بنیاد اسلامی بنگلادش

بنياد اسلامی بنگلادش يك سازمان غير انتفاعی وابسته به وزارت دين بنگلادش برای تبليغ اسلام و خدمات عام المنفعه است.

معرفی بنياد اسلامی بنگلادش

بنياد اسلامی بنگلادش يك سازمان غير انتفاعی وابسته به وزارت دين بنگلادش برای تبليغ اسلام و خدمات عام المنفعه است.
اين بنياد به دستور شيخ مجيب الرحمان رئيس جمهور وقت بنگلادش در تاريخ 22مارس سال 1975 ميلادی تأسيس شد. به دستور وی مسجد بيت المكرم و آكادمی اسلامی كه در مركز شهر داكا وجود داشتند جزء اموال و ثروت بنياد اسلامی بنگلادش گرديد و دفتر بنياد در مسجد بيت المكرم بود.
ساليان بعد دولت، زمينی در منطقه اگر گاون(دهكده آقا) شهر داكا را برای بنياد اختصاص داد و ساختمان بلندی در آن بنا كرد و اكثر بخش‌های بنياد به آنجا منتقل شد.
غير از دفتر مركزی بنياد در داكا در 7 استان كشور و 64 شهرستان؛ دفتر دارد همچنين در شهرهای مختلف كشور 7 مركز بری تربيت ائمه مساجد و 29 مركز تبليغی فعاليت دارد.

مديران بنياد اسلامی بنگلادش

مديركل و مديران بخش‌های مختلف بنياد، امام و خطيب مسجد بيت المكرم و مسئولین عالی رتبه؛ مديريت و حسابدار بنياد از سوی وزارت دين منصوب می‌شوند. كارمندان زير نظر مديركل بنياد استخدام می‌شوند.
در حال حاضر تعداد كارمندان بنياد حدود 1200نفر است. كارمندان بنياد به عنوان كارمندان رسمی دولت محسوب نمی‌شوند.
به جز مسئولين بخش‌های مديريت و حسابداری كه مستقيماً از سوی وزارت دين منصوب می‌شوند، ديگر كارمندان بنياد مثل كارمندان ساير سازمان‌های خيريه مشمول قانون كار هستند؛ البته عملاً امتيازات آنان مشابه امتيازات كارمندان دولت است.

هزينه های بنياد اسلامی بنگلادش

هزينه‌های بنياد از درآمد اموال و ثروت خود (اجاره مغازه های سوپر ماركت بيت المكرم و فروش كتاب) و اعتبارات وزارت مذهب تأمين می‌شود.

مسجد بيت المكرم

مسجد بيت المكرم كه در حال حاضر به عنوان مسجد ملی تلقی می‌شود يكی از بزرگترين مساجد جهان است. گفنه می‌شود اين مسجد دهمين مسجد جهان است. از نظر معماری شبيه به كعبه است.

تاريخچه مسجد بيت المكرم

در سال 1959 ميلادی خانواده بوانی كه يكی از 22 خانواده سرمايه دار بزرگ در پاكستان آن زمان بود (زمانی كه بنگلادش پاكستان شرقي بود) تصميم گرفت كه يك مسجد بزرگ در داكا بسازد و همچنين يك مركز تحقيقات اسلامی تأسيس كند و برای اين كار آقاي عبد اللطيف بوانی و برادر زاده وی آقای يحی بوانی 8،3 اكر (حدود 3،36 هكتار) زمين اختصاص دادند كه ساختمان اصلی مسجد در مركز آن است و شامل سوپر ماركت، بوستان و يك استخر نيز هست.
آنان در كنار ساختن مسجد بيت المكرم با كمك علمای اسلامی، محلی مركزی به نام «دارالعلوم» تأسيس كردند، در سال 1960 ميلادی اسم «دارالعلوم» تغيير نمود و نام آن اسلاميك آكادمی نهاده شده و به عنوان شعبه‌ای از مؤسسه مركزی تحقيقات اسلامی كه مركزش در كراچی بود محسوب گرديد.
اولين بار در 25 ژانويه سال 1963 ميلادی در مسجد بيت المكرم اقامه نماز شد. ساختن مسجد به طور كامل تا سال 1968 ميلادی طول كشيد.

معماری مسجد بيت المكرم

ساختمان اصلی مسجد 8 طبقه است و طبقه همكف برای سوپر ماركت و طبقه‌های بالا برای مسجد اختصاص داده شده است. ظرفيت برای 30 هزار نفر نماز گزار در نظر گرفته شده بود.
مساحت سوپر ماركت از پشت مسجد به طرف جنوب تا انتهای زمين متعلق به بيت المكرم و نيز به طرف شرق از مسجد امتداد دارد و بعد به كمك عربستان سعودی مسجد به طرف شرق توسعه داده شد و در حال حاضر ظرفيت آن 40هزار نفر نمازگزار است.

تاريخچه بنياد اسلامی بنگلادش

اسلاميك آكادمی، سازمان بزرگی نبود و كارهايش محدود به تحقيقات اسلامی بود. چون اسلاميك آكادمی وابسته به كراچی بود و گردانندگان آن در هنگام جنگ استقلال از وحدت پاكستان‌ مايت می‌كردند. به همين دليل بعد از استقلال بنگلادش دولت آن را تعطيل كرد و ساختمانش در كنار مسجد بيت المكرم تا زمان تأسيس بنياد اسلامی غير فعال بود. سپس اين ساختمان تخريب گرديده زمينش به سمت شمال غربی (سوپر ماركت مسجد بيت المكرم) توسعه داده شده. در سال‌های نخستين، بنياد اسلامی فعاليت چندانی نداشت. بعداً از سال 1979 ميلادی دولت ضياء الرحمان به آن توجه ويژه‌ای داشت و در پی آن فعاليت آن رونق گرفت.

بخش های مختلف بنياد

بخش‌های مختلف بنياد اسلامی شامل بخش‌های مديريت، حسابداری، كتابخانه مركزی، انتشارات، دائره‌المعارف اسلامی، ترجمه، تحقيقات، تربيت ائمه مساجد، تأسيس كتابخانه‌های اسلامی در مساجد، آموزش عمومی كودكان و بزرگسالان در مساجد و رفاه اجتماعی است.

بخش منشورات

بنياد اسلامی تا به حال بيش از پانصد عنوان كتاب منتشر كرده است. بيشترين كتابها ترجمه است كه شامل كتب احاديث، تفاسير قديمی، تاريخ، سيره، فقه، عقايد، زندگينامه متفكران اسلامی و ... است. برخی موضوعات كتب منتشره شامل تاريخ اسلام، اقتصاد اسلامی، سير تاريخ مسلمانان در بنگلادش، ميراث فرهنگی مسلمانان بنگلادش، كتب اسلامی برای كودكان و نوجوانان و ... است. در سال‌های اخير كتاب‌های مختلف در مورد جنگ استقلال بنگلادش و در ستايش شيخ مجيب الرحمان نيز منتشر شده است.
در مورد انتخاب كار ترجمه، بخش مربوط در بنياد اسلامی تصميم می‌گيرد و كار را برای ترجمه به افراد بر اساس حق الزحمه واگذار می‌كند و به ندرت پيش می‌آيد كه كسی از طرف خود برای ترجمه، كتابی پيشنهاد كند وبنياد اسلامی آن را قبول كند. كارهای اساسی را افراد خودشان انجام می‌دهند و برای انتشار آن به بنياد اسلامی پيشنهاد می‌كنند و اگر بنياد پسنديد آن را منتشر می‌كند. پژوهش‌های بنيادی از طرف بنياد به چشم نمی‌خورد و آنچه كه به عنوان تحقيق انجام داده می‌شود غالباً تقليدی است.
بخش دائره المعارف اسلامی بنياد اسلامی، بيش از يك دهه پيش يك «دائره المعارف اسلامی» به زبان بنگالی 28 جلدی تدوين كرد. در حال حاضر اين بخش مشغول به تدوين « دائره المعارف اسلامی نوجوانان» است.
بنياد اسلامی يك ماهنامه برای كودكان و نوجوانان منتشر می‌كند. همه كتب و مجلات در چاپخانه اختصاصی متعلق به بنياد چاپ می‌شوند.

بخش رفاه اجتماعي

بخش‌های رفاه اجتماعی بنياد اسلامی از مردم زكات دريافت می‌كند، گر چه افراد كمی زكات خود را به بنياد اسلامی می‌دهند. بعضی‌ها برای جلب رضايت دولت قسمتی از زكات خود را به آن پرداخت می‌كنند. زير نظر اين بخش يك سازمان خيريه برای ائمه و مؤذن‌های مساجد تأسيس شده تا به نيازمندان كمك كند. زير نظر اين بخش تا به نيازمندان كمك كند. زير نظر اين بخش برنامه‌ای نيز برای آموزش خياطي به زنان نيازمند و اعطاي چرخ خياطی و ساير ابزار خياطی اجرا می‌شود.
البته فعاليت اين بخش چندان فرانگير و گسترده نيست. همچنين در اين بخش، يك بيمارستان برای درمان كودكان بی سرپرست (رايگان) در شهر تونگي نزديك داكا وجود دارد.

بخش تربيت ائمه مساجد

بخش تربيت ائمه مساجد بنياد اسلامی به ائمه و موذن‌های مساجد در كنار ارتقاء معلومات اسلامی در امور مختلف اجتماعی و حرفه ای نيز آموزش می‌دهد كه شامل مسائل بهداشتي؛ كمك‌های اوليه، علوم تجربی، آموزش رايانه، محيط زيست، درختكاری و ... است.
براساس برنامه آموزش عمومی كودكان و بزرگسالان در مساجد، به بعضی از ائمه مساجد شهريه ماهانه داده می‌شود تا آنان كودكان و بزرگسالان را آموزش اسلامی دهند.
در گذشته شخصيت‌های برجسته مسلمان عهده دار مقام مدير كل بنياد اسلامی می‌شدند. در دوره پاكستان، مرحوم ابو الهشام برای چندين سال مدير اسلاميك آكادمی بود كه يك انديشمند مسلمان بود.
بعد، آقاي شمس العالم ساليان دراز مديركل بنياد اسلامی بود كه وی نيز يك انديشمند برجسته بود. ولی در طول بيش از يك دهه اخير سلايق سياسی بر انتخاب مديركل سايه افكنده و افرادی منصوب شده اند كه صلاحيت اين جايگاه را نداشته اند و در نتيجه نسبت به عملكرد آنان اعتراضات عمومی شكل گرفته است. به عنوان مثال در دوره مديركل پيشين (شميم افضل) اين موضوع رخ داد و يك جنجال بزرگ شكل گرفت.

دبيركل بنياد اسلامی بنگلادش

دبيركل فعلي بنياد كه اخيرا منصوب شده، آقاي انيس محمود است.