جایگاه ذریه نبوی در ایجاد وحدت و تقریب با تاکید بر سیره و گفتار امام رضا علیهالسلام (مقاله): تفاوت میان نسخهها
Mollahashem (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Mollahashem (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۵: | خط ۵: | ||
=اقدامات وحدتآفرین امام رضا علیهالسلام= | =اقدامات وحدتآفرین امام رضا علیهالسلام= | ||
1- محوریت قرآن در سیره و گفتار امام رضا علیهالسلام | 1- محوریت قرآن در سیره و گفتار امام رضا علیهالسلام<br> | ||
بسیاری از اختلافات فکری و تنش های تفرقه انگیز و فتنههای سیاسی -اجتماعی با مراجعه به دستورات قرآن قابل حل است. پذیرش محوریت قرآن به لحاظ جامعیت و وضوح مفاهیم و تعالیم موجود در آن در بینش و منش امام رضا علیه السلام مشخص است. در روایتی از امام رضا آمده است:« قرآن رشته ناگسستنی و ایمان استوار خداست و راهی بس نزدیک به او که به سوی بهشت رهنمون سازد و از آتش رهایی بخشد» <ref>مجلسی ۱۳۶۳ ج۱۴ ص ۹۲</ref>. در سوال اباصلت از امام رضا علیه السلام آمده است : «کلام الله لاتتجاوزه ولا تطلبوا الهدی فی غیره فتضلوا» <ref>محمدزاده، ۱۳۸۵ ص ۴۹</ref> | بسیاری از اختلافات فکری و تنش های تفرقه انگیز و فتنههای سیاسی -اجتماعی با مراجعه به دستورات قرآن قابل حل است. پذیرش محوریت قرآن به لحاظ جامعیت و وضوح مفاهیم و تعالیم موجود در آن در بینش و منش امام رضا علیه السلام مشخص است. در روایتی از امام رضا آمده است:« قرآن رشته ناگسستنی و ایمان استوار خداست و راهی بس نزدیک به او که به سوی بهشت رهنمون سازد و از آتش رهایی بخشد» <ref>مجلسی ۱۳۶۳ ج۱۴ ص ۹۲</ref>. در سوال اباصلت از امام رضا علیه السلام آمده است : «کلام الله لاتتجاوزه ولا تطلبوا الهدی فی غیره فتضلوا» <ref>محمدزاده، ۱۳۸۵ ص ۴۹</ref> | ||
2- تمسک به سیره و سنت نبوی: | 2- تمسک به سیره و سنت نبوی:<br> | ||
دومین منبع اساسی و اصیل دین اسلام و از مهمترین ارکان وحدت و تقریب میان مسلمانان، با عنایت به آیات قران <ref>آل عمران، 159و احزاب،14</ref>تمسک به سیره و سنت پیامبر بعنوان اسوه حسنه است. امام رضا علیه السلام در جلسات مختلف مناظره و گفتوگوهای میان مسلمانان، ...پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله... را به عنوان مفسر و مبین معانی قران در حل منازعات و معیار تشخیص راه درست معرفی میکند و پیامدهای نافرمانی از پیامبر را همسان کفر یا شرک تلقی میکند «کلینی ۱۳۵۶ جلد 1، ص ۷۰ بر همین مبنا ایشان در سخنان خود تاکید می کند که ما نه از بین خود چیزی می گوییم و نه عدل و همتایی را در مقابل کتاب و سنت میپذیریم<ref>نوری طبسی ۱۴۰۷ ق، جلد ،۱۷ ص۳۱</ref> | دومین منبع اساسی و اصیل دین اسلام و از مهمترین ارکان وحدت و تقریب میان مسلمانان، با عنایت به آیات قران <ref>آل عمران، 159و احزاب،14</ref>تمسک به سیره و سنت پیامبر بعنوان اسوه حسنه است. امام رضا علیه السلام در جلسات مختلف مناظره و گفتوگوهای میان مسلمانان، ...پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله... را به عنوان مفسر و مبین معانی قران در حل منازعات و معیار تشخیص راه درست معرفی میکند و پیامدهای نافرمانی از پیامبر را همسان کفر یا شرک تلقی میکند «کلینی ۱۳۵۶ جلد 1، ص ۷۰ بر همین مبنا ایشان در سخنان خود تاکید می کند که ما نه از بین خود چیزی می گوییم و نه عدل و همتایی را در مقابل کتاب و سنت میپذیریم<ref>نوری طبسی ۱۴۰۷ ق، جلد ،۱۷ ص۳۱</ref> | ||
3-اصلاح اخلاق اسلامی؛ | 3-اصلاح اخلاق اسلامی؛<br> | ||
4-گفتو گوی عقلانی و سازنده با افراد مختلف؛<ref> عیون اخبار الرضا، ج1 ص ۱۵۷</ref> | |||
5-دعوت به اخوت ایمانی؛ <ref>وحدت و همگرایی در اندیشه اسلامی، ص ۵۸</ref> | 4-گفتو گوی عقلانی و سازنده با افراد مختلف؛<ref> عیون اخبار الرضا، ج1 ص ۱۵۷</ref><br> | ||
6-تاکید بر مشارکت در مراسم و مناسک عبادی؛ | |||
7- ترویج خردورزی و آزاد اندیشی؛ <ref>«همان»</ref> | 5-دعوت به اخوت ایمانی؛ <ref>وحدت و همگرایی در اندیشه اسلامی، ص ۵۸</ref> <br> | ||
8- نفی قومیت گرایی؛ | |||
9-صیانت از یکپارچگی دینی -حاکمیتی جامعه اسلامی؛ <ref>قندوزی، سلیمان بن ابراهیم ینابیع المودة لذوی القربی، چ ۲،ص 284</ref> | 6-تاکید بر مشارکت در مراسم و مناسک عبادی؛ <br> | ||
10-دوری جستن و بیطرفی در تحرکات نظامی و از جمله در شورش السرایا در زمان حضرت؛ <ref>«پیشوایی ۱۳۷۲ ص ۱۲۲»</ref>؛ | |||
11-استدلال از طریق مبادی عقلی و منطقی؛<ref> همان، ص122</ref> | 7- ترویج خردورزی و آزاد اندیشی؛ <ref>«همان»</ref><br> | ||
=نتیجهگیری= | |||
8- نفی قومیت گرایی؛<br> | |||
9-صیانت از یکپارچگی دینی -حاکمیتی جامعه اسلامی؛ <ref>قندوزی، سلیمان بن ابراهیم ینابیع المودة لذوی القربی، چ ۲،ص 284</ref> <br> | |||
10-دوری جستن و بیطرفی در تحرکات نظامی و از جمله در شورش السرایا در زمان حضرت؛ <ref>«پیشوایی ۱۳۷۲ ص ۱۲۲»</ref>؛<br> | |||
11-استدلال از طریق مبادی عقلی و منطقی؛<ref> همان، ص122</ref><br> | |||
=نتیجهگیری=<br> | |||
تشتت عقاید و تفاوت در میزان خطر هر یک از مذاهب و عقاید به عنوان دو متغیر عمده در روش و سیره امام رضا علیه السلام قابل بررسی است. | تشتت عقاید و تفاوت در میزان خطر هر یک از مذاهب و عقاید به عنوان دو متغیر عمده در روش و سیره امام رضا علیه السلام قابل بررسی است. | ||
ثامن الحجج علیه السلام از روش مناظره و گفتوگو با استناد به باورها و متون مورد قبول مخاطب و همچنین بهرهگیری از نصوص دینی و براهین عقلی و نیز آسیبشناسی عقاید انحرافی برداشت های ناروا از آیات و روایات و همچنین جعل و تخریب و مشخص کردن ریشه عقاید ناصواب با تفسیر و تاویل نصوصی که ظاهر آن باعث سوء برداشت شده است وبا توجه به دعا و راز و نیاز و نهایت در صورت موثر نبودن هیچ یک از موارد مذکور به محاصره اجتماعی اقتصادی همچون ترک مجالست، نفرین تکفیر و تفسیق به عنوان الگویی در امر به معروف و نهی از منکر،به مبارزه با افکار گمراهکننده عمل میکرد. | ثامن الحجج علیه السلام از روش مناظره و گفتوگو با استناد به باورها و متون مورد قبول مخاطب و همچنین بهرهگیری از نصوص دینی و براهین عقلی و نیز آسیبشناسی عقاید انحرافی برداشت های ناروا از آیات و روایات و همچنین جعل و تخریب و مشخص کردن ریشه عقاید ناصواب با تفسیر و تاویل نصوصی که ظاهر آن باعث سوء برداشت شده است وبا توجه به دعا و راز و نیاز و نهایت در صورت موثر نبودن هیچ یک از موارد مذکور به محاصره اجتماعی اقتصادی همچون ترک مجالست، نفرین تکفیر و تفسیق به عنوان الگویی در امر به معروف و نهی از منکر،به مبارزه با افکار گمراهکننده عمل میکرد.<br> | ||
توجه به سیره امام رضا علیه السلام می تواند الگوی کامل حکومت اسلامی که فراروی بشر قرار دارد باشد.<br> | |||
=منابع=<br> | |||
=منابع= | |||
[[رده: شخصیت های دینی ]] | [[رده: شخصیت های دینی ]] | ||
[[رده: جریان شناسی ذریه نبوی]] | [[رده: جریان شناسی ذریه نبوی]] | ||
<references /> | <references /> |
نسخهٔ ۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۵۱
انتقال مفاهیم اصیل دینی و اسلامی از طریق اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام و بسیاری از سادات و ذریه نبوی صورت گرفته است و در این مسیر تلاش ها و هدایت های ائمه معصومین در جایگاه والایی برخوردار است. ر این انتقال توجه به سیره و عمل به الگوهای مسلم معصومین، بهترین راه هدایت و راه رهایی از سرگردانی است. در عصر حاضر با توجه به تنوع اقلیم ها و تنوع مذاهب و فرق مختلف و ضرورت همزیستی مسالمتآمیز، پذیرش و اتکا به مشترکات را ضروری میکند و توجه به تقریب مذاهب و وحدت در دین اسلام دارای اهمیت است و این توجه در آیات قرآن مجید و سیره معصومین و بخصوص در سیره و گفتار امام رضا علیهالسلام مورد تاکید است.در این مقاله بر تاثیرگذاری ذریه نبوی با تاکید بر سیره و روش امام رضا علیه السلام در الگو پذیری فکری و عملی مسلمانان توجه شده است.
مقدمه
وحدت و تقریب درسیره رضوی را می توان از منابع، آثار و متون مربوط به زندگانی حضرت استنباط کرد و از جمله این منابع کتاب معروف ...عیون اخبار الرضا علیه السلام... تالیف شیخ صدوق در این پژوهش میباشد.ا
امام رضا علیه السلام به عنوان بزرگترین اندیشمند اسلامی و رهبر جریان فکری -مذهبی امامیه در مواجهه و موضعگیری در برابر اندیشههای التقاطی و الحادی این امام انجام گردید. گوناگونی عقاید و تفاوت میزان خطر هر یک برای اسلام در دو متغیر عمده در تعامل و روش رفتار امام رضا علیه السلام بود.
اقدامات وحدتآفرین امام رضا علیهالسلام
1- محوریت قرآن در سیره و گفتار امام رضا علیهالسلام
بسیاری از اختلافات فکری و تنش های تفرقه انگیز و فتنههای سیاسی -اجتماعی با مراجعه به دستورات قرآن قابل حل است. پذیرش محوریت قرآن به لحاظ جامعیت و وضوح مفاهیم و تعالیم موجود در آن در بینش و منش امام رضا علیه السلام مشخص است. در روایتی از امام رضا آمده است:« قرآن رشته ناگسستنی و ایمان استوار خداست و راهی بس نزدیک به او که به سوی بهشت رهنمون سازد و از آتش رهایی بخشد» [۱]. در سوال اباصلت از امام رضا علیه السلام آمده است : «کلام الله لاتتجاوزه ولا تطلبوا الهدی فی غیره فتضلوا» [۲]
2- تمسک به سیره و سنت نبوی:
دومین منبع اساسی و اصیل دین اسلام و از مهمترین ارکان وحدت و تقریب میان مسلمانان، با عنایت به آیات قران [۳]تمسک به سیره و سنت پیامبر بعنوان اسوه حسنه است. امام رضا علیه السلام در جلسات مختلف مناظره و گفتوگوهای میان مسلمانان، ...پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله... را به عنوان مفسر و مبین معانی قران در حل منازعات و معیار تشخیص راه درست معرفی میکند و پیامدهای نافرمانی از پیامبر را همسان کفر یا شرک تلقی میکند «کلینی ۱۳۵۶ جلد 1، ص ۷۰ بر همین مبنا ایشان در سخنان خود تاکید می کند که ما نه از بین خود چیزی می گوییم و نه عدل و همتایی را در مقابل کتاب و سنت میپذیریم[۴]
3-اصلاح اخلاق اسلامی؛
4-گفتو گوی عقلانی و سازنده با افراد مختلف؛[۵]
5-دعوت به اخوت ایمانی؛ [۶]
6-تاکید بر مشارکت در مراسم و مناسک عبادی؛
7- ترویج خردورزی و آزاد اندیشی؛ [۷]
8- نفی قومیت گرایی؛
9-صیانت از یکپارچگی دینی -حاکمیتی جامعه اسلامی؛ [۸]
10-دوری جستن و بیطرفی در تحرکات نظامی و از جمله در شورش السرایا در زمان حضرت؛ [۹]؛
11-استدلال از طریق مبادی عقلی و منطقی؛[۱۰]
=نتیجهگیری=
تشتت عقاید و تفاوت در میزان خطر هر یک از مذاهب و عقاید به عنوان دو متغیر عمده در روش و سیره امام رضا علیه السلام قابل بررسی است.
ثامن الحجج علیه السلام از روش مناظره و گفتوگو با استناد به باورها و متون مورد قبول مخاطب و همچنین بهرهگیری از نصوص دینی و براهین عقلی و نیز آسیبشناسی عقاید انحرافی برداشت های ناروا از آیات و روایات و همچنین جعل و تخریب و مشخص کردن ریشه عقاید ناصواب با تفسیر و تاویل نصوصی که ظاهر آن باعث سوء برداشت شده است وبا توجه به دعا و راز و نیاز و نهایت در صورت موثر نبودن هیچ یک از موارد مذکور به محاصره اجتماعی اقتصادی همچون ترک مجالست، نفرین تکفیر و تفسیق به عنوان الگویی در امر به معروف و نهی از منکر،به مبارزه با افکار گمراهکننده عمل میکرد.
توجه به سیره امام رضا علیه السلام می تواند الگوی کامل حکومت اسلامی که فراروی بشر قرار دارد باشد.
=منابع=