حسن بن علی (عسکری)

از ویکی‌وحدت


امام حسن عسکری
نام حسن بن علی بن محمد
کنیه ابومحمد
القاب ابن‌الرضا، صامت، هادی، رفیق، زکی و نقی
ولادت ۸ ربیع‌الثانی سال ۲۳۲ پس از هجرت
پدر امام هادی(ع)
مادر نرجس
مدت امامت ۶ سال (از ۲۵۴ تا ۲۶۰ق)
طول عمر ۲۸ سال
زادگاه مدینه
تاریخ شهادت ۸ ربیع‌الاول سال ۲۶۰ پس از هجرت
علت شهادت به دستور معتمد خلیفهٔ عباسی مسموم
مدفن آرامگاه امامان علی الهادی و حسن عسکری، سامرا

امام حسن عسکرى(ع) و یا «ابو محمد» یازدهمین امام شیعیان است که در سال 232 ق چشم به جهان گشود. بعد از آنکه پدرشان امام هادی(ع) توسط خلیفه[۱] وقت به سامرا[۲] احضار شد، ایشان نیز به همراه پدر به آن شهر رفته و تا زمان شهادت در همانجا زیر نظر مأموران خلفای عباسی بود.

شش خلیفه عباسی به نامهای متوکل، منتصر، مستعین،‌ معتز، مهتدی و معتمد در زمان زندگی کوتاه حضرتشان حکومت را در اختیار داشته و در نهایت، ایشان بعد از 28 سال زندگی و 6 سال امامت، در تاریخ 260 ق به دستور معتمد به شهادت رسیده و در همان شهر سامرا و در کنار مزار پدرشان به خاک سپرده شدند.

خلاصه ای از زندگی‌ حضرت امام حسن عسکری(ع)

امام حسن عسکرى(ع) در روز جمعه هشتم ربیع الثانی [۳] سال 232 هجری قمری [۴] به دنیا آمد. پدرش امام دهم حضرت امام هادی(ع) است. در مورد نام مادر آن‌حضرت که ام ولد [۵] نیز بوده گزارش‌های مختلفی وجود دارد. در برخی از منابع، نام او؛ «حدیث»، «سَوسَن»، [۶] یا «سلیل» [۷] ذکر شده است.

بنابر نقلی، پیامبر اسلام(ص) در سخنی با امام علی(ع)[۸] از ولادت تمام امامان و از جمله امام یازدهم خبر داده و حضرتشان را چنین توصیف فرمود: «خداوند تبارک و تعالى در صلب امام هادی نطفه‌اى قرار داد که او را نزد خود "حسن" نامید و او را همچون نورى در شهرها قرار داد، در زمین، خلیفه و مایه عزّت امّت جدّش نمود و هادى و راهنماى شیعیانش کرده نزد پروردگارش او را شفیع آنان نمود. خداوند او را مایه نقمت و عذاب مخالفان قرار داد و براى دوستانش و کسانى که او را امام خود بدانند، حجّت و برهان گرداند». [۹]

امام حسن عسکری(ع)، پدر و پدربزرگشان ‏ به «ابن الرضا» نیز معروف بودند. [۱۰] آن‌حضرت در سال 234 ق و در حالی که دوسال بیشتر نداشتند به همراه پدر با فراخوان متوکّل، به سامرّا رفتند و بالاجبار تا آخر عمر بابرکتشان در همان شهر سکونت گزیدند. [۱۱]

امام حسن عسکری(ع) با نرجس (یا حکیمه) (دختر یشوعا، پسر قیصر روم که مادرش از اولاد حواریّون و نسبش به شمعون وصیّ حضرت عیسی[۱۲] می‌رسد) ازدواج نمود. [۱۳]

امام حسن عسکری (ع) تنها یک فرزند داشت که او همان حضرت مهدی منتظر(عج) و آخرین امام شیعیان می‌باشد. [۱۴]


پانویس

  1. ر.ک:مقاله خلیفه
  2. ر.ک:مقاله سامرا
  3. طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری بأعلام الهدی، ج ‏2، ص 131، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1417ق؛ ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی‌طالب(ع)، ج ‏4، ص 422، قم، انتشارات علامه، چاپ اول، 1379ق
  4. شیخ مفید، الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج ‏2، ص 313، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، قم،‏ 1413 ق
  5. یعنی مادر فرزند، و آن کنیزی است که از مولای خود آبستن شود.
  6. کلینى‏، محمد بن یعقوب بن اسحاق‏، کافی‏، ج 1، ص 503، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق؛ الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج ‏2، ص 313
  7. امین عاملی‏، سید محسن، اعیان الشیعة، ج ‏2، ص40، بیروت، دار التعارف للمطبوعات‏، 1403ق
  8. ر.ک:مقلاه امام علی(ع)
  9. شیخ صدوق‏، عیون أخبار الرضا(ع)، ج ‏1، ص 62، تهران، نشر جهان‏، چاپ اول‏، 1378ق
  10. إعلام الورى بأعلام الهدى، ج 2 ص 131
  11. حسنی‏، هاشم معروف، سیرة الائمة الاثنی عشر(ع)، ج ‏3، ص 481، نجف، المکتبة الحیدریة، چاپ اول، 1382ق
  12. ر.ک:مقاله حضرت عیسی
  13. ابن ابى الثلج بغدادى، محمد بن احمد، تاریخ أهل البیت نقلا عن الأئمة(ع)، ص 125، قم، مؤسسه آل البیت‏(ع)، چاپ اول‏، 1410ق؛ خصیبی، حسین بن حمدان، الهدایة الکبری، ص 334، بیروت، البلاغ، 1419ق؛ ر. ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص 208 – 214، قم، دار المعارف الإسلامیة، چاپ اول، 1411ق
  14. الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج ‏2، ص 339