الکشاف عن حقائق التنزیل (کتاب)
| نام | تفسير الکشاف عن حقائق التنزیل |
|---|---|
| نام کامل | الکشاف عن حقائق التنزیل و عیون الأقاویل فی وجوه التأویل |
| پدیدآورنده | محمود زمخشری |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 4 |
تفسیر کشاف اثر برجستۀ محمود زمخشری با نام کامل الکشاف عن حقائق التنزیل و عیون الأقاویل فی وجوه التأویل از بزرگ‌ترین، علمی‌ترین، دقیق‌ترین و پیچیده‌ترین متون تفسیری است که طی قرون دربارۀ تفسیر قرآن کریم پدید آمده است و شاید بتوان مهم‌ترین ویژگی‌اش را چند ساحتی بودن این تفسیر دانست، چنان که به عقل و نقل، کلام، اختلاف قرائت، صرف، نحو، بلاغت و … نظر دارد. در کوتاه سخن، دو جنبۀ عقلی ـ اعتزالی و بلاغی این تفسیر برجسته‌تر از دیگر وجوه آن است.
جلالت قدر اين تفسير تا به حدي است که با وجود آن که اهل سنت که غالباً اشعري مذهب اند و انديشه هاي اعتزالي صريح آن را رد و طرد کرده اند، ولي از زمان تأليف به بعد، هم در مجامع علمي و تفسير نگاري اهل سنت، و هم مجامع شيعه از قبول عام و استقبال شاياني برخوردار بوده است.
نقل شده طبرسی، وقتی «مجمع البیان» را نوشته بود و بعد از آنکه کشاف را دید، بر اساس آن، تفسیر «جوامع الجامع» را نوشت.
«ابوالقاسم، محمود بن عمر بن محمد بن عمر خوارزمی» ملقب به جارالله زمخشری، مهم‌ترین کتاب خود کشاف را با آن وصف مینماید و آن را دوای درد جهل میداند که نشان از عمق دلدادگی ایرانیان مسلمان به قرآن کریم به شمار میرود:
ان التفاسیر فی الدنیا بلا عدد و لیس فیها لعمری مثل کشافی ان کنت تبغی الهدی فالزم قرائته فالجهل کداء و الکشاف کالشافی
«همانا تفاسیر در دنیا بیشمارند و به جانم قسم هیچ یک مانند کشاف من نیستند. اگر خواهان هدایت هستی، پس ملزم نما خود را به قرائت کشاف که جهل چون بیماری است و کشاف من دوای چونان دواست».[۱]
پانویس
- ↑ هدیة الاحباب ص164 و نیز ن.ک: الکنی و الالقاب ج2 ص292