تبری
تبرّی اصطلاحی کلامی و از آموزه های اعتقادی و رفتاریِ دینی به ویژه نزد شیعیان و برخی فرقه های اسلامی به معنای دوری جستن از دشمنان خدا. تبرّی مصدر عربی بر وزن تفعّل و از ریشة بَرَءَ و اصل آن تَبَرُّؤ است، در زبان فارسی بیشتر به صورت تبرّا بکار می رود.
تبری در لغت
تبرّی در لغت به معنای دوری کردن از چیزی که مجاورت با آن ناپسند است، بیزاری جستن و مانند اینها آمده است.
در فارسی نیز «تبرّی جستن» به معنای بیزاری و دوری جستن است. [۱]
در اصطلاح
اصطلاح و آموزة تبرّی ریشه در قرآن کریم دارد. در قرآن علاوه بر این که یک سوره با برائتِ خدا و پیامبرش از مشرکان آغاز شده و از این رو «برائت» نام گرفته است، در بیست سوره مجموعاً در 27 آیه مادّة برائت و مشتقات آن سی بار آمده است. [۲]، از آن جمله است: تبرّی جستنِ امامانِ ضلالت و گمراهی از پیروان خود در روز قیامت [۳] آرزوی پیروان ایشان برای بازگشت به دنیا برای تبرّی جستن از آن امامان [۴]، تبرّی جستن ابراهیم از آزر و قومش که دشمن خدا بودند و از معبودهایشان [۵]، تبرّی از شرک [۶] و همچنین اظهار برائت پیامبر اکرم از مخالفان خود و بری بودن مخالفان ایشان از آن حضرت [۷]
تبری در قرآن
قرآن برائت و تبرّی را تقریباً به معنای لغوی بکار برده است و اصل مشترک در آن مفارقت کردن از دشمنان خدا و خروج از عهد و پیمان مشرکان و کفار و منقطع شدن و گسستن از پیروان باطل است. [۸]
تبری در روایات
در احادیثی از پیامبر اکرم صلی اللّه علیه و آله و سلم نیز بر اهمیت تبرّی تأکید شده و ایشان برائت البغض فی اللّهِ را یکی از مهمترین و استوارترین رشته های ایمان مِنْ اَوْثقِ عُریَ الایمانِ ذکر کرده اند. [۹]
امام صادق علیه السلام نیز به وجوب برائت از مخالفان دین خدا و دوستانِ دشمنان خدا و دشمنانِ دوستان خدا تصریح کرده اند. [۱۰]