فصلنامه اندیشه تقریب شماره 4: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۰۰: خط ۲۰۰:
=مأخذ شناسی اندیشه تقریب=
=مأخذ شناسی اندیشه تقریب=
==أ.آثار منشر شده به وسیله مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی؛==
==أ.آثار منشر شده به وسیله مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی؛==
جایگاه اهل بیت(علیهم السلام) در اسلام و امت اسلامى
* '''جایگاه اهل بیت(علیهم‌السلام) در اسلام و امت اسلامى (گزیده مقالات فارسى چهاردهمین کنفرانس)'''<br>
گزیده مقالات فارسى چهاردهمین کنفرانس
بین‌المللى وحدت اسلامى
تنظیم: سید جلال میرآقایى
چاپ اول 1381 ش/ 1000 نسخه
قیمت: 40000 ریال
وزیرى / 623 ص / شومیز
در این مجموعه، برخى مقالات ارائه شده در چهاردهمین کنفرانس بین‌المللى وحدت اسلامى گردآمده است.
عناوین تعدادى از مقالات به قرار زیر است: «وحدت اسلامى برپایه مرجعیت علمى اهل بیت(علیهم السلام) / محمد على تسخیرى)، «وحدت اسلامى یا وفاق تشیع و تسنن در نهج البلاغه» / سعید خومحمدى، «تبار شناسى و سرآمد تبارشناسان معاصر» / سید محمود مرعشى نجفى، «دودمان حسن مثنّى» / على دوانى، «اهل بیت در کتاب و سنت» / فاطمه زهرا داودى، «اهل بیت در کتاب و سنت» / سید محمد میرتبار و «محبت اهل بیت در قرآن و سنت» / اسماعیل قدیرى.


بین‌المللى وحدت اسلامى، تنظیم: سید جلال میرآقایى، چاپ اول 1381 ش/ 1000 نسخه، وزیرى / 623 ص / شومیز.<br>


منشور همبستگى
در این مجموعه، برخى مقالات ارائه شده در چهاردهمین کنفرانس بین‌المللى وحدت اسلامى گردآمده است. <br>
گزیده سخنرانى‌هاى دومین، سومین و چهارمین
کنفرانس بین‌المللى وحدت اسلامى
تنظیم: محمد سعید معز الدین
چاپ اول 1376 ش/ 3000 نسخه
قیمت: 6000 ریال
وزیرى / 276 ص / شومیز
منشور همبستگى حاوى تعدادى از سخنرانى‌هاى ارائه شده در دومین، سومین و چهارمین کنفرانس وحدت اسلامى است که در فاصله سال‌هاى 1367ـ1369 برگزار شده است.
برخى سخنرانان این مجموعه عبارتند‌از على اکبر هاشمى رفسنجانى، عبدالله جوادى آملى، محمد تقى جعفرى، محمد واعظ زاده خراسانى، میرحسین موسوى، قربان‌على حیدرنژاد و سید حسین فضل الله.


عناوین تعدادى از مقالات به قرار زیر است: «وحدت اسلامى برپایه مرجعیت علمى اهل بیت(علیهم السلام) / محمد على تسخیرى)، «وحدت اسلامى یا وفاق تشیع و تسنن در نهج البلاغه» / سعید خومحمدى، «تبار شناسى و سرآمد تبارشناسان معاصر» / سید محمود مرعشى نجفى، «دودمان حسن مثنّى» / على دوانى، «اهل بیت در کتاب و سنت» / فاطمه زهرا داودى، «اهل بیت در کتاب و سنت» / سید محمد میرتبار و «محبت اهل بیت در قرآن و سنت» / اسماعیل قدیرى.<br>


الحکومة من وجهة نظر المذاهب الاسلامیه
* '''منشور همبستگى (گزیده سخنرانى‌هاى دومین، سومین و چهارمین کنفرانس بین‌المللى وحدت اسلامى)'''<br>
(مجموعه مقالات)
تنظیم: محمد سعید معز الدین، چاپ اول 1376 ش/ 3000 نسخه، وزیرى / 276 ص / شومیز.<br>
تنظیم: سید جلال الدین میرآقایى
منشور همبستگى حاوى تعدادى از سخنرانى‌هاى ارائه شده در دومین، سومین و چهارمین کنفرانس وحدت اسلامى است که در فاصله سال‌هاى 1367ـ1369 برگزار شده است.<br>
چاپ اول / 1377 ش/ 1000 نسخه
برخى سخنرانان این مجموعه عبارتند‌از على اکبر هاشمى رفسنجانى، عبدالله جوادى آملى، محمد تقى جعفرى، محمد واعظ زاده خراسانى، میرحسین موسوى، قربان‌على حیدرنژاد و سید حسین فضل الله.<br>
قیمت: 14000 ریال
وزیرى / 659 ص / شومیز
دهمین کنفرانس وحدت اسلامى به همت «مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى» در تیر ماه سال 1376 در تهران برپا شد و در زمینه جایگاه و اهمیت حکومت اسلامى خصوصیات حکومت، حاکم و پیروان حکومت اسلامى مقالاتى به زبان عربى ارائه شد که در این مجموعه گرد آمده است. برخى از این مقالات عبارتند‌از «اجتهاد در باب حکومت اسلامى و نظرات امام خمینى» / سیدمحمدحسین فضل‌الله؛ «آزادى‌هاى سیاسى در حکومت اسلامى» / محمودامین خلیفه؛ «امت اسلامى و علل انحطاط مسلمین» / ضیاء الدین خزرجى؛ «اهداف حکومت اسلامى» / هادى آونج، «واجبات و حقوق حاکم اسلامى» / شهاب الدین حسینى و «اساس و اصول حکومت اسلامى» / قاسم مالکى.




الحوار مع الاخر (مع المؤتمرات الدولیه)
* '''الحکومة من وجهة نظر المذاهب الاسلامیه (مجموعه مقالات)'''<br>
مؤلف: محمد على تسخیرى
 
چاپ اول 1382 ش/ 2000 نسخه
تنظیم: سید جلال الدین میرآقایى، چاپ اول / 1377 ش/ 1000 نسخه، وزیرى / 659 ص / شومیز.<br>
قیمت: 10000 ریال
 
وزیرى / 240 ص / شومیز
دهمین کنفرانس وحدت اسلامى به همت «مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى» در تیر ماه سال 1376 در تهران برپا شد و در زمینه جایگاه و اهمیت حکومت اسلامى خصوصیات حکومت، حاکم و پیروان حکومت اسلامى مقالاتى به زبان عربى ارائه شد که در این مجموعه گرد آمده است. برخى از این مقالات عبارتند‌از «اجتهاد در باب حکومت اسلامى و نظرات امام خمینى» / سیدمحمدحسین فضل‌الله؛ «آزادى‌هاى سیاسى در حکومت اسلامى» / محمودامین خلیفه؛ «امت اسلامى و علل انحطاط مسلمین» / ضیاء الدین خزرجى؛ «اهداف حکومت اسلامى» / هادى آونج، «واجبات و حقوق حاکم اسلامى» / شهاب الدین حسینى و «اساس و اصول حکومت اسلامى» / قاسم مالکى.<br>
 
 
 
* '''الحوار مع الاخر (مع المؤتمرات الدولیه)'''<br>
 
مؤلف: محمد على تسخیرى<br>
 
چاپ اول 1382 ش/ 2000 نسخه، وزیرى / 240 ص/ شومیز
این اثر، یکى دیگر از سلسله کتب «مع المؤتمرات الدولیه» شامل مجموعه سخنرانى‌هاى دبیرکل مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى در مجامع و کنفرانس‌هاى بین‌المللى است.
این اثر، یکى دیگر از سلسله کتب «مع المؤتمرات الدولیه» شامل مجموعه سخنرانى‌هاى دبیرکل مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى در مجامع و کنفرانس‌هاى بین‌المللى است.
این کتاب که به مناسبت شانزدهمین کنفرانس بین‌المللى وحدت اسلامى با موضوع جهان‌شمولى اسلام و جهانى سازى منتشر شده، به مباحث ارزشمندى در موضوع گفت‌وگوى اسلامى اسلامى و اسلامى دیگران پرداخته است. برخى از عناوین آن عبارت است از نقش امت اسلامى در جهان امروز، نحوه همزیستى اسلام با دیگر ادیان و کیفیت تعامل اسلام و غرب.
این کتاب که به مناسبت شانزدهمین کنفرانس بین‌المللى وحدت اسلامى با موضوع جهان‌شمولى اسلام و جهانى سازى منتشر شده، به مباحث ارزشمندى در موضوع گفت‌وگوى اسلامى اسلامى و اسلامى دیگران پرداخته است. برخى از عناوین آن عبارت است از نقش امت اسلامى در جهان امروز، نحوه همزیستى اسلام با دیگر ادیان و کیفیت تعامل اسلام و غرب.




السیدة نفیسه
* '''السیدة نفیسه'''<br>
مؤلف: توفیق أبو اعلم
مؤلف: توفیق أبو اعلم، چاپ اول / 1382 ش/ 2000 نسخه، وزیرى / 232 ص / شومیز
چاپ اول / 1382 ش/ 2000 نسخه
این کتاب به سیره و زندگانى سیده جلیله نفیسه دختر حسن انور از نوادگان امام حسن مجتبى(علیه السلام) مى‌پردازد و مؤلف محترم آن توفیق فراوانى در طرح افکار قابل عرضه و مناقشه یافته و موفق شده است چارچوب ثابت و محکمى در مسأله تعریف و شناخت اهل بیت(علیهم السلام) وذوى القربى ارائه دهد.<br>
قیمت: 13000 ریال
 
وزیرى / 232 ص / شومیز
از برجستگى‌هاى دیگر این کتاب، ارائه مطالب متفق و نوآورى ضمن حفظ اصالت بحث است؛ به گونه‌اى که با ذوق عصر جدید سازگار است و مى‌تواند توجه بخش گسترده‌اى از پژوهشگران عرصه فرهنگ را به خوب جلب کند.<br>
این کتاب به سیره و زندگانى سیده جلیله نفیسه دختر حسن انور از نوادگان امام حسن مجتبى(علیه السلام) مى‌پردازد و مؤلف محترم آن توفیق فراوانى در طرح افکار قابل عرضه و مناقشه یافته و موفق شده است چارچوب ثابت و محکمى در مسأله تعریف و شناخت اهل بیت(علیهم السلام) وذوى القربى ارائه دهد.
افزون بر این، این کتاب، حاوى افکار و مفاهیم اسلامى دیگرى است که نهایت اهمیت را دارد؛ از جمله شفاعت، توسل، کرامات اولیا، زیارت قبور و... .<br>
از برجستگى‌هاى دیگر این کتاب، ارائه مطالب متفق و نوآورى ضمن حفظ اصالت بحث است؛ به گونه‌اى که با ذوق عصر جدید سازگار است و مى‌تواند توجه بخش گسترده‌اى از پژوهشگران عرصه فرهنگ را به خوب جلب کند.
این کتاب، در چارچوپ تقریب بین مذاهب اسلامى نیز در بردارنده نکات مهم در مورد اختلاف‌ها و تحلیل‌ها و مناقشه‌هاى دقیقى دراین‌باره است.<br>
افزون بر این، این کتاب، حاوى افکار و مفاهیم اسلامى دیگرى است که نهایت اهمیت را دارد؛ از جمله شفاعت، توسل، کرامات اولیا، زیارت قبور و... .
این کتاب، در چارچوپ تقریب بین مذاهب اسلامى نیز در بردارنده نکات مهم در مورد اختلاف‌ها و تحلیل‌ها و مناقشه‌هاى دقیقى در این باره است.


==ب.سایر آثای منشر شده در زمینه اندیشه تقریب <ref>تهیه شده توسط سلمان حبیبی پژوهشگر جامعة المصطفی العالمیة</ref>؛==  
==ب.سایر آثای منشر شده در زمینه اندیشه تقریب <ref>تهیه شده توسط سلمان حبیبی پژوهشگر جامعة المصطفی العالمیة</ref>؛==  
العلویون بین الغلو و الفلسفة و التصوف و التشیع
* '''العلویون بین الغلو و الفلسفة و التصوف و التشیع'''<br>
على عزیز ابراهیم، بیروت، مؤسسة الاعلمى للمطبوعات، چاپ اول، 1415 ق ـ 1995 م، 436 صفحه، وزیرى.
 
اختلاف در فهم نصوص دینى، اختلاف در اجتهاد را در پى داشت که امرى طبیعى است و در جاى خود باعث رشد و بالندگى فقه و فهم متون دینى مى‌شود؛ ولى گروهى این اختلاف‌ها را با مصالح سیاسى و اقتصادى خود آمیخته و به آن دامن زده و در مقابل نیز گاهى دفاع با تعصب همراه شده و جدال و جنگ و خونریزى به دنبال داشته تا جایى که یک امت به چندین فرقه و دسته و مذهب و مسلک تقسیم شده‌است.
على عزیز ابراهیم، بیروت، مؤسسة الاعلمى للمطبوعات، چاپ اول، 1415 ق ـ 1995 م، 436 صفحه، وزیرى.<br>
اختلاف در فهم نصوص دینى، اختلاف در اجتهاد را در پى داشت که امرى طبیعى است و در جاى خود باعث رشد و بالندگى فقه و فهم متون دینى مى‌شود؛ ولى گروهى این اختلاف‌ها را با مصالح سیاسى و اقتصادى خود آمیخته و به آن دامن زده و در مقابل نیز گاهى دفاع با تعصب همراه شده و جدال و جنگ و خونریزى به دنبال داشته تا جایى که یک امت به چندین فرقه و دسته و مذهب و مسلک تقسیم شده‌است.<br>
یکى از این فرقه‌ها، علویون سوریه و لبنان هستند که با انواع مخالفت‌ها و مشکلات حتى با تکفیر روبه‌رو شده‌اند. آن چه سبب شد آنان به این مرحله برسند چند چیز است:
یکى از این فرقه‌ها، علویون سوریه و لبنان هستند که با انواع مخالفت‌ها و مشکلات حتى با تکفیر روبه‌رو شده‌اند. آن چه سبب شد آنان به این مرحله برسند چند چیز است:
أ. مهاجرت آنان به سرزمین‌هاى کوهستانى و دور از دسترس طى چند مرحله که در متن کتاب به صورت مبسوط بیان شده‌است.
أ. مهاجرت آنان به سرزمین‌هاى کوهستانى و دور از دسترس طى چند مرحله که در متن کتاب به صورت مبسوط بیان شده‌است.<br>
ب. عدم اطلاع دیگر فرق و مذاهب از عقاید آنان نیز سبب شد تا نسبت هاى ناروایى به آنان داده شود.
ب. عدم اطلاع دیگر فرق و مذاهب از عقاید آنان نیز سبب شد تا نسبت هاى ناروایى به آنان داده شود.<br>
ج. شایع شدن بدعت ها و خرافات میان آنان، بهره مند نبودن از عالمان و انقطاع سیصد ساله آنان از قافله دانش، بیش از پیش به این مشکلات دامن زد.
ج. شایع شدن بدعت ها و خرافات میان آنان، بهره مند نبودن از عالمان و انقطاع سیصد ساله آنان از قافله دانش، بیش از پیش به این مشکلات دامن زد.
نویسنده نهایت تلاش خویش را به کار برده‌است تا با توجه به مستندهاى تاریخى و علمى بیان کند که علویون، شیعه دوازده امامى اند و عقیده علوى توحید محض و پاک و منزه دانستن خالق از هرگونه مشابهتى به مخلوق است.
نویسنده نهایت تلاش خویش را به کار برده‌است تا با توجه به مستندهاى تاریخى و علمى بیان کند که علویون، شیعه دوازده امامى اند و عقیده علوى توحید محض و پاک و منزه دانستن خالق از هرگونه مشابهتى به مخلوق است.<br>
مؤلف در بخش اول کتاب که با عنوان عشائر العلویین است، به معرفى عشیرة الخیاطین، عشیرة الحدادین، عشیرة المتاوره، عشیرة الکلبیه، الحیدریون و الغساسنه پرداخته و وجه تسمیه و انشعاب هاى آن‌ها و محل سکونتشان را بیان کرده‌است.
مؤلف در بخش اول کتاب که با عنوان عشائر العلویین است، به معرفى عشیرة الخیاطین، عشیرة الحدادین، عشیرة المتاوره، عشیرة الکلبیه، الحیدریون و الغساسنه پرداخته و وجه تسمیه و انشعاب هاى آن‌ها و محل سکونتشان را بیان کرده‌است.<br>
بخش دیگر به مهاجرت علویون به کوهستان‌ها مى‌پردازد که طى چند مرحله صورت گرفته است. تحقیق تاریخى مؤلف و بررسى دقیق کتاب تاریخ ابى الفداء شش مرحله از کوچ علویون به کوهستان را بیان مى‌کند که تا قرن دهم هجرى یعنى زمان سلطان سلیم عثمانى ادامه داشته است.
بخش دیگر به مهاجرت علویون به کوهستان‌ها مى‌پردازد که طى چند مرحله صورت گرفته است. تحقیق تاریخى مؤلف و بررسى دقیق کتاب تاریخ ابى الفداء شش مرحله از کوچ علویون به کوهستان را بیان مى‌کند که تا قرن دهم هجرى یعنى زمان سلطان سلیم عثمانى ادامه داشته است.<br>
معرفى علویون، اصل و نسب آنان و خاستگاه ایشان، محتواى بخش دیگر کتاب است.
معرفى علویون، اصل و نسب آنان و خاستگاه ایشان، محتواى بخش دیگر کتاب است.<br>
بخش‌هاى بعدى که قسمت اعظم کتاب را تشکیل مى‌دهد، به اعتقادات علویون و شیعه دوازده امامى بودن آنان پرداخته است و نام 36 تن از عالمان فعلى علویون را ذکر مى‌کند که در سوریه و لبنان سکونت دارند. همچنین مؤلف دیدگاه علویون را درباره امام معصوم، تناسخ، جبر و اختیار و تفویض، علم الباطن، غلو، تصوف و... بیان کرده است. بخش‌هاى پایانى کتاب به معرفى چند دانشمند قدیم و معاصر علوى همانند المکزون السنجارى، منتجب الدین العانى، علامه شیخ سلیمان الأحمد و علامه شیخ احمد محمد حیدر پرداخته و نمونه‌اى از آثار آنان را به نظم و نثر آورده‌است.
بخش‌هاى بعدى که قسمت اعظم کتاب را تشکیل مى‌دهد، به اعتقادات علویون و شیعه دوازده امامى بودن آنان پرداخته است و نام 36 تن از عالمان فعلى علویون را ذکر مى‌کند که در سوریه و لبنان سکونت دارند. همچنین مؤلف دیدگاه علویون را درباره امام معصوم، تناسخ، جبر و اختیار و تفویض، علم الباطن، غلو، تصوف و... بیان کرده است. بخش‌هاى پایانى کتاب به معرفى چند دانشمند قدیم و معاصر علوى همانند المکزون السنجارى، منتجب الدین العانى، علامه شیخ سلیمان الأحمد و علامه شیخ احمد محمد حیدر پرداخته و نمونه‌اى از آثار آنان را به نظم و نثر آورده‌است.
این یادآورى لازم است که مرحوم شمس‌الدین(رحمه‌الله) رئیس مجلس الأعلى شیعیان لبنان مقدمه‌اى بر این کتاب نوشته که در فهم محتواى کتاب یارى مى‌رساند.
این یادآورى لازم است که مرحوم شمس‌الدین(رحمه‌الله) رئیس مجلس الأعلى شیعیان لبنان مقدمه‌اى بر این کتاب نوشته که در فهم محتواى کتاب یارى مى‌رساند.<br>
 
 
* '''افتراءات المستشرقین على الأسلام و الردّ علیها'''<br>


یحیى مراد، بیروت، دار الکتب العلمیه، چاپ اول 1425 ق / 2004 م.، 624 صفحه، وزیرى.<br>
نویسنده در مقدمه، ظهور اسلام در شبه جزیره عربستان را معجزه‌اى غیرقابل باور مى‌داند که در اندک زمانى توانست به قلب امپراتورى‌هاى زمان خود یعنى روم و ایران و جنوب افریقا و مرز چین برسد و حتى در همان آغاز توانست باعث شکست امپراتورى ایران شده، ضربه‌هاى سختى بر امپراتورى روم وارد آورد. چگونگى گسترش این پدیده از آن زمان تا امروز، اروپایى و امریکایى و روسى و ژاپنى... را به فکر واداشته و زمینه ظهور پدیده‌اى به نام استشراق شده‌است.<br>
وى سپس مستشرقین را به دو دسته تقسیم مى‌کند و بیشتر آنان را کسانى مى‌داند که عاملان دشمنان اسلام هستند و با مقاصد سوء خود پیشقراولان استعمارگران و صهیونیستند و گروه دیگر که اندک هستند براى تحقیق و دریافت حقیقت به این عمل اقدام مى‌کنند.<br>
کتاب داراى دو قسمت است: در قسمت اول، نویسنده به فلسفه و مفهوم استشراق، اهداف آن و ارتباط مستشرقان با استعمار و تبلیغات مسیحى و یهودى و توجه آنان به میراث اسلامى مى‌پردازد و در قسمت دوم که بخش اعظم کتاب را تشکیل مى‌دهد، موضع و دیدگاه مستشرقان را درباره قرآن کریم، سنت و سیره پیامبر(صلى الله علیه وآله)، نبوت پیامبر اسلام، فقه و تاریخ اسلامى، نظام هاى سیاسى، اجتماعى و اقتصادى اسلام بیان مى‌کند و در پایان، به تمدن اسلامى در اندلس (اسپانیا) مى‌پردازد.<br>
این کتاب در نوع خود قابل توجه و شایان مطالعه و بررسى است.<br>


افتراءات المستشرقین على الأسلام و الردّ علیها
یحیى مراد، بیروت، دار الکتب العلمیه، چاپ اول 1425 ق / 2004 م.، 624 صفحه، وزیرى.
نویسنده در مقدمه، ظهور اسلام در شبه جزیره عربستان را معجزه‌اى غیرقابل باور مى‌داند که در اندک زمانى توانست به قلب امپراتورى‌هاى زمان خود یعنى روم و ایران و جنوب افریقا و مرز چین برسد و حتى در همان آغاز توانست باعث شکست امپراتورى ایران شده، ضربه‌هاى سختى بر امپراتورى روم وارد آورد. چگونگى گسترش این پدیده از آن زمان تا امروز، اروپایى و امریکایى و روسى و ژاپنى... را به فکر واداشته و زمینه ظهور پدیده‌اى به نام استشراق شده‌است.
وى سپس مستشرقین را به دو دسته تقسیم مى‌کند و بیشتر آنان را کسانى مى‌داند که عاملان دشمنان اسلام هستند و با مقاصد سوء خود پیشقراولان استعمارگران و صهیونیستند و گروه دیگر که اندک هستند براى تحقیق و دریافت حقیقت به این عمل اقدام مى‌کنند.
کتاب داراى دو قسمت است: در قسمت اول، نویسنده به فلسفه و مفهوم استشراق، اهداف آن و ارتباط مستشرقان با استعمار و تبلیغات مسیحى و یهودى و توجه آنان به میراث اسلامى مى‌پردازد و در قسمت دوم که بخش اعظم کتاب را تشکیل مى‌دهد، موضع و دیدگاه مستشرقان را درباره قرآن کریم، سنت و سیره پیامبر(صلى الله علیه وآله)، نبوت پیامبر اسلام، فقه و تاریخ اسلامى، نظام هاى سیاسى، اجتماعى و اقتصادى اسلام بیان مى‌کند و در پایان، به تمدن اسلامى در اندلس (اسپانیا) مى‌پردازد.
این کتاب در نوع خود قابل توجه و شایان مطالعه و بررسى است.


* '''راز عصر طلایى: کاوشى در تاریخ علم مسلمانان'''<br>
ناصر نادرى، تهران، انتشارات کیهان، چاپ اول، 1378 ش، 120صفحه، رقعى.<br>
آنچه ما مسلمانان، در مایه دانش، آزمون، فرهنگ و اخلاق به جامعه بشر ارائه داده‌ایم، هسته اصلى همه چیزهایى است که امروز بشر دارد. از علوم تجربى گرفته تا اخلاق، از فقه و حقوق گرفته تا فلسفه، از ادبیات تا مکانیک، از شناخت بیمارى‌ها و کشف داروهاى تازه تا نظام هاى سیاسى، از آداب معاشرت فردى و صنفى تا سنت دانشگاهى، از تربیت و نگاهدارى و دامدارى تا استخراج آب هاى زیرزمینى و اصول آبیارى، از آداب کشوردارى تا کشاورزى و... .<br>
کتاب حاضر نوعى نگرش تاریخى است بر فعالیت هاى علمى دانشمندان اسلامى در علوم مختلف که با موضوعاتى چون دنیاى جدید، موج جدید، مسلمانان و علم ریاضیات، مسلمانان و علم نجوم، مسلمانان و علوم پزشکى، مسلمانان و علم جغرافیا، مسلمانان و علم فیزیک و مسلمانان و علم شیمى تدوین شده‌است.<br>
برخى از آثار و ابداعات دانشمندان اسلامى که در این کتاب بررسى شده عبارتند‌از ابداعات ریاضى ابوریحان بیرونى، تکامل علم جبر به وسیله عمر خیام، تقویم سیارات از بنوموسى، رصد خورشید به وسیله ثابت بن قره، چشم پزشکى ابن هیثم، داروسازى ابن بیطار، فرهنگ کشورها از یاقوت، ساعت آبى جزرى و کشف الکل از زکریاى رازى.<br>
* '''جغرافیاى تاریخى کشورهاى اسلامى (2 جلد)'''<br>


راز عصر طلایى: کاوشى در تاریخ علم مسلمانان
حسین قرچانلو، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانى دانشگاه‌ها (سمت)، چاپ اول، 1380ش، 418+585 صفحه، وزیرى.<br>
ناصر نادرى، تهران، انتشارات کیهان، چاپ اول، 1378 ش، 120صفحه، رقعى.
با ظهور و گسترش اسلام بسیارى از علوم نیز بین مسلمانان رشد قابل توجهى یافت که جغرافیا از جمله آن‌ها است. اصطلاح جغرافیا در زبان عربى به «صورة الارض» و «قطع الأرض» ترجمه شده و نگارش کتاب‌هاى بسیارى با عناوین «کتاب البلدان» و «المسالک و الممالک» و «علم الطرق» و... را در پى داشته‌است.<br>
آنچه ما مسلمانان، در مایه دانش، آزمون، فرهنگ و اخلاق به جامعه بشر ارائه داده‌ایم، هسته اصلى همه چیزهایى است که امروز بشر دارد. از علوم تجربى گرفته تا اخلاق، از فقه و حقوق گرفته تا فلسفه، از ادبیات تا مکانیک، از شناخت بیمارى‌ها و کشف داروهاى تازه تا نظام هاى سیاسى، از آداب معاشرت فردى و صنفى تا سنت دانشگاهى، از تربیت و نگاهدارى و دامدارى تا استخراج آب هاى زیرزمینى و اصول آبیارى، از آداب کشوردارى تا کشاورزى و... .
عوامل فراوانى در توجه و گسترش جغرافیا نقش مؤثر داشته‌اند که بعضى از آن‌ها عبارتند‌از:<br>
کتاب حاضر نوعى نگرش تاریخى است بر فعالیت هاى علمى دانشمندان اسلامى در علوم مختلف که با موضوعاتى چون دنیاى جدید، موج جدید، مسلمانان و علم ریاضیات، مسلمانان و علم نجوم، مسلمانان و علوم پزشکى، مسلمانان و علم جغرافیا، مسلمانان و علم فیزیک و مسلمانان و علم شیمى تدوین شده‌است.
# تصرف سرزمین‌هاى گسترده و ممالک جدید به وسیله مسلمانان و توسعه قدرت سیاسى آنان؛
برخى از آثار و ابداعات دانشمندان اسلامى که در این کتاب بررسى شده عبارتند‌از ابداعات ریاضى ابوریحان بیرونى، تکامل علم جبر به وسیله عمر خیام، تقویم سیارات از بنوموسى، رصد خورشید به وسیله ثابت بن قره، چشم پزشکى ابن هیثم، داروسازى ابن بیطار، فرهنگ کشورها از یاقوت، ساعت آبى جزرى و کشف الکل از زکریاى رازى.
# فرض و واجب بودن طلب دانش بر مسلمانان؛
جغرافیاى تاریخى کشورهاى اسلامى (2 جلد)
# انجام فرایض عبادى همچون حج که مهم ترین انگیزه جهانگردى مسلمانان است؛
حسین قرچانلو، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانى دانشگاهها (سمت)، چاپ اول، 1380ش، 418+585 صفحه، وزیرى.
# توجه به آثار پیشینیان و گذشتگان و پند گرفتن از آن با توجه به آیات قرآن؛
با ظهور و گسترش اسلام بسیارى از علوم نیز بین مسلمانان رشد قابل توجهى یافت که جغرافیا از جمله آن‌ها است. اصطلاح جغرافیا در زبان عربى به «صورة الارض» و «قطع الأرض» ترجمه شده و نگارش کتاب‌هاى بسیارى با عناوین «کتاب البلدان» و «المسالک و الممالک» و «علم الطرق» و... را در پى داشته‌است.
# بازرگانى و کسب معاش و آشنایى با موقعیت شهرها و وصف عجایب و شگفتى‌ها.
عوامل فراوانى در توجه و گسترش جغرافیا نقش مؤثر داشته‌اند که بعضى از آن‌ها عبارتند‌از:
1. تصرف سرزمین‌هاى گسترده و ممالک جدید به وسیله مسلمانان و توسعه قدرت سیاسى آنان؛
2. فرض و واجب بودن طلب دانش بر مسلمانان؛
3. انجام فرایض عبادى همچون حج که مهم ترین انگیزه جهانگردى مسلمانان است؛
4. توجه به آثار پیشینیان و گذشتگان و پند گرفتن از آن با توجه به آیات قرآن؛
5. بازرگانى و کسب معاش و آشنایى با موقعیت شهرها و وصف عجایب و شگفتى‌ها.
پس از انقلاب اسلامى، ستاد انقلاب فرهنگى موضوع «جغرافیاى تاریخى» را به صورت یکى از دروس گرایش تاریخ تمدن رشته الاهیات به تصویب رساند و کتاب حاضر متن درسى آن است که در دو بخش تهیه و تدوین شده.
پس از انقلاب اسلامى، ستاد انقلاب فرهنگى موضوع «جغرافیاى تاریخى» را به صورت یکى از دروس گرایش تاریخ تمدن رشته الاهیات به تصویب رساند و کتاب حاضر متن درسى آن است که در دو بخش تهیه و تدوین شده.
بخش اول، شامل کلیاتى درباره مفاهیم مرتبط با جغرافیاى تاریخى مى‌شود که در هشت فصل به شرح ذیل است:
'''بخش اول'''، شامل کلیاتى درباره مفاهیم مرتبط با جغرافیاى تاریخى مى‌شود که در هشت فصل به شرح ذیل است:
1. تعریف جغرافیا؛
# تعریف جغرافیا؛
2. پیدایش مکاتب جغرافیایى در اسلام؛
# پیدایش مکاتب جغرافیایى در اسلام؛
3. پیدایش جغرافیاى ریاضى نزد مسلمانان؛
# پیدایش جغرافیاى ریاضى نزد مسلمانان؛
4. آغاز سیر و سفر و پیدایش کتب جغرافیاى عمومى و سفرنامه؛
# آغاز سیر و سفر و پیدایش کتب جغرافیاى عمومى و سفرنامه؛
5. آغاز دریانوردى مسلمانان به منظور اکتشافات و توسعه تجارت و بازرگانى؛
# آغاز دریانوردى مسلمانان به منظور اکتشافات و توسعه تجارت و بازرگانى؛
6. توجه به شگفتى‌ها و عجایب سرزمین‌ها؛
# توجه به شگفتى‌ها و عجایب سرزمین‌ها؛
7. مکتب نقشه نگارى اسلامى، مکتب شریف ادریسى؛
# مکتب نقشه نگارى اسلامى، مکتب شریف ادریسى؛
8. کیانشناختى، تدوین کتاب هاى جغرافیاى ناحیه‌اى و محلى.
# کیانشناختى، تدوین کتاب هاى جغرافیاى ناحیه‌اى و محلى.
بخش دوم کتاب با عنوان جغرافیاى تاریخى شهرها قسمت اعظم کتاب را شامل مى‌شود که در ده فصل تدوین شده‌است و به تاریخ شهرهاى کشورهاى اسلامى مى‌پردازد. فصل هاى اول و دوم به بررسى شهرهاى جزیرة العرب، عمان و یمن و بحرین اختصاص دارد و عناوین فصل هاى بعدى چنین است: فصل سوم عراق؛ فصل چهارم، آسیاى صغیر و شهرهاى مرزى جزیرة العرب و شام؛ فصل پنجم شامات؛ فصل ششم مصر؛ فصل هفتم ماوراى مصر؛ فصل هشتم مغرب (افریقاى شمالى)؛ فصل نهم، جزایر دریاى مدیترانه و فصل دهم اندلس.
'''بخش دوم''' کتاب با عنوان جغرافیاى تاریخى شهرها قسمت اعظم کتاب را شامل مى‌شود که در ده فصل تدوین شده‌است و به تاریخ شهرهاى کشورهاى اسلامى مى‌پردازد. فصل هاى اول و دوم به بررسى شهرهاى جزیرة العرب، عمان و یمن و بحرین اختصاص دارد و عناوین فصل هاى بعدى چنین است: فصل سوم عراق؛ فصل چهارم، آسیاى صغیر و شهرهاى مرزى جزیرة العرب و شام؛ فصل پنجم شامات؛ فصل ششم مصر؛ فصل هفتم ماوراى مصر؛ فصل هشتم مغرب (افریقاى شمالى)؛ فصل نهم، جزایر دریاى مدیترانه و فصل دهم اندلس.<br>




تانزانیا سرزمین همیشه سبز
* '''تانزانیا سرزمین همیشه سبز'''<br>
امیر بهرام عرب احمدى، تهران، انتشارات بین‌المللى الهدى، اول، 1384ش، 604 صفحه، وزیرى.
 
کتاب حاضر به گونه‌اى علمى و بر پایه مشاهدات عینى و تحقیقات میدانى، کشور تانزانیا را از زوایاى گوناگون بررسى کرده و تلاشى براى شناسایى چهره واقعى این کشور به صورت نمونه‌اى از یک کشور اصیل افریقایى به مردم ایران است. در این کتاب، حضور گسترده مسلمانان و مسیحیان، تنوع قبایل و آداب و رسوم جالب این قبایل، ادیان بومى و تشریفات و مناسک این ادیان و مذاهب، زبان و ادبیات سواحیلى، جلوه‌هاى گوناگون فرهنگى، اجتماعى و تاریخى و جاذبه‌هاى طبیعى کشور تانزانیا به تصویر کشیده، و هر یک در جاى خود و به گونه‌اى کاوش گرایانه بحث و بررسى شده‌است. یکى از مهم ترین موضوعات مندرج در این کتاب، متشرکات دیرینه تاریخى و فرهنگى ایران با تانزانیا و سایر کشورهاى شرق افریقا است.
امیر بهرام عرب احمدى، تهران، انتشارات بین‌المللى الهدى، اول، 1384ش، 604 صفحه، وزیرى.<br>
کتاب پیشین که در نوع خود یکى از کتاب هاى جامع و فراگیردر مورد کشورى افریقایى است از 24 بخش و تعداد 153 فصل تشکیل شده؛ از این روى براى محققانى که به مطالعه و فرهنگ و آداب و رسوم کشورهاى گوناگون و شناسایى و معرفى وضعیت سیاسى و فرهنگى اجتماعى علاقه مند هستند، بسیار سودمند است. برخى از مهم ترین عناوین و موضوعات مطرح شده عبارتند‌از:
کتاب حاضر به گونه‌اى علمى و بر پایه مشاهدات عینى و تحقیقات میدانى، کشور تانزانیا را از زوایاى گوناگون بررسى کرده و تلاشى براى شناسایى چهره واقعى این کشور به صورت نمونه‌اى از یک کشور اصیل افریقایى به مردم ایران است. در این کتاب، حضور گسترده مسلمانان و مسیحیان، تنوع قبایل و آداب و رسوم جالب این قبایل، ادیان بومى و تشریفات و مناسک این ادیان و مذاهب، زبان و ادبیات سواحیلى، جلوه‌هاى گوناگون فرهنگى، اجتماعى و تاریخى و جاذبه‌هاى طبیعى کشور تانزانیا به تصویر کشیده، و هر یک در جاى خود و به گونه‌اى کاوش گرایانه بحث و بررسى شده‌است. یکى از مهم‌ترین موضوعات مندرج در این کتاب، متشرکات دیرینه تاریخى و فرهنگى ایران با تانزانیا و سایر کشورهاى شرق افریقا است.<br>
جغرافیاى طبیعى ـ انسانى و سیاسى، تاریخ تانزانیا، قبایل تانزانیا، سرزمین و مردم ماسایى، آداب و رسوم قبایل تانزانیا، نقش ماسک و مجسمه در فرهنگ قبایل تانزانیا، اسلام در تانزانیا، مسیحیت در تانزانیا، روابط مسلمانان و مسیحیان، مذاهب بومى در تانزانیا، نقش زنان در جامعه تانزاینا، زبان و ادبیات سواحیلى، رسانه‌هاى گروهى و وسایل ارتباط جمعى، مشکلات و معضلات اجتماعى، آموزش و پرورش، آموزش عالى، جاذبه‌هاى گردشگرى، آثار باستانى و ابنیه تاریخى تانزانیا، تاریخ حضور ایران در تانزانیا و سایر کشورهاى شرق افریقا، تاریخ زنگبار، سلاطین عمانى زنگبار، تجارت برده و برده دارى در زنگبار، آداب و رسوم مردم زنگبار و نقش علماى معاصر زنگبار در گسترش اسلام.
کتاب پیشین که در نوع خود یکى از کتاب‌هاى جامع و فراگیردر مورد کشورى افریقایى است از 24 بخش و تعداد 153 فصل تشکیل شده؛ از این روى براى محققانى که به مطالعه و فرهنگ و آداب و رسوم کشورهاى گوناگون و شناسایى و معرفى وضعیت سیاسى و فرهنگى اجتماعى علاقه‌مند هستند، بسیار سودمند است. برخى از مهم‌ترین عناوین و موضوعات مطرح شده عبارتند‌از:<br>
در صفحات پایانى کتاب، به ترتیب، فهرست منابع و مآخذ کتب، گزارشات، مجلات، مقالات فارسى؛ منابع و مآخذ کتب، مقالات و گزارشات انگلیسى، ضمیمه «نقش جولیوس نایرده در تحولات سیاسى، اجتماعى و فرهنگى تانزانیا»، فهرست اعلام فارسى، فهرست اعلام انگلیسى و تصاویر چاپ شده‌است.
جغرافیاى طبیعى ـ انسانى و سیاسى، تاریخ تانزانیا، قبایل تانزانیا، سرزمین و مردم ماسایى، آداب و رسوم قبایل تانزانیا، نقش ماسک و مجسمه در فرهنگ قبایل تانزانیا، اسلام در تانزانیا، مسیحیت در تانزانیا، روابط مسلمانان و مسیحیان، مذاهب بومى در تانزانیا، نقش زنان در جامعه تانزاینا، زبان و ادبیات سواحیلى، رسانه‌هاى گروهى و وسایل ارتباط جمعى، مشکلات و معضلات اجتماعى، آموزش و پرورش، آموزش عالى، جاذبه‌هاى گردشگرى، آثار باستانى و ابنیه تاریخى تانزانیا، تاریخ حضور ایران در تانزانیا و سایر کشورهاى شرق افریقا، تاریخ زنگبار، سلاطین عمانى زنگبار، تجارت برده و برده‌دارى در زنگبار، آداب و رسوم مردم زنگبار و نقش علماى معاصر زنگبار در گسترش اسلام.<br>
در صفحات پایانى کتاب، به ترتیب، فهرست منابع و مآخذ کتب، گزارشات، مجلات، مقالات فارسى؛ منابع و مآخذ کتب، مقالات و گزارشات انگلیسى، ضمیمه «نقش جولیوس نایرده در تحولات سیاسى، اجتماعى و فرهنگى تانزانیا»، فهرست اعلام فارسى، فهرست اعلام انگلیسى و تصاویر چاپ شده‌است.<br>




خط ۳۱۲: خط ۳۰۵:
در این بخش از فصلنامه مقالات اندیشه‌ای به زبان عربی و انگلیسی ترجمه شده است.
در این بخش از فصلنامه مقالات اندیشه‌ای به زبان عربی و انگلیسی ترجمه شده است.
==چکیده مقالات به زبان عربی==
==چکیده مقالات به زبان عربی==
* '''بحث في بداية الاشهر القمرية'''  
* '''بحث في بداية الاشهر القمرية''' <br>


محمدعلي التسخيري <ref>الامين العام لمجمع التقريب بين المذاهب الاسلامية</ref> <br>
محمدعلي التسخيري <ref>الامين العام لمجمع التقريب بين المذاهب الاسلامية</ref> <br>
خط ۳۲۷: خط ۳۲۰:
'''المصطلحات الرئيسة:''' الوحدة الاسلامية، الامة الاسلامية، الاشهر القمرية، رؤية الهلال، اختلاف الافق ، اختلاف الرؤية .<br>
'''المصطلحات الرئيسة:''' الوحدة الاسلامية، الامة الاسلامية، الاشهر القمرية، رؤية الهلال، اختلاف الافق ، اختلاف الرؤية .<br>


* '''استئناف مسيرة النهضة الحضارية للتقريب'''  
* '''استئناف مسيرة النهضة الحضارية للتقريب''' <br>
الدكتور محمد علي آذر شب<ref>استاذ الادب العربي بجامعة طهران</ref>  <br>
الدكتور محمد علي آذر شب<ref>استاذ الادب العربي بجامعة طهران</ref>  <br>
لقد ادت النزاعات المذهبية الى توقف نهضة الحضارة الاسلامية عن نشاطها .
لقد ادت النزاعات المذهبية الى توقف نهضة الحضارة الاسلامية عن نشاطها .<br>
فقد كانت القبائل العربية في الجاهلية تفتقد لاية مبررات حضارية اثر التناحر فيما بينها، ولما حل الاسلام مهد ارضية خصبة لازدهار الحضارة الاسلامية عبر اجتثاث تلك الاختلافات من جذورها وكانت البحوث الكلامية من ابرز معالم التقريب ومن اهم منجزات تلك الحضارة .<br>
فقد كانت القبائل العربية في الجاهلية تفتقد لاية مبررات حضارية اثر التناحر فيما بينها، ولما حل الاسلام مهد ارضية خصبة لازدهار الحضارة الاسلامية عبر اجتثاث تلك الاختلافات من جذورها وكانت البحوث الكلامية من ابرز معالم التقريب ومن اهم منجزات تلك الحضارة .<br>


خط ۳۴۷: خط ۳۴۰:
هذا المقال تناول احد الاصول المشتركة بين المذاهب الكلامية، وقد لمح ـ عبر استعراض الاتجاهات المذهبية لاهم مسألة عقائدية وهي التوحيد ـ الى هذه الحقيقة وهي ان الشرائع السماوية قاطبة قد وطدت دعائمها على التوحيد، و قد نبذ الاسلام ـ على وجه التحديد ـ كافة الوان الشرك والوثنية عبر رفع نداء التوحيد.<br>
هذا المقال تناول احد الاصول المشتركة بين المذاهب الكلامية، وقد لمح ـ عبر استعراض الاتجاهات المذهبية لاهم مسألة عقائدية وهي التوحيد ـ الى هذه الحقيقة وهي ان الشرائع السماوية قاطبة قد وطدت دعائمها على التوحيد، و قد نبذ الاسلام ـ على وجه التحديد ـ كافة الوان الشرك والوثنية عبر رفع نداء التوحيد.<br>


كما بين هذا المقال نظرة المعتزلة والاشاعرة والماتريدية و السلفية، و الفلاسفة و الامامية ازاء التوحيد واقسامه ، واهتمام كل مذهب من المذاهب الكلامية ببعض تلك الاقسام .
كما بين هذا المقال نظرة المعتزلة والاشاعرة والماتريدية و السلفية، و الفلاسفة و الامامية ازاء التوحيد واقسامه ، واهتمام كل مذهب من المذاهب الكلامية ببعض تلك الاقسام .<br>
وقد تطرق القسم الاخير من المقال الى فهرسة الكتب المصنفة في التوحيد وصفات الباري تعالى لاجل بيان الاهمية التي اولتها المذاهب الاسلامية لها مكتفيا بتعريف اكثر من عشرين اثرا علميا خالدا لعلماء الفريقين وهذا دليل اخر على اتحاد المفكرين الاسلاميين في هذا الخصوص .<br>
وقد تطرق القسم الاخير من المقال الى فهرسة الكتب المصنفة في التوحيد وصفات الباري تعالى لاجل بيان الاهمية التي اولتها المذاهب الاسلامية لها مكتفيا بتعريف اكثر من عشرين اثرا علميا خالدا لعلماء الفريقين وهذا دليل اخر على اتحاد المفكرين الاسلاميين في هذا الخصوص .<br>
'''المصطلحات الرئيسة:''' التوحيد، التوحيد الذاتي، التوحيد الصفاتي، التوحيد الافعالي، التوحيد التشريعي ، التوحيد الربوبي، الشرك، المذاهب الكلامية، الامامية، المعتزلة، الاشاعرة، الماتريدية، المعتزلة .<br>
'''المصطلحات الرئيسة:''' التوحيد، التوحيد الذاتي، التوحيد الصفاتي، التوحيد الافعالي، التوحيد التشريعي ، التوحيد الربوبي، الشرك، المذاهب الكلامية، الامامية، المعتزلة، الاشاعرة، الماتريدية، المعتزلة .<br>
خط ۳۵۷: خط ۳۵۰:
وقد سلط كاتب هذا المقال الاضواء على بيان محل النزاع الذي هو مقدمة لاي تحقيق، وضرورة الفصل بين انكار الدين عن عناد وبين انكاره عن عداء، وانتهى به الامر ـ عبر دراسة نظريات الفقهاء وسيرة المسلمين و مقارنة الروايات الواردة في خصوص الشك والشبهة في الدين عند سائر المذاهب الاسلامية، وسيرة حكام الامصار المختلفة ـ الى ان الشك والشبهة في الدين مقدمة لليقين فلاينطوي تحت تعريف الارتداد .<br>
وقد سلط كاتب هذا المقال الاضواء على بيان محل النزاع الذي هو مقدمة لاي تحقيق، وضرورة الفصل بين انكار الدين عن عناد وبين انكاره عن عداء، وانتهى به الامر ـ عبر دراسة نظريات الفقهاء وسيرة المسلمين و مقارنة الروايات الواردة في خصوص الشك والشبهة في الدين عند سائر المذاهب الاسلامية، وسيرة حكام الامصار المختلفة ـ الى ان الشك والشبهة في الدين مقدمة لليقين فلاينطوي تحت تعريف الارتداد .<br>
'''المصطلحات الرئيسة:''' الترديد، الشك، الشبهة، المرتد، الارتداد .<br>
'''المصطلحات الرئيسة:''' الترديد، الشك، الشبهة، المرتد، الارتداد .<br>
* '''سلوك الامام علي(عليه السلام) مع الخلفاء في اتجاه الوحدة الاسلامية'''
 
* '''سلوك الامام علي(عليه‌السلام) مع الخلفاء في اتجاه الوحدة الاسلامية'''<br>
اسماعيل دانش<br>
اسماعيل دانش<br>
   
   
لايخفى على احد ضرورة وحدة الامة الاسلامية، فان سيرة الائمة المعصومين(عليهم السلام) ـ اضافة الى القران الكريم والسنة النبوية ـ تفوح بنداء الوحدة المعطر، وقد تناول هذا المقال مفهوم الوحدة اولا ثم اشار الى تعامل الامام علي(عليه السلام) مع الخلفاء وانه يصب في مجرى الوحدة الاسلامية مع التاكيد على حرص الامام(عليه السلام) على هذه الوحدة.<br>
لايخفى على احد ضرورة وحدة الامة الاسلامية، فان سيرة الائمة المعصومين(عليهم‌السلام) ـ اضافة الى القران الكريم والسنة النبوية ـ تفوح بنداء الوحدة المعطر، وقد تناول هذا المقال مفهوم الوحدة اولا ثم اشار الى تعامل الامام علي(عليه‌السلام) مع الخلفاء وانه يصب في مجرى الوحدة الاسلامية مع التاكيد على حرص الامام(عليه‌السلام) على هذه الوحدة.<br>


فالاستشارة السياسية والعسكرية والتعاون العلمي والقضائي من جملة الموارد التي تعامل فيها الامام(عليه السلام) مع الخليفة الاول، ودام هذا التعاون في عهد الخليفة الثاني في مجال الاستشارة العسكرية لاسيما في معركة الجسر وقتال الروم ومعركة بيت المقدس، هذا الى جانب تعاون اتباع الامام(عليه السلام) مع الخليفة في الحروب والمسائل الحكومية .<br>
فالاستشارة السياسية والعسكرية والتعاون العلمي والقضائي من جملة الموارد التي تعامل فيها الامام(عليه‌السلام) مع الخليفة الاول، ودام هذا التعاون في عهد الخليفة الثاني في مجال الاستشارة العسكرية لاسيما في معركة الجسر وقتال الروم ومعركة بيت المقدس، هذا الى جانب تعاون اتباع الامام(عليه‌السلام) مع الخليفة في الحروب والمسائل الحكومية .<br>


ولم يقتصر دور الامام(عليه السلام) على ذلك فحسب بل كان مرجعا علميا يلجأ اليه في الاستشارات السياسية والاقتصادية وطرح الارشادات اللازمة للديوان، كما تم استئناف هذا التعاون في عهد الخليفة الثالث الا ان ارتباك الاوضاع في ذلك العهد ادت الى قيام الامام(عليه السلام) بدور الوسيط بين الخليفة وخصومه ولما تمت محاصرة دار الخلافة بادر الامام(عليه السلام) الى ارسال الماء اليه بواسطة نجليه الحسن والحسين(عليهما السلام).<br>
ولم يقتصر دور الامام(عليه السلام) على ذلك فحسب بل كان مرجعا علميا يلجأ اليه في الاستشارات السياسية والاقتصادية وطرح الارشادات اللازمة للديوان، كما تم استئناف هذا التعاون في عهد الخليفة الثالث الا ان ارتباك الاوضاع في ذلك العهد ادت الى قيام الامام(عليه‌السلام) بدور الوسيط بين الخليفة وخصومه ولما تمت محاصرة دار الخلافة بادر الامام(عليه‌السلام) الى ارسال الماء اليه بواسطة نجليه الحسن والحسين(عليهما‌السلام).<br>


هذا السلوك ينم عن روح الوحدة المتعالية والتي اشد ما تحتاجها الامة الاسلامية في العصر الحاضر، وقد تبلورت تصرفات الامام(عليه السلام) في الاهتمام بمصالح الاسلام والثبات على الوحدة الاسلامية .<br>
هذا السلوك ينم عن روح الوحدة المتعالية والتي اشد ما تحتاجها الامة الاسلامية في العصر الحاضر، وقد تبلورت تصرفات الامام(عليه‌السلام) في الاهتمام بمصالح الاسلام والثبات على الوحدة الاسلامية .<br>
المصطلحات الرئيسة: التعامل، الخلفاء، الوحدة الاسلامية، الاتحاد، الاستشارة السياسية، الاستشارة العسكرية، التعاون القضائي، امور الديوان، الوساطة .
المصطلحات الرئيسة: التعامل، الخلفاء، الوحدة الاسلامية، الاتحاد، الاستشارة السياسية، الاستشارة العسكرية، التعاون القضائي، امور الديوان، الوساطة .


۱٬۷۳۸

ویرایش