شافعیه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
جز (جایگزینی متن - 'بزرگ تر' به 'بزرگ‌تر')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:


'''شافعیه''' یکی از [[مذاهب فقهی چهارگانه]] [[اهل سنت]] است. این مذهب به نام [[اهل حدیث]] مشهور است.[[ابن اثیر]] شَافِعی را به فتح شین و کسر فاء ضبط کرده است.<ref>اللباب فی تهذیب الانساب، ابن اثیر، ج2، ص175</ref> این مذهب پس از [[حنفی|مذهب حنفیه]]، بزرگ‌ترین مذهب [[اهل سنت]] است و در احکام شرعی چون دیگر مذاهب اهل سنت، دارای نظام فقهی خاصی است که اصول آن را شخصی به نام محمد بن ادریس شافعی بنا نهاده است. همچنین پیروان مذهب شافعیه در کنار دیگر مذاهب اهل سنت یعنی [[حنفی|حنفیه]]، [[مالکیه]] و [[حنبلی|حنابله]] در جهان اسلام حضور دارند.<ref> بیان الادیان ، ابوالقاسم بلخی ، ص61</ref> و <ref> دائرة المعارف الاسلامیة ، ج13، ص72</ref> و <ref> ضحی الاسلام ، احمد امین ، ج2، ص168</ref> و <ref> مفاتیح العلوم ،  محمد بن احمد خوارزمی ، ص46</ref> شافعیه با نام های دیگری چون شفعویه و شوافع نیز خوانده می شود. شفعویه احتمالا همان شافعیه و یکی از مکاتب اهل  حدیث است.<ref> فرهنگ فِرَق اسلامی ،  محمد جواد مشکور ، ص257</ref>  <ref>و النقض، عبدالجلیل رازی ، ص457</ref>آورده اند که مردم در  دمشق  مطابق با مذهب اهل حدیث و فقیهان شفعویه عمل می‌کردند.<ref> احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم ، محمد مقدسی ، ص154</ref>
'''شافعیه''' یکی از [[مذاهب فقهی چهارگانه]] [[اهل سنت]] است. این مذهب به نام [[اهل حدیث]] مشهور است.[[ابن اثیر]] شَافِعی را به فتح شین و کسر فاء ضبط کرده است.<ref>ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الانساب، ج2، ص175</ref> این مذهب پس از [[حنفی|مذهب حنفیه]]، بزرگ‌ترین مذهب [[اهل سنت]] است و در احکام شرعی چون دیگر مذاهب اهل سنت، دارای نظام فقهی خاصی است که اصول آن را شخصی به نام محمد بن ادریس شافعی بنا نهاده است. همچنین پیروان مذهب شافعیه در کنار دیگر مذاهب اهل سنت یعنی [[حنفی|حنفیه]]، [[مالکیه]] و [[حنبلی|حنابله]] در جهان اسلام حضور دارند.<ref> بلخی ابوالقاسم، بیان الادیان، ص61</ref> <ref> دائرة المعارف الاسلامیة ، ج13، ص72</ref> و <ref> احمد امین، ضحی الاسلام، ج2، ص168</ref> و <ref> خوارزمی محمد بن احمد، مفاتیح العلوم،    ص46</ref> شافعیه با نام های دیگری چون شفعویه و شوافع نیز خوانده می شود. شفعویه احتمالا همان شافعیه و یکی از مکاتب اهل  حدیث است.<ref> مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 257 </ref>  <ref> رازی عبد الجلیل، النقض، ص457</ref>آورده اند که مردم در  دمشق  مطابق با مذهب اهل حدیث و فقیهان شفعویه عمل می‌کردند.<ref> مقدسی محمد،  احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم، ص154</ref>


==بنیانگذار شافعیه==
==بنیانگذار شافعیه==
موسس این مکتب شخصی به نام [[شافعی|محمد بن ادریس شافعی]] منتسب به شافع بن سائب از نیاکان پدری اش می باشد.وی در سال 150 قمری در شهر [[غزه]] فلسطین به دنیا آمد. پدرش مدت کوتاهی پس از تولدش از دنیا رفت و او در همان کودکی همراه مادرش به [[مکه]] هجرت کرد و در این شهر ساکن شد. <ref> ابوزهره محمد ،  تاریخ المذاهب الاسلامیة ، ص۴۰۷- ۴۰۹</ref>.محمد بن ادریس تحصیلات علمی و فقهی خویش را نزد مسلم بن خالد زنجی مفتی مکه و امام جماعت [[مسجد الحرام]] شروع کرد و کم کم به مهارت بالایی دست یافت و در مسجد الحرام تدریس خود را آغاز کرد. وی علاوه بر تسلط در [[فقه]]، در علوم ادبی نیز صاحب سبک بود.در همین زمان به [[مدینه]] سفر و در آن شهر نزد [[مالک بن انس]] رئیس مذهب مالکی به عنوان شاگردی خاص تلمذ کرد.  
موسس این مکتب شخصی به نام [[شافعی|محمد بن ادریس شافعی]] منتسب به شافع بن سائب از نیاکان پدری اش می باشد.وی در سال 150 قمری در شهر [[غزه]] فلسطین به دنیا آمد. پدرش مدت کوتاهی پس از تولدش از دنیا رفت و او در همان کودکی همراه مادرش به [[مکه]] هجرت کرد و در این شهر ساکن شد. <ref> ابوزهره محمد ،  تاریخ المذاهب الاسلامیة ، ص۴۰۷- ۴۰۹</ref>.محمد بن ادریس تحصیلات علمی و فقهی خویش را نزد مسلم بن خالد زنجی مفتی مکه و امام جماعت [[مسجد الحرام]] شروع کرد و کم کم به مهارت بالایی دست یافت و در مسجد الحرام تدریس خود را آغاز کرد. وی علاوه بر تسلط در [[فقه]]، در علوم ادبی نیز صاحب سبک بود.در همین زمان به [[مدینه]] سفر و در آن شهر نزد [[مالک بن انس]] رئیس مذهب مالکی به عنوان شاگردی خاص تلمذ کرد.  
شافعی بعد از گذشت حوادثی که او را مجبور به حضور در [[بغداد]] کرد، فرصتی یافت تا در آن دیار با فقهای بزرگ حنفی و نیز مدرسه فقهی مالک که بیشتر [[نص گرا]] و [[حدیث گرا]] بود، مرتبط  و با فقه [[عقل گرایان]] و به اصطلاح [[اهل رای]] آشنا شود. مسیر علمی شافعی از این پس میان بغداد و مکه سپری شد. او در سال 199 قمری به [[مصر]] رفت و در آن دیار ساکن شد و در سال 204 قمری از دنیا رفت . <ref> مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیة ،  المذاهب الاسلامیة الخمسة ،  وهبة الزحیلی ، المذهب الشافعی ، ص۴۹۴ - ۴۹۸.
شافعی بعد از گذشت حوادثی که او را مجبور به حضور در [[بغداد]] کرد، فرصتی یافت تا در آن دیار با فقهای بزرگ حنفی و نیز مدرسه فقهی مالک که بیشتر [[نص گرا]] و [[حدیث گرا]] بود، مرتبط  و با فقه [[عقل گرایان]] و به اصطلاح [[اهل رای]] آشنا شود. مسیر علمی شافعی از این پس میان بغداد و مکه سپری شد. او در سال 199 قمری به [[مصر]] رفت و در آن دیار ساکن شد و در سال 204 قمری از دنیا رفت . <ref> وهبة الزحیلی، المذهب الشافعی، نشر مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیة، المذاهب الاسلامیة الخمسة، ص۴۹۴ - ۴۹۸.
</ref>
</ref>


==پیروان شافعی==
==پیروان شافعی==
 
اکثر مقلدان فقهی در اصول عقاید از مبانی کلامی اشعری پیروی می‌کنند.  <ref>تیمور پاشا، احمد، المذاهب الفقهیة الاربعة، قاهره، ص۸۷.</ref>
اکثر مقلدان فقهی در اصول عقاید از مبانی کلامی اشعری پیروی می‌کنند.  تیمور پاشا، احمد، المذاهب الفقهیة الاربعة، قاهره، ص۸۷.
با این حال ابوالحسن اشعری موسس مکتب اشاعره خود در امور فقهی شافعی مسلک بود و در اثبات و تحکیم مبانی اعتقادی این گروه از مسیر ادله کلامی؛ مذهب اشعری را بنیان کرد. <ref>مشکور، محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص۵۵.</ref>همچنین برخی از مشاهیر متکلمان اهل سنت همچون جوینی، غزالی، فخر رازی و سیوطی از میان شافعیان بر خاستند.<ref> وهبة الزحیلی، المذهب الشافعی، نشر مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیة، المذاهب الاسلامیة الخمسة، ص۵۲۳ - ۵۲۶.</ref>
با این حال ابوالحسن اشعری موسس مکتب اشاعره خود در امور فقهی شافعی مسلک بود و در اثبات و تحکیم مبانی اعتقادی این گروه از مسیر ادله کلامی؛ مذهب اشعری را بنیان کرد. <ref>مشکور، محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، ص۵۵.</ref>همچنین برخی از مشاهیر متکلمان اهل سنت همچون جوینی، غزالی، فخر رازی و سیوطی از میان شافعیان بر خاستند.<ref>مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیة، المذاهب الاسلامیة الخمسة، وهبة الزحیلی، المذهب الشافعی، ص۵۲۳ - ۵۲۶.</ref>


==پراکندگی جغرافیایی شافعیه==
==پراکندگی جغرافیایی شافعیه==
 
در زمان حاضر، شافعیه در بیشتر کشورهای اسلامی حضور دارند،اما در کشورهایی چون مصر، یمن، اندونزی و نیز مناطق کرد نشین، حضور پیروان این مذهب چشم گیر تر است. <ref>وهبة الزحیلی، المذهب الشافعی، نشر مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیة، المذاهب الاسلامیة الخمسة، ص۵۴۲ – ۵۴۵</ref> و <ref>اسلامی، رضا، مدخل علم فقه، قم، ص۴۷۵.</ref>علاوه بر این، بزرگان دو مذهب شافعی و مالکی، قدرت برتر در میان اساتید و شیوخ [[جامع الازهر|دانشگاه الازهر]] مصر می‌باشند.<ref>اسلامی، رضا، مدخل علم فقه، قم، ص۵۲۷.</ref>  
باید گفت امروزه شافعیه در بیشتر کشورهای اسلامی حضور دارند،اما در کشورهایی چون مصر، یمن، اندونزی و نیز مناطق کرد نشین، حضور پیروان این مذهب چشم گیر تر است. <ref>مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیة، المذاهب الاسلامیة الخمسة، وهبة الزحیلی، المذهب الشافعی، ص۵۴۲ – ۵۴۵</ref> و <ref>اسلامی، رضا، مدخل علم فقه، قم، ص۴۷۵.</ref>علاوه بر این، بزرگان دو مذهب شافعی و مالکی، قدرت برتر در میان اساتید و شیوخ [[جامع الازهر|دانشگاه الازهر]] مصر می‌باشند.<ref>اسلامی، رضا، مدخل علم فقه، قم، ص۵۲۷.</ref>  


==پانویس==
==پانویس==

نسخهٔ ‏۲۷ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۱۱

شافعیه یکی از مذاهب فقهی چهارگانه اهل سنت است. این مذهب به نام اهل حدیث مشهور است.ابن اثیر شَافِعی را به فتح شین و کسر فاء ضبط کرده است.[۱] این مذهب پس از مذهب حنفیه، بزرگ‌ترین مذهب اهل سنت است و در احکام شرعی چون دیگر مذاهب اهل سنت، دارای نظام فقهی خاصی است که اصول آن را شخصی به نام محمد بن ادریس شافعی بنا نهاده است. همچنین پیروان مذهب شافعیه در کنار دیگر مذاهب اهل سنت یعنی حنفیه، مالکیه و حنابله در جهان اسلام حضور دارند.[۲] [۳] و [۴] و [۵] شافعیه با نام های دیگری چون شفعویه و شوافع نیز خوانده می شود. شفعویه احتمالا همان شافعیه و یکی از مکاتب اهل حدیث است.[۶] [۷]آورده اند که مردم در دمشق مطابق با مذهب اهل حدیث و فقیهان شفعویه عمل می‌کردند.[۸]

بنیانگذار شافعیه

موسس این مکتب شخصی به نام محمد بن ادریس شافعی منتسب به شافع بن سائب از نیاکان پدری اش می باشد.وی در سال 150 قمری در شهر غزه فلسطین به دنیا آمد. پدرش مدت کوتاهی پس از تولدش از دنیا رفت و او در همان کودکی همراه مادرش به مکه هجرت کرد و در این شهر ساکن شد. [۹].محمد بن ادریس تحصیلات علمی و فقهی خویش را نزد مسلم بن خالد زنجی مفتی مکه و امام جماعت مسجد الحرام شروع کرد و کم کم به مهارت بالایی دست یافت و در مسجد الحرام تدریس خود را آغاز کرد. وی علاوه بر تسلط در فقه، در علوم ادبی نیز صاحب سبک بود.در همین زمان به مدینه سفر و در آن شهر نزد مالک بن انس رئیس مذهب مالکی به عنوان شاگردی خاص تلمذ کرد. شافعی بعد از گذشت حوادثی که او را مجبور به حضور در بغداد کرد، فرصتی یافت تا در آن دیار با فقهای بزرگ حنفی و نیز مدرسه فقهی مالک که بیشتر نص گرا و حدیث گرا بود، مرتبط و با فقه عقل گرایان و به اصطلاح اهل رای آشنا شود. مسیر علمی شافعی از این پس میان بغداد و مکه سپری شد. او در سال 199 قمری به مصر رفت و در آن دیار ساکن شد و در سال 204 قمری از دنیا رفت . [۱۰]

پیروان شافعی

اکثر مقلدان فقهی در اصول عقاید از مبانی کلامی اشعری پیروی می‌کنند. [۱۱] با این حال ابوالحسن اشعری موسس مکتب اشاعره خود در امور فقهی شافعی مسلک بود و در اثبات و تحکیم مبانی اعتقادی این گروه از مسیر ادله کلامی؛ مذهب اشعری را بنیان کرد. [۱۲]همچنین برخی از مشاهیر متکلمان اهل سنت همچون جوینی، غزالی، فخر رازی و سیوطی از میان شافعیان بر خاستند.[۱۳]

پراکندگی جغرافیایی شافعیه

در زمان حاضر، شافعیه در بیشتر کشورهای اسلامی حضور دارند،اما در کشورهایی چون مصر، یمن، اندونزی و نیز مناطق کرد نشین، حضور پیروان این مذهب چشم گیر تر است. [۱۴] و [۱۵]علاوه بر این، بزرگان دو مذهب شافعی و مالکی، قدرت برتر در میان اساتید و شیوخ دانشگاه الازهر مصر می‌باشند.[۱۶]

پانویس

  1. ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الانساب، ج2، ص175
  2. بلخی ابوالقاسم، بیان الادیان، ص61
  3. دائرة المعارف الاسلامیة ، ج13، ص72
  4. احمد امین، ضحی الاسلام، ج2، ص168
  5. خوارزمی محمد بن احمد، مفاتیح العلوم، ص46
  6. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 257
  7. رازی عبد الجلیل، النقض، ص457
  8. مقدسی محمد، احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم، ص154
  9. ابوزهره محمد ، تاریخ المذاهب الاسلامیة ، ص۴۰۷- ۴۰۹
  10. وهبة الزحیلی، المذهب الشافعی، نشر مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیة، المذاهب الاسلامیة الخمسة، ص۴۹۴ - ۴۹۸.
  11. تیمور پاشا، احمد، المذاهب الفقهیة الاربعة، قاهره، ص۸۷.
  12. مشکور، محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص۵۵.
  13. وهبة الزحیلی، المذهب الشافعی، نشر مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیة، المذاهب الاسلامیة الخمسة، ص۵۲۳ - ۵۲۶.
  14. وهبة الزحیلی، المذهب الشافعی، نشر مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیة، المذاهب الاسلامیة الخمسة، ص۵۴۲ – ۵۴۵
  15. اسلامی، رضا، مدخل علم فقه، قم، ص۴۷۵.
  16. اسلامی، رضا، مدخل علم فقه، قم، ص۵۲۷.