بنیاد بین‌المللی تکریم ادیان و مذاهب: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
جز (جایگزینی متن - ' چشم انداز ' به ' چشم‌انداز ')
جز (جایگزینی متن - ' بنا بر این' به ' بنابراین')
خط ۱۳۴: خط ۱۳۴:
محبت یعنی کششی درونی برای تکامل بخشی به دیگران.  
محبت یعنی کششی درونی برای تکامل بخشی به دیگران.  


در واقع این آموزه‌ها، آموزه‌های مشترک اخلاقی ادیانند که قادر است بر همه افراد و آحاد جامعه اثر‌گذار باشند و زمینه تنش‌های تاریخی، اجتماعی را از بین ببرند. این آموزه‌ها هم‌چنین پیامی را به جهان منتقل می‌سازند که معنویت و اخلاق در ادیان نهادینه شده است و بنا بر این راه نجات بشریت معاصر، این است که فلاح، رستگاری و نجات خود را در ادیان جستجو کنند و به‌طور کلی در دین، به‌عنوان پل ارتباطی و عامل پیوند جهان فرازین با جهان و عالم موجود انسانی.  
در واقع این آموزه‌ها، آموزه‌های مشترک اخلاقی ادیانند که قادر است بر همه افراد و آحاد جامعه اثر‌گذار باشند و زمینه تنش‌های تاریخی، اجتماعی را از بین ببرند. این آموزه‌ها هم‌چنین پیامی را به جهان منتقل می‌سازند که معنویت و اخلاق در ادیان نهادینه شده است و بنابراین راه نجات بشریت معاصر، این است که فلاح، رستگاری و نجات خود را در ادیان جستجو کنند و به‌طور کلی در دین، به‌عنوان پل ارتباطی و عامل پیوند جهان فرازین با جهان و عالم موجود انسانی.  


به‌هر حال علاوه بر دغدغه‌های مشترک میان ادیان، ادیان، تعالیم و آموزه‌های مشترک هم دارند که می‌توان مشترکات ادیان را در نظام ارزش‌ها و اخلاق این‌گونه بیان نمود.  
به‌هر حال علاوه بر دغدغه‌های مشترک میان ادیان، ادیان، تعالیم و آموزه‌های مشترک هم دارند که می‌توان مشترکات ادیان را در نظام ارزش‌ها و اخلاق این‌گونه بیان نمود.  

نسخهٔ ‏۱۲ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۵۸

بنیاد بین‌المللی تکریم ادیان و مذاهب
نام اتحادیه بنیاد بین‌المللی تکریم ادیان و مذاهب
زمان فعالیت نامحدود
زبان‌های رسمی فارسی، عربی و انگلیسی
دبیرخانه ایران - تهران
مدیرعامل و دبیرکل محمد مهدی مومنی‌ها
اعضای هیئت مؤسس ایرانی علیرضا ابوالفضلی، سید مجتبی اکرمی، محمدعلی مومنی‌ها، محمد صادق حسنوند، حسین مومنی‌ها، سمیه السادات تقوی و محمدرضا شیشه گر
پروانۀ فعالیت از سوی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی
ناظر معاونت امور اجتماعی
تاریخ تصویب اساسنامه 1396/05/20

بنیاد بین‌المللی تکریم ادیان و مذاهب باهدف تلاش برای تصویب قانون تکریم ادیان الهی در سازمان ملل و دیگر سازمان‌های بین‌المللی تشکیل شده است تا شاهد شکوفایی هر چه بیشتر همه انسان‌ها از طریق عمل به‌دستورات ادیان الهی باشیم و اعتقاد قوی داریم که "جامعه‌ای در سایه رحمت حق رشد می‌کند که امورش بر مبنای تکریم باشد. " که در منطق سیره نبوی، به احترام و تکریم انسان‌ها بسیار سفارش شده است.

بیانیه

وَ لَقَدْ کَرّمْنا بَنی آدَمَ وَ حَمَلْناهُمْ فِی الْبَرّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقْناهُمْ مِنَ الطّیّباتِ وَ فَضّلْناهُمْ عَلی کَثیرٍ مِمّنْ خَلَقْنا تَفْضیلاً. (اسراء: 70)

و به‌راستی ما فرزندان آدم را گرامی‌داشتیم و آنان را در خشکی و دریا نشاندیم و از چیزهای پاکیزه به ایشان روزی دادیم و آنها را بر بسیاری از آفریده‌های خود برتری دادیم.

دین مبین اسلام تاکید فراوانی بر تکریم ادیان الهی دارد، براساس آموزه‌های اسلامی، همه ادیان الهی، ارائه الگوی زندگی خوب، مبتنی بر معنویت را به انسان‌ها هدیه و ارائه می‌کنند و این موضوع از اهداف اصلی همه ادیان توحیدی است.

"دین اسلام، بعد از این‌که بر منشاء الهی بودن همه ادیان صاحب کتاب و شریعت، تاکید می‌ورزد، شرایطی را تبیین می‌نماید که اگر اهل کتاب به آنها توجه نمایند و مسلمانان بر آن اساس عمل کنند، جهانی خالی از عداوت و مملو از آرامش و صلح، شکل می‌گیرد. (آل عمران، 46) یعنی: «ای اهل کتاب بیائید از کلمه حقی که میان ما و شما یکسان است پیروی کنیم و به‌جز خدای یکتا را نپرستیم و چیزی را با او شریک قرار ندهیم و برخی، برخی را به‌جای خدا به‌ربوبیت نگیریم» از آنجا که قرآن کریم مورد تصدیق ادیان الهی است و همه کتب آسمانی مصدق یکدیگرند، موجبی برای اختلاف وجود ندارد. (مکارم شیرازی، 2/054) زمانی‌که پیامبر گرامی اسلام(ص) بعد از ماجرای حدیبیه نامه‌هایی به سران حکومت‌های بزرگ جهان مانند مقوقس زمام‌دار مصر و هرقل پادشاه روم و کسری پادشاه ایران نوشت، به آیه مذکور(آل عمران، 46)اشاره کرد- یعنی اصل مهمی که حلقه اتصال همه ادیان آسمانی است که همان اصل توحید است- این نشان می‌دهد که صلح‌طلبی اسلام ریشه در عصر پیامبر(ص) دارد. این هدف را ادیان الهی از طریق معنا بخشیدن به‌زندگی انجام می‌دهند، ادیان الهی به‌حیات پس از مرگ تاکید دارند و خداگرایی همراه با معاد گرایی و عقباگرایی از جمله آموزه‌های همه ادیان توحیدی است. از این‌رو ادیان به‌ما گوشزد می‌کنند که در این مسیر باید به‌عدالت عمل کنیم و از عدالت جانب‌داری کنیم. عدالت‌ طلبی ویژگی مشترک همه ادیان الهی است. ادیان الهی از طریق ارائه نظامی از فضائل و رذائل به‌عنوان یک نظام اخلاقی به‌زندگی انسان‌ها معنا می‌بخشند. پیامبران الهی از دو طریق به اصلاح رفتار انسان‌ها اقدام کردند: اول اصلاح انگیزه‌ها و دوم اصلاح اندیشه‌ها، که در قرآن کریم با تعبیر: «یزکیهم و یعلمهم الکتاب و الحکمه» بیان شده است؛ و می‌دانیم که رفتار انسان را همین انگیزه و اندیشه است که می‌سازد. اگر ما به‌سخنان ادیان الهی و رسولان الهی عمل کنیم زندگی پاکی خواهیم داشت. از این زندگی پاک در قرآن کریم با عنوان «حیاه طیبه» یاد شده است.

ارتباط بین ادیان و مذاهب، موضوع مهم و مطلوب تلقی می‌شود و هر جامعه‌ای که از گروه‌های مذهبی مختلف تشکیل شده است، باید قواعدی برای همکاری وضع کند که مانع از تفرقه مذهبی گردد. هم‌چنین ادیان الهی می‌گویند که در مسیر رشد حرکت کنیم و از اغوا و فریب یکدیگر بپرهیزیم.

ارتباط بین ادیان را می‌توان نه به‌معنای چالش با عقاید دیگران، بلکه صرفاً به‌عنوان تبادل ایده‌ها و نظرها تلقی کرد. بنیاد بین‌المللی تکریم ادیان و مذاهب در صدد پرداختن به این مسئلة نظری و ربط دادن آن به داده‌های عملی در جهت گسترش ارتباط بین مسلمانان و سایر ادیان الهی فعالیت می‌کند. یکی از موضوعاتی که در خصوص ارتباط با ادیان می‌بایست به آن توجه ویژه داشت موضوع “موعودآخرین” و “منجی آخرالزمان” است که با عناوینی هم‌چون کالکی، بودای پنجم، سوشیانس، مسیحا، پسر انسان و،... در همه ادیان وجود دارد که برای نجات جهانیان است. ماحصل اینکه هر چند تعابیر و گونه‌های منجی باوری در ادیان متفاوت است لیکن یک نقطه اشتراک مهم در همه ادیان بزرگ وجود دارد و آن‌ چیزی جز ایمان و امید به‌ظهور منجی آخرالزمان نیست.

یکی از اهداف این بنیاد تلاش برای تصویب قانون تکریم ادیان الهی در سازمان ملل و دیگر سازمان‌های بین‌المللی است تا شاهد شکوفایی هر چه بیشتر همه انسان‌ها از طریق عمل به‌دستورات ادیان الهی باشیم و اعتقاد قوی داریم که "جامعه‌ای در سایه رحمت حق رشد می‌کند که امورش بر مبنای تکریم باشد. " که در منطق سیره نبوی، به احترام و تکریم انسان‌ها بسیار سفارش شده است.

در کنار احترام و تکریم به‌کلیه ادیان آسمانی، مسأله وحدت و تکریم مذاهب اسلامی نیز از دیرباز همواره جزء اهداف و آمال آزاد اندیشان، متفکران و شخصیت‌های مصلح سیاسی و مذهبی بوده و تلاش برای تحقق آن در اعصار گوناگون، با فراز و نشیب فراوان روبه‌رو گردیده است. وحدت میان مذاهب اسلامی نیز امری حیاتی است؛ امت مسلمان، از هر فرقه و مذهبی، پایبند به اصول اساسی دین مبین اسلام هستند که در میان همه آنان یکسان است و فرقه‌های مختلف اسلامی حتی در بسیاری از فروع نیز با یکدیگر مشترکند و اختلاف میان مسلمانان، روزنه و محل نفوذی است برای بهره‌برداری مخالفان و دشمنان اسلام. در طول تاریخ، همواره شاهد بوده‌ایم هر جا استعمار بر آن شده است تا ضرب‌های به مسلمین بزند، مهم‌ترین ابزارش دمیدن بر خاکستر اختلافات و شعله‌ور ساختن تعصبات مذهبی میان اقوام و جوامع اسلامی بوده است.

اهتمام ویژه امام راحل به اندیشه راهبردی وحدت موجب شد این موضوع در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز تبلور یابد؛ امام خمینی (ره) همواره بر اتحاد و احترام ادیان و مذاهب و رعایت حقوق آنها تاکید داشتند و در ادامه نیز رهبر معظم انقلاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نیز به این موضوع توجه ویژه داشتند. رویکرد جدیدی که در جهان امروز پدید آمده است می‌طلبد تا ادیان توحیدی، نقاط مشترک، اساسی و توحید محوری را سرلوحه کار خود قرار دهند و همه در مقابل آسیب‌ها، زشتی‌ها و مسائلی که در مقابله با ادیان قرار دارد بایستند به‌همین دلیل بنیاد بین‌المللی تکریم ادیان و مذاهب با هدف دوستی و مودت و پرداختن به اشتراکات، تقویت نقاط مثبت و مقابله با آسیب‌ها و ترویج صلح جهانی راه‌اندازی شده است. بنیاد بین‌المللی تکریم ادیان و مذاهب به‌طور رسمی در سال 1396 هجری شمسی آغاز به‌کار کرد. شورای‌عالی مجمع، در اولین گام، اساسنامه و ساختار بنیاد را تصویب نمود و ارکان آن‌را بر پنج محور مذهبی، علمی و فرهنگی و ارتباطات داخلی و بین‌المللی بنا گذاشت.

اهداف استراتژی بنیاد

فصل اول: مفاهیم اختصاصی

1- تکریم

واژه «تکریم» در لغت به‌معنای گرامی‌داشتن، احترام کردن و نیکویی رساندن به انسان است و در اصطلاح، برخوردها، رفتارها و روابط مبتنی بر ارج نهادن انسان‌ها به یکدیگر را تکریم گویند.

از نظر بنیاد بین‌المللی تکریم ادیان الهی و مذاهب اسلامی، تکریم عبارت است از: گرامی‌داشتن و رعایت حرمت و احترام پیروان ادیان الهی و مذاهب اسلامی برای شناخت یکدیگر به‌منظور دست‌یابی به اخوت و صلح بر اساس اصول مسلم و مشترکات ادیان الهی.

2- ادیان الهی

ادیان جهان را تحت دو عنوان کلی ادیان ابراهیمی و ادیان غیر ابراهیمی برشمرده و تاکید بر ادیان ابراهیمی

می‌باشد ولی سایر ادیان جهان از جمله دین زرتشتی نیز مورد نظر این بنیاد است.

ادیان ابراهیمی: به ادیانی، دین ابراهیمی اطلاق می‌شود که بعد از حضرت ابراهیم (علیه السّلام) توسط پیامبران الهی برای بشر، آورده شده است. مانند اسلام، مسیحیت، یهودیت و...

3ـ مذاهب اسلامی

مقصود از مذاهب اسلامی آن دسته از مکاتب فقهی معروف اسلامی هستند که دارای نظام اجتهادی منسجم و مستند به کتاب و سنت می‌باشند. از نظر بنیاد بین‌المللی تکریم ادیان و مذاهب، این مذاهب فقهی به‌رسمیت شناخته شده عبارت‌اند از: مذهب حنفی، شافعی، مالکی و حنبلی از اهل سنت و مذهب اثنی عشری و زیدی از شیعه.

فصل دوم: مبانی تکریم

موضوع تکریم بین ادیان و مذاهب بر مبانی و اصولی کلی استوار است که مهم‌ترین آنها عبارت است از:

1- قرآن کریم و سنت شریف نبوی (دو منبع اساسی برای شریعت اسلام) که تاکید فراوانی بر تکریم ادیان و پیروان ادیان الهی دارند.

2- ایمان به اصول و ارکان زیر ملاک است:

الف ـ ایمان به وحدانیت خداوند تعالی (توحید) برای همه ادیان الهی

ب ـ ایمان به معاد برای همه ادیان الهی

ج – ایمان به منجی به‌عنوان نقطه اشتراک مهم در همه ادیان بزرگ

د ـ ایمان به نبوت و خاتمیت رسول اکرم حضرت محمد(صلی الله علیه و آله وسلم) و سنت پیامبر به‌عنوان یکی از منابع اصلی دین اسلام برای مذاهب مختلف اسلامی

ه ـ ایمان به قرآن کریم و مفاهیم و احکام آن به‌عنوان اولین منبع دین اسلام برای مذاهب مختلف اسلامی

3- اصل دوستی و تکریم خدا پرستان، مبنایی کلی برای تعامل بین پیروان همه ادیان الهی است.

4- بنیان‌های نظری، تاریخی، اجتماعی، سیاسی و تمدنی صلح از منظر ادیان و با رویکردی اخلاقی در صدد ارتقاء نقش آفرینی ادیان در صلح جهانی و منطقه‌ای می‌باشد.

5- وحدت اسلامی و اصل برادری اسلامی مبنایی کلی برای تعامل بین مسلمانان است و یکی از ویژگی‌های امت اسلامی در قرآن مجید و از اصول بسیار مهم آن است.

فصل سوم: رسالت و چشم‌انداز بنیاد

رسالت بنیاد بین‌المللی تکریم عبارت است از: ارتقای سطح آشنایی و آگاهی و تعمیق تفاهم، دوستی، احترام و محبت بین پیروان ادیان الهی و مذاهب اسلامی و تقویت احترام متقابل و تحکیم رشته‌های اخوت بین دین‌داران جهان و در بین مسلمانان بدون هیچ‌گونه تمایزی از لحاظ تعلقات فرقه‌ای، قومی یا ملی آنان به‌منظور رسیدن به صلح و آرامش.

1- ارائه نظامی از فضائل و رذائل به‌عنوان یک نظام اخلاقی برای زندگی همه افراد در جهان.

2- فراهم کردن زمینه زندگی توام با صلح و دوستی و آرامش برای همه مردم جهان.

3- تلاش برای نزدیکی و دوستی بین پیروان ادیان مختلف از طریق تاکید بر نقاط اشتراک مهم از جمله توحید، معاد و اعتقاد به منجی.

4- معرفی چهره رحمانی اسلام و مبارزه فرهنگی با اسلام هراسی در کشورهای مختلف.

5- تلاش برای به حداقل رساندن اختلافات بین مسلمانان با سایر ادیان.

6- گسترش هم‌بستگی موجود میان مذاهب اسلامی و تمام مسلمانان.

فصل چهارم: زمینه‌های تکریم

زمینه‌های تکریم ادیان الهی و مذاهب اسلامی، تمام ابعاد زندگی پیروان را در بر می‌گیرد. از آن جمله است:

اعتقادات

همة ادیان به توحید و معاد اعتقاد دارند هم‌چنین مذاهب اسلامی به اصول اعتقادی (توحید، نبوت، معاد و…) و ارکان اسلام باور مشترک و واحدی دارند و اختلاف در فروعات آن خللی به اصل دوستی و برادری وارد نمی‌سازد.

اخلاق و ارزش‌ها

افزون بر دردها و دغدغه‌های مشترک میان ادیان، ادیان تعالیم و آموزه‌های مشترک هم دارند، اخلاقیات مشترک، و قلمروهای واحد ادیان، قادر خواهند بود که زمینه گفتمان ادیان و دیالوگ را فراهم سازد و در زدودن مفاسد اخلاقی از چهره جامعه، رسیدگی به وضعیت مستمندان و استقرار عدالت در میان ابنای بشر، نقش آفرین باشند. به‌همین جهت معنویت در ادیان، نحوه مواجهه است با جهان هستی که فراورده‌اش این است که حالت‌های نامطلوب فساد اجتماعی، وجود توده‌های فقیر اجتماعی و تضاد کشنده تاریخی، هرگز از نظر ادیان، امر مطلوب و پذیرفته شده‌ای نبوده و نیست. عدالت، احسان و محبت، باتفاوت‌های جزئی، آموزه اصلی ادیان آسمانی است.

عدالت، یعنی بخشیدن حقوق جامعه به آنان و استیفای حق خود از دیگران.

احسان، یعنی صرف نمودن از بخشی از حق خود، جهت کمال دیگران.

محبت یعنی کششی درونی برای تکامل بخشی به دیگران.

در واقع این آموزه‌ها، آموزه‌های مشترک اخلاقی ادیانند که قادر است بر همه افراد و آحاد جامعه اثر‌گذار باشند و زمینه تنش‌های تاریخی، اجتماعی را از بین ببرند. این آموزه‌ها هم‌چنین پیامی را به جهان منتقل می‌سازند که معنویت و اخلاق در ادیان نهادینه شده است و بنابراین راه نجات بشریت معاصر، این است که فلاح، رستگاری و نجات خود را در ادیان جستجو کنند و به‌طور کلی در دین، به‌عنوان پل ارتباطی و عامل پیوند جهان فرازین با جهان و عالم موجود انسانی.

به‌هر حال علاوه بر دغدغه‌های مشترک میان ادیان، ادیان، تعالیم و آموزه‌های مشترک هم دارند که می‌توان مشترکات ادیان را در نظام ارزش‌ها و اخلاق این‌گونه بیان نمود.

مذاهب اسلامی نیز در زمینة اخلاق فردی و اجتماعی و فرهنگ اسلامی اختلافی ندارند و پیامبر اکرم الگوی اخلاقی همة مسلمانان است.

بدون شک، مسلمانان در وحدت مسیر تاریخی اسلام در مقاطع اساسی آن اتفاق نظر دارند و اختلافات فرعی و جزئی را می‌توان در جوّی آرام مطرح ساخت و در موارد بسیاری به اتفاق نظر رسید. لذا نباید اختلاف نظرها آثار منفی بر روند کنونی امت اسلامی بگذارد.

موضع‌گیری‌های سیاسی موحدان

طبیعی است که همة موحدان و آزادی خواهان و مسلمانان، دشمنان مشترکی دارند که می‌بایست در برابر آنان هم‌چون بنیانی مرصوص و در صفی واحد استوار بایستند.

فصل پنجم: اصول و ارزش‌ها

بنیاد بین‌المللی تکریم ادیان و مذاهب در حرکت اصلاحی و برنامه‌ها به این اصول و ارزش‌ها پایبند است:

ـ ضرورت هم‌کاری همه جانبه و نزدیکی در موضوعات مورد اتفاق مسلمانان و پیروان سایر ادیان.

تاکید بر نقاط اشتراک مهم از جمله توحید، معاد و اعتقاد به‌منجی و مصلح.

ـ حل اختلافات از طریق گفت‌وگوی سالم و رعایت آداب آن: بر اساس آیة شریفة «فبشر عباد الذین یستمعون القول فیتبعون احسنه» قرآن کریم مسلمانان را به گفت‌وگوی مسالمت‌آمیز و بدون هیاهو با کفار و اهل کتاب، برای رسیدن به حقیقت، دعوت کرده است.

ـ پرهیز از نسبت دادن کفر و فسق و بدعت به یکدیگر.

نباید کسی را به‌علت لوازم سخن یا اعتقادش که از نظر ما به انکار اصول دین منتهی می‌شود، تکفیر نماییم، زیرا ممکن است او به این لوازم اعتقاد نداشته باشد.

ـ لزوم موضع‌گیری هماهنگ و واحد در برابر دشمنان.

ـ برخورد محترمانه در امور اختلافی.

ـ آزادی اختیار مذهب: اصل آزادی مذهبی به‌عنوان یک اصل کلی در روابط فردی جریان خواهد داشت.

ـ آزادی عمل به احکام شخصیه: در مسائل مربوط به احوال شخصیه، پیروان ادیان الهی و مذاهب اسلامی تابع مقررات مربوط به‌مذهب متبوع خود هستند؛ مگر در امور مربوط به‌نظم عمومی که قوانین جاری کشور متبوع آنان حاکم خواهد بود.

ـ لزوم اهتمام همة مسلمانان به ابعاد عملی تکریم ودوستی و تبلور ارزش‌های آن.

فصل ششم: اهداف رسمی

هدف رسمی 1:

تلاش در راه ایجاد آشنایی، نزدیکی و تفاهم بیشتر توام با احترام بین مردم، علما، متفکران و پیشوایان مذهبی جهان در زمینه‌های فرهنگی، اجتماعی و....

هدف رسمی2:

گسترش اندیشه تکریم در بین اندیشمندان و فرهیختگان جهان و انتقال آن به عموم مردم و آگاه کردن آنان از توطئه‌های تفرقه انگیز دشمنان.

هدف رسمی 3:

تلاش برای ایجاد گفت‌وگو به عنوان ضروری‌ترین و مؤثرترین راه تفاهم، تحکیم مناسبات ایمانی، دوستی و همکاری در مواجهه با مسائل و رخدادها در سطح جهانی.

هدف رسمی 4:

تلاش برای نزدیکی و دوستی بین پیروان ادیان مختلف از طریق تاکید بر نقاط اشتراک مهم از جمله توحید، معاد و اعتقاد به منجی و مصلح.

هدف رسمی 5:

رفع بدبینی‌ها و شبهات بین پیروان ادیان الهی و مذاهب اسلامی.

هدف رسمی 6:

تلاش برای تصویب قانون تکریم ادیان الهی در سازمان ملل و دیگر سازمان‌های بین‌المللی.

هدف رسمی 7:

در حوزه مذاهب اسلامی، حرکت در جهت سیاست‌های کلی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی برای تحقق وحدت در جهان اسلام.

هدف رسمی8:

در حوزه مذاهب اسلامی؛ کمک به امر احیا و گسترش فرهنگ و معارف اسلامی و دفاع از حریم قرآن کریم و سنت پیامبر اکرم(ص) با همکاری مجمع جهانی تقریب مذاهب

اعتقاد بنیاد تکریم این است که: «انسان و جامعه‌ای که عزت یابد و اکرام شود، از تن دادن به خواری به دور و همیشه پیروز و سرافراز است.»

اساسنامه بنیاد بین‌المللی تکریم ادیان و مذاهب

فصل اول: کلیات

ماده اول

بنیاد بین‌المللی تکریم ادیان و مذاهب که از این پس در این اساسنامه بنیاد تکریم نامیده می‌شود، مؤسسه‌ای است اسلامی، علمی، فرهنگی، هنری و جهانی که کلیه فعالیت‌های آن غیر سیاسی است و در سال 1396 هجری شمسی تأسیس شده که دارای شخصیت حقوقی مستقل است و طبق مقررات این اساسنامه اداره می‌شود.

ماده دوم

محل اصلی بنیاد تکریم: تهران ـ خیابان آزادی- خیابان اوستا، کوچه کاظمی ـ پلاک 7 است و بر اساس ضرورت در نقاط مهم ایران و سایر کشورهای جهان شعب یا دفاتری تأسیس می‌کند.

ماده سوم

زمان فعالیت بنیاد نامحدود است.

فصل دوم: اهداف

ماده چهارم

بنیاد تکریم برای رسیدن به اهداف زیر فعالیت می‌کند:

الف ـ تلاش در راه ایجاد آشنایی دوستی و تفاهم بیشتر بین مردم، علما، متفکران و پیشوایان مذهبی جهان در زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی و اعتقادی و ارائه نظامی از فضائل و رذائل به‌عنوان یک نظام اخلاقی برای زندگی همه افراد در جهان

ب ـ گسترش اندیشة تکریم بین مردم، اندیشمندان و فرهیختگان جهان و انتقال آن به عموم مردم و آگاه کردن آنان از توطئه‌های تفرقه انگیز دشمنان

ج - معرفی و نمایش چهره رحمانی اسلام برای همه ادیان و مبارزه فرهنگی با اسلام هراسی در کشورهای مختلف

د - رفع بدبینی‌ها و شبهات بین پیروان ادیان الهی و مذاهب اسلامی

ه- فراهم کردن زمینه زندگی توام با صلح و دوستی و آرامش برای همه مردم جهان

و ـ تلاش برای تصویب قانون تکریم ادیان الهی در سازمان‌های بین‌المللی

ح ـ در حوزه مذاهب اسلامی؛ حرکت در جهت سیاست‌های کلی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی برای تحقق وحدت در جهان اسلام

ط ـ در حوزه مذاهب اسلامی؛ کمک به امر احیا و گسترش فرهنگ و معارف اسلامی و دفاع از حریم قرآن کریم و سنت پیامبر اکرم(ص.) با همکاری مجمع جهانی تقریب مذاهب

تبصرة 1: بنیاد تکریم مؤسسة غیر انتفاعی و غیر دولتی است.

فصل سوم: اصول حاکم

1- ما معتقدیم همه پیامبران جزء مصلحان محسوب می‌شوند و اگر چه خداوند برخی از آنها را بر بعضی دیگر برتری داده است، اما این برتری فقط در پیشگاه خداوند است و مردم باید به‌همه پیامبران ایمان داشته و تفاوتی میان ایشان قائل نباشند و اگر به‌غیر این بیندیشند، بر خلاف دستور خداوند عمل کرده‌اند.

2- اهانت به‌هر کدام از پیامبران و پیروان آنان به‌منزله توهین به‌مصلحان جهان است. آنهایی که از دین برای تفرقه استفاده می‌کنند، دین‌دار نیستند و دین را در خدمت قدرت طلبی خود قرار می‌دهند.

در طول تاریخ ادیان الهی، گرایشات فراوانی وجود داشته است که از هر فرصتی با نام دین برای نفی دیگران و تسلط خود استفاده کرده‌اند درحالی‌که اصول ادیان الهی بر تفاهم و تعادل استوار است.

3- ما از دخالت هدفمند رهبران دینی و اندیشمندان دینی در مهار بحران‌های بین‌المللی و جلوگیری از جریحه دار شدن عواطف مؤمنین و احیای ارزش‌های اخلاقی و فضیلت‌های دینی، استقبال کرده، معتقدیم نقش آنان در آینده بشریت نباید صرفاً به‌جنبه‌های اخلاق فردی منحصر شود.

4- ما بر این باوریم که تعامل پیروان ادیان و مذاهب بدون تدوین قوانین حقوقی ممکن نخواهد بود.

5- تشکیل سمینارها تمهیدی برای نیل به اهداف حقوقی است. تحریر قوانین حقوقی منوط به@تصویب اصول و مبانی آن است و اصول ارزشی قوانین حقوقی را عدالت، آزادی بیان، استقلال، امنیت، حقوق طبیعی انسان، نفی خشونت و سپس تفاهم بر تفسیر مشترک از این مبانی تشکیل می‌دهد.

اصل گفت‌وگوی همراه با محبت هم‌چنان ضروری‌ترین و مؤثرترین راه تفاهم، تحکیم مناسبات ایمانی، دوستی و همکاری مؤمنین در مواجهه با مسائل و رخدادها در سطح جهانی است و تنها شرط آن احترام متقابل و موضع برابر و اصالت عدالت در برابر زور است.

فصل چهارم: راه کارها

ماده پنجم

بنیاد تکریم اهداف خود را از راه‌های زیر تحقق می‌بخشد:

الف ـ شناسایی و ارتباط با جمعیت‌ها و انجمن‌ها و شخصیت‌های گوناگون در سراسر جهان به‌منظور ایجاد زمینه فعالیت‌های مشترک.

ب ـ تحقیق، تألیف، نشر و توزیع کتب، مطبوعات، فیلم و تولیدات چند رسانه‌ای در حوزه تحقیقات و بررسی‌های علمی و اجتماعی مناسب در زمینه موضوعات مورد بحث و نوآوری در شیوه‌های تبلیغات.

ج ـ تشویق ایجاد و گسترش فعالیت‌های دانشگاهی و حوزوی در این زمینه.

د ـ شناسایی افراد نخبه در حوزه‌های مختلف علمی، فرهنگی، هنری، اجتماعی و ورزشی برای معرفی به‌عنوان سفیران صلح و دوستی بنیاد در سراسر جهان.

ه ـ برگزاری کنفرانس، همایش، گردهمایی و حضور و شرکت در مجامع مناسب.

وـ عضویت در مجامع بین‌المللی از قبیل سازمان ملل متحد (بخش سازمان‌های غیر دولتی) و سازمان کنفرانس اسلامی و...

ز- کلیه فعالیت‌ها در حوزه‌های علمی، فرهنگی، هنری، آموزشی، درمانی و گردشگری که باعث نزدیکی و صلح و دوستی بین پیروان ادیان و مذاهب گردد.

ح ـ تأسیس مراکز، شعب و نمایندگی و جماعت‌های تکریمی در مناطق مختلف ایران و جهان.

فصل پنجم: ارکان

ماده ششم

ارکان بنیاد تکریم عبارت است از:

الف ـ هیات مدیره

ب- شورای عالی

ج ـ دبیر کل

د – مجمع عمومی

فصل ششم: هیات مدیره

ماده هفتم

اعضای هیات مدیره از میان هیات موسس بنیاد تکریم انتخاب می‌شوند و پس از انتخاب هیات مدیره سایر اعضای هیات موسس مسئولیتی در بنیاد نخواهند داشت.

تبصره 2: دبیرکل، عضو هیات مدیره و هیات موسس خواهد بود.

تبصره 3: هر یک از اعضای هیات مدیره عضو شورای‌عالی و عضو مجمع عمومی بنیاد تکریم نیز هستند و تعداد اعضای هیات مدیره 5 نفر و دو نفر علی‌البدل می‌باشند.

تبصره 4: در صورتی‌که یکی از اعضای هیات مدیره امکان فعالیت و حضور نداشته باشد به‌پیشنهاد دبیرکل و موافقت اعضاء هیات مدیره نفر جدید جایگزین می‌شود.

فصل هفتم: شورای عالی

الف ـ تشکیل شورای عالی

ماده هشتم

اعضای این شورا در حال حاضر 15 نفر می‌باشند.

تبصره 5: دبیرکل، عضو شورای عالی خواهد بود.

تبصره 6: انتصاب مجدد اعضای شورای عالی بلا مانع است.

ماده نهم

شورای عالی در حدود اختیارات و مسؤولیت‌های محوله، مسؤول و پاسخگوست.

ماده دهم

تعداد اعضای شورای عالی حداقل 9 نفر و حداکثر 15 نفر است.

ماده یازدهم

ریاست شورای‌عالی با رئیس هیات مدیره هست و با تصویب اکثریت اعضای شورای عالی یک نفر به‌عنوان نایب رئیس به‌مدت دو سال انتخاب خواهند شد.

تبصره 7: شورای‌عالی یک نفر را به‌عنوان دبیر جلسات انتخاب خواهد کرد.

ماده دوازدهم

جلسات شورای‌عالی با حضور اکثریت اعضای رسمیت پیدا می‌کند و مصوبات آنان با اکثریت حاضران معتبر است.

ماده سیزدهم

دعوت به‌جلسات به‌عهده دبیرکل است و در صورت لزوم، به‌درخواست رئیس یا یک سوم اعضای موجود در ایران جلسات تشکیل می‌شود و دعوت برای تشکیل هر یک از جلسات مجمع عمومی یا

شورای‌عالی به‌وسیله نامه خصوصی به‌عمل می‌آید.

ماده چهاردهم

قبول استعفا، عزل و یا جای‌گزینی هر یک از اعضای شورای عالی با رئیس شورای عالی و پذیرفتن دبیر کل است.

تبصره 8: غیبت چهار جلسه متوالی و غیر موجه اعضا به منزله استعفا از عضویت است.

ب: وظایف و اختیارات

ماده پانزدهم

وظایف و اختیارات شورای‌عالی بنیاد تکریم عبارت است از:

1ـ تصویب آیین نامه داخلی شورای‌عالی و آیین‌نامه‌های بنیاد تکریم

2ـ تصویب سیاست‌ها و برنامه‌های بنیا تکریم

3ـ انتخاب سایر اعضای مجمع عمومی و انجام هرگونه تغییری در آنان

4ـ پیشنهاد هرگونه تغییر در اساسنامه بنیاد تکریم

5ـ پیشنهاد یک نفر از میان هیات موسس به‌عنوان دبیرکل بنیاد تکریم جهت تصویب

6ـ تصویب تأسیس مراکز، شعب و دفاتر نمایندگی بنیاد تکریم در سراسر جهان

7ـ تشکیل کمیته‌های تخصصی، عنداللزوم

8ـ تصویب تشکیلات بنیاد تکریم

9ـ تصویب بودجه و هزینه‌های سالانه بنیاد تکریم و اهتمام در تأمین نیازهای مالی بنیاد تکریم

10ـ نظارت بر حسن اجرای فعالیت‌های بنیاد تکریم

11ـ بازرسی از نحوة فعالیت‌های بنیاد تکریم

12ـ پیگیری اجرای مصوبات مجمع عمومی

13ـ تصویب رؤسای شعب و نمایندگی‌های مجمع در ایران و سایر کشورهای جهان

14_ موافقت با نفرات معرفی شده به عنوان مستشاری و سفیران صلح و دوستی که از سوی دبیر کل یا رئیس هیات مدیره معرفی می‌شوند

تبصره 9: احکام مشاورین و مستشارین از سوی رئیس هیات مدیره صادر می‌شود و احکام سفیران توسط رئیس هیات مدیره و دبیر کل صادر می‌شود.

فصل هشتم: دبیرکل (مدیرعامل)

الف ـ انتخاب دبیرکل

ماده شانزدهم

دبیرکل، عالی‌ترین مسئول اجرایی بنیاد تکریم است که با پیشنهاد هیات مدیره به‌مدت پنج سال منصوب می‌شود.

تبصره 10: قبول استعفا دبیرکل با هیات مدیره است.

تبصره 11: در صورت موافقت هیات مدیره دبیرکل می‌تواند در دوره‌های بعد نیز مجدد انتخاب شود.

ماده هفدهم

در صورت وفات، استعفا دبیرکل یک نفر از اعضای شورای‌عالی با انتخاب شورای عالی تا تعیین دبیرکل جدید عهده‌دار وظایف او خواهد بود.

ب: وظایف و اختیارات

ماده هجدهم

وظایف و اختیارات دبیرکل عبارت است از:

1 ـ پیشنهاد سیاست‌ها و برنامه‌های بنیاد تکریم به شورای‌عالی

2 ـ پیگیری و اجرای مصوبات شورای‌عالی

3 ـ مدیریت و نظارت بر کلیه فعالیت‌های اجرایی بنیاد تکریم

4ـ دعوت به جلسات شورای‌عالی و مجمع عمومی و سایر جلسات عمومی

5ـ تهیه و تدوین گزارش فعالیت‌های انجام شده و ارائه آن به شورای‌عالی و بنیاد عمومی جهت ارزیابی

6ـ تشکیل کمیته‌های موقت بر حسب ضرورت

7ـ انتصاب معاونان بنیاد تکریم با اطلاع شورای‌عالی و ریاست هیات مدیره

8ـ انتصاب رؤسای نمایندگی‌های آن در داخل و خارج از کشور با تصویب شورای‌عالی و عزل یا قبول استعفای آنان

9ـ پیشنهاد بودجه و هزینه‌های سالانه بنیاد تکریم به شورای‌عالی و پی‌گیری آن از طریق مراجع ذیربط

10ـ امضای موافقتنامه‌ها، اسناد مالی، حقوقی و ثبتی و هرگونه تغییرات مربوط و استیفای حقوق مجمع

ماده نوزدهم

دبیرکل می‌تواند بخشی از وظایف و اختیارات خود را به معاونان و مدیران تفویض نماید؛

به‌شرط این‌که مخل به‌وظایف و اختیارات اساسی دبیرکل نباشد.

ماده بیستم

دبیرکل، سخنگوی بنیاد تکریم بوده و در مقابل شورای‌عالی مسئول و پاسخگوست.

تبصره 12: کلیه اوراق و اسناد مربوط به بنیاد از قبیل چک، سفته، برات، قراردادهای تعهدآور و اسناد رسمی با امضای دبیرکل و معاون پشتیبانی و با مهر بنیاد معتبر می‌باشد.

فصل نهم: مجمع عمومی

الف ـ تشکیل مجمع عمومی

ماده بیست و یکم

اعضای مجمع عمومی از میان دانشگاهیان، علما، متفکران و پیروان ادیان الهی مذاهب اسلامی که موافق تکریم باشند توسط شورای‌عالی انتخاب می‌شوند.

ماده بیست و دوم

عضویت اعضای مجمع عمومی قائم به‌شخص است.

ماده بیست و سوم

اجلاس مجمع عمومی با حضور اکثریت کل اعضا رسمیت می‌یابد و اعتبار مصوبات با نظر اکثریت حاضر در اجلاس خواهد بود.

ب ـ وظایف و اختیارات

ماده بیست و چهارم

وظایف و اختیارات مجمع عمومی عبارت است از:

1 ـ تصویب آیین نامه داخلی مجمع عمومی.

2 ـ بررسی و اظهار نظر در مورد گزارش دبیرکل از فعالیت‌های انجام شده.

3 ـ بررسی و تصمیم‌گیری دربارة مسائل ارجاعی از طرف شورای‌عالی.

4ـ بررسی مسائل و مشکلات کلی جوامع اسلامی و ارائه راه حل‌ها.

فصل دهم: منابع مالی

ماده بیست و پنجم

منابع مالی بنیاد تکریم عبارت است از:

ـ موقوفات، نذورات و کمک‌های دریافتی از محل وجوهات شرعیه، هدیه، اعانه

- وقف و حبس.

ـ هبه و کمک بلاعوض اشخاص حقیقی و حقوقی اعم از داخلی و خارجی و دولتی و غیر دولتی.

ـ دریافت وام با تصویب شورای عالی از منابع مختلف در مواقع ضروری

ـ درآمدهای متفرقه

- در آمدهای حاصل از فعالیت‌های اقتصادی

ـ سایر درآمدهایی که منابع آن به‌تصویب شورای‌عالی برسد.

فصل یازدهم: متفرقه

ماده بیست و ششم

در صورت انحلال بنیاد تکریم، کلیه اموال منقول و غیر منقول آن جهت صرف در امور خیریه قرار می‌گیرد.

ماده بیست و هفتم

این اساسنامه در یازده فصل و بیست و هفت ماده و دوازده تبصره به پیشنهاد دبیرکل در تاریخ 1396/5/20به تصویب شورای‌عالی بنیاد رسید.