میان فرق اسلامی در کانادا دو جریان عمده وجود دارد که عبارتند از: جریان ترویج اعتقادات و یکپارچگی مسلمانان و جریان حمایت از حقوق شهروندان مسلمان.

وجود دو فرقه عمده شیعه و سنی در جهان اسلام

اکثریت مسلمانان ، چه در کانادا و چه در سطح جهانی ، از اسلام سنی پیروی می کنند ، در حالی که بقیه از اسلام شیعه پیروی می کنند. اختلاف این دو فرقه منعکس کننده تقسیمات مذهبی - سیاسی اولیه در تاریخ اسلامی است. در حالی که هر دو از طریق قرآن و آموزه های محمد هدایت می شوند ، مسلمانان شیعه معتقدند که علی ، پسر عموی و داماد پیامبر (ص) به عنوان جانشین فوری سیاسی و معنوی وی منصوب شد ، و این رهبری معتبر (شناخته شده به عنوان امامت) پس از آن به اصل و نسب علی محدود شد. هر دو گروه تأیید می كنند كه وحی از طریق پیامبران متوقف شده است. با این حال شیعیان امامان را به عنوان رهبرانی منصوب الهی می پذیرند که قادر به تأمین منبع دکترین مسلمانان از زمان درگذشت پیامبر هستند. در این فرقه ها تقسیمات دیگری نیز وجود دارد. شیعیان دوازده امامی معتقدند که اوج امامت در امام دوازدهم بود که در سال 874 میلادی غایب شد ، در حالی که اسماعیلیان معتقدند که جانشینی ائمه از طریق نسب وی تا امروز تحت رهبری آقاخان ادامه دارد. از دیگر گروههای مهم اسلامی در کانادا می توان به صوفیان (پیروان سنتهای عرفانی اهل سنت و تشیع) و همچنین فرقه هایی اشاره کرد که اکثریت آنها را غیر اسلامی می دانند ، مانند دروزی ها ، علوی ها و قدیانی ها.

مسلمانان سنی در کانادا چالش ویژه ای دارند ، زیرا این گروه فاقد رهبری ساختاری هستند. تلاش ها برای سازماندهی از ابتدا در سطح محلی اتفاق افتاده است. اما تلاش های مهمی در سطح ملی و قاره ای صورت گرفته است. فدراسیون انجمن های اسلامی در ایالات متحده و کانادا در دهه 1950 توسط مسلمانان نسل دوم از نژاد عرب تشکیل شد. در سال 1962 ، انجمن دانشجویان مسلمان (MSA) برای القای آگاهی اسلامی در دانشجویان مسلمان در آمریکای شمالی تشکیل شد. برخی از فارغ التحصیلان MSA در کانادا در سال 1972 شورای مستقل جوامع مسلمان کانادا (CMCC) را تشکیل دادند. با این حال ، شورا ظرف یک دهه منحل شد. این شورا سعی در ادغام مسلمانان سایر گروههای قومی و زبانی داشت. اهداف آن تکامل یافت و این شورا پیوندهایی را بین مسلمانان کانادا و سایر گروههای ملی و بین المللی برای سازماندهی اردوهای جوانان ، تهیه بورسیه برای مسلمانان و انتشار کتب درسی و کتابهای مربوط به اسلام ایجاد کرد. امروزه نقش آن بطور قابل مقایسه ای توسط جامعه اسلامی آمریکای شمالی[1] (ISNA) ایفا می شود. همانطور که جامعه مسلمانان متنوع شده ، عملکردها و انواع سازمانهای نمایندگی آن نیز متفاوت است. در کانادا ، گروه های حمایت سیاسی در جامعه مسلمان رشد کرده اند تا از اعضای آن حمایت کنند و از حقوق شهروندان مسلمان محافظت کنند. از جمله این گروه ها می توان به شورای روابط اسلامی - آمریکایی کانادا (CAIR-CAN) ، کنگره اسلامی کانادا (CIC) ، شورای زنان مسلمان کانادا (CCMW) و بنیاد نیکوکاری درخت زیتون اشاره کرد. کنگره مسلمانان کانادا (MCC) بر پیشبرد بحث ها و تفسیرهایی از اسلام متمرکز است که با اعتقادات اصلی مذهبی مسلمانان متفاوت است.

[1] Islamic Society of North America (ISNA)