ابوالعباس بن عطاء
أبوالعباس أحمد بن محمد بن سهل بن عطاء الآدمی از علمای برجسته اهل‌سنت و تصوف در قرن چهارم است[۱]. او از راویان حدیث که سلسه سندش به پیامبر اکرم (ص) می‌رسد.
دیدگاه بزرگان در مورد ابوالعباس بن عطاء
أبو عبدالرحمن السلمی
ابوالعباس را این گونه معرفی می‌کند: او از بزرگان علناء و مشایخ صوفیه او بیانی خاص در فهم قرآن داشت.
أبو سعید الخراز
او چنین می‌گوید: تصوف یک شخصیت خاص است نه یک شخص خاص و من ندیدم مگر در جنید و ابن عطاء.
معاصرین
طبق نقل تاریخ او با إبراهیم المارستانی و الجنید البغدادی همنشین بوده است.
احوالات
او هر روز یک ختم قرآن می‌کرد و اگر در ماه مبارک رمضان بود روز یکبار و شب سه بار ختم قرآن می‌نمود. او قرائت قرآنی را آغاز کرد همراه با تدبر در معانی آن که تا هفتاد سالگی که از دنیا رفت آن را به اتمام نرسانده بود.
درگذشت
وی در ماه ذی القعده سال 309 هجری قمری درگذشت در هفتاد سالگی درگذشت.
گفتار
هر کس خود را ملزم به رعایت آداب شرع کند خداوند قلب او را با نور معرفت روشن می‌کند و هیچ مقامی شریفتر نیست جز مقام پیروی از حضرت پیامبر صلی الله علیه و آله در دستورات، اعمال و اخلاق[۲].
هرکه به آداب صالحین خود را مودب کرد به مقام کرامت و بزرگی می‌رسد و هر کس با آداب اولیاء مودب شد، برای او مقام قرب و هر که به آداب صدیقین مودب شد به مقام مشاهده نائل می‌شود. هر کس به آداب انبیاء به مقام انس و انبساط روح می‌رسد.
بزرگترین غفلت غفلت عبد است از رب در اوامر و نواهی و آداب معاشرت[۳].
انصاف بین خدا و بنده سه گونه است: در طلب کمک و استعانت، تلاش و ادب. اگر بنده ای از او کمک بخواهد به خداوند تبارک وتعالی قرب می‌یابد. و اگر تلاش از جانب بنده صورت گیرد پس موفقیت از جانب خدا خواهد بود. و اگر از عبد ادب صادر شود خداوند به او عزت می‌بخشد[۴].
پانویس
- ↑ طبقات الصوفیة، أبو عبدالرحمن السلمی، ص207-212، دار الکتب العلمیة، ط2003
- ↑ طبقات الأولیاء، ابن الملقن، ص71، مکتبة الخانجی، ط1994
- ↑ حلیة الأولیاء وطبقات الأصفیاء، أبو نعیم الأصبهانی، ج10، ص321، دار السعادة، ط1974
- ↑ أبوالعباس بن عطاء.