محسن اراکی
| نام | محسن محمّدى عراقى |
|---|---|
| نامهای دیگر | آیت‌الله اراکی
محسن اراکی |
| نام پدر | حاج شیخ حبیب اللّه |
| تاریخ تولد | ۱۳۳۴ شمسی برابر با ۱۳۷۴ قمری برابر با 1955 میلادی |
| محل تولد | نجف عراق |
| اساتید | سید عزالدّین بحرالعلوم، سید كاظم حائرى ، شیخ محمّدتقی جواهری، شیخ عبدالمجید روشنى، سید محمود هاشمى شاهرودى، سیّد عبّاس خاتم یزدی ، سید حسن مرتضوى، مصطفى خمینى، محمد هادی معرفت، سیّد محمّدباقر حكیم،شیخ عباس قوچانی، سید ابوالقاسم خویى، سید محمد باقر صدر، سید روح الله خمینی |
| تالیفات | ۱. نظریة الحکم فی الإسلام
۲. کتاب الخمس ۳. فقه القضاء ۴. ملکیّة المعادن فی الفقه الاسلامی ۵. نظریه شناخت ۵. اصول فقه نوین فقه ۶. فقه نظام سیاسی اسلام ۷. فقه نظام اقتصادی اسلام ۸. درآمدی بر عرفان اسلامی تدریسها: خارج فقه نظام سیاسی اسلام. خارج فقه الاجتماع. خارج فقه فرهنگ. خارج فقه خانواده. خارج فقه شهرسازی. خارج اصول فقه |
آیت الله محسن محمدی عراقی معروف به محسن اراکی (زادهٔ ۱۳۳۴ در نجف)، مجتهد علوم اسلامی، دکترای فلسفه تطبیقی از دانشگاه پورتسموث لندن،[۱] مدرس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم وی قبل از این دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و نماینده مقام معظم رهبری آیت الله العظمی سید علی حسینی خامنه ای در امور مسلمانان انگلستان بودند، همچنین وی نماینده استان مرکزی در مجلس خبرگان رهبری، عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل‌بیت، مؤسس مرکز اسلامی انگلیس و مجمع اندیشهٔ اسلامی قم و یکی از استادان دروس خارج فقه و اصول در حوزهٔ علمیهٔ قم می‌باشد.
زندگی‌نامه
تولد و خانواده
محسن اراکی در سال ۱۳۳۴ش در شهر نجف در عراق به دنیا آمد. وی در سال ۱۳۵۶ ازدواج کرد و صاحب ۹ فرزند می‌باشد.[۱]
دوران تحصیل و استادان
- اراکی فارغ‌التحصیل از دانشگاه پورتسموث لندن در رشتهٔ فلسفه تطبیقی است.
اساتید حوزه
وی تحصیلات ابتدایى را در مدرسه "منتدى النّشر" كه زیر نظر محمّد رضا مظفّر اداره مى شد، گذراند و تا كلاس اوّل متوسّطه را در همان مدرسه به تحصیل ادامه داد.
پس از آن، با راهنمایى پدرش، از سال ۱۳۴۷ش تحصیلات حوزوى را شروع كرد.
دروس مقدّمات و سطوح را و برخى از دروس (نظیر شرح صمدیه، حاشیه ملاعبدالله، مقدارى از معالم و مقدارى از شرح لمعه، كفایه و رسائل) را نزد پدرش خواند و بقیّه را نزد اساتید حوزه علمیّه نجف گذرانداز جمله: سید عزالدّین بحرالعلوم، سید كاظم حائرى ، شیخ محمّدتقی جواهری، شیخ عبدالمجید روشنى، سید محمود هاشمى شاهرودى، سیّد عبّاس خاتم یزدی ، سید حسن مرتضوى،مصطفى خمینى، محمد هادی معرفت، سیّد محمّدباقر حكیم،شیخ عباس قوچانی. اساتید درس خارج فقه و اصول: سید ابوالقاسم خویى، سید محمد باقر صدر سید روح الله خمینی.دانشگاه پورتموث لندن
فعّالیت‌های سیاسی
اراکی فعالیت‌های سیاسی خود را در نجف آغاز کرد. او فعالیت‌هایی در حمایت از حضرت امام خمینی داشت که در نتیجهٔ این فعالیت‌ها تحت تعقیب دستگاه امنیتی حکومت عراق قرار گرفت. او در سال ۱۳۵۴ شمسی به قم رفت و بر اساس ادعای وب سایت وی از همان آغاز به ساواک احضار شد و مورد بازجویی قرار گرفت.[۲]
فعالیت‌های علمی-آموزشی
پایه‌گذاری‌های علمی و فرهنگی
وی پایه‌گذار تعدادی مؤسسهٔ مذهبی و علمی در لندن و قم بوده‌است.
تدریس
اراکی در شهر نجف به تدریس دروس مقدمات حوزهٔ علمیه پرداخت. همچنین، از آغاز اعزام به انگلستان جهت نمایندگی از آیت الله العظمی سید علی حسینی خامنه ای و پس از تأسیس حوزهٔ علمیه در پایتخت این کشور (لندن)، به تدریس خارج فقه (مباحث حکومت اسلامی و قضاء) و اصول پرداخت، علاوه بر دروسی متنوع نظیر فلسفه، رسائل، مکاسب، حلقات اصول، تفسیر قرآن به زبانهای فارسی، عربی و انگلیسی نیز مشغول شد.هم‌اکنون او مشغول تدریس خارج فقه و اصول و همچنین تفسیر و حدیث در حوزهٔ علمیهٔ قم می‌باشد.
آثار
آثار فارسی
- نظریه شناخت (عنوان سابق: مبانی جهان‌بینی اسلامی)؛
- آزادی و علیّت؛
- نقد ایدئولوژی سازمان مجاهدین خلق؛
- امامت در قرآن (ترجمه: نظریة النص علی الإمامة فی القرآن الکریم)؛
- نگاهی به رسالت وامامت؛
- کاوشهایی در مبانی نظری حکومت دینی؛
- اصول فقه نوین (جلد ۱ و ۲)؛
- فقه نظام سیاسی اسلام (جلد ۱)؛
- فقه نظام اقتصادی اسلام (جلد ۱)؛
- درآمدی بر عرفان اسلامی؛
- اصول عرفان ناب اسلامی در معارف سجادی؛
- دوره‌ها وپیشگامان بیداری اسلامی؛
- گفتمان بیداری اسلامی؛
- داستان انسان نخستین.
آثار عربی
- مدخل إلی منهج المعرفة الإسلامیّة؛
- المعرفة الإسلامیة، منهجاً و تصوراً؛
- نظریة النص علی الإمامة فی القرآن الکریم؛
- حوار فی الإمامة؛
- سنن القیادة الالهیة فی التاریخ (عنوان سابق: صلح الإمام الحسن وثورة الإمام الحسین من منظور السنن التأریخیة فی القرآن الکریم)؛
- سنن التطور الاجتماعی فی القرآن الکریم؛
- المختار من مقتل الحسین فی بحار الأنوار؛
- الموازین الشرعیّة للشعائر الحسینیة؛
- الولایة الإلهیّة وولایة الفقیه؛
- الأسس النظریة للدولة الإسلامیة؛
- أساس الحکم فی الإسلام؛
- نظریة الحکم فی الإسلام؛
- معالم الفکر الأصولی الجدید؛
- حجّیة سنة الصحابی؛ دراسة و نقد؛
- کتاب الخمس (جلد ۱ و ۲)؛
- فقه القضاء؛
- ملکیّة المعادن فی الفقه الاسلامی؛
- ثبوت الهلال؛
- مدخل إلی العرفان الإسلامی؛
- الصحوة الإسلامیة المعاصرة، أدوار وروّاد.
آثار انگلیسی
- Contemporary Islamic Awakening.
- Free Will between Islamic Contemporary Philosophy and Western Contemporary Philosophy.
مقالات
اراکی مقالاتی در زمینهٔ علوم اسلامی نیز نوشته‌است.
اندیشه‌ها
او از طرفداران نظریهٔ وحدت اسلامی و منتقدین اسلام غیرسیاسی است.[۳]
مسئولیت‌ها
مسئولیت‌های پیشین
مسئولیت‌های وی پس از پیروزی انقلاب ایران (۱۳۵۷)، به این شرح می‌باشند:
- ریاست دادگاه‌های انقلاب اسلامی آبادان و خرمشهر
- ریاست دادگاه‌های انقلاب اسلامی خوزستان، و در سال ۱۳۶۱ش با حفظ سِمَت، ریاست دادگستری خوزستان را به عهده گرفت.
- پس از استعفا از دادگستری، مسئولیت‌هایی نظیر: حاکم شرع هیئت‌های واگذاری زمین خوزستان (۱۳۶۲–۱۳۷۳ش) و نیز نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه شهید چمران اهواز (۱۳۶۹–۱۳۷۴ش) را بر عهده داشت.
- از سال ۱۳۶۶–۱۳۷۵ش مسئولیت نمایندگی ولی فقیه در نیروهای سپاه بدر را نیز بر عهده داشت و در سال ۱۳۶۲ش شاخهٔ نظامی مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق را تأسیس نمود که بعدها به «سپاه نهم بدر» معروف شد.
- در سال ۱۳۶۹ش از سوی مردم خوزستان به مجلس خبرگان رهبری راه یافت.
- در سال ۱۳۷۳ش به عنوان نمایندهٔ آیت‌اله‌العظمی خامنه‌ای در اروپا به انگلیس اعزام شد.