احمد بن عجیبه

از ویکی‌وحدت
حسن بصری
احمد بن عجیبه
نام أبو العباس أحمد بن محمد بن المهدي بن الحسين بن محمد بن عجيبة الإدريسي الحسني الشريف
نام‎های دیگر احمد بن عجیبه
درگذشت 1224ق

احمد بن عجیبه (1162 - 1224 هـ / 1748 - 1809 م) یکی از علما و بزرگان تصوف اهل سنت در قرن دوازدهم از کشور مغرب بود[۱].

تولد و تربیت

اسم کامل او أبو العباس أحمد بن محمد بن المهدي بن الحسين بن محمد بن عجيبة الإدريسي الحسني الشريف بود.[۲] او در مدشرا عجيبش واقع در شهر تطوان مغرب در سال 1161 هـ برابر با 1758م متولد شد[۳].او از همان اوان کودکی به فراگیری قرآن کریم ، طاعت ، عبادت و ذکر مشغول بود.

زندگی علمی

اوالاجرومیه در لغت، و متن ابن عاشر را فرا گرفت.حفظ قرآن کریم را نزد جدش مهدی و شیخ احمد آل طالب به پایان رساند و در سن نه سالگی به طلب علم پرداخت و از چند تن از علمای عصر خود بهره برد، از جمله: عبد الرحمن الكتامي،الشيخ العربي الزوادي ،الفقيه محمد أشم والشيخ محمد السوسي السملالي و در سال 1181 هجری قمری به شهر تطوان در مراکش آمد و در آنجا به طلب علم نزد شیخ احمد الرشاء، شیخ عبدالکریم بن قریش و دیگرانی از این دست ادامه داد و در فاس نزد على الشيخ التاودي بن سودة والشيخ محمد بنيس درس خواند.

سلوک

مدت پانزده سال در شهر تطوان تدریس کرد. و در سال 1208 هجری قمری از فاس باز می گشت و می خواست از به دیدار احمد الدرقاوی در صحرای بنی زروال برود که به شیخ محمد البوسعیدی شاگرد شیخ الدرقاوی برخورد کرد؛ پس او را نزد شیخ الدرقاوی برد و او از آمدنش بسیار خوشحال شد و از او استقبال نمودو سه روز نزد آنان ماند و بعد به تطوان بازگشت تا پس از آن نزد شیخ محمد بوزیدی شاگردی نماید.او خانقاه منطقه جباله مغرب را تاسیس نمود.

تالیفات

او بیش از چهل تالیف داشته که اهم آنان عبارتند از: إيقاظ الهمم في شرح الحكم، در شرح بر الحكم العطائية. الفتوحات الإلهية، در شرح بر المباحث الأصلية. البحر المديد في تفسير القرآن المجيد، در تفسير قرآن الكريم. الدرر الناثرة في توجيه القراءات المتواترة، طبع با تحقيق عبد السلام العمراني الخالدي - بيروت: دار الكتب العلمية، 1434 هـ[۴].

درگذشت

ابن عجیبه در 7 شوال 1224 هـ برابر با 1808م به مرض طاعون دار فانی را وداع گفت[۵].در خانه استادش محمد البوسعیدی در روستای «غمارة» در شرق شهر تطوان به خاک سپرده شد، سپس به «الزميج» منتقل شد و در آنجا مدفون گردید[۶].

پانویس

  1. الأعلام، تأليف: الزركلي، ج1، ص145
  2. همان
  3. فهرس الفهارس والأثبات ومعجم المعاجم والمشيخات والمسلسلات، تأليف: عبد الحي بن عبد الكبير الكتاني، ج2، ص854
  4. يوسف, محمد خير رمضان (15 جمادى الثانية 1434 هـ). "مجلة الكتاب الإسلامي -العدد الثامن، ص 40"
  5. فهرس الفهارس والأثبات ومعجم المعاجم والمشيخات والمسلسلات، تأليف: عبد الحي بن عبد الكبير الكتاني، ج2، ص854
  6. أحمد بن عجيبة