۸۸٬۰۸۰
ویرایش
تاریخ وجوب نمازهای یومیه در اسلام (مقاله) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۲ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۵۵
، ۲۲ ژانویهٔ ۲۰۲۳جایگزینی متن - 'پرسش ها' به 'پرسش‌ها'
جز (جایگزینی متن - 'بی نیاز' به 'بی‌نیاز') |
جز (جایگزینی متن - 'پرسش ها' به 'پرسش‌ها') |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
اما نمازهای یومیّه در [[اسلام]] از چه تاریخی و در چه زمانی آغاز شد؟ آیا می‌توان تاریخ تشریع نمازهای واجب را مشخص کرد؟ نخستین نماز واجب کدام نماز بود؟ نمازهایی که پیامبر(صلی الله علیه وآله) در دوران پیش از بعثت یا اوایل دعوت خویش برگزار می‌کرد، چگونه بوده است؟ | اما نمازهای یومیّه در [[اسلام]] از چه تاریخی و در چه زمانی آغاز شد؟ آیا می‌توان تاریخ تشریع نمازهای واجب را مشخص کرد؟ نخستین نماز واجب کدام نماز بود؟ نمازهایی که پیامبر(صلی الله علیه وآله) در دوران پیش از بعثت یا اوایل دعوت خویش برگزار می‌کرد، چگونه بوده است؟ | ||
از آن جا که در برخی آیات [[مکیِ]] قرآن نکته هایی در باب تشریع نماز و دیگر مباحث مرتبط با آن مطرح شده و در روایات [[معصومان]] و گزارش‌های تاریخی نیز بدان اشارت رفته است، نگاهی قرآنی ـ تاریخی می‌تواند در روشن شدن پاسخ برخی از | از آن جا که در برخی آیات [[مکیِ]] قرآن نکته هایی در باب تشریع نماز و دیگر مباحث مرتبط با آن مطرح شده و در روایات [[معصومان]] و گزارش‌های تاریخی نیز بدان اشارت رفته است، نگاهی قرآنی ـ تاریخی می‌تواند در روشن شدن پاسخ برخی از پرسش‌ها در این باب سودمند افتد. گرچه این بحث با مباحث کلامی نیز مرتبط است و به همین دلیل برخی از [[متکلمان]] [[مسلمان]] به آن اشارتی کرده‌اند، ولی پژوهش حاضر نگاهی کلامی به مسئله ندارد و فقط بر محور آیات و روایات و گزارش‌های تاریخی به بررسی موضوع می‌پردازد. | ||
== گزارش‌های مختلف از آغاز نمازهای یومیه == | == گزارش‌های مختلف از آغاز نمازهای یومیه == | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۱: | ||
1. سوره نجم که حادثه معراج در آن بیان شده، بعد از نزول 22 یا 23 سوره قرآن، فرود آمده و پس از آن نیز 64 سوره در مکه نازل شده است، بنابراین به طور طبیعی در فاصله ثلث اول و دوم سال‌های پس از بعثت (پیش از هجرت) نازل شده است; یعنی در پایان سال سوم یا ابتدای سال چهارم پس از بعثت; | 1. سوره نجم که حادثه معراج در آن بیان شده، بعد از نزول 22 یا 23 سوره قرآن، فرود آمده و پس از آن نیز 64 سوره در مکه نازل شده است، بنابراین به طور طبیعی در فاصله ثلث اول و دوم سال‌های پس از بعثت (پیش از هجرت) نازل شده است; یعنی در پایان سال سوم یا ابتدای سال چهارم پس از بعثت; | ||
2. پرسش و پاسخ های فرشتگان در شب معراج که در روایت معراج آمده، متناسب با فضای اوایل بعثت است. بعضی از آنان از جبرئیل می پرسیدند همراه تو کیست؟ و زمانی که محمد(صلی الله علیه وآله) را معرفی می‌کرد، سؤال می‌کردند که آیا او مبعوث شده است؟ و پس از پاسخ مثبت جبرئیل می پرسیدند که آیا عهده دار رسالت شده است؟ این گونه | 2. پرسش و پاسخ های فرشتگان در شب معراج که در روایت معراج آمده، متناسب با فضای اوایل بعثت است. بعضی از آنان از جبرئیل می پرسیدند همراه تو کیست؟ و زمانی که محمد(صلی الله علیه وآله) را معرفی می‌کرد، سؤال می‌کردند که آیا او مبعوث شده است؟ و پس از پاسخ مثبت جبرئیل می پرسیدند که آیا عهده دار رسالت شده است؟ این گونه پرسش‌ها نشان از گذشتِ زمان زیادی از بعثت پیامبر(صلی الله علیه وآله) در هنگامه معراج ندارد; | ||
3. روایاتی که فریقین درباره حضرت زهرا(علیها السلام) از پیامبر نقل کرده‌اند مبنی بر این که جوهره وجود فاطمه(علیها السلام) از میوه ای بوده که در شب معراج از دست جبرئیل تناول کرده و به صورت نطفه درآمده است.<ref>عبدالرحمان سیوطی، الدرالمنثور، ج 4، ص 153 و علی بن ابراهیم قمی، تفسیر قمی، ج 1، ص 22 و 365.</ref> با توجه به این که بر اساس قول مشهور میلاد حضرت زهرا در سال پنجم بعثت بوده، معلوم می‌شود که معراج در فاصله نه ماه پیش از میلاد ایشان یا اندکی پیش تر واقع شده است. بدین ترتیب بعد از گذشت سه سال، معراج واقع شده و اندکی پس از آن، یعنی در سال چهارم، حضرت خدیجه به فرزندش فاطمه باردار گردیده و در اواخر سال چهارم و اوایل سال پنجم میلاد زهرا(علیها السلام) واقع شده است.<ref>برای توضیح بیش تر ر. ک: محمد هادی یوسفی غروی، موسوعة التاریخ الاسلامی، ج1، ص533 به بعد و جعفر مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، ج3، ص10 به بعد.</ref> | 3. روایاتی که فریقین درباره حضرت زهرا(علیها السلام) از پیامبر نقل کرده‌اند مبنی بر این که جوهره وجود فاطمه(علیها السلام) از میوه ای بوده که در شب معراج از دست جبرئیل تناول کرده و به صورت نطفه درآمده است.<ref>عبدالرحمان سیوطی، الدرالمنثور، ج 4، ص 153 و علی بن ابراهیم قمی، تفسیر قمی، ج 1، ص 22 و 365.</ref> با توجه به این که بر اساس قول مشهور میلاد حضرت زهرا در سال پنجم بعثت بوده، معلوم می‌شود که معراج در فاصله نه ماه پیش از میلاد ایشان یا اندکی پیش تر واقع شده است. بدین ترتیب بعد از گذشت سه سال، معراج واقع شده و اندکی پس از آن، یعنی در سال چهارم، حضرت خدیجه به فرزندش فاطمه باردار گردیده و در اواخر سال چهارم و اوایل سال پنجم میلاد زهرا(علیها السلام) واقع شده است.<ref>برای توضیح بیش تر ر. ک: محمد هادی یوسفی غروی، موسوعة التاریخ الاسلامی، ج1، ص533 به بعد و جعفر مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، ج3، ص10 به بعد.</ref> | ||