میرزا هاشم آملی

از ویکی‌وحدت
Ambox clock.svg


نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.

یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ۰۹:۰۶، ۴ سپتامبر ۲۰۲۲؛


میرزا هاشم آملی
نام میرزا هاشم آملی لاریجانی
القاب و سایر نام‌ها آیت‌الله • میرزا • آیت‌الله آملی • نجفی آملی • میرزا هاشم آملی • آغا میرزا هاشم
زاده ۱۲۷۸هجری شمسی • روستای پردمه • لاریجان آمل مازندران • ایران
درگذشت ۷ اسفند ۱۳۷۱ • قم
استادان میرزای نائینی • سید ابوالحسن اصفهانی آقا ضیاء عراقی • عبدالکریم حائری یزدی • محمد علی شاه‌آبادی
شاگردان میرزا جواد تبریزی • عبدالله جوادی آملی • حسن حسن زاده آملی • ناصر مکارم شیرازی • عباس محفوظی • سیدعلی محقق داماد • سیدمصطفی محقق • داماد محمد مفتح
آثار کتاب الطهارة • کتاب الصلاة • حاشیه بر عروة الوثقى • بدایع الافکار • رسالة فى النیة و...
دین و مذهب اسلام • تشیع

حضرت آیت الله العظمی حاج میرزا هاشم آملی یکی از ستارگان درخشان آسمان علم و دانش و از مفاخر فقهای شیعه به شمار می رفت. استاد فقه و اصول در حوزه علمیه قم و نجف و از مراجع تقلید شیعه در قرن ۱۴ هجری بود. او از شاگردان و ادامه دهنده روش اصولی آقا ضیاء عراقی است که آراء استادش را در کتاب بدایع الافکار جمع‌آوری کرده است. از مهم‌ترین اساتید وی می‌توان به میرزای نائینی، سید ابوالحسن اصفهانی، آقا ضیاء عراقی، حائری یزدی، کوه کمره‌ای و شاه آبادی اشاره کرد.

ولادت

در یکی از روزهای سال 1322 ق[۱] (1278 ش) در دامنه زیبا و پرطراوت کوههای سربه فلک کشیده «البرز» در روستای «پردمه» لاریجان در هفتاد کیلومتری شهر آمل در خانه ساده مرحوم میرزامحمد، کودکی به دنیا آمد که دست تقدیر زعامت و مرجعیت را برایش رقم زده بود.

دوران کودکی را در دامان پاک پدر و مادر باتقوایش پشت نهاد و پس از فراگیری قرآن و تحصیلات ابتدایی، با استعداد سرشاری که داشت و عشق به تحصیل علوم دینی که او را از خود بیخود کرده بود به فراگیری ادبیات عرب و مقدمات علوم نزد مرحوم آقا سید تاج و آقا شیخ احمد آملی پرداخت و تا مرحله سطوح را در همان شهر فراگرفت[۲].

تحصیلات

او سیزده ساله بود (1334 ق) که برای ادامه تحصیل به حوزه پر رونق تهران عزیمت کرد و به مدرسه علمیه سپهسالار که زیر نظر مرحوم آیت الله شهید سیدحسن مدرس اداره می شد شتافت و مورد توجه و عنایت ویژه آن بزرگوار قرار گرفت و این همه 12 سال به طول انجامید.

کیفیت آشنایی و بذل توجه مرحوم شهید مدرس به ایشان را از زبان خودشان بشنویم:

«...تا سیزده سالگی در آمل بودم و بعد به تهران آمدم، جوان غریبی در شهر بودم. نزد مرحوم استاد شیخ حسین نوائی برخی علوم عربی را فراگرفتم و در مدرسه سپهسالار سکونت داشتم. این مدرسه بسیار نامنظم بود، پس از مدتی مرحوم مدرس عهده دار مدیریت آنجا شد و تمام آقازاده هایی را که اهل کار و تدریس نبودند از مدرسه اخراج کرد و امتحانات سختی را برای ورود به مدرسه قرار داد. وقتی به من برخورد، فرمود: چه میخوانی؟ گفتم: اسفار می خوانم . تعجب کرد و پرسید: تو با این سن اسفار می خوانی؟ گفتم: بلی، وقت امتحان روشن می شود . او از من امتحان گرفت و من خیلی خوب از عهده برآمدم. از آن به بعد مورد توجه مرحوم مدرس قرار گرفتم و حجره مناسبی به من داد که به تنهایی از آن استفاده می کردم و ماهی پنج تومان هم برایم مقرری تعیین کرد و به خادم مدرسه هم گفته بود تا در شستن لباسها و تهیه خوراک به من کمک کند.

آنقدر خوشحال شده بودم که شاید آن شب از خوشحالی خوابم نبرد، مجدانه مشغول تحصیل شدم، درس فلسفه، رسائل، مکاسب و مقداری از درس خارج را در تهران فراگرفتم[۳]...»

از اساتید معظم له در تهران می توان از مرحوم میرزا محمدرضا فقیه لاریجانی و حاج سیدمحمد تنکابنی، مرحوم میرزا یدالله نظرپاک، مرحوم آقاشیخ محمدعلی لواسانی و میرزا طاهر تنکابنی و آیت الله حاج میرزا ابوالحسن شعرانی و آیت الله شیخ محمدعلی شاه آبادی نام برد. وی کتابهای شوارق، منظومه، اشارات و اسفار را از مرحوم نظرپاک و مرحوم میرزا طاهر تنکابنی، و شرح لمعه و قوانین را از نزد میرزا عبدالله غروی آملی و سطوح عالی را از فقیه لاریجانی و سیدمحمد تنکابنی آموخت[۴].

عزیمت به حوزه علمیه قم

آیت الله آملی پس از پشت سر نهادن سطوح عالیه، در سال 1345 ق (1305 ش) برای بهره وری از خرمن فیض آیت الله العظمی حایری به قم آمد و در درسهای فقه و اصول آیت الله مؤسس و در کنار آن به درس آیات عظام: حجت کوه‌کمری، شاه آبادی و حاج شیخ محمدعلی حایری قمی حاضر شد و در مدت شش سال از محضر آنان بهره ها برد و مبانی علمی خویش را استوار ساخت. او در این مدت فقه، اصول، رجال، حدیث، فلسفه و عرفان را نیک آموخت و این درسها را با حضرات آیات: سیدمحمد محقق داماد، سید یحیی یزدی و حاج میرزا حسن یزدی به مباحثه نشست .

پانویس

  1. یا حدود 1323 ق (گنجینه دانشمندان 2/53) .
  2. همان کتاب.
  3. مجله نور علم، ش 53 54، ص .197.
  4. گنجینه دانشمندان 2/ 53.