ابوعلی جبایی
نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.
یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ۰۸:۵۹، ۱۴ سپتامبر ۲۰۲۲؛
| نام | ابوعلی محمد بن عبدالوهاب جبّائی |
|---|---|
| القاب و سایر نام‌ها | جبایی • ابوعلی |
| زاده | 235ق • جباء • خوزستان |
| درگذشت | شعبان ۳۰۳ • بغداد |
| استادان | ابویعقوب یوسف بن عبداللّه شَحّام • ابوجعفر اسکافى • ابن شهرآشوب |
| شاگردان | ابوهاشم عبدالسلام • ابوالحسن اشعری |
| آثار | تفسير أبي‌علی الجبائي • الاصول • النهی عن المنکر • التعدیل و التجویز • الاجتهاد • الاسماء والصفات • التفسیرالکبیر • النقض علی ابن راوندی • الرد علی ابن کلاب • الرد علی المنجمین • من یکفر ومن لایکفر • شرح الحدیث |
| دین و مذهب | اسلام • اهل تسنن |
ابوعلی محمد بن عبدالوهاب جبّائی متکلم معتزلی و مؤسس فرقه جبائیه. پس از فراگیری مقدمات به بصره رفت و نزد علمایی بنام، از‌جمله ابویوسف یعقوب بصری، درس خواند. ابوعلی از معتزلۀ بصره است و در روزگار خویش شیخ معتزله به‌شمار می‌رفت. علم کلام را بر طالبان آن آسان کرد. در ردّ ابن‌راوندی و نَظّام معتزلی رسالاتی تألیف کرد. مردی زاهد و فقیه بود و پس از ابوالهُذَیل عَلّاف از بزرگ‌ترین علمای کلام معتزله به‌شمار میرود. ابوالحسن اشعری شاگرد و پسرخواندۀ او بود که از وی جدا شد و در رد ابوعلی و سایر معتزله رسالاتی نوشت. ابوعلی در پاره‌ای از عقاید با معتزلی‌ها اختلاف داشت. ابوهاشم جبایی پسرش بود. ابوعلی تفسیری به فارسی بر قرآن نوشته که نمانده است.
ابوعلی جبایی
ابوعلی جبایی از متکلمان مشهور معتزله بصره[۱] در قرن سوم میباشد. بوعلی که در «جبّائی» از شهرهای بستان آباد خوزستان[۲]، بین بصره و اهواز[۳]، در سال 235 ق. به دنیا آمده است در بصره نزد بزرگانی از معتزله مانند عبدالله شمام علم کلام را آموخت[۴]. وی همچنین از اصحاب ابوالهذیل علاف نیز به شمار میرود[۵]. جبائیه از آخرین فرقه‌های معتزله در اوایل قرن چهارم به شمار میرود که به طرفداران ابوعلی محمد بن عبدالوهاب جبّائی گفته میشود.
پانویس
- ↑ عسقلانی، ابن حجر؛ لسان المیزان، بیروت، دارلکتب العلمیه، 1985.
- ↑ مقدسی؛ احسن التقاسیم، تحقیق شاکر لعییی، امارات، دارالسویدی، 2003 م، 342.
- ↑ ملطی، ابی الحسین محمد بن احمد؛ التنبیه والرد، تحقیق محمدزاهد بن الحسن الکوثری قاهره، مکتبة الاهریة، 1997م، 39.
- ↑ پیشین: 39.
- ↑ احمدبن یحیی؛ طبقات المعتزله، بیروت، دارالمنتظر، 1998م. ، 80.