فاطمه بنت محمد (زهرا)
نام | حضرت فاطمه زهرا(س) |
---|---|
کنیه | ام ابیها• ام الائمه• ام الحسن• ام الحسین• ام المحسن |
القابب | زهرا • بتول • صدیقه • طاهره • راضیه • مرضیه • مبارکه • بتول • سیده نساء العالمین • کوثر |
ولادت | بیستم جمادی الاخر • پنج سال پس از بعثت |
پدر | حضرت محمد صلی الله علیه و آله |
مادر | ام المؤمنین خدیجه کبری (سلام الله علیها) |
مدت امامت | |
طول عمر | اختلافی: نظر رایج شیعه: ۱۸ - ۱۹ سال |
زادگاه | مکه |
تاریخ شهادت | |
علت شهادت | وارد شدن ضربه به پهلوی حضرت در حمله به خانه ایشان |
قاتل | توسط مهاجمان به خانه ایشان |
مدفن | مدینه• قبرستان بقیع • ناشناخته |
حضرت فاطمه زهرا (ع) (۵ بعثت - ۱۱ قمری)، دختر گرامی پیامبر اسلام (ص) و حضرت خدیجه، همسر امام علی[۱] (ع) و مادر امام حسن (ع) و امام حسین[۲] (ع) است.
حضرت فاطمه (س) در دین اسلام جایگاه بسیاری رفیعی دارد و به ویژگی های متعددی ممتاز است. آن حضرت معصومه است و یازده نفر از ائمه شیعه از نسل آن حضرت هستند. سوره و آیاتی از قرآن کریم همچون سوره کوثر، سوره انسان، آیه تطهیر و آیه مودت در حق آن حضرت و همسر و فرزندانش نازل گردیده و ایشان به عنوان اهل بیت رسول خدا (ص) خوانده شده اند. مطابق با روایتی از پیامبر اکرم (ص)، دوستی و دشمنی با حضرت فاطمه به منزله دوستی و دشمنی با پیامبر است و در روایتی دیگر آن حضرت را سیدة نساء العالمین (بزرگ بانوی زنان جهانیان) نامیده است.
حضرت فاطمه (س) پس از رحلت پیامبر اسلام از حق خلافت همسرش که به تعیین الهی بود به شدت دفاع نمود و در جریان هجوم عمر بن خطاب[۳] به خانهاش (به هواداری از خلافت ابوبکر[۴])، به شهادت رسید.
القاب حضرت فاطمه زهرا (س)
از القاب او زهرا، صدیقه، طاهره، راضیه، مرضیه، مبارکه، بتول است که در بین آنها، زهرا از شهرت بیشتری برخوردار است که گاه با نام او همراه میآید (فاطمه زهرا) و یا به صورت ترکیب عربی فاطمةُ الزهراء میآید. زهرا که بیشتر از فاطمه متداول است، در لغت به معنای درخشنده، روشن است.[۵] بنا بر روایتی نام وی در آسمانها منصوره است. [۶]
فاطمه(س) دارای چند کنیه است که معروفترین آنها ام ابیها، ام الائمه، ام الحسن، ام الحسین و ام المحسن میباشد. [۷]
ولادت حضرت فاطمه زهرا (س)
در منابع شیعه و اهل سنت در مورد چگونگی انعقاد نطفه فاطمه روایاتی وجود دارد، که قائل هستند رسول خدا به دستور خدا چهل شب از خدیجه کناره گرفت و پس از ۴۰ روز عبادت و روزهداری و سپس با رفتن به معراج و خوردن از طعام یا میوه بهشتی، نزد خدیجه آمد و نور فاطمه در وجود خدیجه قرار گرفت. [۸]
مکان تولد فاطمه، مکه و در خانه پیامبر (ص) بوده است. اما درباره تاریخ ولادتش در منابع شیعه و سنی، اختلاف نظر وجود دارد. اهل سنت ولادت وی را پنج سال پیش از بعثت رسول خدا (ص) و در سال تجدید بنای کعبه نوشتهاند. [۹] اما کلینی در کافی میگوید: ولادت فاطمه پنج سال پس از بعثت روی داد. [۱۰]
یعقوبی مینویسد: سن فاطمه در هنگام وفات (شهادت) ۲۳ سال بود. [۱۱] بنابراین، ولادت او باید در سال بعثت رسول خدا(ص) بوده باشد. این قول مطابق نظر شیخ طوسی[۱۲] است که سن فاطمه را هنگام ازدواج با علی (پنج ماه پس از هجرت) ۱۳ سال میداند. [۱۳]
در تقویم شیعه روز ۲۰ جمادیالثانی روز ولادت زهرا(س) است. این روز را امام خمینی روز زن نامید. [۱۴] و در تقویم ایرانیان به نام روز زن (همچنین روز مادر) ثبت شده است. [۱۵]
پانویس
- ↑ ر.ک:مقاله امام علی
- ↑ ر.ک:مقاله امام حسین
- ↑ ر.ک:مقاله عمر
- ↑ ر.ک:مقاله ابوبکر
- ↑ شهیدی، زندگانی فاطمه زهرا، ص ۳۳
- ↑ معانی الأخبار، النص، ص: ۳۹۶
- ↑ مجلسی، بحارالانوار، ج۴۳، ص۱۶؛ ابن شهرآشوب، مناقب، ج۳، ص۱۳۲؛ قمی، بیت الاحزان، ص۱۲
- ↑ محلاتی، زندگانی حضرت فاطمه ودختران آن حضرت، صص ۸-۷
- ↑ آیتی، چکیده تاریخ پیامبر اسلام، ص۳۵
- ↑ کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۵۳۰
- ↑ احمد بن ابی یعقوب(ابن واضح یعقوبی)، تاریخ یعقوبی، ترجمه: محمدابراهیم آیتی، ج۱، ص۵۱۲
- ↑ ر.ک:مقاله شیخ طوسی
- ↑ آیتی، چکیده تاریخ پیامبر اسلام، صص۳۶-۳۵. (به نقل از مصباح المتهجد، ص۵۶۱)
- ↑ خمینی، صحیفه امام، ج۱۴، ص۳۱۶
- ↑ مصوبه دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی