احادیث بر قرآن کوتاهى مىکنند و اگر این تعصب و تعبد نبود، کافى بود در یک نظر حکم کنند به اینکه ترهات مذکور جزو قرآن کریم نیست. همان

5-عدم  امکان صحت روایاتی که دلالت بر حذف بسیاری از ایات قرآن می کند:  

چگونه می‌توان پذیرفت که قرآن برغم دواعی فراوان مسلمآنان در محافظت از ان و تلاش گسترده پیامبر ص در تعلیم و تبیین ان، هزاران آیه – بر اساس روایات مرسل - از ان حذف شده باشد.. <ref>المیزان ج 12ص 116 </ref>

    

7-ضعف دلالتی روایات تحریف  

بسیاری ازروایاتی که  قائلین به تحریف قرآن بدان استناد نموده‌اند  در مقام  بیان مفهوم، تفسیر  و تطبیق آیه  بر مصادیق خارجی آیه بوده  و ارتباطی به تحریف  لفظی قرآن ندارند . <ref>همان </ref>

توضیح انکه گروهی از قبیله بنی تمیم بهنگام دیدار با پیامبر ص کنار درب خانه حضرت  ایستاده و بی ادبانه به  ان حضرت ندا دادند که: اخرج الینا که در این هنگام آیه مذکور نازل گردید و انها را نسبت به رفتار زشت شان متنبه نمود. <ref>المیزان ج 12ص 113</ref>

    

دفع توهم:  بطلان  سخن کسانی که اختلاف روایات تحریف را دلیل بر اصل وقوع تحریف قرآن می‌دانند:  

اینکه بعضى از محدثین گفته‌اند که « اختلاف روایات در آیاتى که نقل شد ضرر به جایى نمىرساند چون این روایات در اصل تحریف قرآن اتفاق دارند » مردود و غلط است. چون اتفاق روایات مذکور در تحریف شدن قرآن ضعف دلالت آنها را جبران نمىکند و هر یک از آنها دیگرى را دفع مىکند <ref>المیزان  ج 12ص 114</ref>     

و عجب از این گونه علماى دینى است که در مقام استدلال بر تحریف شدن قرآن بر مىآیند و آن گاه به روایاتى که به صحابه و یا به ائمه اهل بیت منسوب شده احتجاج مىکنند و هیچ فکر نمىکنند که چه مىکنند. اگر حجیت قرآن باطل گردد، نبوت خاتم الأنبیاء باطل شده، و معارف دینى لغو و بى اثر مىشود، و در چنین فرضى این سخن به کجا مىرسد که در فلان تاریخ مردى دعوى نبوت نموده و قرآنى به عنوان معجزه آورد، خودش از دنیا رفت، و قرآنش هم دستخورده شد، و از او چیزى باقى نماند مگر اجماع مؤمنین به وى، بر اینکه او به راستى پیغمبر بوده، و قرآنش هم به راستى معجزه اى بر نبوت او بوده است، و چون اجماع حجت است - زیرا همان پیغمبر آن را حجت قرار داده، و یا از اجماع مجمعین کشف مىکنیم که قول یکى از جانشینانش در آن هست- پس باید نبوت او و قرآنش را قبول کنیم ؟ ! !  <ref>المیزان  ج 12ص 114</ref>   

گفتار علامه طباطبائی در نقد دیدگاه مذکور- نسخ تلاوت -:

اهل سنت می گویند: ....آیاتى بر اساس احادیث مرسل در سوره نساء در میان جمله « وَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تُقْسِطُوا فِی الْیَتامى » و جمله « فَانْکِحُوا ما طابَ لَکُمْ مِنَ النِّساءِ » بوده و به اندازه یک ثلث قرآن یعنى بیش از دو هزار آیه مىشده و افتاده. و نیز آن آیاتى که محدثین سنى  گفته‌اند از سوره برائت ساقط شده، مانند « بسم اللَّه » آن و صدها آیه که سوره مذکور را مساوى با سوره بقره مىکرده و اینکه سوره احزاب بزرگتر از سوره بقره بوده و دویست آیه از آن ساقط شده. و یا آن آیاتى که روایات مجعوله مذکور مىگوید منسوخ التلاوه شده است.  

   

تبیین  

وقتی قرآن متشتت و متفرق از طریق غیر معصوم جمع گردد امکان تحریف در ان وجود خواهد داشت و محال است که عادتا همه ان موافق با قر ان واقعی باشد..  <ref>المیزان ج 12ص116</ref>   

دلیل سوم: تفاوت مصحف امام علی با مصاحف دیگر  

تبیین   

بدون شک امام علی ع بعد از رحلت پیامبر ص سعی در جمع اوری قرآن داشت  و بعد از انمام ان قرآنش را به مردم عرضه کرد اما حاکمان وقت انرا نپذیرفته و به جمع زیدبن ثابت روی اوردند بنابراین بین قرآنی که امام ع انرا جمع نمود با قرآن زیدبن ثابت قطعا اختلافاتی وجود داشت چون در غیر اینصورت امام ع هیچگاه قرآن خودش را به مردم عرضه نمی‌نمود. <ref>المیزان ج 12ص 109-110  </ref>