نفیسیه

نفيسيه‏ طرفداران امامت محمّد فرزند امام على النقى (ع) بودند و معتقد به امامت جعفر بن على بعد از محمد به نص از طرف محمد به وسيله «نفيس» غلام امام دهم بودند و منكر امامت امام يازدهم شدند.

دلیل نام گذاری

این گروه را به این دلیل نفیسیه خواندند، زیرا پیرو شخصی به نام نفیس بودند که غلام امام دهم بود.

تاریخچه

نفیسیه معتقد بودند که ابو جعفر محمد بن على كه در زمان حيات پدرش درگذشت امام بود و جايز نيست امامى كه امامتش ثابت شده بر كسى جز امام اشارت كند، ولى چون هنگام مردن محمد فرا رسيد بر آن شد كه براى جانشينى خود كسى را پيدا كند تا امامت را به پدرش بسپارد و شايسته نبود كه امامت را به پدرش بسپارد و او را جانشين خود کند، زيرا امامت وى از طرف پدر و جدش تثبيت شده بود و جايز نبود با وجود پدرش امام على النقى (ع)، امر و نهى كند و كسى را برگزيند كه با او در امر و نهى شريك باشد زيرا امامت بر وى پس از درگذشت پدرش ثابت مى‏ گشت. ناچار راز امامت را با غلامى به نام نفیس که فردی باخرد و امين و خدمتگزار او بود در ميان گذاشت و كتاب ها و دانش ها و افزار جنگ و آنچه را از روا و ناروا امت اسلام نيازمند بود به وى سپرد و به او وصيت كرد كه هرگاه مرگ پدرش فرا رسد همه آنچه را كه گفته به برادرش جعفر (كذاب) بسپارد. جز پدرش کسی از این راز آگاه نشد و این کار به آن جهت بود که به وی تهمتی نزنند و آن راز پوشیده بماند. چون ابو جعفر محمد درگذشت اهل خانه و كسانى كه به ابو محمد حسن العسكرى (ع) گرايشى داشتند، آگاه شده راز او را دريافتند و از روى حسد به نفيس دشنام دادند و قصد آزارش را کردند. نفيس از این موضوع یعنی بطلان امر امامت ترسید و جعفر را طلبید و وصيت محمد را با وى در ميان گذاشت و از امامت به او بازگفت و آنچه را كه از كتاب ها و سلاح محمد بن على بود بدو سپرده بود به وى بازدارد. آنان گفتند که امر انتقال امامت در امامان شيعه سابقه دارد زيرا زمانی که حسين بن على (ع) به سوى كوفه رهسپار شد، كتاب ها و وصيت و سلاح و چيزهاى ديگرش را به ام سلمه (زن پيغمبر (ص)) سپرد و به او سفارش كرد كه وقتی به مدينه بازگردد، آن ها را به حضرت على بن الحسين(ع) تحویل دهد و چون على بن الحسين (ع) از شام بازگشت ام سلمه امانت را به وی تحویل داد و امامت حضرت زین العابدین(ع) تثبیت شد و این جا نیز عين همين واقعه براى جعفر روى داد و «نفيس» مأمور شد كه وصيت برادرش محمد را به وى بسپارد. اين گروه امامت امام عسكرى را باور نداشتند و می گفتند که پدرش وى را امام نكرده و وصيت خود را نسبت به محمد تغيير نداده است و بدين جهت جعفر را امام دانستند و درباره او به گفتگو پرداختند. نفیسیه همچنین به امام حسن عسكرى (ع) نسبت هاى ناشايست مى‏ دادند و هواخواهان امامتش را كافر مى‏ شمردند و بالعكس در باره جعفر مبالغه مى ‏كردند و وى را قائم آل محمد می خواندند و حتی بر علی بن أبي طالب(ع) برترى مى ‏دادند. سرانجام هواخواهان امامت حسن بن على بن العسكرى (ع) شبى «نفيس» را دستگیر کرده در حوض بزرگى كه آب بسيار داشت انداختند تا آن که غرق شد. اشعری قمی سعدبن عبد‌الله، المقالات و الفرق، تحقيق دكتر محمد جواد مشكور، تهران، سال 1963 میلادی، ص 112- 113- 114.