توحید: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره') |
||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
[[توحید افعالی]] یعنی این که خدای متعال خالق همه فعل و انفعالات [[نظام هستی]] از جمله [[افعال انسان]] است و همان طور که همه موجودات مخلوق خدا هستند افعال شان نیز مخلوق خدای متعال است. و اصولا هیچ فاعل و موثری غیر از خدا شناخته نمی‌شود.[[ملاصدرا]] در این باره می‌گوید: لا مؤثر فی الوجود إلا الله یعنی در هستی هیچ موثری( خالقی) جز خدا شناخته نمی‌شود.<ref> صدرالمتالهین ، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه ، ج6، ص387</ref> | [[توحید افعالی]] یعنی این که خدای متعال خالق همه فعل و انفعالات [[نظام هستی]] از جمله [[افعال انسان]] است و همان طور که همه موجودات مخلوق خدا هستند افعال شان نیز مخلوق خدای متعال است. و اصولا هیچ فاعل و موثری غیر از خدا شناخته نمی‌شود.[[ملاصدرا]] در این باره می‌گوید: لا مؤثر فی الوجود إلا الله یعنی در هستی هیچ موثری( خالقی) جز خدا شناخته نمی‌شود.<ref> صدرالمتالهین ، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه ، ج6، ص387</ref> | ||
البته این قسم از توحید معرکه آرای [[مذاهب اسلامی]] است و مباحث بسیاری | البته این قسم از توحید معرکه آرای [[مذاهب اسلامی]] است و مباحث بسیاری درباره آن شده است و علاوه نظریات معروف [[امر بین الامرین]]، [[کسب]] و [[خلق افعال عباد]] که اولی مربوط به [[امامیه]] و دومی مربوط به [[اشاعره]] و [[ماتریدیه]] و سومی مربوط به اهل [[حدیث است]]، با این نوع توحید ارتباط دارد. | ||
'''توحید در عبادت''' | '''توحید در عبادت''' | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
==توحید در نگاه مذاهب اسلامی== | ==توحید در نگاه مذاهب اسلامی== | ||
مسئله توحید و مباحث مربوط به آن، معرکه آرای مذاهب اسلامی (ا[[مامیه]]، [[معتزله]]، [[اشاعره]] و [[اهل حدیث]]) است. با این حال تمامی مذاهب یاد شده | مسئله توحید و مباحث مربوط به آن، معرکه آرای مذاهب اسلامی (ا[[مامیه]]، [[معتزله]]، [[اشاعره]] و [[اهل حدیث]]) است. با این حال تمامی مذاهب یاد شده درباره [[توحید ذاتی]] و [[توحید در عبادت]] مناقشه ای ندارند. علاوه در میان مکاتب اسلامی، توحید ذاتی و توحید در عبادت مورد قبول قطعی همه گرایش‌های فکری بوده است، ولی در مورد [[توحید صفاتی]] و [[توحید افعالی]] اختلافاتی وجود دارد. اشاعره، منکر توحید صفاتى و معتزله منکر توحید افعالی اند. شهید [[مرتضی مطهری]] در این زمینه می‌گوید: «توحید جزء [[اصول پنجگانه معتزله]] نیز بود، همچنانکه جزء اصول اشاعره نیز هست، با این تفاوت که توحید مورد نظر معتزله که مشخصه مکتب آنها به شمار می‌رود، توحید صفاتی است که مورد انکار اشاعره است و توحید مورد نظر اشاعره که مشخصه مکتب آنها به شمار می‌رود توحید افعالی است که مورد انکار معتزله است.مرتضی مطهری، <ref> آشنایی با علوم اسلامی ص 35</ref> | ||
==توحید در نگاه امامیه== | ==توحید در نگاه امامیه== | ||
متکلمان امامیه | متکلمان امامیه درباره توحید نظر وسیعی دارند. در نگاه ایشان توحید علاوه بر این که شامل توحید ذاتی و توحید در عبادت می‌شود؛توحید صفاتی و افعالی را نیز در بر نمی‌گیرد. با این حال نگاه امامیه در توحید صفاتی با نگاه معتزله متفاوت است، همان گونه که نگاه امامیه با نگاه اشاعره نسبت به توحید افعالی متفاوت است، زیرا معتزله ذات الهی را خالی از هر گونه صفتی می‌دانند، ولی امامیه صفات الهی را عین ذات الهی می‌دانند. <ref>مرتضی مطهری، آشنایی با علوم اسلامی: ص 35.</ref> | ||
=مرز بین شرک و توحید از دیدگاه شهید مطهری= | =مرز بین شرک و توحید از دیدگاه شهید مطهری= | ||