محمد بن ابی بکر الشلی
محمد بن ابی بکر الشلی (۱۰۳۰-۱۰۹۳ ه .ق) از علمای دینی مسلمان حضرمی از قرن ۱۱ه.ق بود. او در علوم دینی تحقیق و تحصیل کرد و روایات و احادیث را از اساتید حدیث و روایت شنید. او به ظفار و هند رفت، از اساتید بزرگ وقت علوم ادبیات عرب و مبانی و آداب صوفیه را فرا گرفت. سپس به حجاز رفت و در مکه ساکن شد و چندین سال در مسجد الحرام تدریس کرد. او آثار مشهوری در زندگی نامه علمای بزرگ و احبار و حالات ایشان دارد که از آن جمله می توان از کتاب «المشرع الروی» او نام برد.[۱][۲][۳]
نسب
محمد بن أبی بكر بن أحمد بن أبی بكر بن عبد الله الشلی بن أبی بكر بن علوی الشیبة بن عبد الله بن علی بن عبد الله باعلوی بن علوی الغیور بن الفقیه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبید الله بن أحمد المهاجر بن عیسى بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق بن محمد الباقر بن علی زین العابدین بن الحسین بن امام علی بن ابی طالب، و امام علی همسر فاطمه دختر محمد صلی الله علیه و آله است.[۴] او بیست و هفتمین نوه پیامبر اسلام محمد صلی الله علیه و آله است.
تولد و تربیت
او در نیمه شبان سال ۱۰۳۰ه.ق در تریم حضرموت به دنیا آمد. او 10 ساله بود که تمام قرآن را نزد عبدالله بن عمر باغریب حفظ کرد. همچنین او کتاب های «الجزرية»، و«العقيدة الغزالية»، و«الأربعين النووية»، و«الآجرومية»، و«القطر»، و«الملحمة»، و«الإرشاد» را حفظ کرد و به اساتیدش عرضه کرد. سپس در یادگیری و تحقیق علوم دینی کوشش کرد و حدیث را از راویان آموخت و کتاب های معتبر به ویژه ادبیات عرب و علوم اسلامی چون فقه و اصول فقه و تصوف را نزد اساتید زمان خود فرا گرفت.
اساتید
او نزد اساتید فراوانی در حضرموت علم آموخت. سپس به هند رفت و از برخی اساتید علم ادبیات عرب را فرا گرفت و با تعدادی از صوفیه همراه شد و از ایشان مبانی اندیشه صوفی را یاد گرفت. سپس به حجاز نقل مکان کرد و در آنجا ساکن شد. از اساتسد او می توان این افراد را نام برد:
پدرش أبو بكر بن أحمد الشلی
أبو بكر بن حسین العیدروس
أبو بكر بن عبد الرحمن بن شهاب الدین
عبد الرحمن بن علوی بافقیه
عبد الله بن أبی بكر الخطیب
محمد بن أحمد بارضوان
أحمد بن حسین بلفقیه
أحمد بن عمر عیدید
محمد بن أحمد باجبیر
عقیل بن عمران باعمر
عمر بن عبد الرحیم بارجاء
محمد بن علاء الدین البابلی
عیسى بن محمد الثعالبی
أحمد بن محمد القشاشی
عبد العزیز بن علی الزمزمی
زین العابدین بن عبد القادر الطبری
شاگردان
افراد بسیاری از درس او بهره برده اند که مشهورترین آن ها عبارت اند از:
سالم بن أبی بكر بن شیخان
إمام الدین بن أحمد المرشدی
حسن بن علی العجیمی
إدریس بن أحمد الشماع
مصطفى بن فتح الله الحموی
تالیفات
او کتاب هایی در مورد تاریخ، زندگی نامه و برخی علوم دیگر نوشته است که بیشتر آن ها از بین رفته اند، از جمله آثار او عبارتند از:
«المشرع الروی فی مناقب بنی علوی»
«السناء الباهر بتكمیل النور السافر» در سایت archive.org «عقد الجواهر والدرر فی أخبار القرن الحادی عشر» در سایت archive.org
«رسالة فی علم المجیب»
«رسالتین مطولتین فی علم المیقات بلا آلة»
«رسالة فی معرفة ظل الزوال كل یوم لعرض مكة المشرفة»
«رسالة فی معرفة اتفاق المطالع واختلافها»
«رسالة فی المقنطر»
«رسالة فی الإسطرلاب»
شرح على «الإیضاح» للشیخ ابن حجر
شرح «رسالة السنوسی فی المنطق»
«المنح المكیة» شرح مختصر الرحبیة المسمى بـ«التحفة القدسیة» لابن الهائم
«التحقیق الوافی شرح التنبیه»
وفات
وی سه شنبه شب در ۲۹ ذی الحجه سال ۱۰۹۳ه.ق در مکه درگذشت و در آن روز امام احمد البشبیشی در مسجد الحرام بر او نماز گزارد و در قبرستان المعلاه در قسمت آل شیخان به خاک سپرده شد.
منبع
الشلي, محمد بن أبي بكر (1319 هـ). المشرع الروي في مناقب السادة الكرام آل باعلوي (PDF). الجزء الثاني. صفحة 17.
پانویس
- ↑ مصطفى بن فتح الله الحموي (2011). فوائد الإرتحال ونتائج السفر في أخبار القرن الحادي عشر. المجلد الأول (الطبعة الأولى). دمشق، سوريا: دار نوادر. صفحة 175-184. ISBN 9789933418946.
- ↑ "خلاصة عبقات الأنوار - السيد حامد النقوي - ج ٤ - الصفحة ٩٩". مؤرشف من الأصل في 18 سبتمبر 2019. اطلع عليه بتاريخ 20 مارس 2020.
- ↑ "al-Šillī, Muḥammad ibn Abī Bakr ibn Aḥmad, 1621‒1682" (باللغة الإنجليزية). مؤرشف من الأصل في 20 مارس 2020. اطلع عليه بتاريخ 20 مارس 2020.
- ↑ المشهور, عبد الرحمن بن محمد (1404 هـ). شمس الظهيرة. الجزء الأول. جدة، المملكة العربية السعودية: عالم المعرفة. صفحة 346.