ابو قبیس: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
</div> | </div> | ||
'''کوه ابوقُبَیس''' کوه مقدسی برای [[مسلمانان]] در شمال شرقی [[مسجدالحرام]] و در شهر [[مکه]]. امروزه آن را تراشیده‌اند و شکل نخستین آن که گنبدی‌شکل بوده، تغییر یافته است. نقل شده است که وقتی [[حجرالاسود]] از [[بهشت]] نازل شد، مدتی در این کوه به ودیعه گذاشته شد. همچنین [[حضرت ابراهیم(ع)]] با رفتن بر بالای این کوه مردم را به انجام [[مناسک حج]] می‌‌خواند. اکنون عمده این کوه تبدیل به کاخ و | '''کوه ابوقُبَیس''' کوه مقدسی برای [[مسلمانان]] در شمال شرقی [[مسجدالحرام]] و در شهر [[مکه]] است. امروزه آن را تراشیده‌اند و شکل نخستین آن که گنبدی‌شکل بوده، تغییر یافته است. نقل شده است که وقتی [[حجرالاسود]] از [[بهشت]] نازل شد، مدتی در این کوه به ودیعه گذاشته شد. همچنین [[حضرت ابراهیم(ع)]] با رفتن بر بالای این کوه مردم را به انجام [[مناسک حج]] می‌‌خواند. اکنون عمده این کوه تبدیل به کاخ و مهمانسرای حکومتی شده است. | ||
=آشنایی با کوه ابوقبیس= | =آشنایی با کوه ابوقبیس= | ||
از | از کوههاى مهم مکه «ابوقبیس» است که به سبب سکونت فردى به نام ابوقبیس، به این نام معروف شده است. این کوه در دل سختِ خود، خاطره‌هاى مهمی از تاریخ نهفته دارد. هر چند امروزه در پس ساختمانهاى بلند، از جمله دار الضیافه سعودى، از چشمها پنهان گردیده و بخشى از آن تخریب شده است. بنا بر روایات زیادى، ابوقبیس برترین کوههاى مکه است. | ||
= | =کوههای مهم مکه= | ||
مکه در میان درّه واقع شده و اطراف آن را | مکه در میان درّه واقع شده و اطراف آن را کوههایى چند در برگرفته است، به طورى که تنها چند راه خروجى به سمت [[يمن|یمن]]، دریاى سرخ و [[شام]] در آن وجود دارد. | ||
'''مهمترین | '''مهمترین کوههاى مکه عبارتند از:''' | ||
#بوقبیس، با ارتفاع 420 متر که در شرق [[مسجد الحرام]] واقع است. در حال حاضر قصر ملک بر بالاى آن بنا شده و بخشى از آن در فضاى باز جلوى مسعى افتاده و در واقع، بخشى از کوه از جاى برداشته شده است. این کوه را به دلیل همسایگى با [[كعبه|کعبه]]، از | #بوقبیس، با ارتفاع 420 متر که در شرق [[مسجد الحرام]] واقع است. در حال حاضر قصر ملک بر بالاى آن بنا شده و بخشى از آن در فضاى باز جلوى مسعى افتاده و در واقع، بخشى از کوه از جاى برداشته شده است. این کوه را به دلیل همسایگى با [[كعبه|کعبه]]، از کوههاى مقدس دانسته اند. همچنین گفته اند که در جریان [[طوفان نوح]]، امانت دار [[حجرالأسود]] بوده است. کوه صفا که سرآغاز و مبدأ سعى است، در دامنه این کوه واقع شده است. | ||
# | # | ||
#قُعَیْقعان یا جبل هندى، با ارتفاع 430 متر در غرب مکه است. فاصله این دو کوه، حد قدیم مکه است. از | #قُعَیْقعان یا جبل هندى، با ارتفاع 430 متر در غرب مکه است. فاصله این دو کوه، حد قدیم مکه است. از دورانهاى دور، در اطراف و بر فراز این کوه، بناهاى مسکونى میساخته اند. | ||
# | # | ||
#جبل النور یا حِرا با ارتفاع 634 متر در شمال شرق مکه است و اوّلین آیات قرآنى در آنجا بر [[رسول خدا(ص)]] نازل شد. | #جبل النور یا حِرا با ارتفاع 634 متر در شمال شرق مکه است و اوّلین آیات قرآنى در آنجا بر [[رسول خدا(ص)]] نازل شد. | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
=قدمت تاریخی کوه= | =قدمت تاریخی کوه= | ||
«ابوقبیس» افضل «جبال مکه» است، و اول کوهى است که [[خداوند]] در زمین قرار داد، «حجرالاسود» در او بود از زمان طوفان «نوح»، تا این که «[[جبرئيل|جبرئیل]]» او را به «حضرت خلیل الرحمن» داد، که در موضع خود نصب کند، موافق اخبار و [[احاديث|احادیث]] عامه و خاصه، اول کسى که بنیان خانه «کعبه» کرد، «[[حضرت آدم]] صفى اللَّه» بود، و بود تا «طوفان نوح» او را فرو گرفته و | «ابوقبیس» افضل «جبال مکه» است، و اول کوهى است که [[خداوند]] در زمین قرار داد، «حجرالاسود» در او بود از زمان طوفان «نوح»، تا این که «[[جبرئيل|جبرئیل]]» او را به «حضرت خلیل الرحمن» داد، که در موضع خود نصب کند، موافق اخبار و [[احاديث|احادیث]] عامه و خاصه، اول کسى که بنیان خانه «کعبه» کرد، «[[حضرت آدم]] صفى اللَّه» بود، و بود تا «طوفان نوح» او را فرو گرفته و مدتها تلّى سرخ مینمود، تا آن گه که «حضرت خلیل الرحمن» آن خانه را بنیان فرمود، و در «[[طواف]]» آن، سنتها مقرر فرمود، و مردم به جاى میآورند<ref>(سفر نامه ميرزا داوود وزير وظايف، ص121 .</ref>. گفتنی است جنازه حضرت آدم در کوه ابو قبیس که در مکّه است مدفون شد<ref>ترجمه إثبات الوصية،ص20.</ref>. | ||
=موقعیت جغرافیایی کوه= | =موقعیت جغرافیایی کوه= | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
=واقع شدن صفا ومروه در دامنه کوه= | =واقع شدن صفا ومروه در دامنه کوه= | ||
[[صفا]] و [[مروه]] دو کوه کوچکى است که در دامن کوه ابوقبیس و کوه قعیقعان قرار دارد و امروزه | [[صفا]] و [[مروه]] دو کوه کوچکى است که در دامن کوه ابوقبیس و کوه قعیقعان قرار دارد و امروزه خیابانها و بناهاى جدید آنها را از یکدیگر جدا کرده است. کوه صفا در قسمت جنوبى مسجدالحرام و کوه مروه در ناحیه شمال شرقى آن قرار دارد<ref>آثار اسلامی مكه و مدينه ،105.</ref>. | ||
=شهادت امام علی(ع) و قطعه قطعه شدن کوه= | =شهادت امام علی(ع) و قطعه قطعه شدن کوه= | ||
و همچنین روایت شده است که [[ابن عباس]] گفت: در آن شبى که در صبح آن [[على(ع)]] شهید شد من در خواب دیدم که گویا: کوه أبو‌قبیس شکسته و قطعه قطعه شد و در أطراف کعبه فرو ریخت، خانه کعبه با شهر مکه و اطراف آن بطورى از گرد و غبار کوه أبو قبیس تاریک شد که مردم یکدیگر را نمی‌دیدند. من گفتم: إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ<ref>آیه 156 سوره بقره.</ref> من چقدر خوف دارم از اینکه نکند [[امام علی|أمیر المؤمنین(ع)]] شهید شود. ابن عباس می‌گوید:خبر قتل على(ع) در همان شبى که من آن خواب را دید بمن رسید<ref>ترجمه إثبات الوصية،ص20-283.</ref>. | و همچنین روایت شده است که [[ابن عباس]] گفت: در آن شبى که در صبح آن [[على(ع)]] شهید شد من در خواب دیدم که گویا: کوه أبو‌قبیس شکسته و قطعه قطعه شد و در أطراف کعبه فرو ریخت، خانه کعبه با شهر مکه و اطراف آن بطورى از گرد و غبار کوه أبو قبیس تاریک شد که مردم یکدیگر را نمی‌دیدند. من گفتم: إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ<ref>آیه 156 سوره بقره.</ref> من چقدر خوف دارم از اینکه نکند [[امام علی|أمیر المؤمنین(ع)]] شهید شود. ابن عباس می‌گوید: خبر قتل على(ع) در همان شبى که من آن خواب را دید بمن رسید<ref>ترجمه إثبات الوصية،ص20-283.</ref>. | ||
=برتر بودن حج از انفاقی معادل کوه ابوقبیس= | =برتر بودن حج از انفاقی معادل کوه ابوقبیس= | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
{{پانویس|2}} | {{پانویس|2}} | ||
[[رده: تاریخ اسلام]] | |||
[[رده:تاریخ اسلام]] | |||
نسخهٔ ۲۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۱۷
| نام | کوه اَبوقُبَیس |
|---|---|
| محل | عربستان • مکه |
| اهمیت | نزدیکی به کعبه • نزدیکی به مسجدالحرام • فرود آدم(ع) و حوا • عبادت پیامبر(ص) |
کوه ابوقُبَیس کوه مقدسی برای مسلمانان در شمال شرقی مسجدالحرام و در شهر مکه است. امروزه آن را تراشیده‌اند و شکل نخستین آن که گنبدی‌شکل بوده، تغییر یافته است. نقل شده است که وقتی حجرالاسود از بهشت نازل شد، مدتی در این کوه به ودیعه گذاشته شد. همچنین حضرت ابراهیم(ع) با رفتن بر بالای این کوه مردم را به انجام مناسک حج می‌‌خواند. اکنون عمده این کوه تبدیل به کاخ و مهمانسرای حکومتی شده است.
آشنایی با کوه ابوقبیس
از کوههاى مهم مکه «ابوقبیس» است که به سبب سکونت فردى به نام ابوقبیس، به این نام معروف شده است. این کوه در دل سختِ خود، خاطره‌هاى مهمی از تاریخ نهفته دارد. هر چند امروزه در پس ساختمانهاى بلند، از جمله دار الضیافه سعودى، از چشمها پنهان گردیده و بخشى از آن تخریب شده است. بنا بر روایات زیادى، ابوقبیس برترین کوههاى مکه است.
کوههای مهم مکه
مکه در میان درّه واقع شده و اطراف آن را کوههایى چند در برگرفته است، به طورى که تنها چند راه خروجى به سمت یمن، دریاى سرخ و شام در آن وجود دارد.
مهمترین کوههاى مکه عبارتند از:
- بوقبیس، با ارتفاع 420 متر که در شرق مسجد الحرام واقع است. در حال حاضر قصر ملک بر بالاى آن بنا شده و بخشى از آن در فضاى باز جلوى مسعى افتاده و در واقع، بخشى از کوه از جاى برداشته شده است. این کوه را به دلیل همسایگى با کعبه، از کوههاى مقدس دانسته اند. همچنین گفته اند که در جریان طوفان نوح، امانت دار حجرالأسود بوده است. کوه صفا که سرآغاز و مبدأ سعى است، در دامنه این کوه واقع شده است.
- قُعَیْقعان یا جبل هندى، با ارتفاع 430 متر در غرب مکه است. فاصله این دو کوه، حد قدیم مکه است. از دورانهاى دور، در اطراف و بر فراز این کوه، بناهاى مسکونى میساخته اند.
- جبل النور یا حِرا با ارتفاع 634 متر در شمال شرق مکه است و اوّلین آیات قرآنى در آنجا بر رسول خدا(ص) نازل شد.
- ثور، با ارتفاع 759 متر در جنوب بر سر پاست؛ جایى که پیامبر(ص) به هنگام هجرت در آنجا مخفى شد.
- خَنْدمه، در پشت کوه ابوقبیس است.
- عُمَر، که در غرب مکه واقع است.
- ثبیر، در شرق مکه است[۱].
قدمت تاریخی کوه
«ابوقبیس» افضل «جبال مکه» است، و اول کوهى است که خداوند در زمین قرار داد، «حجرالاسود» در او بود از زمان طوفان «نوح»، تا این که «جبرئیل» او را به «حضرت خلیل الرحمن» داد، که در موضع خود نصب کند، موافق اخبار و احادیث عامه و خاصه، اول کسى که بنیان خانه «کعبه» کرد، «حضرت آدم صفى اللَّه» بود، و بود تا «طوفان نوح» او را فرو گرفته و مدتها تلّى سرخ مینمود، تا آن گه که «حضرت خلیل الرحمن» آن خانه را بنیان فرمود، و در «طواف» آن، سنتها مقرر فرمود، و مردم به جاى میآورند[۲]. گفتنی است جنازه حضرت آدم در کوه ابو قبیس که در مکّه است مدفون شد[۳].
موقعیت جغرافیایی کوه
این کوه در شمال شرقى مسجدالحرام و مشرف بر صفا است و 420 متر از سطح دریا و 120 متر از سطح دامنه فاصله دارد. بعضى گفته اند قبر شیث بن آدم و به روایتى قبر حَوّا در دل این کوه واقع است و گویند چند پیامبر نیز در آن مدفون شدهاند، واللَّه العالم.
نامیدن کوه به امین
خداوند، حجرالأسود را از بهشت به ابراهیم علیه السلام رسانید و این سنگ از زمان طوفان نوح علیه السلام در امانت ابوقبیس بود، لذا این کوه را به همین مناسبت «امین» خوانده اند.
اتفاق افتادن حادثه شق القمر
پس از اسلام، این کوه شاهد حادثه شقالقمر بود که بعدها مسجدى به همین نام در این مکان ساخته شد[۴].
واقع شدن صفا ومروه در دامنه کوه
صفا و مروه دو کوه کوچکى است که در دامن کوه ابوقبیس و کوه قعیقعان قرار دارد و امروزه خیابانها و بناهاى جدید آنها را از یکدیگر جدا کرده است. کوه صفا در قسمت جنوبى مسجدالحرام و کوه مروه در ناحیه شمال شرقى آن قرار دارد[۵].
شهادت امام علی(ع) و قطعه قطعه شدن کوه
و همچنین روایت شده است که ابن عباس گفت: در آن شبى که در صبح آن على(ع) شهید شد من در خواب دیدم که گویا: کوه أبو‌قبیس شکسته و قطعه قطعه شد و در أطراف کعبه فرو ریخت، خانه کعبه با شهر مکه و اطراف آن بطورى از گرد و غبار کوه أبو قبیس تاریک شد که مردم یکدیگر را نمی‌دیدند. من گفتم: إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ[۶] من چقدر خوف دارم از اینکه نکند أمیر المؤمنین(ع) شهید شود. ابن عباس می‌گوید: خبر قتل على(ع) در همان شبى که من آن خواب را دید بمن رسید[۷].
برتر بودن حج از انفاقی معادل کوه ابوقبیس
رسول خدا(ص) از منا کوچ می‌‌کرد که بادیه نشینى از منطقه «ابطح» با آن حضرت روبه رو شد و از ایشان سئوالى کرد. گفت: من به قصد حج از خانهام خارج شدم، اما مانعى مرا از حج بازداشت. من مرد پولدار و ثروتمندى هستم، دستور بفرما با مالم کارى کنم تا به پاداش حاجیان نائل شوم. رسول خدا(ص) رو به کوه ابوقبیس کرد و فرمود: «اگر به اندازه کوه ابوقبیس طلاى سرخ داشته باشى و آن را در راه خدا انفاق کنى، هرگز به پاداشى نمیرسى که حج گزار میرسد»[۸].
منبع
برگرفته از سایت آشنایی با کوه ابوقبیس - اهل البیتhttps://ahlolbait.com