ثوریه
«ثوريه» مذهبی فقهی است که شامل پیروان ابو عبد اللّه سفيان بن سعيد ثورى كوفى می شود.
وجه تسمیه
سفیان بن سیعد را از آن جهت ثوری می خوانند که یکى از اجداد او ثور بن عبد منات نام داشت. [۱]
زندگی نامه
ثوری در سال 96 در كوفه متولد شد و در همان جا علم حديث را آموخت.او مردى زاهد و بى اعتناى به خلفا و درباريان بود بنا بر این، مورد تعقيب دو خليفه عباسى منصور و مهدى قرار گرفت و ناچار به ترک وطن شد و مدتى در يمن و حجاز و در مکه بسر برد. در آن شهر بر وى سخت گرفتند و به بصره رفته و در آن شهر ساکن شد. وی سر انجام در شعبان سال 161 هجرى و در 64 سالگی درگذشت و در همان جا به خاك سپرده شد.
آرای فقهی و کلامی سفیان ثوری
ثوری در فقه از پيروان اهل حديث بود و از ثقات آن طايفه به شمار مى رفت. بعضى او را برتر از مالك بن انس دانسته اند. ابن ندیم از بعضى از مؤلفات او ياد كرده كه از جمله آن ها «الجامع الكبير و الجامع الصغير» و «كتاب الفرائض» و دو رساله ديگر است. وى تفسيرى بر قرآن نوشته است كه ابو اسحاق ثعلبى به آن استشهاد كرده است.امّا در علم كلام سفيان ثوری از «صفاتيه» بود و صفاتى را كه براى خداوند در قرآن كريم آمده از خصائص ذات او مى دانست.او در روايات فقهى غالبا به رويه شيخيناستناد مى كرد. وى ترجيح مى داد كه بسمله را با بانگى خفيف تلاوت كند و جهاد را تا روز قيامت باقى و واجب مى دانست. وى مى گفت يك مسلمان بايداز اولو الامر اطاعت نمايد، خواه متّصف به عدل باشد یا جور. با این حال او به شيعه تمایل داشت و به قول صاحب كتاب «طبقات الحفاظ» امام جعفر صادق (ع) يكى از شيوخ او بود.البته بعضى گفته اند كه او زيدى مذهب بود و چون مردى زاهد و گوشه گير بود صوفيه او را از پيشوايان پيشين خود شمرده اند. چنان كه شيخ فريد الدين عطّار نيشابورى در كتاب «تذكرة الاولياء» او را از بزرگان صوفيه دانسته است. [۲]