ضمان در فقه اسلامی (کتاب)

از ویکی‌وحدت
نسخهٔ تاریخ ‏۲۶ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۱۵ توسط Hadifazl (بحث | مشارکت‌ها) (جایگزینی متن - 'ى' به 'ی')
الضمان فی الفقه الاسلامی دراسة مقارنة لاسبابه و مجالاته فی العقود
نام کتاب الضمان فی الفقه الاسلامی دراسة مقارنة لاسبابه و مجالاته فی العقود
نویسنده علی عبدالحکیم الصافی
زبان کتاب عربی
سال نشر 1431
ناشر مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، معاونت فرهنگی، مرکز تحقیقات علمی
تیراژ 2000 نسخه
نوبت چاپ اول
قطع وزیری
تعداد صفحات 343

ضمان در فقه اسلامی کتابی است که به احکام و فروع فقهی مربوط به ضمان در فقه شیعه و اهل سنت را با رویکردی مقارنه‌ای و با هدف تقریب بین مذاهب اسلامی، مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است.

سرفصل موضوعات و بخش‌ها

نگارنده ضمن بررسی اهمیت مسأله ضمان در فقه اسلامی و مفهوم لغوی و اصطلاحی آن در فقه، به رابطه ضمان با سایر ابواب فقه و قواعد فقهی دیگر پرداخته و دیدگاه‌های قرآن کریم و سنت و فقهای فریقین را در این زمینه جویا شده است.

بخش اول

  1. لوازم، اقسام، ارکان و ویژگی‌های ضمان در فقه اسلامی؛
  2. اسباب ضمان در عقود اسلامی و مفهوم سبب و ادله اسباب زمان را از منظر فقهای شیعه و اهل سنت؛
  3. تبیین فقهی قاعده ید، احکام اصولی و فقهی، ادله روایی قاعده ید، دلیل اجماع و دلیل عقلی مبتنی بر قاعده ید و مناقشات مختلف بر این قاعده؛
  4. قاعده اتلاف مرتبط با مسأله ضمان، معنای اتلاف، اقسام آن، ادله قاعده اتلاف، حکم اتلاف در فقه شیعه اعم از حکم مباشر و مسّبب.

بخش دوم

  1. موارد ضمان در عقود اسلامی؛
  2. متعلقات ضمان در عقود لازم (اصلی) عقود فاسد، عقد صحیح، ضمان بعد از قبض، ضمان در عقود متضمن شرط و ضمان اعیان، ضمان در عقود تبعی، ضمان دین و ضمان اعیان مضمونه از منظر فقهای امامیه و فقهای حنفیه، شافعیه، مالکیه و حنبلیه به همراه بیان دیدگاه های مشترک فقهی این فقها با یکدیگر و ادله فقهی آنان در این زمینه و همچنین اختلاف نظر آنان را در این موضوع؛
  3. ادله فقهای فریقین از مذاهب خمسه را در زمینه ضمان اعم از قرآن، روایات، اجماع و دلیل عقلی و ذکر مناقشات برخی از فقهای امامیه به ویژه آیت‌الله میرزا محمد حسین نائینی و آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی در مورد احکام ضمان و مشغول بودن ذمّه بایع و طرفین عقد.

مؤلف

کتاب ضمان در فقه اسلامی توسط علی عبدالحکیم الصافی با روش مقارن فقهی میان مذاهب تدوین شده است.

پانویس

برگفته و تلخیص از کتابنامه انتشارات مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، معاونت فرهنگی، علیرضا شاه حسینی، چاپ سوم، صفحه 197، تهران، 1389 ش.