رزامیه
رزامیه شاخه‌ای از فرقه «کیسانیه‌راوندیه»اند.
موسس
بنیان‌گذار این فرقه شخصی به نام رزام بن سابق یا سایق است. ا[۱] [۲] البته شهرستانی این فرقه را پیرو مردی به نام رزام بن رزم دانسته است.[۳]
پیشینیه
پیشینه تشکیل این فرقه به دوران ابومسلم خراسانی و در منطقه خراسان و در شهرهای مرو و هرات باز می‌گردد. [۴] [۵] [۶] پیروان این فرقه در دوستی ابومسلم صاحب دولت بنی‌عباس افراط میکردند. [۷]
چگونگی پیدایش
هنگامی که منصور دوانیقی دومین خلیفه عباسی فرمان قتل راوندیان را داد، رزام از این ماجرا جان سالم به در برد [۸] و دست به تشکیل فرقه‌ای زد و پیروانی را گرد خود جمع کرد و به جنبشی مخفی تبدیل شد. [۹] رزامیه را منشعب از رواندیه دانستند و به همین دلیل مذهب این دو فرقه کیسانی بوده است. [۱۰] [۱۱] [۱۲]
عقاید
رزامیه معتقد بودند رشته امامت از ابوهاشم محمد بن حنفیه، به محمد بن علی بن عبدالله بن عباس ختم شده و از او به برادرش عبدالله بن علی السفاح انتقال یافت و پس از وی امامت به ابومسلم رسید. همچنین قایل به حلول روح خداوند در امامان خود بودند. همچنین باور داشتند که دین، معرفت امام است و کسی که به این مقام برسد، به کمال رسیده و تکالیف شرعی از وی برداشته می‌شود. بعضی از پیروان این فرقه می‌گفتند که ابومسلم کشته نشده است، بلکه روح خداوند در وی حلول کرده است. ولی برخی به کشته شدن او اقرار داشتند. [۱۳] [۱۴] [۱۵] [۱۶][۱۷]
پانویس
- ↑ شعری قمی سعبد بن عبدالله، المقالات و الفرق، تهران، چاپ محمد جواد مشکور، سال 1360 شمسی، ج۱، ص65
- ↑ مقریزی، المواعظ الاعتبار فی ذکر الخطط و الاثار، لندن، چاپ ایمن فواد سید، سال 1424 قمری و 2003 میلادی، ج۴، جزءاول، ص۴۲۶
- ↑ شهرستانی محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، ترجمه افضل الدین صدر ترکه اصفهانی، به تصحیح سید محمد رضا جلالی نائینی، چاپ تهران، سال 1321 شمسی، ص 136
- ↑ بغدادی عبدالقاهر، الفرق بین الفرق، چاپ محمد محیی‌الدین عبدالحمید، بیروت (بی‌تا)، ج۱، ص۲۵۶ـ۲۵۷
- ↑ محمد بن عبدالکریم الشهرستانی، الملل و النحل، ج۱، ص۲۴۷، چاپ احمد فهمی محمد، بیروت ۱۳۶۸/۱۹۴۸.
- ↑ احمد بن یحیی بن المرتضی، کتاب المیته و الامل فی شرح الملل و النحل، ج۱، ص۳۱، چاپ محمدجواد مشکور، دمشق ۱۹۸۸.
- ↑ مشکور محمد جواد فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 203
- ↑ طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، چاپ بیروت، ج 7، ص 507
- ↑ عبدالمنعم ماجد، العصر العباسی الاول، القرن الذهبی فی تاریخ الخلفاء العباسی، التاریخ السیاسی، قاهره، سال ۱۹۸۴ میلادی، ج۱، ص۷۱
- ↑ اشعری قمی سعد بن عبداللّه، کتاب المقالات والفرق، محمدجواد مشکور، تهران، سال ۱۳۶۰ شمسی، ج۱، ص۶۵
- ↑ اشعری ابوالحسن، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، چاپ هلموت ریتر، سال 1400 هجری قمری و سال 1980 میلادی، ج۱، ص21
- ↑ نوبختی، فرق الشیعة، چاپ محمدصادق آل بحرالعلوم، نجف سال ۱۳۵۵ هجری قمری، ۱۹۳۶ میلادی، ج۱، ص۴۶ـ۴۷
- ↑ مشکور محمد جواد فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 203
- ↑ نوبختی، فر ق الشیعه، ترجمه و تحقیق محمد جواد مشکور، طبع تهران، مرکز انتشارات علمی و فرهنگی، ص 47
- ↑ شهرستانی محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، ترجمه افضل الدین صدر ترکه اصفهانی، به تصحیح سید محمد رضا جلالی نائینی، چاپ تهران، سال 1321 شمسی، ص 136- 137.
- ↑ طبری محمد بن جریر، تاریخ طبری، چاپ لیدن، سال 1901 میلادی، ج 10 ص 132- 164- 194.
- ↑ اقبال آشتیانی عباس، خاندان نوبختی، چاپ تهران، سال 1311 شمسی، ص 256