اتحادیه مراکز فرهنگی اسلامی (آلمان)

اتحادیه مراکز فرهنگی اسلامی (سلیمانجی ها) شاخه مدرنی از فرقه صوفی نقشبندیه است. حلقه داخلی این فرقه به شدت سلسله مراتبی است. بنیان‌گذار این جریان، سلیمان حلمی توناهان (وفات 1959) است و در ابتدا برای بدست گرفتن کنترل مساجد و پاسخی به نیازهای مذهبی کارگران ترک، با نام اتحادیه مراکز فرهنگی اسلامی شروع به فعالیت نمود. اعضای این گروه، از بنیان‌گذار این جریان، به عنوان تنها وارث حقیقی پیامبر یاد می‌کنند، دارای تعالیم سری می‌باشند و معتقدند که هرکس اسرار آنها را افشا کند، مورد خشم روح توناهان قرار نمی‌گیرد.

اعتقادات

آنان معتقد به غیبت امام دوازدهم(ع) می‌باشند، ولی او را فرزند امام حسن عسگری(ع) نمی‌دانند. «در اعلامیه‌ای که سلیمانجی‌ها در 26 مه 1980 منتشر ساختند، خود را پیرو مذهب حنفی، نحله کلامی ما تریدی و فرقه صوفی نقشبندی معرفی نمودند که جز احقاق شریعت اسلامی و گسترش معارف دینی اسلامی، هدفی را دنبال نمی‌کنند.

رئیس سلیمانجی‌ها

دبیرکل کنونی این جمعیت، ابراهیم چودور، رئیس هیات مدیره آن، یعقوب ممیش و قائم مقام او، تحسین شفق است.

فعالیت‌ جنبش در ترکیه

فعالیت جنبش سلیمانجی در ترکیه به دلیل تمایلات ضد لائیسیته خود بر اساس قانون 1924 رسما ممنوع است. «سلیمانجی‌ها به لحاظ سیاسی محافظه کار و اغلب طرفدار حزب عدالت (سلیمان دمیرل) و حزب مام میهن ییلماز و اوزال هستند، ولی برخی از پیروان آنها گرایش‌های سیاسی تندتری دارند. از زمان گشایش جو سیاسی در ترکیه عده بیشتری از چهره‌های سیاسی شناخته شده خود را طرفدار سلیمانجی‌ها معرفی می‌کنند. جمعیت VIKZ با عضویت خود در ZMD صفوفش را هم از ملی گروش و هم از دیانت جدا ساخت.

سلسله مراتب در اتحادیه

اتحادیه مراکز فرهنگی اسلامی، با سلسله مراتب شدیدا سازماندهی شده، عضوی از جمعیت‌های تابع مرکز فرهنگی اسلامی در کلن آلمان می‌باشند. دو ساختار اساسی را می‌توان در آنها تشخیص داد: حوزه داخلی که متشکل از اعضای جنبش سلیمانیه می‌باشد و حوزه خارجی که متشکل از اعضای جامعه مراکز فرهنگی اسلامی می‌باشد. در سال 1980، مراکز فرهنگی اسلامی به دلیل حمایت از بنیادگرایان و جهت‌گیریهای راست افراطی که در روزنامه‌های ترکی زبانشان داشتند، در حالی که در انتشارات آلمانی زبانشان اشتیاق آنها در همگرایی، همکاری با مقامات دولتی و به رسمیت شناختن قانون اساسی جمهوری فدرال مورد تاکید قرار می‌گرفت، بویژه از ناحیه اتحادیه‌های تجاری آلمان، (DGB) مورد اتهام واقع شدند.
تا پایان دهه 1980، بعضی از نویسندگان اشاره کرده‌اند که دیگر سازمان‌های اسلامی، به خوبی پذیرفته‌اند که درس‌های اسلامی که مراکز فرهنگی اسلامی در حوزه خارج از خود ارائه می‌دهند، از اعتبار خوبی برخوردارست و مفاهیم سیاسی، بویژه در داخل حوزه داخلی خودشان، ترویج می‌شود. در سال 1979، مراکز فرهنگی اسلامی در کلن، درخواست شناسایی خود به عنوان یک «هویت حقوق عمومی» نمودند که مورد موافقت قرار نگرفت.

فعالیت‌های اتحادیه در آلمان

سلیمانجی‌ها امروزه بزرگ‌ترین گروه دینی ترکیه به شمار نمی‌روند، ولی به لحاظ تعداد اعضاء و هوادار و نفوذ بین مردم، بعد از طریقت نقشبندیه و گروه نورجی‌ها قرار می‌گیرند. «در سال 1992 حدود 200 مرکز زیر جتر VIKZ قرار داشتند و تعداد اعضای آن، از 12000 نفر در سال 1981 به 20000 نفر افزایش یافت.»
جمعیت VIKZ نشریه‌ای به نام زمان دارند. اعضای آن، با اعانات ویژه‌ای که دارند، مساجد مجللی را ساخته‌اند و فعالیت‌های علنی خود از قبیل کلاسهای آموزشی و حفظ قرآن برای کودکان، برگزاری نماز جماعت، اجرای سخنرانی را در مساجد انجام می‌دهند.