حسینه واجد
| نام | حسینه واجد |
|---|---|
| زاده | 28 سپتامبر سال 1947م، در منطقه تونگیپارا در شرق پاکستان (بنگلادش) |
| دین و مذهب | اسلام، تسنن |
| فعالیت‌ها | رهبرفعلی حزب لیگ عوامی، 1996 تا 2001: نخست وزیر (دور اول)، 2001 تا 2006: رهبر حزب مخالف در پارلمان، 2009 تا 2013: نخست وزیر (دور دوم)، ژانویه 2014 نخست وزیر بنگلادش (دور سوم)، 2018 پیروزی در انتخابات و نخست وزیر فعلی بنگلادش |
شیخ حَسینه واجد دهمین نخست وزیر بنگلادش است. او دختر شیخ مجیب الرحمن اولین رئیس‌جمهور بنگلادش است. وی از سال 1996 تا 2001م، و از سال 2009 تا 2014 نخست وزیر بنگلادش بود. او از سال 1981م، رهبری حزب لیگ عوامی بنگلادش را بر عهده دارد. وی در انتخابات عمومی 2014م، برای سومین بار به عنوان نخست وزیر انتخاب شد. او یکی از قدرتمندترین زنان جهان است. مجله فوربس او را در رتبه 30 در فهرست قدرتمندترین زنان سال 2017م، قرار داد [۱].
زندگی‌نامه
حَسینه واجد در تاریخ 28 سپتامبر سال 1947م، در منطقه تونگیپارا در شرق پاکستان متولد شد. او بزرگترین فرزند شیخ مجیب‌الرحمن بنیان گذار کشور بنگلادش و نخستین رئیس‌جمهور این کشور است. او در بسیاری از مصاحبه‌هایش گفته با توجه به فعالیت‌های سیاسی پدرش، با ترس بزرگ شد. در اوج خشونت‌ها در دوره انتخابات‌های 1970م در پاکستان همزمان با بازداشت پدرش، او با پدربزرگش در کمپ پناهجویان زندگی می‌کرد.
او همچنین می‌گوید: اجازه نداشتم به مدرسه بروم زیرا باید از طریق یک پل چوبی از یک کانال عبور می‌کردم و از این می‌ترسیدم که داخل رودخانه بیافتم.
فعالیت‌های سیاسی
وی از نوجوانی وارد فعالیت‌های سیاسی دانش آموزی و دانشجویی شد. او در رشته حقوق تحصیل کرد و سال 1973م از دانشگاه داکا فارغ التحصیل گردید. در اوت 1975 که وی به همراه خواهرش ریحانه در حال بازدید از آلمان غربی بود، تمام اعضای خانواده‌اش در یک ترور بی رحمانه کشته شدند و به این ترتیب این دو خواهر به عنوان تنها نجات یافتگان از آن حادثه، مجبور به سپری کردن تبعیدی شش ساله در هند شدند.
رهبری حزب لیگ عوامی
او در سال 1981م، به عنوان رهبر حزب عوامی لیگ انتخاب شد. عوامی لیگ به عنوان یک حزب چپ محسوب می‌شد. او در دهه 1980م زمانی در حبس و زمانی آزاد بود. در فوریه و نوامبر سال 1984م تحت بازداشت خانگی قرار گرفت. در مارس 1985م، هم به مدت سه ماه در حبس خانگی به سر می‌برد.
انتخابات
حزب او، هم ردیف با حزب ملی‌گرای بنگلادش به رهبری خالده ضیاء همسر ضیاء الرحمن، به فعالیت برای انتخاب یک دولت دموکراتیک ادامه می‌داد و آنها با برگزاری انتخاباتی دموکراتیک در سال 1991م که به پیروزی حزب ملی‌گرای بنگلادش منتهی شد به این هدف دست یافتند. او و حزبش در انتخابات‌های پارلمانی 1986م که تحت ریاست جمهوری ارشاد برگزار شد، شرکت کردند. تصمیم وی برای شرکت در انتخابات توسط مخالفان او مورد انتقاد قرار گرفت زیرا دیگر گروه مخالف به رهبری خالده ضیا این رای گیری را تحریم کرده بود. با این حال حامیان او تاکید داشتند که او از این موقعیت برای به چالش کشیدن حکومت وقت بهره می‌برد. ارشاد در دسامبر 1987م، پارلمان را ملغی اعلام کرد. او این کار را زمانی انجام داد که حسینه واجد و حزبش در تلاش برای برگزاری یک انتخابات آزاد تحت دولت بی طرف، از پارلمان استعفا داده بودند.
انتخابات 1991م
پس از چند سال حکومت ارشاد اعتراضات و اعتصابات گسترده تا حدی بی ثباتی ایجاد کرد که اقتصاد کشورفلج شد. اعتراضات گسترده در دسامبر 1990م، ارشاد را که به نفع شهاب الدین معاونش استعفا داده بود، مجبور به کناره گیری از قدرت کرد. دولت موقت، به ریاست شهاب الدین احمد انتخابات سراسری پارلمانی را برگزار کرد. حزب ملی‌گرای بنگلادش به رهبری خالده ضیا، اکثریت را به دست آورد و لیگ عوامی به رهبری او به بزرگترین حزب مخالف تبدیل شد.
او در سه حوزه انتخاباتی مبارزه کرد که در دو حوزه شکست خورد و در یکی به پیروزی رسید. او شکستش را پذیرفت و از ریاست حزب استعفا داد اما به درخواست رهبران باقی ماند.
انتخابات 1994م
سیاست در بنگلادش در سال 1994م و پس از انتخابات میان دوره‌ای دگرگونی چشمگیری را شاهد بود. این انتخابات پس از مرگ یکی از نمایندگان مجلس که یکی از اعضای حزب لیگ عوامی بود، برگزار شد. انتظار می‌رفت عوامی لیگ مجددا کرسی را در اختیار بگیرد اما حزب ملی‌گرا این کرسی را در دست گرفت.
او و حزبش به همراه سایر احزاب اپوزیسیون خواستار برگزاری انتخابات سراسری بعدی تحت سرپرستی یک دولت بی طرف و گنجانده شدن این درخواست در قانون اساسی شد. حزب حاکم وقت این خواست‌ها را رد کرد.
احزاب اپوزیسیون یک مبارزه بی سابقه‌ای را آغاز کردند و خواستار اعتصاب برای چند هفته شدند. دولت آنها را متهم کرد که اقتصاد را از بین می‌برد، در حالی که مخالفان تاکید داشتند حزب حاکم می‌تواند این مشکل را با برآورده کردن تقاضای آنها حل کند. در اواخر 1995م، نمایندگان عوامی لیگ و سایر احزاب از پارلمان استعفا دادند. پارلمان دوره خود را به پایان رساند و انتخابات سراسری در 15 فوریه سال 1996م برگزار شد.
انتخابات توسط تمام احزاب اصلی به جز حز حاکم ملی‌گرا تحریم شد. پارلمان جدید که عمدتا از اعضای حزب حاکم تشکیل شده بود، قانون اساسی را اصلاح کرد تا مفادی را در مورد دولت سرپرست بر انتخابات به آن بیافزاید. انتخابات پارلمانی بعدی در تاریخ 30 ژوئن سال 1996 تحت سرپرستی یک حکومت بی طرف برگزار شد.
دوران نخست وزیری
او از سال 1996 تا 2001م، به عنوان نخست وزیر بنگلادش انتخاب شد. او اولین نخست وزیر بنگلادشی بود که از زمان استقلال این کشور دوره نخست وزیری‌اش را کامل بر سر کار بود. او معاهده شراکت آب رود گنگ را با هند امضا کرد. دولت او صنعت مخابرات را به بخش خصوصی واگذار کرد. در سال 1999م، دولت بنگلادش سیاست صنعت جدید را آغاز کرد که هدف آن تقویت بخش خصوصی و تقویت رشد بود.
این سیاست به شرکت‌های خارجی اجازه می‌داد شرکت‌های با مالکیت 100 درصد را تاسیس کنند.
در انتخابات 2001م حزب حسینه تنها 62 کرسی پارلمانی را به دست آورد. در حالی که ائتلاف چهار حزبی به رهبری حزب ملی‌گرای بنگلادش 234 کرسی را به دست آورد. واجد و حزبش نتیجه را نپذیرفتند و مدعی تقلب شدند. اما جامعه بین‌الملل از نتیجه انتخابات راضی بود و ائتلاف چهار حزبی دولتش را تشکیل داد.
در این دوره اعضای حزب عوامی لیگ به طور منظم در جلسات پارلمانی شرکت نمی‌کردند. در اواخر 2003م این حزب نخستین جنبش بزرگ ضد دولتی خود را راه‌اندازی کرد و بیانیه داد که دولت پیش از 30 آوریل 2004 سرنگون خواهد شد. این اتفاق نیفتاد و ضربه جدی‌ای به او و حزب‌اش وارد شد.
سوء‌قصدها و دستگیری
در سال 2004م یکی از اعضای مجلس کشته شد. سپس در 21 اوت به یکی از گردهمایی حزب با نارنجک حمله شد و به مرگ 24 تن از هواداران حزب از جمله سخنگوی زنان در حزب منتهی شد.
در پی پایان دولت خالده ضیا در اواخر اکتبر 2006م اعتراضات و اعتصاب‌هایی صورت گرفت که طی آن 40 نفر در ماه بعد کشته شدند. مشخص نبود چه کسی سرپرست دولت خواهد شد. دولت موقت در آوردن تمامی احزاب پای میز مذاکرات دچار مشکل شد. حزب عوامی لیگ و متحدانش اعتراض کردند و دولت موقت را اجیر ملی‌گراها خواندند. مشاور رئیس‌جمهور با همه احزاب گفت و گو کردند تا در انتخابات 22 ژانویه 2007 حضور یابند. فخرالدین احمد با حمایت ارتش بنگلادش رئیس دولت شد.
در 16 ژوئیه 2007م او توسط پلیس محلی در خانه‌اش بازداشت شد و به دادگاه محلی داکا برده شد. او به اخاذی متهم شد و از وثیقه محروم شد و در یک ساختمان زندانی شد. حزبش این اقدامی را با انگیزه سیاسی دانست.
در ژوئیه 2007م دیوان عالی داکا فرمان آزادی او را با وثیقه داد. در 2 سپتامبر همان سال اتهام دیگری علیه وی توسط کمیسیون ضد فساد مطرح شد که رشوه‌گیری بود. در11 ژوئن 2008م به دلایل پزشکی آزاد شد. روز بعد او برای درمان مشکلات شنوایی، بینایی و فشار خون بالا که در دوره حبس به وجود آمده بود، به آمریکا رفت. در انتخابات شهرداری‌ها حزب او در 12 شهرداری از 13 شهرداری پیروز شدند. دوره آزادی درمانی وی که دو ماه بود، یک ماه دیگر تمدید شد.
پیروزی در انتخابات و بازگشت به قدرت
در نوامبر 2008م او برای شرکت در نهمین انتخابات پارلمانی در 29 دسامبر به کشورش بازگشت و تصمیم گرفت تحت عنوان ائتلاف بزرگ با حزب جاتیا به رهبری حسین محمد ارشاد به عنوان شریک اصلی‌اش در انتخابات شرکت کند. حزب عوامی و ائتلاف بزرگ او (متشکل از 14 حزب) در انتخاب پیروز شدند و دو سوم کرسی‌های پارلمان را به دست آوردند. در نهایت حسینه واجد در 6 ژانویه 2009 برای دومین دور به عنوان نخست وزیر سوگند یاد کرد.
در سال 2012 کودتای افسران ارتش علیه او توسط آژانس اطلاعاتی هند لو رفت و ناکام ماند. دولت او در این دوره موفق به تحقیق در مورد مظنونان جنایات صورت گرفته توسط ارتش پاکستان و مزدوران داخلی آن شد.
انتخابات 2014م
انتخابات سراسری در ژانویه 2014 برگزار شد که توسط احزاب اصلی ائتلاف اپوزیسیون از جمله ملی‌گراها تحریم شده بود. عوامی لیگ 234 کرسی را در دست گرفت. حسینه دولت را با حزب جاتیا که 34 کرسی به دست آورده بود، دولت را تشکیل داد. وی پس از پیروزی در انتخابات ژانویه 2014م که توسط اپوزیسیون تحریم شده بود، برای سومین دور نخست وزیر شد. در مارس 2017م دو زیر دریایی نخست بنگلادش آغاز به کار کرد. در سپتامبر دولت او سرپناه‌های موقت و کمک به مهاجران روهینگیایی داد و از دولت میانمار خواست خشونت علیه مسلمانان روهینگیا را پایان دهد.
انتخابات 2018م
حزب وابسته به او، برای چهارمین بار پیاپی در انتخابات پارلمانی این کشور در تاریخ 30 دسامبر 2018م، به پیروزی قاطعی رسید و 288 کرسی از 300 کرسی را به دست آورد. طبق معمول اتهام تقلب از سوی مخالفان مطرح شد. اما او به دلیل تلاش برای پیشرفت صنعتی بنگلادش محبوبیت خوبی در این کشور دارد [۲].
سفر به ایران
دیدار با رهبر جمهوری اسلامی ایران
حسینه واجد همراه با هیات همراه در سال 1391 ه. ج، به ایران سفر کرد و دیداری با رهبر ایران سید علی خامنه‌ای داشت. در این دیدار این مطالب گفته شد:
رهبر ایران گفت: ارتباطات عمیق فرهنگی، زمینه بسیار مناسبی برای همکاری‌های سیاسی، بین‌المللی، اقتصادی و اجتماعی است. همچنین گفت با اشاره به جایگاه تأثیرگذار بنگلادش در سازمان کنفرانس اسلامی، جنبش عدم تعهد و گروه D8 و همکاری‌های کشورهای اسلامی و استفاده از ظرفیت‌های یکدیگر، قطعاً در جهت منافع ملت‌های مسلمان و قدرت روزافزون آنها خواهد بود.
تنها راه مقابله با سیاست‌های قدرت‌های زورگو را نزدیکی و همکاری کشورهای مستقل و اسلامی است. اگر این اتحاد و همکاری به صورت جدی وجود داشت، اکنون نباید شاهد مسائل تأسف‌بار در سوریه و بحرین می‌بودیم.
وی در تایید حرف رهبر ایران این مطالب را گفته است: کشورهای اسلامی و کشورهای مستقل باید با بسیج امکانات و ظرفیت‌های خود مانع از تصمیم‌گیری قدرت‌ها برای دیگر کشورها شوند. بنگلادش خواهان گسترش روابط خود با ایران در زمینه‌های مختلف به‌ویژه در بخش‌های اقتصادی و تجاری است [۳].
پیوند به بیرون
- محکوم شدن 14 تن به برنامه‌ریزی برای ترور حسینه واجد
- حسینه واجد: کشتار به نام اسلام را پایان دهید.
- پاکستان نمی‌خواهد بنگلادش پیشرفت داشته باشد.
- می خواهم انسان‌ها را انسان ببینم.
- پس از انتخابات بحث برانگیز شیخ حسینه واجد برای سومین بار به عنوان نخست وزیر بنگلادش سوگند یاد کرد.
- حسینه واجد: بنگلادش سوگلی شرکت‌های آمریکایی است