لفظیه
لفظیه پیروان حسین کرابیسی هستند و معتقدند که لفظ قرآن غیر مخلوق است.
شرح حال موسس
بنیان‌گذار این مکتب شخصی به نام ابوعلی حسین بن علی بن یزید کرابیسی مهلّبی بغدادی بود.[۱] وی از برجسته‌ترین شاگردان محمد بن ادریس شافعی، رئیس مذهب شافعی بود و فقه را از وی آموخت و به جهت فروش کرباس به این نام مشهور شد.[۲] [۳] [۴] کرابیسی علاوه بر شافعی از افرادی چون اسحاق بن یوسف ازرق، معن بن عیسی و یعقوب بن ابراهیم نیز بهره برد. [۵] [۶] [۷] در برخی از منابع آمده است که کرابیسی از جهمیه است که فرقه‌ای از جبریه می‌باشد و حتی احمد بن حنبل عقیده او را درباره قرآن منطبق با آرای جهمیه دانسته است. [۸]
شاگردان
حسین کرابیسی شاگردان بسیاری را تربیت کرده است که از آن میان می‌توان به افرادی چون محمد بن علی معروف به فستقه و عبید بن محمد بن خلف بزار اشاره کرد. [۹]
عقاید
لفظیه معتقد بودند همان‌طور که قرآن قدیم است، لفظ و ملفوظ و قراءت و مقروء قرآن نیز یکی بوده و قدیم است و مخلوق نیست. البته در برخی از منابع بیان شده است که لفظیه معتقد بودند که تلفظ قرآن در نزد ایشان مخلوق است، ولی مطابق با عقیده آنها کلام خدای تعالی نمی‌تواند مسموع باشد و شنیده شود. علاوه این سخن نیز به لفظیه منتسب شده است که خداوند قرآن را برای محمد (ص) نفرستاده است. [۱۰] [۱۱] [۱۲] [۱۳] [۱۴]
پانویس
- ↑ ابن‌حبان، محمد بن حبان، الثقات، ج۸، ص۱۸۹.
- ↑ ابن‌خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۲، ص۱۳۲ - ۱۳۳.
- ↑ زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۲، ص۲۴۴.
- ↑ ابن‌اثیر، علی بن محمد، اللباب، ج۳، ص۸۸.
- ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۸، ص۶۳.
- ↑ عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۲، ص۳۰۳.
- ↑ ابن‌عماد حنبلی، عبدالحی بن احمد، شذرات الذهب، ج۳، ص۲۲۲.
- ↑ تاج‌الدین سبکی، عبدالوهاب بن علی، طبقات الشافعیة الکبری، ج۲، ص۱۱۷.
- ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۸، ص۶۳.
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 377
- ↑ ترجمه سواد اعظم، سواد اعظم- ترجمه السواد الاعظم.
- ↑ عراقی ابومحمدعثمان بن عبدالله، الفرق المفترقة بین اهل الزیغ و الزندقة، تحقیق یشار قوتلو آى، آنکارا، سال 1961 میلادی، ص 89.
- ↑ مقدسی مطهر بن طاهر، البدء و التاریخ، با اهتمام و ترجمه فرانسوى کلمان هوار، پاریس، سال 1919- 1899 میلادی، ج 5، ص 149.
- ↑ الفرق و التواریخ، نسخه خطى آستان قدس رضوى.