۸۶٬۳۲۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'چالشها' به 'چالشها') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''چالشهای فراروی تقریب''' عنوان مقالهای است از مرحوم [[آیت الله تسخیری]] که در شماره 19 نشریه اندیشه تقریب به چاپ رسیده است و به بیان و بررسی برخی از موانع و مشکلات فراروی تقریب بین مذاهب اسلامی | '''چالشهای فراروی تقریب''' عنوان مقالهای است از مرحوم [[آیت الله تسخیری]] که در شماره 19 نشریه اندیشه تقریب به چاپ رسیده است و به بیان و بررسی برخی از موانع و مشکلات فراروی تقریب بین مذاهب اسلامی میپردازد. | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
کوششهای علما و اندیشمندان و مصلحان، گرایشی عمومی به سمت و سوی «[[تقریب مذاهب اسلامی]]» و چیرگی زبان گفتوگوی منطقی و ترجیح آن بر هر زبان دیگری را در راستای همسویی با گرایشهای اصیل اسلامی و هماهنگ با گرایشهای جهانی به این شیوه و گفتوگوی تمدنها و فرهنگ و ادیان، ایجاد نموده است. | کوششهای علما و اندیشمندان و مصلحان، گرایشی عمومی به سمت و سوی «[[تقریب مذاهب اسلامی]]» و چیرگی زبان گفتوگوی منطقی و ترجیح آن بر هر زبان دیگری را در راستای همسویی با گرایشهای اصیل اسلامی و هماهنگ با گرایشهای جهانی به این شیوه و گفتوگوی تمدنها و فرهنگ و ادیان، ایجاد نموده است. | ||
خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
ب ـ شناخت موانع و دشواریهایی که فرا روی این امر قرار میگیرد. | ب ـ شناخت موانع و دشواریهایی که فرا روی این امر قرار میگیرد. | ||
نکته نخست به رغم اهمیتی که دارد چندان مورد توجه ما نیست و البته میتوان از شیوههای متنوع قرآنی در دستیابی به وحدت با یاری گرفتن از فراخوان مستقیم و تأکید بر برخوردهای عقلانی و گفتوگوی منطقی با دیگران و یادآوری وحدت دشمنان ـ به رغم تناقضها و تضادهایی که با هم دارند ـ در جبهة رویارویی با امت اسلامی و نیز نتایج مثبت وحدت و پیامدهای منفی تفرقه و پراکندگی و امثال آن یاری گرفت. ولی آنچه مورد توجه ماست، نکته دوم، یعنی شناخت موانع و مشکلات موجود بر سر راه این تقریب و همسویی است، هرچند در اینجا نمیتوان به طور مفصل و گسترده به این موضوع پرداخت. | نکته نخست به رغم اهمیتی که دارد چندان مورد توجه ما نیست و البته میتوان از شیوههای متنوع قرآنی در دستیابی به وحدت با یاری گرفتن از فراخوان مستقیم و تأکید بر برخوردهای عقلانی و گفتوگوی منطقی با دیگران و یادآوری وحدت دشمنان ـ به رغم تناقضها و تضادهایی که با هم دارند ـ در جبهة رویارویی با امت اسلامی و نیز نتایج مثبت وحدت و پیامدهای منفی تفرقه و پراکندگی و امثال آن یاری گرفت. ولی آنچه مورد توجه ماست، نکته دوم، یعنی شناخت موانع و مشکلات موجود بر سر راه این تقریب و همسویی است، هرچند در اینجا نمیتوان به طور مفصل و گسترده به این موضوع پرداخت. | ||
== | ==چالشهای تقریب== | ||
این چالشها که زیاد و سخت نیز میباشد، برخی از سوی دشمنان و برخی نیز از درون امت ایجاد شده است، که مهمترین آنها عبارت است از: | این چالشها که زیاد و سخت نیز میباشد، برخی از سوی دشمنان و برخی نیز از درون امت ایجاد شده است، که مهمترین آنها عبارت است از: | ||
===عامل خارجی=== | ===عامل خارجی=== | ||
خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
2ـ اشاعه لائیسم غربی و چیره ساختن آن بر روح اسلامی حاکم بر جهان اسلام و تحریک گرایشهای ملی و نژادی که البته این طرح خیلی زود شکست خورد و یکی از نویسندگان معاصر از آن به عنوان: «پیروزی بسیار بیدوام لائیسم (1970-1920)» یاد نمود؛ | 2ـ اشاعه لائیسم غربی و چیره ساختن آن بر روح اسلامی حاکم بر جهان اسلام و تحریک گرایشهای ملی و نژادی که البته این طرح خیلی زود شکست خورد و یکی از نویسندگان معاصر از آن به عنوان: «پیروزی بسیار بیدوام لائیسم (1970-1920)» یاد نمود؛ | ||
3ـچند پاره کردن جهان اسلام و تقسیم آنها به کشورها و ملل پراکنده و برانگیختن احساسات مذهبی، جغرافیایی، ملی، نژادی و حتی تاریخی، به طوریکه هر بخش از آن را تشویق کرد تا بر تاریخ پیش از اسلام یا تاریخ پس از اسلام ویژة خویش، تأکید کند و حتی مشاهده گردید که برخی ملتهای آسیای میانه را تشویق کرد تا طاغوتهایی چون «تیمور لنگ» را به عنوان قهرمان ملی مورد ستایش و بزرگداشت قرار دهند و جنایات وحشیانه او را علیه ملل امت اسلامی به فراموشی بسپارند و اینها همه بر اثر هراس از وحدت اسلامی بود که مرتباً از سوی رهبران و اندیشمندان و نویسندگان غربی از آن سخن گفته میشد و برای مبارزه و نبرد دائمی با جهان اسلام تئوریپردازی میگردید و بر این اساس است که نویسنده غربی خانم | 3ـچند پاره کردن جهان اسلام و تقسیم آنها به کشورها و ملل پراکنده و برانگیختن احساسات مذهبی، جغرافیایی، ملی، نژادی و حتی تاریخی، به طوریکه هر بخش از آن را تشویق کرد تا بر تاریخ پیش از اسلام یا تاریخ پس از اسلام ویژة خویش، تأکید کند و حتی مشاهده گردید که برخی ملتهای آسیای میانه را تشویق کرد تا طاغوتهایی چون «تیمور لنگ» را به عنوان قهرمان ملی مورد ستایش و بزرگداشت قرار دهند و جنایات وحشیانه او را علیه ملل امت اسلامی به فراموشی بسپارند و اینها همه بر اثر هراس از وحدت اسلامی بود که مرتباً از سوی رهبران و اندیشمندان و نویسندگان غربی از آن سخن گفته میشد و برای مبارزه و نبرد دائمی با جهان اسلام تئوریپردازی میگردید و بر این اساس است که نویسنده غربی خانم «شیرینهانتر» در پیشگفتار کتاب خود «آینده اسلام و غرب» چنین میگوید: | ||
«رمانی را که «جان بوشان»ـ که در سال 1916م سرگرد اطلاعات در ارتش بریتانیا بودـ تألیف کرد مبتنی بر فرضیة تحقق یک انقلاب اسلامی بود که میتوانست در صورت بروز، مسیر جنگ جهانی اول را به زیان نیروهای متفق، دگرگون سازد. | «رمانی را که «جان بوشان»ـ که در سال 1916م سرگرد اطلاعات در ارتش بریتانیا بودـ تألیف کرد مبتنی بر فرضیة تحقق یک انقلاب اسلامی بود که میتوانست در صورت بروز، مسیر جنگ جهانی اول را به زیان نیروهای متفق، دگرگون سازد. | ||
خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
«علت اصلی در موفقیت صلیبیها [مسیحیان] تنها به فراوانی شمار ایشان و کمکهای دریافتی ایشان از دولت بیزانس باز نمیگردد بلکه اساساً مبتنی بر تفرقه مسلمانان و عدم وحدت سیاسی و دینی آنها بود؛ و در همان زمان که نیروهای صلیبی راه شرق را در پیش گرفتند، درگیری میان برادران «دقاق» و «رضوان» ـ از امرای سلاجقه ـ برای دستیابی به حکومت سوریه، تشدید یافت و در حالی که صلیبیها در حال نزدیک شدن به شام بودند میان آن دو جنگ در گرفت. اختلافهای دینی و سیاسی حاصل میان خلافت عباسی در بغداد و خلافت فاطمی در قاهره نیز از دید صلیبیها، پنهان نبود و هنگامی که امرای سنی در شام کوشیدند با خلیفة فاطمی تماس بگیرند و از او برای متوقف ساختن پیشرفت صلیبیها یاری جویند، خلیفة فاطمی را آماده تحقق این هدف نیافتند. | «علت اصلی در موفقیت صلیبیها [مسیحیان] تنها به فراوانی شمار ایشان و کمکهای دریافتی ایشان از دولت بیزانس باز نمیگردد بلکه اساساً مبتنی بر تفرقه مسلمانان و عدم وحدت سیاسی و دینی آنها بود؛ و در همان زمان که نیروهای صلیبی راه شرق را در پیش گرفتند، درگیری میان برادران «دقاق» و «رضوان» ـ از امرای سلاجقه ـ برای دستیابی به حکومت سوریه، تشدید یافت و در حالی که صلیبیها در حال نزدیک شدن به شام بودند میان آن دو جنگ در گرفت. اختلافهای دینی و سیاسی حاصل میان خلافت عباسی در بغداد و خلافت فاطمی در قاهره نیز از دید صلیبیها، پنهان نبود و هنگامی که امرای سنی در شام کوشیدند با خلیفة فاطمی تماس بگیرند و از او برای متوقف ساختن پیشرفت صلیبیها یاری جویند، خلیفة فاطمی را آماده تحقق این هدف نیافتند. | ||
در حالی که موفقیت صلیبیها ناشی از اختلافهای سیاسی و دینی در جهان اسلام بود، امرا و سران مسلمانان کوشیدند بر عوامل این تفرقه چیره شوند، بنابراین جنبش جهاد دینی را اعلام کردند و پیروزیهایی به دست آوردند که به وحدت مصر و شام و شمال الجزیره (شبه جزیره العرب) انجامید و بدین ترتیب، صلیبیها در سواحل دریا مورد محاصره قرار گرفتند؛ پس از آن خلافت فاطمی از میان برداشته شد و دیار مصر به مذهب سنّی فراخوانده گردید و وحدت معنوی نیز تحقق یافت و | در حالی که موفقیت صلیبیها ناشی از اختلافهای سیاسی و دینی در جهان اسلام بود، امرا و سران مسلمانان کوشیدند بر عوامل این تفرقه چیره شوند، بنابراین جنبش جهاد دینی را اعلام کردند و پیروزیهایی به دست آوردند که به وحدت مصر و شام و شمال الجزیره (شبه جزیره العرب) انجامید و بدین ترتیب، صلیبیها در سواحل دریا مورد محاصره قرار گرفتند؛ پس از آن خلافت فاطمی از میان برداشته شد و دیار مصر به مذهب سنّی فراخوانده گردید و وحدت معنوی نیز تحقق یافت و «صلاحالدین الایوبی» توانست صلیبیها را شکست دهد و بخش اعظم سرزمینهایی را که برآن چیره شده بودند باز پس گیرد و این سیاست، همچون قاعده و شالودهای شد که «ایوبیها» و «ممالیک» بدان عمل کردند و در سال 1391 میلادی، پای صلیبیها به طور کامل، بریده شد و علاوه بر آن سرزمینهای اسلامی و در پی شکستهای پی در پی مغولها، از خطر این قوم نیز به دور ماند. | ||
این کتابی که به زبان عربی برگرداندهام، تصویری از همگامی جنبش صلیبی با هدفهای استعماری، ارایه میدهد و عوامل مختلفی را که در سمت و سو دهی به جنگهای صلیبی دخیل بودند روشن میسازد و نشان میدهد که دشمنی میان غرب و شرق ریشه در قرنهای متمادی گذشته دارد و غرب با یاری گرفتن از شیوههای استعماری سعی کرده آرزوها و اهداف استعماری خود را در شرق تحقق بخشد. در پیوستی که به این کتاب افزودهام به توضیح هوشیاری جهان عرب در آن زمان و درک اینکه جز با اتحاد و شکیبایی در جهاد با دشمن نمیتوان نیروهای دشمن را از پای در آورد، پرداختهام گو اینکه شایسته است این نکته را نیز یادآور شویم جهاد دینی که رهبران و سران مسلمانان آن را سر دادند از سوی همة مردم در سرتاسر جهان عرب مورد پذیرش و پاسخ مثبت قرار گرفت.» | این کتابی که به زبان عربی برگرداندهام، تصویری از همگامی جنبش صلیبی با هدفهای استعماری، ارایه میدهد و عوامل مختلفی را که در سمت و سو دهی به جنگهای صلیبی دخیل بودند روشن میسازد و نشان میدهد که دشمنی میان غرب و شرق ریشه در قرنهای متمادی گذشته دارد و غرب با یاری گرفتن از شیوههای استعماری سعی کرده آرزوها و اهداف استعماری خود را در شرق تحقق بخشد. در پیوستی که به این کتاب افزودهام به توضیح هوشیاری جهان عرب در آن زمان و درک اینکه جز با اتحاد و شکیبایی در جهاد با دشمن نمیتوان نیروهای دشمن را از پای در آورد، پرداختهام گو اینکه شایسته است این نکته را نیز یادآور شویم جهاد دینی که رهبران و سران مسلمانان آن را سر دادند از سوی همة مردم در سرتاسر جهان عرب مورد پذیرش و پاسخ مثبت قرار گرفت.» | ||
خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
امرای صلیبی به طور کامل متوجه شکاف و رخنهای که میان خلیفة قاهره و امرای سنی مذهب در سوریه وجود داشت شدند و از طریق فرستادگان خود کوشیدند تماسهایی با خلیفة قاهره برقرار سازند به این امید که به یاری کمکهای وی، بر «بیتالمقدس» که در آن زمان «سقمان» فرزند امیر «ارتق» به نیابت از ترکها بر آن حکمرانی میکرد، دست یابند. | امرای صلیبی به طور کامل متوجه شکاف و رخنهای که میان خلیفة قاهره و امرای سنی مذهب در سوریه وجود داشت شدند و از طریق فرستادگان خود کوشیدند تماسهایی با خلیفة قاهره برقرار سازند به این امید که به یاری کمکهای وی، بر «بیتالمقدس» که در آن زمان «سقمان» فرزند امیر «ارتق» به نیابت از ترکها بر آن حکمرانی میکرد، دست یابند. | ||
ولی خلیفة (فاطمی) بر آن شد تا خود به تنهایی عمل کند و از جنگ و ستیز موجود میان امرای سوریه و بیم و هراسی که پیشروی صلیبیها ایجاد کرده بود، سوءاستفاده کرد و در اوت سال1098 بر «بیتالمقدس» چیره شد و این به رغم عدم بهرهگیری رهبران حمله صلیبی از درگیریهای موجود میان مسلمانان و استفاده از آن در موفقیتهای خود و رسیدن به خواستهایی که در نظر داشتند، بود. در واقع موفقیتهای به دست آمده آنها عمدتاً ناشی از همین درگیریها بود. تفرقة پدید آمده میان امرای شام و شکافی که میان عباسیها به وقوع پیوست، زمینة چیرگی بر «بیتالمقدس» و تشکیل مملکت «بیتالمقدس» را برای صلیبیها فراهم ساخت. ولی سرنوشت مسیحیت لاتینی در شرق زمانی رقم خورد که در حدود سال 1130 میلادی نیروی جدیدی پا به عرصه گذاشت که توانست شام را متحد گرداند و پس از اتحاد به سوریه بپیوندند و آنها یک جا در اختیار | ولی خلیفة (فاطمی) بر آن شد تا خود به تنهایی عمل کند و از جنگ و ستیز موجود میان امرای سوریه و بیم و هراسی که پیشروی صلیبیها ایجاد کرده بود، سوءاستفاده کرد و در اوت سال1098 بر «بیتالمقدس» چیره شد و این به رغم عدم بهرهگیری رهبران حمله صلیبی از درگیریهای موجود میان مسلمانان و استفاده از آن در موفقیتهای خود و رسیدن به خواستهایی که در نظر داشتند، بود. در واقع موفقیتهای به دست آمده آنها عمدتاً ناشی از همین درگیریها بود. تفرقة پدید آمده میان امرای شام و شکافی که میان عباسیها به وقوع پیوست، زمینة چیرگی بر «بیتالمقدس» و تشکیل مملکت «بیتالمقدس» را برای صلیبیها فراهم ساخت. ولی سرنوشت مسیحیت لاتینی در شرق زمانی رقم خورد که در حدود سال 1130 میلادی نیروی جدیدی پا به عرصه گذاشت که توانست شام را متحد گرداند و پس از اتحاد به سوریه بپیوندند و آنها یک جا در اختیار «صلاحالدین ایوبی» قرار گرفتند.» | ||
در فصل سیزدهم کتاب، نویسنده از پیشنهادهای ارایه شده از سوی «پییر دبوا» در نامة خود با عنوان «بازگرداندن سرزمین مقدس» برای جبران شکستهای جنگهای صلیبی سخن به میان آورده و میگوید: | در فصل سیزدهم کتاب، نویسنده از پیشنهادهای ارایه شده از سوی «پییر دبوا» در نامة خود با عنوان «بازگرداندن سرزمین مقدس» برای جبران شکستهای جنگهای صلیبی سخن به میان آورده و میگوید: | ||
«میدانیم که زوال نظامهای موجود تنها پس از گذشت مدت زمان دراز، به رسمیت شناخته | «میدانیم که زوال نظامهای موجود تنها پس از گذشت مدت زمان دراز، به رسمیت شناخته میشود لذا مردم را بر آن میدارد تا کوششهای جدیدی به کار گیرند و ریشههای خشک شده را زندگی جدیدی بخشند. مثال آن نیز «پیر دبوا» (Pierre Dubois) در رسالة معروف خود با نام « بازگرداندن سرزمین مقدس » (Derecuperatione Sanctae Terrae) است که آن را در سال 1307 میلادی خطاب به «ادوارد اول» پادشاه انگلستان نگاشت و طی آن بر تشکیل مجمعی در اروپا برای تثبیت صلح و منع درگیریهایی که همچون حوادث سال 1192 میلادی منجر به ناکامی جنگهای صلیبی شد، پافشاری کرد؛ همزمان با این دفاع جهانی (گروهی)، دفاع از تجربة کلیسا و درآمدهای آن و در نظر گرفتن شالودهای برای تأمین مالی جنگهای صلیبی آینده، مطرح گردید. در میان این پیشنهادها، مواردی بود که از سوی کسانی مطرح شد که در شناخت و آشنایی با شرق شهره بودند و به لحاظ عملی نیز این پیشنهادها اهمیت فوقالعادهای داشتند گو اینکه جنبة سیاسی نداشتند. به عنوان مثال تشکیل ناوگان بینالمللی که به محاصره دریایی مصر بپردازد و انجام ائتلافی با مغولها و اتحاد دو طایفة دینی بزرگ یعنی «داویها» و «اسپارتها»، سه اساس بزرگ این پیشنهادها را تشکیل میداد.» <ref>(رساله التقریب، ش69، ص229ـ236).</ref> | ||
===تکفیر=== | ===تکفیر=== | ||
تکفیر از جمله مهمترین موانع در برابر «تقریب» است و به رغم اینکه اسلام، حد و مرز میان کفر و ایمان را با روشنی تمام مشخص ساخته است، چنین حالت شگفتی با قدرت تمام مطرح شده است. | تکفیر از جمله مهمترین موانع در برابر «تقریب» است و به رغم اینکه اسلام، حد و مرز میان کفر و ایمان را با روشنی تمام مشخص ساخته است، چنین حالت شگفتی با قدرت تمام مطرح شده است. | ||
خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
پس از دورة پیشوایان مذاهب، این حالت، گستردگی بیشتری یافت و در مورد «افزودن صفات بر ذات الهی» و «تحسین و تقییح عقلی» شاهد آن بودیم که طرفین متنازع برآن بودند که دیدگاههای یک طرف، او را به کفر میرساند. ما همچنین این پدیده را در مسایل فراوانی از جمله در «توسل»، «شفاعت» و «بداء» و حتی در مواردی چون: «استحسان»، «قیاس»، «مصالح مرسله» و غیره مییابیم. حال آنکه اگر همگان به گفتوگوی منطقی روی آورند خواهند دید که دستکم طرف دیگر، توجیهاتی برای ایمان به این یا آن مسئله دارد و چهبسا در آن صورت متوجه شوند که این نزاعها لفظی است و حقیقتی ندارد. و چه بسا نزاع دربارة مسئلهای فقهی، بدان انجامد که مخالفان به گمراهی و بدعتگذاری متهم شوند؛ برای مثال، مثلاً مسلمانان اتفاق نظر دارند که اسلام، از طلاق زن بالغ همبستر شده ولی غیر حامله در صورتی که پاک نباشد یا در حین پاکی با او نزدیکی شده باشد، نهی کرده است ولی در تأثیر آن بر افساد طلاق اختلاف نظر دارند، برخی معتقدند به مجرّد حصول گناه، طلاق تحقق مییابد و دیگران قایل به بطلان طلاق در این حالت هستند، ولی برخیها اینان را به گمراهی و بدعتگذاری توصیف میکنند. <ref>(مغنیه، 1402ق، ص411). | پس از دورة پیشوایان مذاهب، این حالت، گستردگی بیشتری یافت و در مورد «افزودن صفات بر ذات الهی» و «تحسین و تقییح عقلی» شاهد آن بودیم که طرفین متنازع برآن بودند که دیدگاههای یک طرف، او را به کفر میرساند. ما همچنین این پدیده را در مسایل فراوانی از جمله در «توسل»، «شفاعت» و «بداء» و حتی در مواردی چون: «استحسان»، «قیاس»، «مصالح مرسله» و غیره مییابیم. حال آنکه اگر همگان به گفتوگوی منطقی روی آورند خواهند دید که دستکم طرف دیگر، توجیهاتی برای ایمان به این یا آن مسئله دارد و چهبسا در آن صورت متوجه شوند که این نزاعها لفظی است و حقیقتی ندارد. و چه بسا نزاع دربارة مسئلهای فقهی، بدان انجامد که مخالفان به گمراهی و بدعتگذاری متهم شوند؛ برای مثال، مثلاً مسلمانان اتفاق نظر دارند که اسلام، از طلاق زن بالغ همبستر شده ولی غیر حامله در صورتی که پاک نباشد یا در حین پاکی با او نزدیکی شده باشد، نهی کرده است ولی در تأثیر آن بر افساد طلاق اختلاف نظر دارند، برخی معتقدند به مجرّد حصول گناه، طلاق تحقق مییابد و دیگران قایل به بطلان طلاق در این حالت هستند، ولی برخیها اینان را به گمراهی و بدعتگذاری توصیف میکنند. <ref>(مغنیه، 1402ق، ص411). | ||
</ref> | </ref> | ||
حملات متقابل به سطح بسیار عجیبی رسیده است، مثلاً مرحوم | حملات متقابل به سطح بسیار عجیبی رسیده است، مثلاً مرحوم «تقیالدین سبکی» در کتاب خود «طبقات الشافعیه الکبری» در حق استاد خویش «الذهبی» که عالم معروفی است، میگوید: این استاد ما «الذهبی» از این قبیل است: علم و دیانت دارد و در مورد اهل سنت (یعنی اشاعره) تحمل مفرطی دارد و بنابراین جایز نیست به وی اعتماد شود... و به چنان حدی از تعصب افراطی رسیده که باعث تمسخر شده است.» <ref>(سبکی، بیتا، ج2، ص13ـ15).</ref> | ||
و در بارة «ابن حزم» میگوید: «کتابش «الملل و النحل» از بدترین کتابهاست.» <ref>(پیشین، ج1، ص90).</ref> | و در بارة «ابن حزم» میگوید: «کتابش «الملل و النحل» از بدترین کتابهاست.» <ref>(پیشین، ج1، ص90).</ref> | ||
خط ۱۰۰: | خط ۱۰۰: | ||
که این نیز به دور از منطق است، زیرا دشمنان گاه میکوشند برای محق جلوه دادن مذهب خود، اوهامی را به مذهب مورد نظر نسبت دهند. | که این نیز به دور از منطق است، زیرا دشمنان گاه میکوشند برای محق جلوه دادن مذهب خود، اوهامی را به مذهب مورد نظر نسبت دهند. | ||
3ـ ورود نااهلان به روند گفتوگو. | 3ـ ورود نااهلان به روند گفتوگو. | ||
قرآن و منطق این عمل را ردّ میکند؛ خداوند متعال در خطاب به اهل کتاب که ادعایی دارند که نسبت به آن بیاطلاع هستند، میفرماید: «هَاأَنتُمْ هَؤُلاء حَاجَجْتُمْ فِیمَا لَکُم بِهِ عِلمٌ فَلِمَ تُحَآجُّونَ فِیمَا لَیْسَ لَکُم بِهِ | قرآن و منطق این عمل را ردّ میکند؛ خداوند متعال در خطاب به اهل کتاب که ادعایی دارند که نسبت به آن بیاطلاع هستند، میفرماید: «هَاأَنتُمْ هَؤُلاء حَاجَجْتُمْ فِیمَا لَکُم بِهِ عِلمٌ فَلِمَ تُحَآجُّونَ فِیمَا لَیْسَ لَکُم بِهِ عِلْمٌ؛هان! شما همان کسانی هستید که در آنچه بدان دانشی داشتید، چون و چرا کردید، دیگر چرا در آنچه بدان دانشی ندارید چون و چرا میکنید؟ و خداوند میداند و شما نمیدانید» (آلعمران/66). | ||
4ـ پیروی از شیوههای پیچ در پیچ برای چیره شدن بر طرف دیگر. | 4ـ پیروی از شیوههای پیچ در پیچ برای چیره شدن بر طرف دیگر. | ||
کاری که گفتوگو را به بازی بینتیجه تبدیل میکند. | کاری که گفتوگو را به بازی بینتیجه تبدیل میکند. | ||
خط ۱۲۳: | خط ۱۲۳: | ||
10. هانتر، شیرین، مستقبل الاسلام و الغرب، ترجمه زینب شوربا. | 10. هانتر، شیرین، مستقبل الاسلام و الغرب، ترجمه زینب شوربا. | ||
== | ==پانویسها== | ||
[[رده: مقالات]] | [[رده: مقالات]] | ||
[[رده: تقریب]] | [[رده: تقریب]] | ||
<references /> | <references /> |