شیلی

زبان	اسپانیایی
پایتخت	سانتیاگو
تقسیمات کشوری	۱۸ استان (departments) دارد.
تاریخ استقلال	12 فوریه سال 1818
پراکندگی جمعیت	مسیحیت (کاتولیک) ۷۰٪ • اسلام و ادیان دیگر ۳۰٪(حدود 4000 نفر مسلمان)
مساحت	۷۵۶٬۹۵۰ کیلومتر مربع
جمعیت	۱۶.۹۲۸.۸۷۳ نفر

شیلی (به اسپانیایی: Chile) با نام رسمی جمهوری شیلی (به اسپانیایی: República de Chile)، کشوری است واقع در آمریکای جنوبی که پایتخت آن سانتیاگو است. شیلی در نقشهٔ آمریکای جنوبی به مانند یک نوار بلند و باریک میان رشته کوه آند در شرق و اقیانوس آرام در غرب کشیده شده‌است. منشاء ظهور اسلام در شیلی به طور دقیق مشخص نیست اما براساس اطلاعات به دست آمده در سال ۱۸۵۴ دو فرد با اصالت ترکی در این کشور سکنی گزیدند.

جغرافیا

شیلی از شمال با پرو، از شمال شرق با بولیوی و از شرق با آرژانتین همسایه است. در غرب این کشور اقیانوس آرام قرار دارد. در حدود 10 هزار سال پیش مهاجران بومی ساکن قاره آمریکا در دره‌های حاصلخیز و سواحل کشوری که امروزه شیلی نام گرفته سکنی گزیدند. اینکاها نیز زمانی امپراطوری خود را تا نقاطی در شیلی امروزی توسعه دادند.

در سال 1520 فردیناند ماژلان که قصد داشت از طریق دریا دور دنیا را طی کند، از آبراهه واقع در جنوب شیلی گذر کرد، اکنون بخش جنوبی شیلی که ماژلان از آن گذر کرده را تنگه ماژلان می‌نامند.

اما در سال 1540 پدرو در والدیویا یکی از افراد تحت فرمان فرانسیسکو پیسارو از فرماندهان اسپانیایی و فاتح پرو، وارد شیلی شد و فرایند تصرف این منطقه را آغاز کرد. والدیویا همچنین بانی سانتیاگو، پایتخت امروزی شیلی است.

تصرف کامل شیلی اما با دشواری‌های فراوان همراه بود و نیرو‌های اروپایی در این راه بارها شکست خوردند. قوم ماپوچه در سال 1553 علیه استعمار اسپانیا قیام کرد، این قیام در نهایت به کشته شدن پدرو والدیویال قاتح اسپانیایی شیلی انجامید. طی سال‌های بعد نیز ماپوچه‌ها چندین بار علیه استعمارگران اسپانیایی قیام کردند.

اشغال اسپانیا توسط قوای فرانسه و برتخت نشستن ژوزف برادر ناپلئون بناپارت در اسپانیا به فرایند استقلال شیلی شتاب بخشید. در سال 1810 یک ستاد ملی تحت فرمان فرناندو ولیعهد در تبعید اسپانیا تشکیل شد، این ستاد شیلی را یک جمهوری خودمختار تحت حاکمیت پادشاهی اسپانیا اعلام کرد.

اما تلاش‌های بعدی اسپانیایی‌ها برای تصرف مجدد شیلی، به منازعات متعددی میان استقلال‌طلبان شیلیایی و نظامیان اسپانیایی انجامید. در سال 1817 فرناندو او هیگینز شناخته‌شده‌ترین ملی‌گرای شیلیایی به همراه خوسه د سان مارتین قهرمان نبرد‌های استقلال آرژانتین دررراس قوای خود از کوه‌های آند گذر کردند و در شیلی توانستند در مصاف با قوای سلطنت‌طلب اسپانیایی آنها را شکست دهند.

متعاقب شکست نیرو‌های اسپانیایی در 12 فوریه سال 1818 استقلال شیلی اعلام شد و این کشور تحت زمامداری او هیگینز قرار گرفت.

سیاست

قانون اساسی شیلی در شرایط غیر معمول و در زمان زمامداری اوگوستو پینوشه دیکتاتور سابق نظامی این کشور در سال 1980 تصویب شد.

این قانون در سال 1981 جنبه اجرایی به خود گرفت. پس از شکست پینوشه در همه پرسی سال 1988، مفادی به این قانون اساسی اضافه شد تا روند تغییرات احتمالی آتی در این قانون اساسی تسهیل شود.

قوه مقننه

شیلی دارای یک کنگره دو مجلسی است؛ مجلس سنا با 38 نماینده و مجلس نمایندگان با 120 عضو. دوره نمایندگی سناتورها هشت سال و دوره حضور اعضای مجلس نمایندگان در عرصه قانونگذاری چهار سال است.

20 نماینده عضو سنای شیلی از حزب حاکم ائتلاف چپ میانه هستند. حزب حاکم در مجلس نمایندگان شیلی نیز از اکثریت برخوردار است. در مجلس نمایندگان حزب ائتلاف چپ میانه دارای 63 کرسی و حزب ائتلاف راست میانه دارای 57 کرسی است.

قوه قضائیه

قوه قضایی شیلی مستقل عمل می‌کند. این قوه متشکل از یک دادگاه استنیاف، دادگاه‌های نظامی، یک دادگاه قانون اساسی و دادگاه عالی است.

اقتصاد

تولید ناخالص داخلی در این کشور 4/234میلیارد دلار است. شش میلیون و 970 هزار نفر نیروی کار این کشور را تشکیل می‌دهند.

نرخ بیکاری در این کشور 7 درصد است. نزدیک 18 درصد از مردم این کشور زیر خط فقر زندگی می‌کنند. در سال 2007 نرخ تورم در این کشور 5/6 درصد بود.

محصولات صادراتی این کشور شامل مس، میوه، ماهی، کاغذ و مواد شیمیایی است که به کشورهای آمریکا (6/15 درصد)، ژاپن (5/10 درصد)، چین (6/8درصد)، هلند (7/6درصد)، کره جنوبی (9/5 درصد)، ایتالیا (9/4 درصد)، برزیل (8/4 درصد) و فرانسه (2/4 درصد) صادر می‌شود.

محصولات وارداتی این کشور شامل نفت و محصولات پتروشیمی، مواد شیمیایی، تجهیزات الکترونیک، ماشین‌آلات صنعتی، وسایل نقلیه و گاز طبیعی است که از کشورهای آمریکا (15/6 درصد)، آرژانتین (6/12 درصد)، برزیل (8/11 درصد) و چین (7/9 درصد) وارد می‌شود.

مردم

جمعیت این کشور حدود 16 میلیون و 454 هزار نفر با میانگین سنی 31 سال است. امید به زندگی برای زنان 80 سال و برای مردان 74 سال است.

70 درصد از مردم این کشور کاتولیک پیرو کلیسای رم هستند. زبان رسمی این کشور اسپانیایی است.

ورود اسلام

منشاء ظهور اسلام در شیلی به طور دقیق مشخص نیست اما براساس اطلاعات به دست آمده در سال ۱۸۵۴ دو فرد با اصالت ترکی در این کشور سکنی گزیدند، موقعیتی که در سال‌های ۱۸۶۵ و ۱۸۷۵ تکرار شد با این تفاوت که کشورهای محل تولد این دو فرد شناخته شده نیست و فقط آنچه مشخص است این است که آنها از بومی‌های سرزمینی از امپراطوری عثمانی بودند.

آمار مسلمانان

آمار ارایه شده از سال ۱۸۹۵ نشان‌دهنده حضور ۷۶ ترک در شیلی در آن زمان است که ۵۸ نفر از آنها مسلمان بودند. آنها عمدتاً در شمال شیلی در تاراپاک، آتاکاما، والپاریسو و سانتیاگو زندگی می‌کردند.

همچنین آمار مربوط به سال ۱۹۰۷ میلادی نشان می‌دهد که تعداد مسلمانان شیلی در این سال به یک هزار و ۴۹۸ نفر رسید که همه آنها خارجی بودند و شامل یک هزار و ۱۸۳ مرد و ۳۱۵ زن می‌شدند و تنها چهارصدم درصد از کل جمعیت شیلی را تشکیل می‌دادند.

در سال ۱۹۲۰ امارگیری جدید نشان داد که تعداد مسلمانان در شیلی به ۴۰۲ نفر کاهش پیدا کرد که از این تعداد ۳۴۳ نفر مرد و ۵۹ نفر زن بودند و بیشترین تعداد آنها در سانتیاگو و آنتوفاگاستا بودند به طوری که در هر ایالت ۷۶ مسلمانان زندگی می‌کردند.

اولین موسسه اسلامی

اولین موسسه اسلامی شیلی تحت عنوان جامعه اتحادیه مسلمانان شیلی در ۲۵ سپتامبر سال ۱۹۲۶ میلادی بنا شد و پس از آن در ۱۶ اکتبر ۱۹۲۷ میلادی، «جامعه کمکهای متقابل و خیریه اسلامی» پایه‌گذاری شد.

در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ رهبر مذهبی و یا مراکز عبادت برای مسلمانان شیلی وجود نداشت، مسلمانان در محل اقامت توفیق رومیه دالوف، تاجر سوریه‌ای‌الاصل با یکدیگر ملاقات و گفتگو می‌کردند. در سال ۱۹۹۰ میلادی ساخت اولین مسجد شیلی (مسجدالاسلام) آغاز شد. در سال‌ ۱۹۹۵ میلادی دومین مسجد شیلی در تموکو و در ۱۹۹۸ میلادی سومین مسجد این کشور در ایکوئیکو بنا گردید. مراکز

موسسه اسلامی تموکو؛ این مؤسسه در اکتبر ۲۰۰۱ میلادی با ماموریت گسترش سنت‌ها و فرهنگ اسلامی در شهر تموکو بنا شد. جامعه اتحادیه مسلمانان شیلی؛ اولین موسسه اسلامی شیلی است که در ۲۵ سپتامبر ۱۹۲۶ میلادی بنا شد. جامعه کمک‌های متقابل و خیریه اسلامی در ۱۶ اکتبر ۱۹۲۷ میلادی پایه‌گذاری گردید.

وضعیت مسلمانان

مسلمانان ۴،۰۰۰ تن از جمعیت ۱۶.۹۲۸.۸۷۳ نفری شیلی را تشکیل می‌دهند. در این کشور فرقه‌های صوفی مانند نقشبندیه نیز فعالیت می‌کنند، کشورهایی مانند ترکیه و قبرس به دنبال ترویج صوفیه در ایـن مـنطقه‌ هـستند. کشورهایی مانند مراکش، مصر و عربستان از مسلمانان اهل سنت، مبلغان و مراکز آنان حمایت مادی می‌کنند، تقریبا تمامی مساجد گرایش وهابی دارند. صهیونیسمها نیز بیشتر در جنوب شیلی حضور فعال دارند.

اولین مسجد

در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ هیچ رهبر مذهبی و یا مراکز عبادت برای مسلمانان شیلی وجود نداشت اما مسلمانانی که مذهب و ایمان خود را حفظ کرده بودند در محل اقامت «توفیق رومیه دالوف» یک تاجر سوریه‌ای الاصل با یکدیگر ملاقات کرده و درباره مسائل مذهبی خود مانند بنای مراکز عبادت و یا انتخاب رهبر اسلامی و مذهبی با یکدیگر به گفتگو پرداختند و در نتیجه این صحبت‌ها در سال ۱۹۹۰ میلادی ساخت اولین مسجد شیلی یعنی «مسجدالاسلام «آغاز شد.

اما دومین و سومین مسجد شیلی به ترتیب در سال‌های ۱۹۹۵ میلادی در «تموکو» و در سال ۱۹۹۸ میلادی در» «ایکوئیکو» بنا شدند.

مسجدالسلام پس از مساجد زیبا و بزرگ ونزوئلا و برزیل به عنوان سومین مسجد جزو بهترین مساجد آمریکای لاتین قرار دارد.

این مسجد که برای پذیرایی از ۵۰۰ نمازگزار ساخته شده دارای سه طبقه است که طبقه اول آن دارای اتاق مطالعه، سالن چندمنظوره، طبقه دوم شامل اتاق نماز و عبادت و طبقه سوم شامل دفتر امام مسجد و اتاقهای مهمانان می‌باشد.

اما سانتیاگو تنها مکان برای انجام فرایض عبادی برای نمازگزاران نیست .موسسه اسلامی «تموکو»که در اکتبر سال ۲۰۰۱ میلادی در شهر تموکو بنا شد نیز ماموریت گسترش سنت‌ها و فرهنگ اسلامی را بر عهده دارد.

علاوه بر این، این مرکز اکنون تلاش دارد تا کانالهای بیشتری را برای گسترش ارزش‌های اخلاقی اسلامی و غلبه بر غرض ورزی‌ها علیه مسلمانان پس از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ افتتاح کند.

زنان مسلمان

اکثر زنان مسلمان در شیلی افرادی هستند که متولد همین کشور و در اصل کاتولیک بوده‌اند که بعدها به اسلام روی آورده‌اند .آنها می‌گویند که چگونه پس از حملات ۱۱ سپتامبر توهین‌ها علیه آنها گسترش زیادی پیدا کرده است:

کاریما آلبرتوف یک خانم خانه دار ۳۵ ساله است که با یک تاجر مسلمان سوریه‌ای ازدواج کرده است او همسر خود را عامل گرایش او به اسلام می‌داند و می‌گوید: پس از اینکه همسرم مطالب شگفت آوری را درباره اسلام و ارزش‌های اسلامی به من گفت من مسلمان شده و شروع به مسجد رفتن کردم و مطالب بیشتری درباره اسلام یاد گرفتم و هر روز به کشف مطالب جدیدی رسیدم.

کارلا اولیواری، دانش آموز ۱۸ ساله‌ای که اکنون مسلمانان شده است، می‌گوید: اکنون مجبور نیستم در مهمانی‌ها الکل بخورم و کسی جرات ندارد مرا مورد آزار جنسی قرار دهد. در واقع اسلام هویت و شخصیت جدیدی به من بخشیده است من احساس می‌کنم که خداوند مرا انتخاب کرده است.

کارلا می‌گوید: فرزندان من باید در یک خانواده مسلمان پرورش پیدا کنند تا ارزش‌های خانوادگی و اخلاقی را از کودکی یاد بگیرند.

ارزش‌های اسلامی و تبلیغات تازه مسلمانان شیلی موجب شده است تا جمعیت مسلمان شیلی به طور روزافزونی گسترش یابد.

اکنون شیلی در حال تبدیل شدن به جامعه‌ای است که با وجود تسلط کاتولیک‌ها ارزش‌های اسلامی به خوبی در آن جلوه نمایی می‌کند و به همین خاطر است که روز به روز بر تعداد افرادی که به سوی دین مبین اسلام‌گرایش پیدا می‌کنند بیشتر می‌شود.

مسلمانان شیلی معتقدند که اسلام موجب پیشرفت جامعه آنها شده و از این پس نیز می‌کوشند تا با تبلیغ هر چه بیشتر اسلام افراد بیشتری را به سوی این دین جذب کنند تا روزی دین اسلام دین اکثریت مردم در این کشور شود.

پانویس

منابع

خبرگزاری همشهری