ویکیوحدت:سیاستها و رهنمودها
ویکی وحدت دانشنامهای مجازی است که هدف آن بیان مفاهیم، واژگان، اصطلاحات، شخصیتها، موسسات، کتب و... در زمینه وحدت و تقریب مذاهب اسلامی و به دیگر عبارت متکفل تمامی تراث تولید شده در این زمینه میباشد. در این راستا، واژگانی نیز که برای فهم این هدف لازمند در این دانشنامه یاد خواهند شد.
سیاستها
- با توجه به تفاوتهای موجود در میان آراء و نظرات اندیشمندان مذاهب مختلف اسلامی، بنای نویسندگان بر این است که حتی الامکان از منابع دست اول و پذیرفته شده نزد دو فرقه بزرگ اسلامی (شیعه و سنی) استفاده شود.
- در این میان باید نویسندگان از هر گونه اظهار نظرهای غیر علمی و مبتنی بر عصبیت و طرفداری کورکورانه دوری نموده و مطالبی که در حال بارگذاری آنها در دامنه ویکی وحدت هستند را با توجه به سیاست اتحاد حد اکثری میان مسلمانان و با رعایت امانت علمی منتقل نمایند.
- یکی از سیاستهای اصلی نویسندگان در این حوزه رویکرد استفاده حد اکثری از محتوای تخصصی تولید شده در زمینه وحدت امت اسلامی و نیز پس از آن تولید محتواهای متقن در حوزه وحدت میباشد.
رهنمودها
رهنمودهای ویکی تقریب مذاهب به چهار بخش تقسیم میشوند: ۱. رهنمودهای محتوایی، ۲. رهنمودهای رفتاری، ۳. رهنمودهای ویرایشی، ۴. رهنمودهای طبقهبندی.
رهنمودهای محتوایی
محتوای ارائه شده در قالب ویکی وحدت (تقریب)، محتوایی است در راستای ایجاد وحدت هر چه بیش تر امت اسلامی و دور نمودن امت واحده اسلامی از هر گونه تفرقه و اختلاف مبتنی بر تعصب کورکورانه و ناشی شده از جهل نسبت به پیروان مذاهب اسلامی نسبت به یکدیگر. چنانچه در زمینه درج محتوا نیز اولویت با درج زندگینامه و موضعگیریهای تقریبی و وحدت آفرین چهرههای برجسته شیعه و سنی است. همانند درج زندگینامه و مواضع وحدت آفرین امام خمینی و مقام معظم رهبری، دبیران کل مجمع جهانی تقریب و یا ارگانهای تقریی و وحدت آفرین در جهان اسلام، پیشگامان وحدت امت اسلامی، موسسات اسلامی همسو با فرهنگ وحدت اسلامی، کتابها و مقالات نگاشته شده در راستای وحدت امت اسلامی و مقابله با دشمنان جهان اسلام و نیز تراث مقارن موجود در جهان اسلام که از جهت علمی اندیشمندان جهان اسلام را با یکدیگر نزدیک کرده و مجال گفت و گوهای علمی صمیمانه را در میان ایشان فراهم میآورد.
رهنمودهای طبقهبندی
در زمینه اولویتهای محتوایی و طبقه بندی مطالب بنابر اولویتها و دغدغههای اساسی ویکی وحدت میتوان موارد زیر را درباره موضوعات، اشخاص، جریانها، موسسات و ... که در زمینه مساله وحدت امت اسلامی و تقریب میان مذاهب اسلامی فعالیت دارند، خاطر نشان ساخت:
- زندگینامه اشخاص و چهرههای مطرح در جهان اسلام (مشتمل بر تولد و وفات، تحصیلات، تخصص، اساتید و شاگردان)
- آثار ایشان (مشتمل بر کتب و آثار مهم آن فرد و یا موسسه)
- دیدگاههای کلی تقریبی ایشان (یعنی موضعگیریهای مرتبط با ممکن بودن تقریب، ضرورت ان و نیز راهکارهای تقریبی)
- دیدگاههای خاص تقریبی فرد و یا جریان و یا نهاد(یعنی نظریههای تقریبی و حوزه، حکومت، علما، مردم، نخبگان، و نیز نقد و تحلیل آراء و نظریههای مطرح در عرصه تقریب)
- استدلالات مطرح در زمینه تقریب و وحدت (عقلی و نقلی)
که اولویت ابتدایی در مورد مسائل مرتبط با وحدت امور بالا هستند و امور ذیل در اولویت بعدی قرار داردند:
- روش علمی به کار گرفته شده توسط فرد و یا مجموعه
- شرایط سیاسی و اجتماعی زمانه و میزان اثر گذاری اش در دیدگاه تقریبی و وحدت آفرین وی
- جریانات و افراد همگرا و یا واگرا در زمینه وحدت امت اسلامی و تقریب.
- موسسات و یا سازمانهای مطرح با رویکرد تقریبی و و حدت آفرین در جهان اسلام
در پایان مباحث مداخل دارای اولویت جهت ایجاد برای مخاطبین و نویسندگان گرامی مشخص گردیده است.
رهنمودهای رفتاری
رهنمودهای ویرایشی
مداخلی که در ویکی وحدت نگاشته میشود باید الزاما دارای معیارهای زیر باشد:
در زمینه مداخل شخص محور
- یکی از شخصیتهای مؤثر در جهان اسلام باشد. حال یا این شخصیت شخصیتی است تقریبی و منادی وحدت و یا شخصیتی است موثر ولی ضد تقریبی که باید در این جا به اهم آراء و مبانی آنها اشاره گردد.
- مداخل شخصیت محور باید روسای جریانهای حرکتی موثر و طریقتهای صوفی و تشکّلات دینی - سیاسی که جمعیت قابل توجهی داشته باشند را در بر گیرد.
- در مداخلی که درباره اشخاص نوشته میشود باید به مسائل زیر به عنوان تیترهای اصلی اشاره گردد: سرشناسه (معرفی مختصر) آن شخصیت در ابتدای مقاله، ولادت، تحصیلات، مهمترین آراء و نظریات (مخصوصا آراء و نظریات وحدتگرا و تقریبی او)، مهمترین فعالیتها اعم از فعالیتهای اجتماعی و یا سیاسی و ... (مخصوصا اگر فعالیتهای خاصی در زمینه وحدت اسلامی و یا تقریب مذاهب اسلامیداشته است)
در زمینه مداخل موسسه و نهاد محور
در مورد مداخلی که درباره موسسات و نهادهای دینی - مذهبی نوشته میشود باید موارد زیر مراعات گردد:
- موسسات و نهادهایی مدخل قرار گیرند که دارای تاثیر ویژه و گسترده در جهان اسلام باشند.
- در مداخلی که درباره نهادها و موسسات نوشته میشود باید به مسائل زیر به عنوان تیترهای اصلی اشاره گردد: سرشناسه (معرفی مختصر) آن موسسه و یا نهاد در ابتدای مقاله، تاریخچه شکل گیری (اعم از تاریخ تاسیس، موسس و یا موسسان، رؤسای سابق و رئیس فعلی، هیات امنا (هیات رئیسه))؛ اهداف تشکیل موسسه، مهمترین آراء و یا مبانی اساسی موسسه (مخصوصا آراء و نظریات وحدتگرا و تقریبی و یا آراء و مبانی ضد تقریبی)، مهمترین فعالیتها اعم از فعالیتهای اجتماعی و یا سیاسی و ... (مخصوصا اگر فعالیتهای خاصی در زمینه وحدت اسلامی و یا تقریب مذاهب اسلامیداشته است)
در زمینه مداخل جریان محور
- جریانی به عنوان مدخل ذکر میگردد که اولا جریان زنده و در حال بروز و ظهور بوده و دارای تاثیر گسترده، جمعیت طرفداران و پیروان قابل توجه (پایگاه دینی، اجتماعی و یا سیاسی قابل توجه) در جهان اسلام باشد. جریانات دینی - مذهبی، سیاسی - مذهبی، دین - اجتماعی، طریقتهای صوفی پر طرفدار و ... در این دسته قرار میگیرند.
- در مداخلی که درباره جریان نوشته میشود باید به مسائل زیر به عنوان تیترهای اصلی اشاره گردد: سرشناسه (معرفی مختصر) آن جریان در ابتدای مقاله، تاریخچه شکل گیری (اعم از: سال تاسیس و چگونگی تاسیش، رهبر فعلی و رهبران سابق)، اهداف جریان، مهمترین آراء و یا مبانی اساسی آن جریان (مخصوصا آراء و نظریات وحدتگرا و تقریبی و یا آراء و مبانی ضد تقریبی)، مهمترین فعالیتها اعم از فعالیتهای اجتماعی و یا سیاسی و ... (مخصوصا اگر فعالیتهای خاصی در زمینه وحدت اسلامی و یا تقریب مذاهب اسلامیداشته است)
در زمینه مداخل مفهوم و یا اصطلاح محور
- مفاهیم مربوط به مساله وحدت اسلامی و یا تقریب میان مذاهب اسلامی و حدود و ثعور آن باشد
- در زمره مفاهیم و اصطلاحات ، مفاهیم و اصطلاحات مربوط به علوم مقارن نیز می گنجد همانند مفاهیم و اصطلاحات مربوط به فقه مقارن، اصول مقارن، تفسیر مقارن و ...
- مفاهیم و مصطلحات بین مذهبی نیز دارای اولویت اند: مفاهیم و اصطلاحاتی چون: مالکیه، شیعه، حنبلیه و ...
- مفاهیم و اصطلاحاتی که تبیین آن مفاهیم میتواند ما را به تقریب نزدیک کند دارای اولویت جهت نگارش در ویکی وحدت اند.
- در مداخلی که درباره مفاهیم و یا اصطلاحات نوشته میشود باید به مسائل زیر به عنوان تیترهای اصلی اشاره گردد: سرشناسه (معرفی مختصر) آن مفهوم و یا اصطلاح در ابتدای مقاله که درباره ارتباط آن مفهوم و یا اصطلاح با تقریب نیز چند کلمه آورده شود در سر تیتر، معنای لغوی و یا اصطلاحی، اهم آراء و نظرات فریقین در مورد آن، شبهات احتمالی مطرح در مقام و جواب آنها.
در زمینه مداخل کتاب و یا مقاله محور
- باید کتابها و مقالات و مجلات قوی ای که در دائره وحدت اسلامی و تقریب و یا علوم مقارن می گنجند، کار شود.
- در واقع مدخلی که درباره یک کتاب و یا مقاله و یا مجله نوشته میشود، گزارشی توضیحی از آن کتاب و یا مجله و یا مقاله باشد و نه کل آن مقاله و یا کتاب و یا مجله در مدخل مربوطه در ویکی وحدت ذکر گردد.
- در مداخلی که درباره کتب، مجلات، و یا مقالات نوشته میشود باید به مسائل زیر به عنوان تیترهای اصلی اشاره گردد: آوردن سرشناسه (معرفی مختصر) آن کتاب، مجله و یا مقاله در ابتدای مقاله، آوردن جعبه اطلاعات کتاب یا مجله و یا مقاله، آوردن فهرست مطالب، آوردن چکیده کتاب، مجله، مقاله؛ آوردن سخن سردبیر مجله و یا مولف کتاب.
در زمینه مداخل کشور محور
- کشورهای اسلامی ای که به عنوان مدخل ذکر میگردند در ابتدا به صورت گزارشی و اجمالی و با هدف جریانشناسی مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
- در مداخلی که درباره کشور نوشته میشود باید به مسائل زیر به عنوان تیترهای اصلی اشاره گردد: سرشناسه (معرفی مختصر) آن کشور در ابتدای مقاله، تاریخچه کشور (اعم از: سال تاسیس، مهمترین تحولات سیاسی جغرافیایی، مهمترین حکومتها و یا سلسلههای حکومتی، رهبر فعلی و رهبران سابق، نظام اقتصادی و نظام سیاسی حاکم بر کشور، سبک زندگی و معیشت مردم (شاخصهای توسعه در آن کشور))، مهمترین جریانات دینی - مذهبی، دینی- سیاسی و... در آن کشور (که ریز موضوعات قابل تعقیب و بحث در مورد جریانات در بند پیشین که مرتبط با جریانات بود ذکر گردید)؛ مهمترین تحولات قرن اخیر کشور؛ مهمترین چهرههای مطرح در آن کشور.
نکاتی در مورد خود مقالات
- مداخل در ویکی وحدت فارسی به زبان فارسی میباشند، لذا از بارگذاری مطالب به زبانهای عربی، انگلیسی و ... در ویکی وحدت خودداری نمایید.
- در مقالات به جنبه وحدتی و تقریبی بودن قضیه و یا برجستگی خاص آن مطلب در جهان اسلام اشاره شده باشد و ارتباط مدخل با مسئله وحدت و یا تقریب به صورتی برجسته در مدخل ذکر گردد.
- در عنوان مداخل اصلی، عناوین احترامی همانند: دکتر، آقا، حجه الاسلام، آیتالله، ماموستا و ... ذکر نمیگردد بلکه آن اسم با عناوین والقاب احترامی اش در تغییر مسیرهایی که پس از ایجاد آن مدخل ایجاد میگردند، ذکر میگردد.
- دستورالعمل نگارش عناوین مداخل و یا زیر مجموعه زیر شاخههای موجود در هر مدخلی باید طبق شیوه نگارش رایج و صحیح زبان فارسی باشد.
- نگارش مداخل طولانی در ویکی وحدت توصیه نمیگردد، مگر مداخلی که به صلاحدید سیاست گذاران ویکی وحدت (شورای علمی ویکی وحدت) نیاز به گستردگی بیش تری داشته باشند.
- زبان مداخل باید زبان گزارشی باشد و نه زبان برچسب زنی و یا نظریه پردازی و اظهار نظر و نتیجه شخصی
- مداخل ایجاد شده الزاما باید دارای مؤلفههای زیر باشند:
- سرشناسه (معرفی مختصری درباره مدخل در دست نگارش)
- رده باشند.
- پانویس باشند.
- مقاله کپی از دیگر ویکیها نباشد
- مقالات مستند به منابع متعدد باشد، زیرا مستند بودن مطالب مداخل برای خوانندگان و محققین بسیار حائز اهمیت میباشد.
- همه مقالات دارای لینک شوند (حد اقل بک لینک داشته باشند که کلماتی که لینک زده میشوند، بعد از ذخیره کردن آبی یا قرمز میشوند)
- در مقالات حتی الامکان از جعبه اطلاعات برای اشخاص و یا جریانها و موسسات استفاده شود. (لازم به ذکر است که اطلاعاتی که در جعبه اطلاعات اشخاص بارگذاری میگردد با اطلاعاتی که در جعبه اطلاعات نهادها و یا جریانات بارگذاری میگردد کمی متفاوت است که در نمونه مقالات و مداخل موجود بر روی ویکی وحدت قابل دسترسی و الگو برداری است.)