رجب طیب اردوغان
رجب طیب اردوغان در سال 1954 میلادی به دنیا آمد وی رییس جمهور کنونی ترکیه و رهبر حزب عدالت خواه این کشور است.
زندگی نامه
رجب طیب اردوغان در سال ۱۹۵۴ میلادى در خانوادهای متدین در استانبول متولد شد.وی دوره کودکی خود را در استان ریزه واقع در ساحل دریای سیاه گذراند اما در سیزده سالگی به زادگاه خودش استانبول باز گشت.
دوره تحصیلی
اردوغان در حالی که نوجوان بود به مدرسه ای به نام امام خطیب که معادل دبیرستان و مختص تربیت امام جماعت و و منبری است رفت و تحصیلات مربوطه را طی کرد. وی در ادامه به دانشگاه مرمره رفت و در رشته اقتصاد و علوم اداری فارغ التحصیل شد و البته چون رشته تحصیلی دوره نوجوانی اش که در مدرسه امام خطیب گذرانده بود و با این رشته اقتصاد هماهنگی نداشت می بایستی دیپلم دیگری را که جدای از مدرک تحصیلی مدرسه علمیه بود، برای پذیرش در دانشگاه مرمره و تحصیل در رشته اقتصاد ارایه می داد.
شروع فعالیتهای سیاسی
فعالیت های سیاسی اردوغان در دهه هفتاد میلادی به حزب خلاص ملی که رهبری آن در دست نجم الدین اربکان بود پیوست که البته بعد از کودتای نظامی که در سال 1980 رخ داد، مطابق با دستور ارتش تمام احزاب سیاسی خصوصا حزب خلاص ملی منحل شد.با این حال اردوغان بار دیگر فعالیت سیاسی خود را با پیوستن به حزب رفاه آغاز کرد. در سال 1994 میلادی اردوغان از طرف حزب رفاه داوطلب پست شهرداری استانبول شد و در نهایت بر کرسی شهرداری این شهر تکیه زد.
کارنامه اردوغان در شهرداری استانبول
اردوغان در مدت حضور خود در شهرداری بندرعباس موجب تحولات وسیعی خصوصا در حوزه محیط زیست و حمل و نقل شد. چند سال بعد که دادگاه قانون اساسی ترکیه به انحلال حزب رفاه ترکیه رای داد اردوغان در تجمع اعتراضی شرکت کرد و در جمع هواداران این حزب اشعاری را که در آن خشونت و نفرت مذهبی ترویج شده بود قرائت کرد که خوشایند قوانین ترکیه نبود بنا بر این وی به ده ماه حبس محکوم شد.
محرومیت از فعالیت سیاسی
شهردار استانبول در سال 1999 حدود 4 ماه در زندان بود. این موضوع موجب عزل وی از پست شهرداری و محرومیت از شرکت در انتخابات پارلمانی ترکیه شد.
آغاز دوباره فعالیتهای سیاسی
اردوغان پس از مدتی دوری از دنیای سیاست بار دیگر وارد این جرگه شده و در سال 2001 حزب عدالت و توسعه را تأسیس کرد و بعد از گذشت یک سال در انتخابات پارلمانی به پیروزی چشمگیری دست یافت.وی چون از قبل محکومیت قضایی داشت، بنابر این نمی توانست به پست نخست وزیری دست یابد به همین دلیل عبد الله گل نخست وزیر ترکیه شد. سال دیگر به دلیل تخلفات انتخاباتی هیئت عالی انتخابات ترکیه، ضمن ابطال انتخابات قبلی، انتخابات مجدد برگزار کرد و آن زمان بود که با اصلاح قانون، رهبران حز ب. معترض حزب جمهوری خلق، امکان حضور در انتخابات را یافتند؛ و اینگونه پس از پیروزی دوباره حزب عدالت و توسعه، اردوغان به نخستوزیری رسید و به مدت ۱۱ سال در همین پست ماند.
دوران نخست وزیری
اردوغان در دوره یازده ساله نخست وزیری خصوصا در سال های پایانی آن با چالش های بسیاری روبرو شد که یکی از آن چالش ها ایجاد اختلاف میان حزب عدالت و توسعه و شخصی به نام فتح الله گولن بود.
رسیدن به جایگاه ریاست جمهوری
از جمله قوانین حزب عدالت و توسعه محدودیت حضور در قدرت تا سه دوره است و اردوغان نمی توانست بیش از سه دوره قدرت را در اختیار داشته باشد به همین دلیل در سودای رسیدن به جایگاه ریاست جمهوری بود و حزب عدالت و توسعه او را نامزد این پست کرد رجب طیب اردوغان اولین رییس جمهوری بود که در تاریخ 10 اوت 2014 با رای مستقیم مردم به پیروزی قاطعی دست یافت. لازم به ذکر است تا پیش از آن مجلس ترکیه شخص رییس جمهور را انتخاب می کرد.وی در رقابت ها انتخاباتی اش به مردم وعده داده بود که قصد دارد پست ریاست جمهوری را از یک سمت تشریفاتی و حل و فصل منازعات سیاست مداران حاکم به یک مقام موثر و کلیدی تبدیل کند.دوره 5 ساله اول ریاست جمهوری اردوغان سپری شد و وی برای بار دیگر در سال 2018 در انتخابات سراسری ترکیه شرکت کرد و این بار با عنوان رییس جمهور نظام ریاستی ترکیه برای یک دوره پنج ساله دیگر انتخاب شد.
تلاش برای کودتا علیه اردوغان
در ساعات اولیه ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۶ گروهی در ارتش ترکیه علیه دولت وقت دست به کودتا زده و معابر اصلی شهرهای بزرگ این کشور یعنی استانبول و آنکارا از جمله پل بوسفور، تلویزیون ملی ترکیه و نیز فرودگاههای آن را تصرف کردند. [۲۴]ساعتی بعد به درخواست دولت ترکیه، پلیس وارد عمل شده و درگیری میان نیروهای کودتاچی و پلیس شدت گرفت. به گفته منابع نزدیک به دولت ترکیه به دنبال حضور حامیان رجب طیب اردوغان، کودتای ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۶ ناکام ماند.
به گفته برخی تحلیلگران سرچشمه این کودتا میتواند خود اردوغان باشد که میخواهد بدنه ارتش را از وجود مخالفاناش پاکسازی کند. این در حالیست که نیروهای دولتی ترکیه آن را به فتحالله گولن از مخالفان اردوغان نسبت میدهند.
بنا بر برخی منابع، واشینگتن از سال ۲۰۱۳ دیگر به بعد به اردوغان بهعنوان شریکی قابلاعتماد نمینگریست؛ بنابراین سازمان سیا سعی کرد عملیاتهای مختلفی را نه علیه ترکیه، بلکه علیه اردوغان انجام دهد. در ماه مه و ژوئن ۲۰۱۳، جنبش اعتراضی پارک تاکسیم گزی را سازماندهی و پشتیبانی کرد. در انتخابات عمومی در ژوئن ۲۰۱۵ حزب اقلیتها، HDP را تأمین مالی کرد و نظارت میکرد تا قدرت رئیسجمهور را محدود کند. این همان تاکتیک در انتخابات ماه نوامبر سال ۲۰۱۵ بود که قدرت آن را جعل کرد. سپس سازمان سیا از نفوذ سیاسی به فعالیت مخفی حرکت کرد؛ بنابراین چهار اقدام تروریستی را سازماندهی کرد تا اردوغان را ترور کند، که آخرین آن در ماه ژوئیه ۲۰۱۶ زشت بود و افسران Kemalist را مجبور به انجام کودتایی کرد که برای آنها آمادگی نداشت. با استفاده از سایت ویکی تابناک https://www.tabnak.ir/fa/tags/957/1/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%BA%D8%A7%D9%86
مطالب در پی با استفاده از سایت ویکی پدیا که باید تدوین شود
فلسطین و اسرائیل
در زمان تصدی وی ترکیه هم با اسرائیل و هم با فلسطین ارتباط داشت. اردوغان به هر دو سرزمین هم سفر کردهبود. اردوغان در داووس، سوئیس در برنامهای که پیرامون موضوع غزه برگزار شده بود شرکت کرده بود و پس از سخنرانی شیمون پرز که در حمایت از نبرد علیه حماس بود، شروع به سخنرانی کرد و در مخالفت با این جنگ گفت: جناب پرز! شما از من مسنتر هستی، صدایت هم خیلی بالا میرود. معتقدم که اینطور بالا رفتن صدای شما ریشه در یک احساس روانی گناه دارد، اما مطمئن باش که صدای من اینطور بالا نخواهد رفت. پای کشتار که وسط بیاید، شما خوب بلدید بکشید. من خوب میدانم که شما در سواحل چطور بچهها را هدف میگیرید و میکشید. در سرزمین شما دو نخستوزیر پیشین بودند که حرفهایی دارند که برای من مهم است. شما نخست وزیرانی داشتید که میگفتند: «وقتی بر روی تانک وارد سرزمینهای فلسطین میشوم، در خود احساس لذت میکنم». شما با من با ارقام صحبت کردید، من هم حاضرم نام این افراد را ببرم، شاید در میان شما کسی کنجکاو باشد که بداند. من کسانی را هم که برای چنین ظلمی کف میزنند تقبیح میکنم، زیرا فکر میکنم تشویق این قاتلان کودکان، و این قاتلان انسانها، خود نوعی جنایت علیه بشریت است. توجه کنید. در اینجا نمیتوانیم از یک حقیقت صرف نظر کنیم.[۲۸]
قبل از پایان سخنان وی مدیر جلسه سعی کرد با دستش اردوغان را آرام کند، اما اردوغان از جای خود برخاست و جلسه را ترک کرد و بلافاصله به ترکیه بازگشت و در پی بازگشت در فرودگاه مورد استقبال گروهی از مردم قرار گرفت.[۲۹] اردوغان پس از بازگشت به ترکیه اعلام کرد که هیچ تصمیمی دربارهٔ روابط اسرائیل و ترکیه گرفته نخواهد شد.[۲۹]
موضعگیریها جنجالی
حقوق زنان
اردوغان در یک سخنرانی در کنفرانسی بینالمللی در استانبول در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۴ اظهار داشت که برابری زن و مرد برخلاف طبیعت است، چرا که طبیعت آنها با یکدیگر فرق میکند. وی گفته بود: «گاهی اینجا میگویند زن و مرد برابر هستند، ولی برابری میان زنان و برابری میان مردان توصیف درست تری است.» وی همچنین گفته بود باید به جای واژهٔ «تساوی» برای زنان، از کلمهٔ «معادل» استفاده شود. وی اضافه کرده بود: «مادر بودن عالیترین جایگاه است. شما نمیتوانید این را برای فمینیستها توضیح دهید. آنها مادر بودن را قبول نمیکنند و چنین دغدغهای ندارند.» این اظهارات اردوغان با واکنش فعالان حقوق زنان در ترکیه روبه رو شد.[۳۰][۳۱]
کشف قاره آمریکا
به نظر وی «مسلمانان قاره آمریکا را کشف» کردهاند. وی در ۱۵ نوامبر ۲۰۱۴ گفت: «دریانوردان مسلمان در سال ۱۱۷۸ به آمریکا رسیدند… و کریستف کلمب خود به مسجدی در بالای تپهای در حاشیه سواحل کوبا اشاره کردهاست.»[۳۲]
کشورهای غربی
وی در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۴ در دیدار با اعضای سازمان همکاری کشورهای اسلامی در استانبول مدعی شد: «بیگانگان تنها در پی پول و ثروت مسلمانان هستند. باور کنید، آنها علاقهای به ما ندارند.» اردوغان با لحنی احساسی افزود: «غربیها خود را دوستان ما جلوه میدهند، اما آرزوی مرگ ما را دارند. آنها میخواهند که فرزندان ما بمیرند.» به گفته اردوغان غربیها در پی «نفت، طلا، الماس و نیروی کار ارزان» در کشورهای اسلامی هستند.[۳۳]
بازسازی امپراتوریهای ترک در آیین تشریفات
اردوغان در ۲۲ دی ماه ۱۳۹۳ در آیین تشریفات و پیشواز از محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، شانزده سرباز را در هیبت و لباس سپاهیان شانزده دولت ترک تاریخ (به تفسیر خود اردوغان) حاضر کرد که بر روی پلکانی ایستاده بودند. این سربازان در تشریفات کاخ ریاست جمهوری ترکیه به عنوان نمادهایی از این دولتها معرفی شدهاند: امپراتوری هون (در مغولستان)، امپراتوری هون غربی و امپراتوری هون اروپا، امپراتوری هون سفید (هفتالیان افغانستان)، ترکان آسمانی (گوک ترک در سیبری)، آوارها (در جنوب شرق اروپا)، خزرها، اویغورها (در شرق چین)، قره خانیان (در آسیای میانه)، غزنویان، سلجوقیان، خوارزمشاهیان، اردوی زرین (بخش شمالی و غربی امپراتوری مغول)، امپراتوری تیموری (گورکانیان)، گورکانیان هند و امپراتوری عثمانی. استقبال از محمود عباس اینگونه تعبیر شد که رجب طیب اردوغان، واقعاً رؤیای احیای امپراتوری عثمانی را جدی گرفتهاست. خیلیها در ترکیه این مراسم را ریشخند گرفته، عکسهایی منتشر کردند که در آن، سربازانی با لباس جنگجویان فیلمهای جنگ ستارگان و ارباب حلقهها و دیگر فیلمهای تخیلی در کنار رئیسجمهور بود، عدهای هم نوشتند که دیگر باید رسماً نام ترکیه را به عثمانی عوض کرد و در واقع کنایه زدند که آقای اردوغان بیش از پیش از آرمانهای آتاتورک، بنیانگذار جمهوری ترکیه فاصله گرفتهاست.[۳۴]
تبدیل مجدد ایاصوفیه به مسجد
در اوایل ژوئیه ۲۰۲۰ دیوان کشور ترکیه به عنوان بالاترین دادگاه اداری کشور، تصمیم کابینه ترکیه در سال ۱۹۳۴ برای تبدیل ایاصوفیه به موزه را لغو کرد. دلیل این حکم، غیرقانونی بودن تصمیم سال ۱۹۳۴ تحت قوانین عثمانی و نیز ترکیه به دلیل وقف بودن ایاصوفیه به عنوان مسجد توسط مالک آن سلطان محمد اعلام شد. سپس اردوغان طی حکمی ایاصوفیه را مجدداً مسجد اعلام نمود.[۳۵] اردوغان در سخنرانی خود به مناسبت بازگشایی این مسجد، شعری فارسی سروده شده توسط سلطان محمد در هنگام فتح قسطنطنیه را خواند: «پردهداری میکند در قصر قیصر عنکبوت...بوم نوبت میزند بر تارم افراسیاب» که به پایان شکوه امپراتوری بیزانس اشاره میکند. [۳۶] این دستور توسط برخی سازمانها و افراد ن