رابطه سودان با رژیم صهیونیستی
سوابق رابطه سودان با رژیم صهیونیستی
سودان در طول حکومت عمرالبشیر یکی از کشورهای عربی و مهمترین متحد تهران در منطقه خود بود که اسرائیل را به مدت چندین دهه به دلیل اشغال فلسطین تحریم کرده بود. رژیم صهیونیستی و آمریکا بهعنوان دشمنان حکومت عمرالبشیر بودند بنابراین با شکلگیری بحران در این کشور رژیم صهیونیستی برای تشدید بحران در این کشور یکی از بازیگران اصلی پشت پرده بود.
آمریکا که در سال ۱۹۹۳ سودان را در فهرست کشورهای حامی تروریسم قرار داد که در نتیجه آن سودان از دریافت کمکهای مالی و وام از صندوق بینالمللی و بانک جهانی محروم شد.
رژیم صهیونیستی از بازیگرانی است که دخالت در سودان را ضروری و حیاتی میداند تا سودان نتواند به قدرتی بزرگ تبدیل شود. سودان از حامیان جنبشهای آزادیبخش، مخالفان سیاستهای امپریالیستی و نیز روند (بهاصطلاح) صلح خاورمیانه است و این مسئله خود در تلاشهای رژیم صهیونیستی و متحدان غربیاش برای بحرانی کردن این کشور مؤثر است. رژیم صهیونیستی با حضور فعال در منطقه با عرضه کمکهای مالی و تسلیحاتی و آموزش گروههای شورشی، به بحرانهای داخلی سودان از جمله بحران جنوب سودان و دارفور دامن میزند و از تمام توان خود برای حمایت از گروههای شورشی استفاده میکند. [۱] سودان از طرفداران اصلی جبهه مقاومت فلسطین بود و تلاشهای زیادی از سوی امریکا و رژیم صهیونیست برای تغییر رویه سودان انجام میشد دامنزدن صهیونیسمها به جنگ داخلی دارفور و فعالکردن بیش از ۳۸ سازمان صهیونیستی در آنجا و انهدام کارخانه تولید اسلحه در خرطوم برای محدودکردن حمایت سودانیها از آرمان فلسطین بود [۲] که مورد اعتراض ایران قرار گرفت. [۳] منفذ اصلی دخالتهای تاریخی و خونین اسرائیل در اوضاع سودان همکاری با سودان جنوبی بوده است. اگرچه استقلال سودان جنوبی کمتر از یک دهه قدمت دارد، اما وجود روابط نزدیک اسرائیل با جنوبیها به دهه 1960 برمیگردد که موساد از شورشیان خواهان استقلال سودان جنوبی پشتیبانی کرد. موساد حتی بین سالهای 1969 و 1971 به نمایندگی از گروه شورشی سودان جنوبی، موسوم به آنیانیا، تبلیغات سیاسی در سطح جهانی انجام میداد . در دور دوم جنگ داخلی ( 1983) جنبش آنیانیا نام خود را به جنبش آزادیبخش خلق سودان (SPLM) تغییر داد و اسرائیل به تقویت بازوی نظامی این گروه یعنی ارتش آزادسازی خلق سودان به رهبری جان گارنگ پرداخت. بعد از او جانشینش، سالوا مایاردیت، به تقویت روابط با صهیونیسمها پرداخت. پس از استقلال سودان جنوبی در 9 ژوئیه سال 2011، اسرائیل در کمتر 24 ساعت استقلال سودان جنوبی را به رسمیت شناخت و متعاقب آن نخستین سفر رسمی دیپلماتیک رئیسجمهور خودخوانده جنوبیها به سرزمینهای اشغالی بود که مایاردیت سفارت سودان جنوبی را در بیتالمقدس تأسیس کرد.
دلایل اصلی دخالت رژیم صهیونیستی در امور سودان چند امر است:
1- حذف نفوذ ایران
2- دسترسی به نفت و منابع طبیعی سودان جنوبی
3- جذب یهودیان اتیوپیایی که در دهه 1980 به سودان جنوبی رفتهاند برای توجیه شهرکسازی (حدود دههزار نفر یهودی در جنوب سودان هستند که بر اساس تصمیم دیوان عالی اسرائیل از 13 ژانویه 2011 این پناهندگان و پناهجویان میتوانند به طور قانونی در اسرائیل کار کنند)
4- ارسال حداقل 140 میلیون دلار اسلحه اسرائیلی به سودان جنوبی علیرغم اعلام شورای امنیت سازمان ملل مبنیبر ممنوعیت فروش اسلحه بهطرفهای جنگ.
5- مسدودکردن مسیر انتقال غذا و دارو و سلاح به غزه (صهیونیسمها معتقدند یکی از مسیرهای اصلی انتقال سلاح برای مقاومت اسلامی فلسطین در نوار غزه از شمال آفریقا بوده و بخشی از این مسیر هم از سودان و لیبی میگذرد)
6- تأثیرگذاری اسرائیل بر تحولات لیبی از طریق روابط با سودان
طمع رژیم صهیونیستی به سودان بعد از عمرالبشیر
یکی از سیاستهای جدید رژیم صهیونیستی نزدیکی به کشورهای ساحل آفریقا است. در همین راستا هیئتی از سوی نتانیاهو نخستوزیر این رژیم به سودان رفته و با عبدالفتاح البرهان، رئیس شورای حاکمیتی سودان دیدار و در مورد آغاز روند برای عادیسازی روابط بین دو طرف به توافق رسیدهاند. نتانیاهو نیز این دیدار تاریخی توصیف کرد: "برهان مایل است به کشور خود کمک کند تا با پایاندادن به انزوای سودان در مسیر توسعه قرار گیرد." پس از آن پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا با عبدالفتاح برهان تلفنی گفتگو کرده و از وی برای پذیرفتن عادیسازی روابط با اسرائیل تشکر کرد. تعامل با غرب توسط عبدالفتاح البرهان رئیس شورای حاکمیت انتقالی شورای حاکمیت انتقالی سودان بعد از عمرالبشیر پیگیر خروج نام سودان از فهرست حامیان تروریسم میشود، ترامپ عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی و پرداخت ۳۳۵ میلیون دلار غرامت به آمریکا را شرط خروج نام سودان از فهرست حامیان تروریسم اعلام میکند و دولت سودان را برای اعلام عادیسازی رابطه با رژیم صهیونیستی تحتفشار قرار داده و ولیعهد عربستان، غرامت ۳۳۵ میلیون دلاری خارطوم به کاخ سفید را برای حذف نام سودان از فهرست کشورهای حامی تروریسم، برعهده میگیرد. [۴]
شروط عادی سازی روابط
مقامات سودان برای عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی در حضور آمریکاییها چهار شرط مطرح کردهاند:
• تأمین منابع گندم و سوخت به ارزش ۱.۲ میلیارد دلار برای سودان
• اعطای وام ۲ میلیارد دلاری برای تثبیت اقتصاد آن
• تضمین حمایت مالی از خارطوم توسط آمریکا طی سه سال آینده
• و نیز حذف نام این کشور از فهرست کشورهای حامی "تروریسم". [۵]
عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم به نقل از آسوشیتدپرس، دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا، عبدالفتاح البرهان رئیس شورای حاکمیت و عبدالله حمدوک نخستوزیر دولت انتقالی سودان و بنیامین نتانیاهو نخستوزیر صهیونیستی روز جمعه با صدور بیانیهای مشترک اعلام کردند که سودان و رژیم صهیونیستی برای عادیسازی روابط فیمابین به توافق رسیدهاند. [۶]
هدیه صهیونیسمها به عوامل سودان
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی بعد از دو روز از توافق این رژیم با سودان بر سر عادیسازی روابط گفت که تلآویو برای خارطوم آرد فرستاده است. او گفت: «ما به دنبال صلح گرمی با سودان هستیم و فوراً به دوستان جدید خود در آنجا محموله آرد به ارزش پنج میلیون دلار میفرستیم». [۷] بهاینترتیب سودان پنجمین کشوری عربی است که توافق عادیسازی روابط را با اشغالگران پس از مصر (1979 میلادی)،اردن (1994)، امارات و بحرین (2020) امضا میکند. [۸]
مخالفت مردم سودان
این اعلان واکنش مردم سودان را به همراه داشت و مردم این کشور پس از اعلام توافق سازش دولت انتقالی سودان با رژیم صهیونیستی در شهر خارطوم، پایتخت سودان تظاهرات کرده و شعار «نه به صلح با رژیم» سر دادند. [۹]
مخالفت احزاب سودان
سخنگوی حزب بعث سودان محمد وداعه که یکی از گروههای قدرتمند حزب آزادی و تغییر است از تشکیل جبهه مخالفان با عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی در سودان خبر داده و محمد بدرالدین، دبیرکل کمیته روابط خارجی حزب کنگره مردمی سودان و نیز صادق المهدی رئیس حزب امت سودان با عادیسازی روابط به شدت انتقاد کردهاند. [۱۰]
مخالفت گرو ههای فلسطینی
گروههای مختلف فلسطینی به عادیسازی روابط سودان با رژیم صهیونیستی واکنش منفی نشان دادند و افرادی مثل: حازم قاسم سخنگوی جنبش حماس، خضر حبیب یکی از مسئولان جنبش جهاد اسلامی فلسطین و طلال ابوظریفه عضو دفتر سیاسی جبهه دموکراتیک برای آزادی فلسطین با اعلام انزجار از این عمل ضداسلامی و محکوم کردن آن گفتند که عادیسازی رسمی کشورهای عربی با اسرائیل، موضع ملتها را نشان نمیدهد و این ملتها هر نوع تلاش برای نابودی مسئله فلسطین را مردود میدانند. https://w[۱۱]
- ↑ (مصطفی قاسمی نقش رژیم صهیونیستی در بحرانهای داخلی سودان پژوهشنامه آفریقا سال اول تابستان 1388 شماره 2)
- ↑ https://www.iribnews.ir/fa/news/2867789/
- ↑ https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=2899
- ↑ https://www.irinn.ir/fa/news/803015
- ↑ https://www.mojnews.com/9%84-8/346532
- ↑ https://www.tasnimnews.com/fa/news/1399/08/02/2375281
- ↑ https://www.tabnak.ir/fa/news/1011078/
- ↑ https://www.tasnimnews.com/fa/news/1399/08/04/2376457/
- ↑ https://www.alef.ir/news/3990804011.html
- ↑ http://www.qudsonline.ir/news/725106/
- ↑ ww.iribnews.ir/fa/news/2880327 https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/11/16/2196296