ملا اختر محمد منصور صاحب: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
== زندگی‌نامه == | == زندگی‌نامه == | ||
ملا اختر محمد منصور فرزند محمد جان در سال ۱۳۴۷ هـ ش ـ ۱۹۶۸ م در روستای بند تیمور ولسوالی میوند ولایت قندهار و در یک | ملا اختر محمد منصور فرزند محمد جان در سال ۱۳۴۷ هـ ش ـ ۱۹۶۸ م در روستای بند تیمور ولسوالی میوند ولایت قندهار و در یک خانواده مذهبی متولد شد. وی در هفت سالگی به تحصیل علوم دینی گرایش یافت و توانست در مدت کوتاه دروس ابتدایی و دینی خود را با موفقیت به پایان برساند و برای ادامه تحصیل در دروس متوسطه به مدرسه‌های مشهور سفر کند. او پیش از رسیدن به تعلیمات عالیه دینی و با ناتمام گذاردن تحصیل در سطوح عالی و در دهه دوم عمر خود همزمان با تسلط کمونیست‌ها بر افغانستان، به همراه افغان‌های مجاهد، راه جهاد مسلحانه علیه شوروی‌ها و کمونسیت‌ها را انتخاب کرد. | ||
وی در سال ۱۹۸۵م جبهه شهید [[قاری عزیزالله]] را در ولایت قندهار برای فعالیت‌های جهادی خود انتخاب کرد و در | وی در سال ۱۹۸۵م جبهه شهید [[قاری عزیزالله]] را در ولایت قندهار برای فعالیت‌های جهادی خود انتخاب کرد و در منطقه پاشمول ولسوالی پنجوایی تحت سرپرستی شخصیت جهادی مشهور همچون ملا[[ملا محمد حسن آخوند|محمد حسن آخوند]] که در زمان حاکمیت امارت اسلامی معاون ریاست الوزراء بود به فعالیت‌های جهادی خود علیه اشغالگران شوروی و کمونیست‌های افغانستان ادامه داد. | ||
در عملیات‌های زیادی علیه اشغالگران شوروی و حامیان داخلی آنان نقش فعال داشت و یک بار در سال ۱۹۸۷م در ساحهء سنزری ولسوالی پنجوایی ولایت کندهار در جریان عملیات مستقیم بر یک مرکز ستراتیژیک روس‌ها چنان زخمی‌گردید که جسد وی سیزده زخم برداشته بود برای بار دوم در سال ۱۹۹۷م در زمان حاکمیت امارت اسلامی در میدان هوایی مزار شریف زخمی شد و توسط مخالفین اسیر شد.<br> | در عملیات‌های زیادی علیه اشغالگران شوروی و حامیان داخلی آنان نقش فعال داشت و یک بار در سال ۱۹۸۷م در ساحهء سنزری ولسوالی پنجوایی ولایت کندهار در جریان عملیات مستقیم بر یک مرکز ستراتیژیک روس‌ها چنان زخمی‌گردید که جسد وی سیزده زخم برداشته بود برای بار دوم در سال ۱۹۹۷م در زمان حاکمیت امارت اسلامی در میدان هوایی مزار شریف زخمی شد و توسط مخالفین اسیر شد.<br> | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
# عضویت شورای رهبری امارت اسلامی مسئولیت جهادی ولایت قندهار؛ | # عضویت شورای رهبری امارت اسلامی مسئولیت جهادی ولایت قندهار؛ | ||
# مسئول عمومی میدان هوایی و دفاع هوایی قندهار پس از پیروزی‌ها ی حرکت اسلامی طالبان در زون جنوب غرب و تصرف ولایت قندهار؛ | # مسئول عمومی میدان هوایی و دفاع هوایی قندهار پس از پیروزی‌ها ی حرکت اسلامی طالبان در زون جنوب غرب و تصرف ولایت قندهار؛ | ||
# وزیر هوانوردی و سیاحت پس از تصرف کابل پایتخت کشور افغانستان در سال ۱۹۹۶م با حفظ مناصب قبلی. | # وزیر هوانوردی و سیاحت پس از تصرف کابل پایتخت کشور افغانستان در سال ۱۹۹۶م با حفظ مناصب قبلی. | ||
== اقدامات ملااختر محمد منصور در وزارت هوانوردی دولت ملا‌محمد عمر == | == اقدامات ملااختر محمد منصور در وزارت هوانوردی دولت ملا‌محمد عمر == | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
از دیدگاه اهل سنت و همچنین گروه طالبان، انتخاب توسط شوری یا اهل الحل والعقد را بهترین و درست‌ترین راه برای انتخاب زعیم در اسلام می‌دانند.<br> | از دیدگاه اهل سنت و همچنین گروه طالبان، انتخاب توسط شوری یا اهل الحل والعقد را بهترین و درست‌ترین راه برای انتخاب زعیم در اسلام می‌دانند.<br> | ||
اطلاق اهل الحل والعقد بر آن گروهی واشخاصی می‌شود که دارای علم، تجربه و درایت باشد و معمولاً بر آن اجتماع اطلاق شوری می‌شود. | اطلاق اهل الحل والعقد بر آن گروهی واشخاصی می‌شود که دارای علم، تجربه و درایت باشد و معمولاً بر آن اجتماع اطلاق شوری می‌شود. | ||
از روش‌های مختلف انتخاب خلفای راشدین عموماً سه مرحله برای انتخاب رهبر از طریق شوری استنباط می‌گردد، که | از روش‌های مختلف انتخاب خلفای راشدین عموماً سه مرحله برای انتخاب رهبر از طریق شوری استنباط می‌گردد، که مرحله اول آن ترشیح، دوم انتخاب و سوم بیعت می‌باشد. | ||
ترشیح یا نامزدی باید از جانب خود شخصی نباشد ملااختر محمد در اولین نشست نیز از جانب شورا بحیث یگانه کاندید نامزد گردید و در نشست دوم نیز صراحتاً برای شوری گفت که من خواهان رهبری نیستم بعد از بحث‌های طولانی، وی توسط همین شوری که مشتمل بر علمای کرام، شیوخ و اعضای شورای رهبری امارت اسلامی بود که همه صاحبان تجربهء علمی و | ترشیح یا نامزدی باید از جانب خود شخصی نباشد ملااختر محمد در اولین نشست نیز از جانب شورا بحیث یگانه کاندید نامزد گردید و در نشست دوم نیز صراحتاً برای شوری گفت که من خواهان رهبری نیستم بعد از بحث‌های طولانی، وی توسط همین شوری که مشتمل بر علمای کرام، شیوخ و اعضای شورای رهبری امارت اسلامی بود که همه صاحبان تجربهء علمی و جهادی‌اند، بحیث زعیم انتخاب گردید و به تعقیب آن اول همه اعضای شوری همراه وی بیعت کردند سپس بعد از آن سایر مسئولین، مجاهدین عام و مؤمنان سلسله بیعت را با وی آغاز کردند. | ||
== شخصیت رهبری او از نگاه گروه طالبان == | == شخصیت رهبری او از نگاه گروه طالبان == | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
# ملااختر محمد منصور از لحاظ مذهبی تابع اهل سنت و مقلد مذهب امام ابو حنیفه است؛ | # ملااختر محمد منصور از لحاظ مذهبی تابع اهل سنت و مقلد مذهب امام ابو حنیفه است؛ | ||
# آشنا به نزاکت، وقت، زمان و جریانات سیاسی؛ | # آشنا به نزاکت، وقت، زمان و جریانات سیاسی؛ | ||
# سنجیدگی، وقار و متانت، سادگی و | # سنجیدگی، وقار و متانت، سادگی و بی‌تکلفی در سبک زندگی؛ | ||
# تعقیب اخبار و رسانه‌ها و ارائه سفارشات و توصیه‌های ویژ به نویسندگان جهادی و کارمندان فرهنگی و انتشاراتی امارت اسلامی <ref> | # تعقیب اخبار و رسانه‌ها و ارائه سفارشات و توصیه‌های ویژ به نویسندگان جهادی و کارمندان فرهنگی و انتشاراتی امارت اسلامی <ref> | ||
http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/45017/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%85%D9%84%D8%A7-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%82%D9%84%D9%85</ref> | http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/45017/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%85%D9%84%D8%A7-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%82%D9%84%D9%85</ref> | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
اداره امنیت ملی افغانستان با انتشار بیانیه رسمی كشته شدن ملااختر محمد منصور را تائید كرد. او در ساعت 3 و 45 دقیقه بامداد روز شنبه یکم خرداد 1395 (ماه می۲۰۱۶) بر اثر حمله پهپادهای آمریكایی در منطقه مرزی بین قندهار افغانستان و بلوچستان در منطقه «دالبندین» در ایالت بلوچستان پاكستان كشته شده است. <ref>http://www.dailyafghanistan.com/opinion_detail.php?post_id=156512</ref> | اداره امنیت ملی افغانستان با انتشار بیانیه رسمی كشته شدن ملااختر محمد منصور را تائید كرد. او در ساعت 3 و 45 دقیقه بامداد روز شنبه یکم خرداد 1395 (ماه می۲۰۱۶) بر اثر حمله پهپادهای آمریكایی در منطقه مرزی بین قندهار افغانستان و بلوچستان در منطقه «دالبندین» در ایالت بلوچستان پاكستان كشته شده است. <ref>http://www.dailyafghanistan.com/opinion_detail.php?post_id=156512</ref> | ||
برخی منابع از جمله | برخی منابع از جمله ملا‌عبدالروف یكی ازاعضای گروه طالبان و«[[عبدالمنان نیازی]]» سخنگوی گروه انشعابی‌طالبان به رهبری «[[ملا محمد رسول|ملامحمدرسول]]» كشته شدن منصور را تائید كرده‌اند. <ref> | ||
https://www.irna.ir/news/82095640/%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%BE%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D9%85%D9%84%D8%A7-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1-%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1</ref> | https://www.irna.ir/news/82095640/%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%BE%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D9%85%D9%84%D8%A7-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1-%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1</ref> | ||
گروه طالبان افغانستان اعلام کرد:ولی محمد که در حمله هوایی هواپیمایی بدون سرنشین آمریکایی کشته شده است همان ملااختر منصور رهبر سابق طالبان است. جسد “ملا اختر منصور” در قبرستان”سپین بولدک” در افغانستان دفن گردید. | گروه طالبان افغانستان اعلام کرد:ولی محمد که در حمله هوایی هواپیمایی بدون سرنشین آمریکایی کشته شده است همان ملااختر منصور رهبر سابق طالبان است. جسد “ملا اختر منصور” در قبرستان”سپین بولدک” در افغانستان دفن گردید. | ||
| خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
[[رده:طالبان]] | [[رده:طالبان]] | ||
[[رده:رهبران طالبان]] | [[رده:رهبران طالبان]] | ||
[[رده:افغانستان]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۴ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۲۰
| ملا اختر | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | ملا اختر محمد منصور صاحب |
| اطلاعات شخصی | |
| سال تولد | ۱۹۶۸ م، ۱۳۴۶ ش، ۱۳۸۷ ق |
| سال درگذشت | ۲۰۱۶ م، ۱۳۹۴ ش، ۱۴۳۶ ق |
| فعالیت‌ها | دومین رهبران طالبان |
ملا اختر محمد (منصور) دومین رهبر طالبان است که امور رهبری را عملاً در حیات ملا‌محمد عمر آغاز نمود و بعد از اعلان مرگ وی از جانب اشخاص معتبر اهل الحل والعقد امارت اسلامی، علما، شخصیت‌های جهادی و شخصیت‌های ملی تعین گردید.
زندگی‌نامه
ملا اختر محمد منصور فرزند محمد جان در سال ۱۳۴۷ هـ ش ـ ۱۹۶۸ م در روستای بند تیمور ولسوالی میوند ولایت قندهار و در یک خانواده مذهبی متولد شد. وی در هفت سالگی به تحصیل علوم دینی گرایش یافت و توانست در مدت کوتاه دروس ابتدایی و دینی خود را با موفقیت به پایان برساند و برای ادامه تحصیل در دروس متوسطه به مدرسه‌های مشهور سفر کند. او پیش از رسیدن به تعلیمات عالیه دینی و با ناتمام گذاردن تحصیل در سطوح عالی و در دهه دوم عمر خود همزمان با تسلط کمونیست‌ها بر افغانستان، به همراه افغان‌های مجاهد، راه جهاد مسلحانه علیه شوروی‌ها و کمونسیت‌ها را انتخاب کرد.
وی در سال ۱۹۸۵م جبهه شهید قاری عزیزالله را در ولایت قندهار برای فعالیت‌های جهادی خود انتخاب کرد و در منطقه پاشمول ولسوالی پنجوایی تحت سرپرستی شخصیت جهادی مشهور همچون ملا‌محمد حسن آخوند که در زمان حاکمیت امارت اسلامی معاون ریاست الوزراء بود به فعالیت‌های جهادی خود علیه اشغالگران شوروی و کمونیست‌های افغانستان ادامه داد.
در عملیات‌های زیادی علیه اشغالگران شوروی و حامیان داخلی آنان نقش فعال داشت و یک بار در سال ۱۹۸۷م در ساحهء سنزری ولسوالی پنجوایی ولایت کندهار در جریان عملیات مستقیم بر یک مرکز ستراتیژیک روس‌ها چنان زخمی‌گردید که جسد وی سیزده زخم برداشته بود برای بار دوم در سال ۱۹۹۷م در زمان حاکمیت امارت اسلامی در میدان هوایی مزار شریف زخمی شد و توسط مخالفین اسیر شد.
ملااختر محمد منصور در زمان حاکمیت امارت اسلامی توسط جنرال مالک در شمال کشور افغانستان دستگیر و و به مدت 6 ماه اسیر بود و پس از آن توانست فرار کند.
مناصب ملااختر محمد در زمان رهبری ملا‌عمر
- معاون امارت اسلامی و مسئول عمومی همه امور امارت اسلامی؛
- عضویت شورای رهبری امارت اسلامی مسئولیت جهادی ولایت قندهار؛
- مسئول عمومی میدان هوایی و دفاع هوایی قندهار پس از پیروزی‌ها ی حرکت اسلامی طالبان در زون جنوب غرب و تصرف ولایت قندهار؛
- وزیر هوانوردی و سیاحت پس از تصرف کابل پایتخت کشور افغانستان در سال ۱۹۹۶م با حفظ مناصب قبلی.
اقدامات ملااختر محمد منصور در وزارت هوانوردی دولت ملا‌محمد عمر
- باسازی فرودگاه‌ها و هواپیماهایی که در حین اشغال طالبان بوجود آمده بود از جمله فرودگاه بین‌المللی کابل و همه تأسیسات مربوط به آن؛
- برقراری خط بین‌المللی آریانا افغان برای پروازهای داخلی و خارجی با استاندارد جهانی؛
- تجهیز فرودگاه ولایات قندهار، هرات، ننگرهار، مزار شریف و قندوز برای پروازهای خصوصی و نظامی تجهیز آن به وسایل پیشرفته؛
- بازسازی بخش‌های مختلف نظامی و شخصی امارت اسلامی؛
- برقراری پروازهای شبانه‌روزی داخلی افغانستان و پرواز‌ها ی سفر به حج از طریق شرکت هوایی آریانا افغان؛
- ایجاد پروازهای ترانزیتی از سایر کشورها در فضای افغانستان در فرودگاه‌های بین‌المللی مهم افغانستان مانند کابل، کندهار، ننگرهار، مزار و هرات؛
- خرید 5 هواپیمای روسی و تعمیر ۴۴ هواپیما ترابری و بالگردهای نظامی آسیب دیده.
چگونگی تصدی ملااختر محمد(منصور) به رهبری طالبان
اعضای شورای رهبری امارت اسلامی افغانستان در اجتماع بزرگان و عالمان خود در یک گردهمایی که از اعتبار اهل الحل والعقد برخوردار بود بعد از بحث‌های طولانی، مصلحت سنجی و مشورت‌ها در غیاب او رای به رهبری جدید گروه طالبان دادند.
با انتخاب «ملا منصور» به رهبری طالبان اعتراضات زیادی از سوی بعضی از مقامات عالیرتبه طالبان نسبت به نحوه وی انتخاب وی مطرح شد. معترضان انتخاب «ملا منصور» را بر خلاف رسوم و قوانین طالبان می‌دانستند. ادامه اختلافات بر سر رهبری طالبان موجب درگیری‌های مسلحانه‌های نیز شد. درگیری‌هایی که در بعضی ولایات همچون هرات همچنان ادامه داد. در این زمان طالبان به دوشاخه رهبری ملااختر محمد و شاخه ملارسول تقسیم شد. پاکستان شاخه ملا‌منصور را به رسمیت شناخت و ملارسول به همراه 12 تن از فرماندهان مشهور این گروه از پاکستان به ولایت فراه فرار نمود. و تحرکات نظامی سیاسی خویش را با رویکر مخالفت با پاکستان اعلام نمود. در سال 2016 میان دو شاخه ملا‌منصور و ملارسول در هرات جنگ آغاز شد، نزدیک به 300 تن از دو طرف کشده شدند. و در ماه می۲۰۱۶ وزارت دفاع آمریکا از کشته شدن ملااختر محمد منصور در جریان یک حمله هواپیمای بدون سرنشین این کشور خبر داد. [۱]
روش انتصاب ملااختر محمد در عمل به سنت
از دیدگاه اهل سنت و همچنین گروه طالبان، انتخاب توسط شوری یا اهل الحل والعقد را بهترین و درست‌ترین راه برای انتخاب زعیم در اسلام می‌دانند.
اطلاق اهل الحل والعقد بر آن گروهی واشخاصی می‌شود که دارای علم، تجربه و درایت باشد و معمولاً بر آن اجتماع اطلاق شوری می‌شود.
از روش‌های مختلف انتخاب خلفای راشدین عموماً سه مرحله برای انتخاب رهبر از طریق شوری استنباط می‌گردد، که مرحله اول آن ترشیح، دوم انتخاب و سوم بیعت می‌باشد.
ترشیح یا نامزدی باید از جانب خود شخصی نباشد ملااختر محمد در اولین نشست نیز از جانب شورا بحیث یگانه کاندید نامزد گردید و در نشست دوم نیز صراحتاً برای شوری گفت که من خواهان رهبری نیستم بعد از بحث‌های طولانی، وی توسط همین شوری که مشتمل بر علمای کرام، شیوخ و اعضای شورای رهبری امارت اسلامی بود که همه صاحبان تجربهء علمی و جهادی‌اند، بحیث زعیم انتخاب گردید و به تعقیب آن اول همه اعضای شوری همراه وی بیعت کردند سپس بعد از آن سایر مسئولین، مجاهدین عام و مؤمنان سلسله بیعت را با وی آغاز کردند.
شخصیت رهبری او از نگاه گروه طالبان
- دارا بودن شخصیت خیلی مدبر، مؤثر و مسلط ملااختر محمد (منصور) (رهبر دوم) امارت اسلامی افغانستان، ار نظر اعضای موسس امارت اسلامی؛
- برخورداری نامبرده از خصوصیات قیادت و رهبری شامل: تقوی، اخلاص، بصیرت، درایت سیاسی و نظم اداری وی در عملی کردن امور؛
- صاحب در تنفیذ و تعقیب امور مربوط به فعالیت‌های جهادی امارت اسلامی و ادامه رو راه ملا‌محمد عمر؛
- تحقق اهداف جهادی، استقلال کشور از اشغال خارجی و استحکام نظام شرعی در آن.
برخی از دیدگاه‌های فکری و مذهبی او از نگاه طالبان
- ملااختر محمد منصور از لحاظ مذهبی تابع اهل سنت و مقلد مذهب امام ابو حنیفه است؛
- آشنا به نزاکت، وقت، زمان و جریانات سیاسی؛
- سنجیدگی، وقار و متانت، سادگی و بی‌تکلفی در سبک زندگی؛
- تعقیب اخبار و رسانه‌ها و ارائه سفارشات و توصیه‌های ویژ به نویسندگان جهادی و کارمندان فرهنگی و انتشاراتی امارت اسلامی [۲]
فوت ملااختر منصور
اداره امنیت ملی افغانستان با انتشار بیانیه رسمی كشته شدن ملااختر محمد منصور را تائید كرد. او در ساعت 3 و 45 دقیقه بامداد روز شنبه یکم خرداد 1395 (ماه می۲۰۱۶) بر اثر حمله پهپادهای آمریكایی در منطقه مرزی بین قندهار افغانستان و بلوچستان در منطقه «دالبندین» در ایالت بلوچستان پاكستان كشته شده است. [۳]
برخی منابع از جمله ملا‌عبدالروف یكی ازاعضای گروه طالبان و«عبدالمنان نیازی» سخنگوی گروه انشعابی‌طالبان به رهبری «ملامحمدرسول» كشته شدن منصور را تائید كرده‌اند. [۴] گروه طالبان افغانستان اعلام کرد:ولی محمد که در حمله هوایی هواپیمایی بدون سرنشین آمریکایی کشته شده است همان ملااختر منصور رهبر سابق طالبان است. جسد “ملا اختر منصور” در قبرستان”سپین بولدک” در افغانستان دفن گردید. گروه طالبان در ادامه افزوده است: در حمله هوایی هواپیمای بدون سرنشین آمریکایی در منطقه نوشکی در ایالت بلوچستان پاکستان دو نفر مورد هدف قرار گرفتند یکی محمد اعظم راننده تاکسی و دیگر که از وی با نام «ولی محمد» نام برده می‌شود و او همان ملااختر منصور رهبر طالبان است. سپین بولدک شهر مرزی است که در جنوب ولایت قندهار در شمال کویته پاکستان واقع است.[۵]
پانویس
- ↑ http://www.dailyafghanistan.com
/opinion_detail.php?post_id=156512 - ↑ http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/45017/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%85%D9%84%D8%A7-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%82%D9%84%D9%85
- ↑ http://www.dailyafghanistan.com/opinion_detail.php?post_id=156512
- ↑ https://www.irna.ir/news/82095640/%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%BE%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D9%85%D9%84%D8%A7-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1-%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1
- ↑ https://af.shafaqna.com/FA/133209